Galder Perez: «Desdramatizatzea da barre egitea»


2021eko uztailaren 16an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Eskarmentu handia duzu bai irratian bai antzerkian ere. Halere, erronka behar du izan irratsaio hau taula gainera eramatea. Nola gauzatu zen?
Niri Toño Pintok, Glu Glu antzerki taldeko ekoizleak deitu zidan. Berak aspalditik omen zuen ideia baina 2004ko udaberrian proposamen serioa egin zioten. Javier Vizcainok ez ei zuen egin nahi, oso zaila ikusten baitzuen. Niri proposatu zidaten egokitzapena egitea eta hala nahi izanez gero, aktore ibiltzea. Ondoren, Eloi Beato zuzendariarekin eta gidoilariarekin bildu nintzen eta orduan hasi ginen lanean. Diozun eskarmentu hori oso baliagarria izan da; Cocidito madrileño antzezlana irrati programa ere badelako.

Beldurra eman behar du hainbesteko arrakasta izan duen irratsaio baten egokitzapena egiteak.
Zentzu batean bai, baina baditu abantailak. Jendeak badaki zer den Cocidito madrileño irratian, baina antzerkian ez. Galdetzen ziguten: zer arraio eramango duzue oholtza gainera? Guk asmatu behar genuen formula; sortzaileak gu ginenez horrek konfiantza ematen du. Nik gainera, oso gustura egin dut lan Eloi Beatorekin, ezagutzen nituen berak aurretik egindako lanak, Sobradumekin-eta... Harekin lanean hasi nintzenean pilo bat lasaitu nintzen. Berak oso argi zituen gauza asko: komedia izan behar zuela, irrati-korteak atalka banatu behar genituela... Lanean hasi ahala konturatu nintzen lana oso ondo zihoala, ondo aterako zela, eta lasaitzen joan nintzen.

Javier Vizcainok 3.000 irrati-korte eman zizkizuen, aukeratu beharra zegoen...
Hautaketa egiten oso ondo pasa genuen, gaika banatu genituen eta gai bakoitzetik onenak hautatu. Kasu honetan zeintzuk dira onenak? Bada astakeria handienak. Ez genuen nahi gai garrantzitsurik edo pertsonaiarik kanpoan gelditzea eta beldur hori genuen. Gure zoritxarrerako, gauza asko kanpoan geratu dira: erritmoa mantendu behar da, ildoa jarraitu... Korte batzuk gogorregiak ziren, gainera.

Espainiako Estatuko tertuliakideek esaten dituzten izugarrikeriekin tragedia ere egin zitekeen.
Nik uste badituela, eta handikeriarik gabe diot hau, antzerki dokumentalaren ezaugarriak, errealitatean esaten diren gauza batzuk erakusten ditugulako. Tragedia bat ere bada, azkenean oso gauza serioen inguruan ari garelako. Dena dela, tragedia handiena honakoa da: zer nolako lasaitasunez esaten dituzten gure herriaren inguruko gauzak. Denok ezagutzen ditugu gure herriaren arazoak, egoera, eta horren aurrean, astakeriak esaten dituzte, askatasun osoz, gainera; hori tragedia da. Bada gehiago, guk badakigu zer dugun hemen baina Espainiako Estatuan tertulia horiek eman ematen dira, eta hangoek duten informazio bakarra, askotan, hori da. Nolanahi ere, guk badakigu zer dagoen eta eurek esandakoarekin alderatuz, komedia sortzen da. Hori da azken batean, Vizcainok programa sortzean izan zuen asmoa: tragediatxo horrekin barre egitea.

Euskal gizartearen kontura ere barre egin duzue, baina.
Betiko kontua da, baina egia da, besteen lepo barre egiteko zure buruaz barre egiten ikasi behar duzu lehendabizi. Hori hasieratik geneukan argi, gure kontura barre egin behar genuela: herri moduan ditugun ohiturekin, hemen gertatzen diren gauzekin... Finean, desdramatizatzea da barre egitea, guk ere komiko bihurtu nahi genuen hori guztia. Haiek ere, dena den, oso komiko bihurtzen dute dena; ez da hain zaila izan.

Gidoia zabalik utzi duzue. Zergatik?
Gaurkotasunak asko agintzen duelako, komedia politikoa da gurea eta politika egun batetik bestera aldatzen da, bereziki hemen. Orduan, beharrezkoa zen eszenatxo bat zabalik uztea azken asteetan gertatutakoa sartu ahal izateko, tira, gertatutakoa baino, jazoera horien inguruan esandakoak. Guk harreman zuzena dugu Javier Vizcainorekin, berak esaten digu astero zer duen. Sartu genuen azkeneko gauza sukaldariena izan zen, astero-astero astakeriak esaten dituzte baina den-denak ezin ditugu sartu. Jendeak erraz identifikatu behar ditu. 2000ko irrati-korteak ere badaude, eta gaurkotasuna dute.

