E pur si muove!


2021eko uztailaren 28an

Azaroak 14, igande gaua. ETBko albistegitik hartutako hiru berri freskagarri.

Batasuna mugitzen ari da. Batasunak Donostiako Belodromoan bere bake-proposamena aurkeztu du. Ez naiz analista politikoa eta ez dut informazio berezirik oihalen atzean gertatzen ari denaz. Ez dakit ere beste alderdiek, sindikatuek, gobernuek… nola hartuko duten, ez baita astirik izan beraien jarrera kaleratzeko. Baina zilegi bekit neure gogoetak hona ekartzea, agian neure nahiak eta errealitatea nahastuz.
Iruditu zait urrats kualitatibo baten aurrean gaudela. Ez da Belodromoa horrelako eszenografiaz betetzen betikoaren errepikapen hutsa egiteko. Ez dira 2.500 dinamizatzaile lanean jartzen proposamena bere oinarri sozialari, gizarte-eragileei eta, oro har, gizarteari azaltzeko, ez badago zerbait berria. Han esandako gauza asko ez dira orain dela hilabete edo urte batzuk entzuten zirenak. Esan dutena bezain esanguratsua da esan ez dutena. Ez da entzun "Jo eta ke irabazi arte", "borroka da bidea", "herriak ez du barkatuko" edo "hau hiltzaile eta hura laguntzaile"… Gatazka kaleetatik atera eta negoziazio-mahaira eramateaz hitz egin dute. Ez al da sarri eskatu zaien urratsa? Eta estatuarekiko negoziazioetan ETAri uzten dizkioten gaiak ere »desmilitarizazioa, preso eta iheslariak, biktimak» ez dira sensu stricto politikoak. Ez dutela borroka armatua gaitzetsi? Ez dutela "Erakundea" kondenatu? Tira, ez gaitezen inozoak izan. Ez dezagun hori aitzakia merke bihurtu buru-nagikeriaz edo beste aldean ere mugitu nahi ez dutenek beren burua zuritzeko.
Beldur naiz jasoko duen erantzunaz, batez ere Gobernu Zentralaren aldetik. Egia da oholtza gaineko ekitaldia ez dela nahikoa, eta oihalen atzean sukalde-lan handia egin beharko duela Batasunak: erretako zubiak berreraiki, aurrez madarikatutako elkarte eta ekimen batzuk onetsi, hitzezko desarmean aurrera egin… paraleloan ETAk ere bestelako desarmeari ekin diezaion, bere lehergailuek proiektuaren sinesgarritasuna leherraraziko lukete eta. Baina Espainiako guardia zibil eta poliziek ere ezin dute ohi bezala jokatzen segi, ezta epaileek ere, eta are gutxiago politikariek.
Euskal alderdiak ere guztiak mugitzea komeni. Egia da Lizarra-Garaziren porrotak zauri handi samarrak utzi zituela. Baina ez ahal dute oraingo abagune hau berriro alderdien protagonismo eta botere-gurari neurrigabeek hondatuko!

Gizartea ere mugitzen ari da. Azaroaren 13an izan zen lehenengo gay ezkontza ofiziala Nafarroan, Azagran. Zerbait pentsaezina duela urte batzuk. Nafarroan hain indartsua den Opusen eta bestelako fundamentalisten amorrurako, lurrikara sozialik gabe izan da ospakizuna. Jainko-jainkosa guztiek bedeinka dezatela bikotea eta izan bitez zoriontsu luzaroan!

Eliza katolikoa, tinko berean. Eutanasiaren inguruko kanpaina abian da. Eliza horrek eskubide osoa du bere iritzia izateko gai honetan eta bestetan. Baina nik ere bai, eta oso bestelako iritzi moralak ditut. Halere, hori ez da arazo, ez naiz-eta katolikoa. Elizek beren jarraitzaileei »eta soilik horiei» nahi dutena ezartzeko eta exijitzeko eskubidea dute. Onartzen ez diedana da Estatuari presio egitea beren ikuspegiak eremu zibilean ere herritar guzti-guztioi legeen bidez, etab. ezartzeko. Ez dute horretarako eskubiderik, ez eliza katolikoak, ez beste kristau-elizek edo beste erlijioek. Nik kontu hauek garbi ditut neure Jainkoarekin, eta bere garaian laguntza eskatzen badiot norbaiti, nire borondatea egiteko askatasuna nahi nuke, oztopo arrotzik gabe. Gezurra dirudien arren, eta gure zorionerako, gizartean gauzak mugitzen ari diren seinale da kanpaina hau berau ere.


Azkenak
2024-10-02 | Leire Ibar
Emakumeenganako diskriminazio sexista %18,5 igo da azken bi urteetan

Honakoa dio Arartekoak argitaratu duen ikerlanak. Jarrera matxisten inguruko azterketak Euskadiko nerabe eta gazteetan jarri du fokua. Diskriminazio gehien gertatzen diren espazioak kalea eta sare sozialak dira.

