Blog-ak: Interneteko bitakoren iraultza


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Adituen iritziz, Interneti dagokionez 2004. urtea weblog edo blog delakoen urtea izan zen. Bloga Interneten jartzen den dietario pertsonala da, bitakora. Edonork sor dezake bere bloga eta bertan nahi duenari buruz idatz dezake. Irakurtzea gogoko duenak literaturari buruz egingo du berba, musika maite duenak musikari buruz, informatikariak teknologia berriez, komikizale amorratuak komikiez, bidaiatzea atsegin duenak bisitatutako lekuez, nazioarteko gaietan aditua den kazetariak egoera sozio-politikoaz, unibertsitateko ikasleak bere irakasleez, parrandazale amorratuak asteburuko komeriez... Bakoitzak nahi duen edukia paratuko du bere bitakoran: eguneroko gorabeherak, barrenak jaten dizkioten gogoetak, gai konkretuen inguruko iritziak, hedabideetan agertzen diren albisteen iruzkinak eta abar.

Beste herrialde batzuekin -Galizia eta Kataluniarekin, adibidez- alderatuz, Euskal Herrian oraindik atzeratu xamar gabiltzan arren, estilo askotariko blogak sortu dira azkenaldian, baita euskaraz ere. Horietako bat Jabi Zabalaren Sarean.com bloga da. Gorlizko kazetari eta web editoreak azaldu digunez, bere helburua internautei informatikari buruzko aholkuak ematea da eta web gune, joera eta fenomeno interesgarriak nabarmentzea. Alegia, "internauta euskaldunen sareko ibilerak ganorazkoak eta baliagarriak izan daitezen laguntzea". Zabalaren iritziz, blogek abantaila ugari eskaintzen dituzte euren artikulu, iritzi, gomendio, bitxikeria, esperientzia eta abarrak zabaldu nahi dituzten lagunentzat, berehala, abian jarri eta editatzeko errazak eta merkeak baitira. "Idazten dakien edonork agerkari txukuna egin dezake", diosku.

Irakurriko ote du jendeak nire bloga?

Blogger edo blog egileen helburuetako bat irakurleen erantzunak jasotzea da, interaktibitatea bultzatzea. Eta horixe da, hain juxtu, buruan biraka dabilkien galdera: «Erabiltzaileek irakurriko ote dituzte nik idatzitakoak? Eta hizpide dudan gaiaz euren iritzia helaraziko ote dute?». Kezka hau are handiagoa da euskaraz idazten dutenen artean. Igor Leturiak bere blogan idatzi berri duenez, ez du mezu askorik jasotzeko itxaropenik, eta monoblog bihur daitekeela dio. Berak esandakoak erantzun dezente jaso ditu. Blogger euskaldunek azpimarratzen dutenez, euskaraz nabigatzen duen internauta gutxi dago, eta are gutxiago dira blogak irakurtzen dituztenak. Eta zer esanik ez parte hartzera animatzen direnen kopuruaz. Jabi Zabalak ere azken hilabeteotan buruan antzeko gogoetak darabiltzala esan digu. "Aspaldion internauta euskaldunen topaleku bilakatutako Sustatun horren eragina igarri duten irudipena dut, artikulugile eta iruzkingile fin batzuk buru-belarri dabiltzalako orain, nor bere bitakoran. Bestalde, bitakora horiek guztiak monologo bilakatzen direla dirudi, bakoitzak irakurle eta iruzkin gutxiago dutelako". Dena den, aurrera jarraitzeak merezi duela diote. "Zuk idatzitakoa berria, polemikoa edo bitxia bada, hori irakurriko dute batzuek, idatzi horretarako lotura jarriko dute, jendeak hori irakurriko du eta feedback-a somatuko da iruzkinetan".