Javier Vizcaino, irratsaioaren sortzailea, sinesgaitz zen hasieran. Nola hartu du oholtza gainekoa?
Gidoiaren lehenengo bertsioa irakurri zuenean harri eta zur geratu zen, ez zuen halakorik espero. Nik azalduta nion kontua, baina berak ez zuen ondo ulertzen. Entseguak ikusi zituenean barre egin zuen! Nik uste oso pozik dagoela. Bera ere oso harrituta geratu zen irratsaioak arrakasta izan zuenean, gauza bera gertatu zitzaion liburuarekin eta orain antzezlanarekin.

Protagonisten iritzirik heldu al zaizue?
Ba mementoz ez dakigu ezer, tamalez. Nik behintzat gogoa dut zerbait entzuteko, azken batean eurak direlako protagonistak, eurei esker sortu dugulako antzezlana. Dena den, izenik ez dugu esaten eta esatariak ateratzen direnean fikziozko izenak erabiltzen ditugu, agian horregatik...

Koktel ederra da Cocidito madrileño: 70 pertsonaia, 50 eszena, irrati-korteak zuzenean...
Bai, oso antzezlan azkarra da, hori zen hasierako asmoa. Nik uste jendeak ez duela astirik dena barneratzeko, horregatik, askok eta askok obra bigarrenez ikusi nahi dute, gauza asko oharkabean joan zaizkielako. Guretzat lan handia da, kontzentrazio handikoa. Gainera, aktore bakoitzak 15 roletik gora egiten ditu, nik neuk 20 ditut... Pertsonaiatik pertsonaiara izaera, fisikoa, arropa... dena aldatu behar duzu, zoramena da, baina, era berean, polita.

Ikusiko al dugu Cocidito madrileñoren bertsiorik euskaraz?
Ezinezkoa da, pena handia ematen badit ere. Lanaren erdia irrati-korteetatik atera dugu. Tertulietan esandako horiek gaztelaniaz dira, hitzez hitzekoak, eta ezin dugu solasaldietatik ateratako ezer aldatu; ezin ditugu euskarara, berdin frantsesera, edo ingelesera itzuli. Nahigabea ematen dit hain leku handietan egotea eta antzezlana euskaraz ez izatea. Pena da arrakastatsua den obra bat erdalduna izatea.

Ba al da Espainiako Estatuan taularatzeko asmorik?
Primerakoa litzateke Madrilen egitea. Katalunian aukerak egon daitezke, oraindik ez dakigu. Dena dela, uste dut Madrilera joatea oso gauza garrantzitsua izango litzatekeela, madrildar guztiak ez direlako berdinak, askok badakite zer ari den gertatzen. Bestalde, han egon diren artista askori gertatutakoa, musikariei gertatutakoa, gogoan izateko balioko luke.

Madrilgo tertuliakideak, bor-bor
Tolosako Leidor antzokian estreinatu zenetik, arrakastatsu dabil Glu Gluren antzezlana. Oholtzaratu duten guztietan "Ez dago sarrerarik" oharra jarri behar izan dute antzokiko atean. Radio Euskadiko Mas que palabras saioko izen bereko atala du oinarri antzezlanak. Bertan, Espainiako Estatuko hainbat irrati katetan tertuliakideek Euskal Herriari buruz esandako "harribitxiak" aireratzen dituzte. Euskara, homosexualitatea, ikastolak, eliza edo herri kirolak bezalako gaiak astintzen dituzte Ramon Castrok, Gorka Aginalgaldek, Gurutze Beitiak, Josean de Miguelek eta Galder Perezek haragitutako pertsonaiek. Jakiak, baina, iraungitze-data du; antzerki-bira hilabete batzuetara mugatu dutelako Glu Glukoek. Estreinaldi ofiziala Bilbon egingo dute otsailaren 14an baina aurretik Leioan -urtarrilaren 28an-, Oñatin -otsailaren 4an- eta Barañainen (11n) izango dira. On dagizuela!


ASTEKARIA
2005eko urtarrilaren 30
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Arkaitz Zarraga Azumendi
#2
#3
Ane Ablanedo Larrion
#4
Karmelo Landa
Azoka
Azkenak
Legebiltzarrak 1936ko biktimen legea aldatu du, Erorien Monumentu birmoldatzeko

33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]


Bi eskumen berri bere gain hartu ditu Jaurlaritzak: atzerritarren lan-baimena eta meteorologia-zerbitzua

2025 amaitu baino lehen Gernikako Estatutuan jasotzen diren eskumen guztiak izatea espero du Jaurlaritzak. Oraindik 25 eskumen falta dira. Transferentzia Batzordea aurreko astean biltzekoa zen baina "agenda arazoak" zirela eta atzeratu zuten. 


