Makina bat kontu


Itsas ura merkeago gezatzen duen teknologia

Askotan esan izan da itsas ura gezatzea izan daitekeela munduan dagoen ur beharra asetzeko bidea esan izan da askotan. Baina horretan aritzen diren enpresek energia gehiegi kontsumitzen dutenez, ez da errentagarria. Ordea, itxaropenari atea zabaldu zaio, berriki Floridako (AEB) unibertsitateko ikerlari talde batek zentral elektrikoetan aprobetxatzen ez den beroa baliatzen duen gezatze-teknika garatu baitu.
James Klausner eta bere taldea edateko uraren premiaz jabetu ziren eta honek munduko hainbat herrialderen artean sor dezakeen tentsioaz ere bai. Hortaz, itsasoari so egin zioten, hori baita munduan dagoen ur iturririk handiena. Ikerketen emaitza arrakastatsua izan da eta ura gezatzeko bideak errazagoak izan daitezke.
Une honetan munduan ura gezatzeko 7.500 gune daude, horietatik bi herenak Ekialde Hurbilean. AEBetan, Florida aldean daude gehienak eta beraietan munduan ekoizten den ur gezaren %12 lortzen da. Etorkizunean Txina eta Japonia bide honetan abiatuko direla itxaro da, duten superpopulazio arazoengatik.
Gezatze-planta gehienetan ondoko bi prozesuetako bat erabiltzen da: edo ura irakin egiten da eta lurruna jasotzen da edateko edo presio altuko ponpen bidez ura iragazki berezi batzuetatik pasa arazten da, non gatza eta beste hainbat mineral xehe jasotzen diren. Metodo batak zein besteak energia asko behar du.
Klausner eta lagunek garatutako metodoarekin ur gazia dorre baten goialdetik isurtzen da eta dorrearen azpian dauden ponpek aire beroa botatzen dute. Gorantz doan aireak beherantz doan ura lurrintzen du eta lurrin hau kondentsadore batera eramaten da bertan likidotzeko.
Sistema honetan erabiltzen den beroa beste prozesu batzuetako hondarra izan daiteke edo eguzkiarena ere bai, eta hau ezinezkoa zen orain arteko teknologiekin.
Teknologia honen bidez kostuak ia laurdenera jaitsi daitezkeela ikusi da prototipo baten gainean egindako probatan. Orain sistema handiagoan froga egitea baino ez da falta, hala ere, aurreikuspenak oso onak dira


Armiarmek dieta egiten dute

Armiarmak ahalik eta menu orekatuenak jateko, harrapakinak aukeratu egiten ditu. Are gehiago, armiarma-sarean eroritako harrapakina ez du besterik gabe jango, une horretan komeni zaion menuan sartzen ez bada; hauxe dio Oxford-en (Ingalaterra) David Maynts eta lagunek egindako ikerketak, urtarrilaren 7an Science aldizkarian argitaratutako artikuluan.
Ikerlariek hiru artropodoren ohiturak aztertu dituzte: Agunum dorsale kakalardoa, Stegodyphus lineatus basamortuetako armiarma eta Pardosa prativaga ehiza segadan egiten duen armiarma.
Ikerlariek oso elikadura desorekatua eman zieten artropodoei, adibidez, lipido asko edo proteina asko zuten elikagaiak. Artropodoen erantzuna beti izan zen gehigarriak orekatzea. Honela, lipido askorekin elikatu zuten kakalardoa proteina asko zuen elikagaien bila aritu zen, eta basamortuko armiarmak sarean harrapatutako gorpuari kendu egin zion armiarmaren ustez soberako elikagaiak zirenak.


Azkenak
Ez goaz gerrara. Gerrarik ez, ez gure izenean!

Gerra Urte, Gezur Urte!

Horrela dio esaldiak eta horrela berresten du errealitateak.

Munduan eta Europan dagoen gerra-egoera, horren gorakada etengabea eta horrek Euskal Herrian izan dituen eta izango dituen balizko ondorioak aurreikusita, joan den abenduan hainbat... [+]


Laga hondartza leheneratzea

Laga hondartzaren ezaugarri naturalen leheneratzea duela hiru hamarkada abiatu zen, eta aurrera darrai etenik gabe, erlojuz kontrako lehengoratze mailakatuan.