Jabi Zabala bat omen dator Josu Landak Euskarazko Kazetaritza Kongresuan esandakoarekin: "Euskarazko hitzaldi batean agian lau entzule baino ez dira agertuko baina nork daki, beharbada hor gerora garrantzitsua bilakatuko den beste zerbaiten hazia egon daiteke. Hemen ezin dugu zenbaki hutsetan pentsatu, erdaldunentzat erridikuluak liratekeen kopuruetan mugitzen garelako, baina gure hizkuntzarentzat ezinbestekoa da besteetan sortzen diren joera garrantzitsu horiek gurean ere isla edukitzea, kopuruz xumea bada ere. Euskarazko bitakorak sortzeak merezi ez duela pentsatzen duenak, finean, euskara galdutzat ematen du".

Kazetaritza egiteko modua aldatu dute

Kazetaritzara blogek aldaketa handiak ekarri dituztela diote adituek, eta aurrerantzean ere ekarriko dituztela. Edonork jarri dezake abian bloga eta munduan zehar gertatzen diren gauzei buruz hitz egin, kazetari izan ala ez. Hedabide tradizionalen erabiltzaileek informazioa jaso eta zabaltzeko tresnak eskuragarri dituzte eta edukien sortzaile bilakatu dira. Edonor izan daiteke kazetari.

Gainera, irakurleek eskertzen duten zerbait eskaintzen dute: ikuspegi kritikoa. Blogen atzean enpresa handirik ez dagoenez, ohiko hedabideek ezagutarazten ez duten informazioa zabaldu ohi dute, sarri albistea jazo den lekutik bertatik. Jabi Zabalaren hitzetan, "kazetarioi komunikabideko zuzendaritzak zer esango duen beldurrik gabe idazteko aukera ematen digu bitakora batek, nahi dugun gaia aukeratuta eta nahi dugun beste luzatuz". Albisteak ikuspegi subjektiboz idatzi ohi dira eta emozio eta sentipenek tarte berezia dute. Irakurleei, ordea, ez zaie axola. Badakite blog batean zer topatuko duten eta, gainera, badakite ustez objektiboak diren hedabide handiak ere errealitatean hala ez direla. Bitakoren arrakastaren ispilu dira, adibidez, New York edo Madrilgo atentatuei, Prestige itsasontziaren hondoratzeari nahiz Irakeko Gerrari buruzko albiste, irudi, iritzi eta zuzeneko lekukotasunak jaso dituzten guneak. Blog ugari tragedia hurbiletik bizi duten internautek jarri dituzte abian, baina badira bertan izan diren militarrek edota euren hedabideetan esan ez dituztenak aireratzeko irrikitan dauden kazetariek sortutakoak ere. Bitakorak errealitatea bere osotasunean jasotzeko ezinbesteko informazio iturri bilakatu dira kasu horietan, eta hedabide nagusiek kontuan hartu beharreko elementu.

Euskarazko blog batzuk
Eibar.org elkarteak euskarazko hainbat blog bildu dituen komunitatea -www.eibar.org/blogak- sortu du. Hona hemen blog batzuen izenak eta horien egileak: Ingelesen hilerria -Luistxo Fernandez, Code & Syntax-eko proiektu arduraduna-, Egunen harian -Xabier Mendiguren Elizegi, idazlea-, Dantzing -Oier Araolaza, dantzaria-, Lagun batek esan dit lagun batek esan diola (Julen Gabiria, idazlea), e-gor blog -Igor Leturia, informatikaria- eta Prospectiva -Eneko Astigarraga, Deustuko Unibertsitateko irakaslea-.

