Ezpalak


2021eko uztailaren 27an


Trantsizioaren begia

Salamanca eta Istanbuletik pasa ondoren, Donostiara iritsi da «En el umbral del cambio» Paco Elvira argazkilari kataluniarraren erakusketa, Amarako Ernest Lluch Kultur Etxera. Izenburu horrekin, argazkilariak 70eko hamarkadan eta 80koaren hasieran, Espainiako Trantsizio garaian beraz, egindako 50 argazki inguru bildu ditu. Trantsizio politiko garaiko argazkietan hala ere, politikak baino, gizarteak, biztanle anonimoek dute protagonismoa. Horren lekuko alboko argazkia, Elvirak 1982. urtean Huelvako meatzarien itxialdian ateratako irudi hunkigarria.


Euskal Kultur Erakundearen 2005eko asmoak

120 ekimen, 54 elkarte eta 803.000 euroko aurrekontua. Horixe zenbakitan EKEren 2005erako aurreikuspena. Egitasmo horren barnean Batek Mila egitasmoa da garrantzitsuenetakoa. Proiektu horrek biltzen du adibidez, kultur ohituren inkesta. Dagoeneko Euskal Herrian 1.600 galdeketa egin dituzte eta emaitzak uda hasi aurretik emango dituzte. Zenbait artista bildu eta ikuskizunen bat sortzeko gogoz ere badira eta Biarritz Baleta, Musika Eskola, Scene Nationale-a, Theatre de Rivage eta euskal artistak bilduko dira.


Gipuzkoako arkitektura 1850-1960

Gipuzkoaren garapen urbanoa «oso orekatua eta asko eraberritua» izan dela esan dute Gipuzkoa. Guía de arquitectura 1850-1960 liburua argitaratu dutenek. Lan hau Artearen Historian doktorea den Ana Azpirik koordinatu du eta Gipuzkoako Foru Aldundiko arkitekto talde batek eta Euskal Herriko Arkitektoen Elkargoak egin dute. 1850 eta 1960 urte arteko arkitektura-lan adierazgarrienak aukeratzen saiatu dira egileak eta argazkien ondoan azalpenak eman dituzte. Hala ere, ez dute testuingurua alboratu. XIX. mende erdialdeko suspertze ekonomiko, demografiko eta industrialarekin abiatu eta XX. mendeko 60ko hamarkadako industrializazioaren garai oparorako bidea egin dute. Eraikin bakoitzaren ezaugarriak eta eraikitako garaia hobeto ulertzeko lagungarriak ditu beraz liburuak.


Arcon Euskal Herriko zazpi galeria

289 galeria bilduko dira Madrilen otsailaren 10etik 14ra. Horietako zazpi Euskal Herrikoak: Bizkaiko Windsor Kulturgintza, Colon XVI eta Vanguardia, Gipuzkoako Altxerri eta Dieciseis, Nafarroako Moises Perez Albeniz eta Arabako Trayecto. Bizkaiko Foru Aldundiak Arte Eder museoaren, Guggenheim-en, Rekalde aretoaren eta Bilbo Arte Fundazioaren eskaintza ere eramango ditu.


Totem komiki dendak 25 urte

Bilbon dago Totem komiki denda eta Conchita Ciruelos eta Jose Maria Boulandierrek ireki zuten duela 25 urte. Komiki argitaratu berriak, atzeratutako aleak, erabilitakoak eta katalogotik kanpo geratu direnak saltzen dituzte. Abentura, erotika, umorea, fantasia, underground, politika... gaitzat duten komikiak dira apaletan. Alabari dendan lekukoa pasa dion Conchita Ciruelosek nabarmendu du etorkizuneko merkatua euskarazko haurrentzako komikigintzan dagoela.


Iparraldeko bertso kanporaketa

Euskal Herriko Txapelketarako bi ordezkari aukeratzeko, kanporaketa jokatu zen urtarrilaren 18an, Donibane Lohizunen. Amets Arzallus eta Miren Artetxe geratu ziren aurrena eta bigarren, eta beste lau lehiakideak Eneritz Zabaleta, Xumai Murua, Fermin Mihura eta Egoitz Zelaia izan ziren. Bi sailkatu hauei Sustrai Colina batuko zaie Txapelketa Nagusiko finalerdietan eta hiruko honekin, Iparraldeak ordezkaritza sendoa du aurten. Aurrera begira, Iparraldeko Lehen Txapelketa noiz antolatu aztertzen hasi da Bertsularien Lagunak Elkartea. Eskoletan trebatzen ari diren gazteak eta plazan dabiltzanak batuta, 15 bertsolari inguruko talde ederra kontatu daiteke. Kopuruz nahikoa izatea, eta Iparraldean euskarak duen egoera larria dira epe laburrean antolatzera bultzatzen dituztenak, eta aldiz, bertsolari gazteei heltzeko denbora gehiago uztea da tartea luzatu dezakeen arrazoia.


