Landareak: M... M... M... Makatza


2007ko otsailaren 21ean

Elurmen artean idazteak argitasun punttu bat emango zidalakoan nengoen, baina ingurura begira betiko bihurtzen ari den gai horietako bat datorkit bueltaka, zurrunbiloan burura. Txertu sasoia dator eta horra gai garaikidea. Etxeko sailetan antigualeko erako sagasti bat egitekotan nabil, sagarrondoak txertatzeko basoko sagar-makatza edo sagar-basaka mentu-oin gisa erabilita, alegia. Ez dago erraza, baina dema-harria baino egoskorrago jartzen badakigunez lortuko dugu...
Antzeko lanetan dabil herriko sagardotegi bateko lagun bat. Sagasti handi bat sortu nahi du eta sagarrondoak zein mentu-oini txertatu galdezka nuen lehenxeago. Gaia zurrunbiloan.
Gero eta bertako sagar barietate gehiago galtzen eta kanpokoak ekartzen ari garenean, mentu-oin aukera gero eta zabalagoa da. Sagarrondoa lurrari lotuko duena eta beharrezko dituen elikagaiak emango dizkiona da oina. Lur-sail bakoitza berezia da eta denetan sagarrondoak landatu eta ondo bizitzeaz gain fruta oparo ematea nahi izaten da. Buztin-lurretan, arbel gainean, lur gazietan, kisua nagusi denetan... Lur bakoitzerako mentu-oin egokiak daude eta mentu oin bakoitzak tamaina bateko sagarrondoak haztea ahalbideratuko du: bi-hiru metroko nano-ttikietatik hasi eta hamar-hamabi metroko galantetaraino. Lur eta klima bakoitzera ondoen egokitzen direnek emango dituzte handienak; geurean makatzak, milaka urte baitaramatzate geurera egiten... Hain handiak egin behar eta hamabost-hogei urte behar dituzte sagarra lodi emateko, baina ehun urtetik gora aise emango dute. Nanoak aldiz, hirugarrenerako ematen ari dira, baina hogeitabosgarrenerako bereak emanak izango ditu.
Frantsesak eta ingelesak sortu dituzte mentu-oin klon erabilienak. Izenik ere merezi ez nonbait eta hizki bat eta zenbaki ziztrin batez bataiatuak dituzte: M-2, M-7, M-9, M-26, M-27, MM-106, MM-111... Finean, denak m... m... m... makatzetik datoz.


Azkenak
2024-09-13 | ARGIA
Tematzearen emaitza: errepide seinaleak euskaraz

Herritarrak eskatzen du seinaleak euskaraz jartzeko. Gobernuak erantzuten dio legeak ez duela horretara behartzen. Behatokiak erantzuten dio, legeak ez badu derrigortzen ere, euskaraz jartzeko debekurik ez duela. Gobernuak bereari eusten dio. Alabaina, herritarrak tematzen dira... [+]


2024-09-13 | Euskal Irratiak
Baionako zitadelako eraikuntza proiektuak arrangura piztu ditu ekologistengan

Baionako zitadelan proiektu berriak ditu armadak. Eraikin berriak egin nahi ditu eta horretarako oihanaren zati bat deseginen dute eta ura atxikitzeko bi gune ere sortu nahi dituzte.


Aysenur Ezgi Eygi-ri zuzenean egin zioten tiro burura Israelgo soldaduek, autopsiaren arabera

Turkiar-estatubatuar aktibista irailaren 6an hil zuten Beiti herrian, Nablus hiriaren ondoan, Zisjornadian, Palestinako Lurralde Okupatuetan. Orain forentseen azterketek iradokitzen dutenez, Israelgo soldatuek zuzenean egin zioten tiro aktibistari.


Iturbide, Jiménez eta Azkona estatuaren biktima gisa aitortu ditu Nafarroako Gobernuak

Foru Gobernuak aitortu du motibazio politikoko biktimak direla hirurak. Hiru aitortza berri horiekin dagoeneko 36 pertsonari estuaren biktima izatea ofizialki aitortu die gobernuak.


Madrilgo Rolando kafetegiko hamahiru hildako haiek ETAm-ren eta ETApm-ren zatiketaren erdian

Ostiral honetan betetzen dira 50 urte ETAk, 1974ko irailaren 13an, Madrilgo Rolando Kafetegian bonba bat lehertarazi eta hamahiru pertsona hil zituela. Ofizialki 2018an onartu zuen erakundeak ETAren egiletza, bere burua desagertze bidean jarri zuenean.


2024-09-13 | Gedar
Bi lizarratar epaitu dituzte, Voxen salaketa baten harira

Faxisten aurka protesta egiteagatik auzipetu zituzten Lizarrako bi kideak. Asteazkenean, epaiketaren egunean, Lizarraldeko Kontseilu Sozialistak elkarretaratzea egin zuen epaitegi aurrean. Voxeko faxistak jarrera probokatzailearekin agertu ziren bertara, eta Guardia Zibilak... [+]


2024-09-13 | Ahotsa.info
Urriaren 12an Tafallan eginen du manifestazioa Ernaik “españolismo eta faxismoaren aurka”

“Españolismoaren eta faxismoaren normalizazioan” Hispanitatearen egunak jokatzen duen papera salatzeko urriaren 12an Tafallan mobilizatuko da Ernai. “Gu, Nafarroako etorkizuna gara, haiek, aldiz, iragana. Faxismoak herri honetan lekurik ez duela argi... [+]


Ezkabako iheslari Segundo Hernandez identifikatu dute Eguesibarreko Eliako hobian

Gasteiztarrarekin bederatzi dira ihesaldian parte hartu zuten identifikatutako pertsonak. Guztira, Nafarroako DNA Bankua sortu zenetik 43 pertsonaren datuak lortu dituzte.


Donostiako bi familia etxegabetze arriskuan daudela salatu du Kaleratzeak Stop plataformak

Zaurgarritasun ekonomikoaren baldintzak betetzen dituzten arren, Santander bankuak ordainketak epe batez etetea ukatu die bi familiei.


Garaileak esaten duenean amaitzen al da gerra bat?

Badakigu gerra bat noiz hasten den, baina ez noiz amaituko den. Hainbatetan entzun dugu esaldi hori, eta topikoa dirudi, baina arrazoirik ez zaio falta, gaur egun munduan barrena bizirik segitzen duten gatazka ugariei erreparatuz gero. Gauza bera esan liteke 1936ko uztailaren... [+]


87 milioi urteko amonite fosil bat aurkitu dute Langraiz Okan

60 bat zentimetroko diametroa duen amonite bat aurkitu du mendizale talde batek Arabako herriaren inguruetan. "Aurkikuntza handia" dela azpimarratu du Arabako Foru Aldundiko Kirol eta Kultura diputatu Ana del Valek.


Eguneraketa berriak daude