Ezpalak


2021eko uztailaren 27an

Kantu zaletasunak iraun dezan

Kantu zale izan da gure herria, baina lagun afarien osteko kantu saioek behera egin dute azken urteetan. Zaletasunari eutsi nahiz errepertorioa zabaldu nahi duenari lagungarri izango zaio oraintsu berrargitaratu den Boga-boga kantu bilduma. 1959. urtean eman zuen argitara lehenengoz kantu sorta hori Donostiako Apaiztegiak. Partiturak eta kantuen letrak biltzen zituen liburuaren atontze lanak Anton Garro eta Andoni Basterretxea apaiz euskaltzaleek egin zituzten, hainbat lagunekin batera. Arrakasta handia izan zuen eta argitaraldi bat baino gehiago izan zuen. Liburua agortuta zegoen eta orain Elkarrek eta Donostiako Apaiztegiak berrargitaratu dute. Liburuaz gain, argitalpeneko laurogeita hiru kantuetatik hogeita bi »aurkitzeko zailen diren grabazioak» biltzen dituen CDa kaleratu dute. Esaterako, Antoni eta Anton, Andre Madalen eta Boga-boga ageri dira diskoan.


Ilustrazioen magia Artiumen

Magic Pencil izenburuko erakusketa zabaldu du Gasteizko Artium museoak Britainia Handiko haur eta gazte literaturako ilustratzaileen lana ezagutarazteko. Britainia Handian ilustrazioak tradizio handia du eta erakusketan paratu dituzten 60tik gora lanetan esparru honetako azken joerak ikus daitezke. Litografia eta grabatuez gain, marrazki bizidunak ikusteko bideo pantaila bat ipini dute eta ilustrazio tailerra ere martxan izango da urtarrilean, Iñaki Martiarena Mattin marrazkilariaren ardurapean. Erakusketa otsailaren 6a arte izango da zabalik.


Ate bat diseinatzaile gazteentzat

ANDE, Euskadiko Diseinatzaile Berri eta Gazteen Elkartea, aurkeztu dute berriki Bilbon Isabel Muela eta Lucia Marzok. Sortu eta berehala, hil honen 15ean diseinatzaile gazteen lanak erakusteko pasarela antolatu zuen elkarteak Barakaldon. Pasarelaz gain, elkarteak diseinatzaile berriei aholkularitza zerbitzua eskaini nahi die eta Bilbon gune bat sortu nahi dute gazteen sormen lanak erakutsi eta merkaturatzeko. Gure mugetatik kanpoko feriatan ere bertakoen lana zabaltzeko ahalegina egingo du elkarte berriak.


Zine aretoak ixten eta irekitzen

Zinema areto piloa zabaldu da azken urteetan gurean, gehienak merkataritza zentroetan. Gehiegi dagoen eskarirako. Gehienetan zinema komertziala eskaintzen dute soilik. Bestelako eskaintza emango balute ere, eskariak gora egingo lukeenik ezin esan. Zabaldu ziren bezalaxe, itxi dira urte gutxitara batzuk. Horren adibide dira aurten itxi diren Garberako (Donostia) zine aretoak. Baina hiriguneetako zinema areto batzuk ere itxi dira (Donostiako Astoria) edota ixtear dira (Bilboko Ideales). Bilbon Renoir zine aretoak zabaldu berri dituzte, zinema europar eta latinoamerikarra eskaintzeko asmoz. Eskertzekoa da, Ipar Amerikako zinema komertziala errege den honetan. Ikusi beharko eutsi ahal izango dion. Denek ere zailtasunak baitituzte ikusleriari nola eutsi asmatzen.


Milaka liburu aurki on-line Googlen

Lau unibertsitate ospetsutako »Michigan, Stanfrod, Harvard eta Oxford» eta New Yorkeko Liburutegi Publikoko milaka liburu publiko digitalizatzeko aukera emango dion akordioa sinatu berri du Google bilatzaileak (www.google.com). Hala, liburuak eskaneatu ostean, erabiltzaile guztien eskura jarriko ditu Googlek sarean. Harvard unibertsitateko 40.000 liburu digitalizatuko ditu eta proiektua arrakastatsu gertatzen bada, bertako liburu gehiago eskaneatuko dira. Michigan unibertsitateko zazpi milioi liburuki digitalizatuko du Googlek sei urteko epean. Oxfordeko unibertsitateari dagokionez, XIX. mendeko liburuak pasako dira formatu digitalera. New Yorkeko Liburutegi Publikoak copyrightik ez duten hainbat liburuki eskainiko dizkio.


Azkenak
Euscool berriaren seinaleak?

Apirilaren 24an, ETB1ean, jendeak aspalditik eskatzen zuen programa eredu bat estreinatuko da: Linbo, late night formatuko ordubete inguruko saioa, gazteek eta gazteentzat egina.