Horiez gain, baina, euskarazko blog gehiago dago. Bakar batzuk aipatzearren:

- Sustatu: www.sustatu.com
(bitakora kolektiboa)
- Gaztelumendi.org: www.gaztelumendi.org
(Patxi Gaztelumendi)
- Faroa: http://faroa.blogspot.com
(Joxe Aranzabal)
- Filoblogia: http://filoblogia.blogspot.com/
- Telezaborra: http://blogs.ya.com/telezaborra
- Barnemuinetan: http://barnemuinetan.eu.hn.org/
- AmodioBlog: www.amodioblog.tk/

Nora jo dezake bloga sortu nahi duenak?
Gure bitakora abian jartzeko biderik errazena blogger.com doako zerbitzarian izena ematea dela esan digu Jabi Zabalak, minutu gutxiren buruan bitakora martxan izango baitugu. Zerbitzariak gure bloga bertan sareratzen utziko digu eta hura arduratuko da bitakoraren alderdi teknikoaz. Blogen munduan murgildu berri direnentzako aukera ona da, bitakoraren funtzioen eta itxuraren kontrol osoa ez izan arren, maneiatzeko tresnarik errazena delako. Itxura moldatu eta aukera berriak gehitzeko, berriz, WordPress, Plone edo Movable Type moduko kudeaketa sistema bat instalatu beharko dugu, baina hori korapilotsuagoa da. Badira instalazioa eginda eskainiko diguten beste zerbitzu batzuk ere, blogthing.com edo berriemaile.com kasu.
Code & Sintax enpresak, bestalde, Coreblog software libreko erreminta euskaratu du Eibar.org elkarterako eta hura erabiliz hainbat blog sortu dituzte jada. Inork elkarteko bazkide egin eta blog propioa sortu nahi izanez gero, arduradunekin harremanetan jarri eta kontseilu moduko batek erabakiko du bloga abian jartzerik baduen ala ez. Era berean, kontseilu horrek gainbegiratzen ditu martxan dauden blogak.

Blogintzaren egoera
Pew Internet & American Life Project-ek 2004ko azaroan Amerikako Estatu Batuetan burututako The state of blogging izeneko ikerketaren arabera, otsailetik urte amaierara bitartean blogak irakurtzen zituzten internet erabiltzaileen kopurua %58 igo zen, %17tik %27ra. Alegia, urte amaieran 32 milioi estatubatuarrek irakurri ohi zituzten blogak. Internet erabiltzaileen %12ak, gainera, noiz edo noiz blog batean parte hartu du, gai baten inguruko iritzia emanez nahiz albiste bat sareratuz. Dena den, AEBetako internauten %62k ez omen daki oraindik blog bat zer den.


ASTEKARIA
2005eko otsailaren 13a
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Arkaitz Zarraga Azumendi
#2
#3
Ane Ablanedo Larrion
#4
Karmelo Landa
Azoka
Azkenak
Legebiltzarrak 1936ko biktimen legea aldatu du, Erorien Monumentu birmoldatzeko

33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]


Bi eskumen berri bere gain hartu ditu Jaurlaritzak: atzerritarren lan-baimena eta meteorologia-zerbitzua

2025 amaitu baino lehen Gernikako Estatutuan jasotzen diren eskumen guztiak izatea espero du Jaurlaritzak. Oraindik 25 eskumen falta dira. Transferentzia Batzordea aurreko astean biltzekoa zen baina "agenda arazoak" zirela eta atzeratu zuten. 


Duplak egin du aurtengo Herri Urratseko abestia

Azken dantza hau izena du Duplak egin duen aurtengo abestiak eta Senpereko lakuan grabatu zuten bideoklipa. Dantzari, guraso zein umeen artean azaldu ziren Pantxoa eta Peio ere. Bideoklipa laugarrengo saiakeran egin zen. 


2025-03-06 | Haizea Isasa
Kasu, ez gitxu lo!

“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.

Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]


Eskuin muturrarekin lotura duen alemaniar batek egin zuen Manheim hiriko auto harrapaketa, ez etorkin batek

Alemaniako Poliziak asteleheneko gertakariaren arrazoiak "politikoak" zirela baztertu duen arren, 35 urteko Alexander Scheuermann Ring Bund talde neonaziko kide zen. Bi hildako eta hamar zauritu utzi dituen atentatuaren egileak sare sozialetan "gorroto mezuak"... [+]


2025-03-06 | Mara Altuna Díaz
Mary Kim Laragan-Uranga, AEB-etako euskalduna eta AEK-ko ikaslea
“Euskara ikasten dut AEBetara emigratu zuten nire aitona-amonen ahalegina eta sustraiak ohoratzeko”

“Bi pertsona mota daude munduan: euskaldunak, batetik, eta euskaldunak izan nahiko luketenak, bestetik”. Gaztea zela, Mary Kim Laragan-Urangak maiz entzuten omen zuen horrelako zerbait, Idahon (AEBak), hain zuzen. Ameriketan jaio, hazi, hezi eta bizi izandakoak 70... [+]


Feminismo antimilitarista: ezinbesteko borroka Martxoaren 8an eta beti

Martxoaren 8a, Emakumeen Nazioarteko Eguna, munduan zehar milioika emakumeontzat berdintasuna, eskubideak eta justizia eskatzeko borroka eguna da. Hala ere, gerrek, gatazkek eta politika militaristen hazkundeak markatutako testuinguru global batean, inoiz baino premiazkoagoa da... [+]


Manu Ayerdiren kontrako auzia behin betiko artxibatu dute, instrukzioa epez kanpo luzatu zelako

Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]


Feminista sindikalista ala sindikalista feminista

Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.


Bilgune Feministak Iratxe Sorzabal babestu du
“Indarkeria matxistaren beste adierazpen bat da tortura, urtez luzez estatuek babestua”

Euskal Herriko Bilgune Feministak deituta elkarretaratzea egin dute Hernanin Iratxe Sorzabali elkartasuna adierazi eta "babes osoa" emateko. Inkomunikatuta egon zen uneak berriz ere epailearen aurrean kontatu behar izatea, "bizi izandakoak utzitako ondorioen... [+]


Emakume bat lehen aldiz Lantzeko inauterietako Ziripot pertsonaia izan da

Lantzeko inauteri txikien kalejira ikusle guztien begietara urtero modukoa izan zen. Txatxoak, Zaldiko, Ziripot eta Miel Otxin herriko ostatuko ganbaratik jaitsi eta herritik barna bira egin zuten txistularien laguntzarekin. Askok, ordea, ez zekiten une historiko bat bizitzen... [+]


2025-03-06 | Gedar
Apirilaren 4an desalojatu nahi dute Bilboko Etxarri II Gaztetxea

Errekaldeko Gaztetxearen aurkako huste-agindua heldu da jadanik. Espazioa defendatzera deitu dute bertako kideek.


Vesubioren erupzioak garun bat kristalizatu zuela frogatu dute

79. urtean, Vesubio sumendiaren erupzioak errautsez eta arrokaz estali zituen Ponpeia eta Herkulano hiriak eta hango biztanleak. Aurkikuntza arkeologiko ugari egin dira hondakinetan; tartean, 2018an, gorpuzki batzuk aztertu zituzten berriro, eta ikusi zuten gizon baten garuna... [+]


Eskolak ematen hasi da berriz mezu arrazista eta transfoboengatik ikertutako EHUko irakaslea

Leporaturikoa ez onarturik, eta sare sozialetako kontuak "lapurtu" zizkiotela erranik, salaketa jarri zuen Arabako campuseko Farmazia Fakultateko irakasleak. Gernikako auzitegiak ondorioztatu du ez dagoela modurik frogatzeko mezu horiek berak idatzitakoak diren ala ez.


“Hitzarmen duin bat lortzeko” mobilizazioak iragarri dituzte ‘Diario de Noticias de Álava’ko langileek

Lan baldintzen "prekarietatea" salatzeko kontzentrazioa egin zuten asteartean egunkariaren egoitzaren aurrean. Abenduaren 2tik sindaura greban daude langileak eta mobizlizazioak "areagotzea" erabaki dute orain.
 

 


Eguneraketa berriak daude