Duplak egin du aurtengo Herri Urratseko abestia

Azken dantza hau izena du Duplak egin duen aurtengo abestiak eta Senpereko lakuan grabatu zuten bideoklipa. Dantzari, guraso zein umeen artean azaldu ziren Pantxoa eta Peio ere. Bideoklipa laugarrengo saiakeran egin zen. 


2025-03-06 | Haizea Isasa
Kasu, ez gitxu lo!

“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.

Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]


Eskuin muturrarekin lotura duen alemaniar batek egin zuen Manheim hiriko auto harrapaketa, ez etorkin batek

Alemaniako Poliziak asteleheneko gertakariaren arrazoiak "politikoak" zirela baztertu duen arren, 35 urteko Alexander Scheuermann Ring Bund talde neonaziko kide zen. Bi hildako eta hamar zauritu utzi dituen atentatuaren egileak sare sozialetan "gorroto mezuak"... [+]


2025-03-06 | Mara Altuna Díaz
Mary Kim Laragan-Uranga, AEB-etako euskalduna eta AEK-ko ikaslea
“Euskara ikasten dut AEBetara emigratu zuten nire aitona-amonen ahalegina eta sustraiak ohoratzeko”

“Bi pertsona mota daude munduan: euskaldunak, batetik, eta euskaldunak izan nahiko luketenak, bestetik”. Gaztea zela, Mary Kim Laragan-Urangak maiz entzuten omen zuen horrelako zerbait, Idahon (AEBak), hain zuzen. Ameriketan jaio, hazi, hezi eta bizi izandakoak 70... [+]


Feminismo antimilitarista: ezinbesteko borroka Martxoaren 8an eta beti

Martxoaren 8a, Emakumeen Nazioarteko Eguna, munduan zehar milioika emakumeontzat berdintasuna, eskubideak eta justizia eskatzeko borroka eguna da. Hala ere, gerrek, gatazkek eta politika militaristen hazkundeak markatutako testuinguru global batean, inoiz baino premiazkoagoa da... [+]


Manu Ayerdiren kontrako auzia behin betiko artxibatu dute, instrukzioa epez kanpo luzatu zelako

Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]


Feminista sindikalista ala sindikalista feminista

Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.


Bilgune Feministak Iratxe Sorzabal babestu du
“Indarkeria matxistaren beste adierazpen bat da tortura, urtez luzez estatuek babestua”

Euskal Herriko Bilgune Feministak deituta elkarretaratzea egin dute Hernanin Iratxe Sorzabali elkartasuna adierazi eta "babes osoa" emateko. Inkomunikatuta egon zen uneak berriz ere epailearen aurrean kontatu behar izatea, "bizi izandakoak utzitako ondorioen... [+]


Emakume bat lehen aldiz Lantzeko inauterietako Ziripot pertsonaia izan da

Lantzeko inauteri txikien kalejira ikusle guztien begietara urtero modukoa izan zen. Txatxoak, Zaldiko, Ziripot eta Miel Otxin herriko ostatuko ganbaratik jaitsi eta herritik barna bira egin zuten txistularien laguntzarekin. Askok, ordea, ez zekiten une historiko bat bizitzen... [+]


2025-03-06 | Gedar
Apirilaren 4an desalojatu nahi dute Bilboko Etxarri II Gaztetxea

Errekaldeko Gaztetxearen aurkako huste-agindua heldu da jadanik. Espazioa defendatzera deitu dute bertako kideek.


Vesubioren erupzioak garun bat kristalizatu zuela frogatu dute

79. urtean, Vesubio sumendiaren erupzioak errautsez eta arrokaz estali zituen Ponpeia eta Herkulano hiriak eta hango biztanleak. Aurkikuntza arkeologiko ugari egin dira hondakinetan; tartean, 2018an, gorpuzki batzuk aztertu zituzten berriro, eta ikusi zuten gizon baten garuna... [+]


Eskolak ematen hasi da berriz mezu arrazista eta transfoboengatik ikertutako EHUko irakaslea

Leporaturikoa ez onarturik, eta sare sozialetako kontuak "lapurtu" zizkiotela erranik, salaketa jarri zuen Arabako campuseko Farmazia Fakultateko irakasleak. Gernikako auzitegiak ondorioztatu du ez dagoela modurik frogatzeko mezu horiek berak idatzitakoak diren ala ez.


“Hitzarmen duin bat lortzeko” mobilizazioak iragarri dituzte ‘Diario de Noticias de Álava’ko langileek

Lan baldintzen "prekarietatea" salatzeko kontzentrazioa egin zuten asteartean egunkariaren egoitzaren aurrean. Abenduaren 2tik sindaura greban daude langileak eta mobizlizazioak "areagotzea" erabaki dute orain.
 

 


Eguneraketa berriak daude