Guggenheim eta Artiumen «arrakasta» iazko urtean

Guggenheim museoak 909.144 bisitari jaso zituen 2004an, aurrekoan baino %7 gehiago. Artiumi, aldiz, kopurua txikitu zitzaion urte batetik bestera, eta 87.500 pertsona hartu zituen. Arrakasta, ordea, helburuen araberakoa dela eman du aditzera Berrian Javier Gonzalez de Durana, Artium museoko zuzendariak: «Munduan bi ildo daude. Batetik, ekonomiaren traktorea izateko bokazioa duen museoa dugu. (...) Beste museo batzuek beste ildo bat aukeratu dugu. Beharrezkoa egiten dugu, nahiz egiten den unean gutxiengo batek soilik ulertu. (...) Badira gauza beharrezkoak, eta badira errentagarriak izateko komeni direnak».


Azkenak
2024-12-27 | Julene Flamarique
EuskarAbentura 2025: izena emateko epea zabalik martxoaren 5era arte

EuskarAbentura 2025 espedizioak aukera emango die 127 gazteri zazpi lurraldeak oinez zeharkatzeko kulturan, historian eta paisaietan murgilduta. EuskarAbenturako parte-hartzaileen hautaketa ez da proiektuen kalitatean bakarrik oinarritzen, baita generoa,... [+]


2024-12-27 | Leire Ibar
AEBek eta aliatuek 260.000 milioi dolar eman dizkiote Ukrainari laguntza militarrerako

AEBek eta Mendebaldeko aliatuek guztira 260.000 milioi dolarreko laguntza eman diote Ukrainari, gehienbat armamentuan eta laguntza militarrean, Errusiak 2022an egindako inbasioaren ostean. Nahiz eta laguntza horrek Ukrainaren defentsa indartzea helburu duen, Nazio Batuen... [+]


2024-12-27 | Julene Flamarique
Elkarte memorialistek manifestatzera deitu dute urtarrilaren 18an, Erorien Monumentua eraistea galdegiteko

Elkarte memorialistek kritikatu egin dute Iruñeko Udalak Erorien Monumentua eraisteari uko egiteko hartutako erabakia. Memoria Demokratikoaren Legea “oker interpretatzea” egotzi diote Joseba Asiron alkateari, eta mobilizazio batera deitu dute urtarrilaren... [+]


2024-12-27 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Myanmarreko gerra zibila, laugarren urtera

Hutsaren hurrengo arreta mediatikoarekin –batez ere Ekialde Hurbileko edo Ukrainako gatazkekin alderatzen badugu; baina Sudangoaren aldean ere bai–, laugarren urtea betetze bidean da Myanmarreko gerra zibila.


2024-12-27 | Leire Ibar
Txanpainaren industriaren arrakastaren oinarrian eskulan esplotatua dago

The Guardian egunkariak Épernayn (Frantzia) txanpain-industrian aritzen diren migratzaileen egoera aztertu du. Ikerketak agerian utzi ditu luxuzko xanpaina-marken mahastietan lan egiten dutenen baldintza prekarioak eta legez kanpokoak.


2024-12-27 | ARGIA
Gutxienez 5.212 eraso matxista salatu dituzte aurten EAEn, iaz baino %8 gehiago

2024ko azarora bitarte 683 sexu eraso salatu dituzte, iaz baino %16,7 gehiago, Emakunderen arabera. Familia barruko indarkeria salatu duten emakumeen kopurua ere handitu da (975 izan dira), baita bikotekide edo bikotekide ohiek egindakoa ere (3.554).


2024-12-27 | Euskal Irratiak
Benito Lertxundi
“Zuzeneko emanaldietan beharrezko den xarma galtzen ari nintzela sentitzen nuen”

Benito Lertxundi 60 urte iraun duen kantugintza uzten zuela jakinarazi du Durangoko azoka aitzin. 2023an Gernikan grabatu zuen kontzertu baten diskoarekin bururatuko du bere ibilbide handia bezain aberatsa. Bazuen urtea hartua zuela erabakia, ez da erraza izan horren berri... [+]


2024-12-27 | Gedar
Eguberrietan 110 osasun-zentrotan ezarri ditu murrizketak Osakidetzak

Iazko Gabonetan, hamabi ordurainoko itxaronaldiak izan ziren. Urtean 180 egunetan ezartzen ditu nolabaiteko murrizketak Osakidetzak.


Ibai Ripodas: “Balorazio oso positiboa egiten dugu, orain gazteek sortu beharko dituzte presoei elkartasuna helarazteko bide berriak”

Hatortxu Rock jaialdiko 29. edizioa egingo da larunbatean Atarrabian. Sarrerak jada agortuta daude, baina txandak osatzeko laguntza behar da oraindik.


2024-12-27 | ARGIA
“Euskaraz ez dakien pertsona bat” izendatu dute Eitb.eus-eko zuzendari, LABek salatu duenez

"Euskalduna ez den pertsona bat –Nagore de los Rios– hautatu du EITBko zuzendaritza nagusiak Eitb.eus eta Social Media atalerako zuzendari posturako, eta, ondorioz, euskaraz ez dakien pertsona bat izendatu dute helburuen artean euskararen... [+]


Eguneraketa berriak daude