Laga (Bizkaia) gune aparta da, natura eta gizarte ikuspegitik oso esanguratsua. Kostaldeko legeak eta Urdaibaiko... [+]


135 preso politiko daude eta 66 ateratzen dira kalera baimenen batekin

Larunbat honetan egingo da Bilbon euskal preso politikoen aldeko urteroko manifestazioa. Gero eta preso gutxiago dago, baina 2011n ETAk bere jarduera armatua eten zuenean inork gutxik irudikatuko zuen handik hamabost urtera oraindik gatazka haren ondorioz espetxeratutako... [+]


Lortu da. Lortu duzue! Lortu dugu. Zorionak eta eskerrik asko

Hainbeste urte borrokan horren atzetik ibili ondoren, 34 urte, hain zuzen, oso pozik gaude orain egun batzuk, abenduaren 28an Inuzente egunean, Iruñean, Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak antolatu zuen batzarrean hartu zen erabakiagatik. Zeren ondo bidean,... [+]


Estatu aparatuetatik Juan Mari Jauregi eta bera hil nahi izan zituztela esan du Maixabel Lasak

Donostiako La Cumbre Jauregian bizi ziren orduan Juan Mari Jauregi senarra eta bera, lehena Gipuzkoako Gobernadore Zibila zen garaian, 1990eko hamarkadaren erdialdean. Jauregi 2000. urtean hil zuen ETAk Tolosan.


Noizko berrikusi ANren prozesuak eta epaiak

Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.

Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela... [+]


Erizain indigenek herri zapalduentzat ekitatezko osasun zerbitzua aldarrikatu dute

Garbiñe Elizegi baztandarra erizaina da. Abenduan, Zeelanda Berrian egin duten Osasun Ekitaterako Erizaintza Indigenari buruzko Ikerketa izenburuko bilkuran hartu du parte. Bere tesia aurkeztu du: Euskal emakumeek eta genero ez-normatiboek Euskal Herrian osasungintzan... [+]


Espainiako monarkiak Nafarroako Vianako Printzearen sarietan parte hartzeari ezetz esan dio Parlamentuak

PSNk, EH Bilduk, Geroa Baik eta Zurekin Nafarroak bat egin dute  Borboiak Nafarroako kultura sari nagusitik at gera daitezen. Espainiako erregeak 2015etik, Uxue Barkos lehendakari zenetik, ez daude ekitaldi handi honetara gonbidaturik.


Hodeiak murrizten ari dira, klima-aldaketaren kalterako

Hodeiak murrizten ari dira eta horrek eragin nabarmena du klima-aldaketan, NASAko ikertzaile-talde batek ondorioztatu duenez. Terra satelitearen datuak aztertuta, ikusi dute azken 20 urteetan, pixkanaka, baina etengabe, murriztu dela hodeien estaldura. Amerikako Batasun... [+]


Arartekoaren ustez, Martuteneko Agustindarren eraikineko operazioa barruan zeudenak identifikatzeko egin zuten

Iazko martxoaren 14an, polizia operazio handi bat izan zen Martuteneko Agustindarren eraikin okupatuan, Udaltzaingoaren, Ertzaintzaren eta Espainiako Poliziaren eskutik: 56 lagun atera zituzten eraikinetik eta 29 Espainiako Poliziaren komisariara eraman zituzten,... [+]


2025-01-10 | Sustatu
Applek albiste-laburpenak asmatzen ditu inolako axolarik gabe

Adimen Artifizialarekin egindako disparateen biltegia handitzen ari da. Erabiltzaile arruntok sortutakoak txorakeriak izan daitezke neurri handi batean, baina Interneteko erraldoiak berak ari dira halakoak errepikatzen eta horrek larriagoa dirudi, eragin globala izan... [+]


2025-01-10 | Gedar
Ate birakariak: Gasteizko klinika pribatu bateko zuzendari izango da Gotzone Sagardui

Vithas San José klinikak fitxatu du Jaurlaritzako Osasun sailburu ohia, kargu publikoa utzi eta urte eta erdira.


Independentziaren aurkari Alcide Ponga izanen da Kanakyko presidente berria

Abenduaren 24an erori zen gobernua, Kaledonia Elkarrekin alderdi loialistako ordezkariek dimititu zutelako. Hori horrela, loialistek berreskuratu egin dute independentistek 2021ean lehen aldikoz lorturiko presidente kargua. Maiatzaz geroztik krisi politiko, sozial eta ekonomiko... [+]


2025-01-09 | Julene Flamarique
Gipuzkoa, Bizkaia eta Arabak osatzen duten Euskal Sagardoa Iparraldera zabaltzeko bidea martxan da

18 urterako plan estrategikoa garatzeko Europako diru-laguntzak jaso ditu Euskal Sagardoaren Jatorri Deiturako proiektuak. Iparraldea batu da jada, eta Nafarroa zein Trebiñu sartzeko urratsak ematen hasiak dira.


Eguneraketa berriak daude