 

 


Montse Borda. Pinturaren artisaua kobazuloan
“25 urtez astebururo fabrikan ari naiz, baina horrek astegunetan tailerrean egotea ahalbidetzen dit”

Iruñeko Arrosadia auzotik pasatzen naizen aldiro sartzen dut burua Santa Marta kaleko tailerrean. Hor da Montse normalean: potetxoan pintzela sartu, trapu batean ia pintura dena kendu eta pintzela mihisean igurzten, begiztan. Bere espazio-denboran sartu naiz gaur eta... [+]


2024-10-02 | Julene Flamarique
Lan-baldintza “miserableak” salatu zituzten langileak kaleratu ditu The Champions Burgerrek

Iruñerriko Laneko Autodefentsa Sareak The Champions Burger jardunaldian langileek pairatzen dituzten lan-baldintza kaxkarrak salatu zituen aurreko astean The Champions Bugerrek langileak esplotatzen ditu lelopean.


2024-10-02 | Inma Errea Cleix
Ez da sexua

Aldarri eta kanpaina, lege, arau, plan eta aurrekontu, babes-mekanismo eta zigor-makinaria oro gorabehera, etenik gabe jarraitzen dute kasu gogorrek eta jokabide zitalek betetzen albistegiak, tantaka zein zaparradan, eta gizon-desmasiak salatzeko protesta-ekintzek,... [+]


2024-10-02 | Itxaro Borda
Tupperware

Ikasi berri dugu Earl Tupper jaunak Floridako Orlandon, 1947an, sortu zuen mila koloretako ontzi enpresa peko errekara doala, desagertzeko zorian dela, preseski. Badirudi plastikoak konkurrente larriak dituela, adibidez, linean egiten diren salerosketena edo erabilpen bakarreko... [+]


2024-10-02 | Hiruki Larroxa
Gizonen anaidia akabatzeko premia

Gisèle Pélicot-en kasuak bortxaketetatik haratago dagoen arazo bat erakusten du: gizonezkoon konplizitatea indarkeria matxistaren aurrean. Kezkagarria ez da soilik erasoa, baizik eta, gertatutakoa jakinda, egoera ez salatzea erabaki zuten gizonen isiltasuna... [+]


2024-10-02 | Cira Crespo
Euskaldunen eraztuna

Gaur egun, gure munduan eraiki diren hierarkia guztiak mundu mailako kolonizazio prozesu baten emaitza dira. Menderatze-hierarkia global horiek elkarren artean txirikordaturiko beste hierarkia zehatzagoek osatzen dituzte, hau da, klasekoek, etnikoek, estetikoek, eta baita... [+]


2024-10-02 | Jesús Rodríguez
Amerika Kopa eta elefantea gela erdian

Directa-ren ikerketa batetik abiatuta ezagutu dugu iruzurra. Bartzelonan egiten ari den belako Amerika Koparen antolatzaileek argitaratutako audientzia eta bisitari kopuruak faltsuak dira. Gaia garrantzi sozial eta politiko nabarmena izaten ari da, faltsututako datu horiek izan... [+]


Enarak beti itzultzen dira

Maule, 1892. Zaraitzu ibarreko zortzi emakume espartingile Zuberoako hiriburutik etxera abiatu ziren, baina bidean, Larrainen, elurteak harrapatuta, hotzak hil omen zituen denak. Zortzietatik zazpiren izenak iritsi zaizkigu: Felicia Juanko, Felipce Landa, Dolores Arbe, Justa... [+]


Gorputz hotsak
“Lehen, itsuak etxean gorderik zituzten”

Sortzez Hazparnekoak (Lapurdi) ez badira ere, berrogei urte baino gehiago daramatzate Étienne Arburua haltsuarrak eta Cathy Arrotcarena hoztarrak Hazparnen bizitzen, eta urteak dira elkar ezagutzen dutela. Itsuak dira biak, eta larunbatero Angelura (Lapurdi) joaten dira... [+]


Eta klimaren konponbidea baso eta paduretan ere balego?

Urriaren amaieran Calin (Kolonbia) egingo den Biodibertsitateari buruzko COP16 biltzarra mugarri izan daiteke, lehen aldiz ekosistemen galera jarri nahi delako CO2 isurien eta berotze globalaren arazoen mailan. Baina noiz utzi zion horrela izateari?


2024-10-02 | Moon of Alabama
Gerra hurrengo fasera iritsi da

Irailaren 17ko astean, Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk erabaki zuen Hezbollah-rekin Libanon zuen misil trukea beste maila batera eskalatzea, eta erabateko gerra hastea.


2024-10-02 | Jonathan Cook
Israelgo tortura zentroak ez dira berriak, urriaren 7ko indarkeria eragin zutenak dira

Ez bazara gai ikusteko palestinarren belaunaldi ugariri Israelek egindako gehiegikerien eta Hamasen krimenen arteko lotura kausala, ez duzu arrastorik ere giza izaerari buruz.


Eguneraketa berriak daude