2025-04-16 | Jon Alonso
Zozo zuriak

Jada bizpahiru aste izango dira irakurri nuenetik, Maialen Akizuren zutabe batean. Aner Peritzek telebistan esandakoak zekartzan: “Bertsolaritza da gizon zis heteroekin ez harremantzera eraman nauena, bertsolaritza delako disidente egin nauena, eta, era berean,... [+]


2025-04-16 | Itxaro Borda
Irauteko

Beldur hori bada. Badirudi Donald Trump etorri dela Washingtoneko bulego borobila luzerako okupatzera. Bigarren mandatua du, baina bere hurbileko aholkulariei, ez dela txantxetan ari berretsiz gainera, Konstituzioan zenbaki bakan batzuk aldatzeko bere xede zurruna aipatzen die,... [+]


Aitonita eta ortologia

Ansorena´tar Joseba Eneko.

Edonori orto zer den galdetuz gero, goizaldea erantzungo, D´Artagnanen mosketero laguna edo ipurtzuloa, agian. Baina orto- aurrizkiak zuzen adierazten du eta maiz erabiltzen dugu: ortodoxia, ortopedia, ortodontzia... Orduan (datorrena... [+]


2025-04-16 | Bea Salaberri
Gerlarako prestatu?

“Erresilientzia poltsa”, “biziraupen eskuliburua”, “ebakuazio bizkar-zakua”: hara nolakoak entzun daitezkeen agintarien ahotan azken asteetan.

Iragan hilabeteko adierazpenen artean, Europako Batasunak herritarrei eskatu die... [+]


2025-04-16 | Karmelo Landa
Aberri Aukera

Ez da Aberri Eguna, Aberri Aukera da euskaldunok behar duguna. Urtean behin errepikatzen dira balizko alderdi zein talde abertzaleen deialdiak, data hauetan, Euskaldunon aberria Euskadi/Euskal Herria da aldarriaren inguruan. Egun bateko kontua izaten da, hala ere. Eta ez batera... [+]


Erromatar gorpuak Vienaren zimendu

Vienako Simmering auzoan kirol-zelai bat berritzeko lanetan ari zirela, 150 gorpu dituen hobi komuna topatu zuten 2024ko urrian. Erromatar legionarioak zirela ondorioztatu dute, eta K.o. 100 urte inguruan hil zirela. Edo, hobe esanda, hil zituztela. 

Gorpuak edozein... [+]


Muga-zergek depresioa areagotzen dute

Washington (AEB), 1930eko ekainaren 17an. AEBetako Kongresuak Muga-Zergen Legea onartu zuen. Smoot-Hawley Legea ere esaten zaio Reed Smoot senatariak eta Willis Hawley diputatuak bultzatu zutelako.

Legeak 900 produktu ingururako inportazio zerga-mugak %40 eta %60 artean igo... [+]


“Benetan horrek egin nau komiko: emanaldia gaizki doanean ere gozatzen jakiteak”

Iruñea ez da oso handia, baina Beñat Iturbek elkarrizketarako lekua hautatu duen arte ez dut jakin institutu berean ikasi genuela. Madril eta Iruñea artean bizi da, han hemen baino gehiago, oraingoz. Etxera egin duen bisita bat probestu dut harekin... [+]


AEB-en muga-zergak
Inperialismoa da, ergela!

Bandera amerikanoz inguratuta, muga-zergen oldarraldi berria iragarri zion munduari Donald Trumpek apirilaren 2an. Geroztik hamaika astindu jasan dituzte burtsek eta nazioarteko merkataritzak. Baina hau ez da zoro baten boxeorako ringa bakarrik: AEBetako politikan hamarkada... [+]


Iruñeko Paris 365 jantokia
Familia bat, aurrera egiten jarraitzeko

Bazterkeria egoeran dauden pertsonen elikadura beharrei erantzuteko, Paris 365 jantoki solidarioa martxan jarri zuten Iruñean, 2009an. Ordutik, euro baten truke egunero hiru otordu bero ematen dituzte. Urtarrilaren 27an iragarri zuten aurrez aurreko afariak emateari... [+]


“Gu beti irabaztera ateratzen gara, emakumeen nahiz gizonen aurka jokatu”

Irungo Landetxa auzoko pala txapelketa mistoan, hogei bikotetik bakarra da emakumeek osatua, 40 lagunetik bi baino ez dira emakumeak: Idoia Karrera eta Loiola Zuazu. Lehiaz, txapelketa misto eta ez mistoen arteko aldeez eta joko-mailaz mintzatu gara haiekin. "Emakumeok... [+]


Amaia Alvarez Uria
“Euskal literaturaren sisteman eztabaida piztu nahi du ‘Zuzi iraxegia’-k”

Izenburua aski argia da: Zuzi iraxegia. Euskal emakume idazleak eta literatura klasikoa (TZ, 2025). Eta 300 orrialdeko liburu mardulean, XIV. mendeaz gero gurean izan diren emakume idazleen gainean jardun du, irakasleari dagozkion azalpenak emanez bezainbat, testu klasikorik... [+]


Eguneraketa berriak daude