Durangoko Azoka 2004

  • Datorren abenduaren 4tik 8ra bitartean, 39. aldiz zabalduko ditu ateak Durangoko Euskal Liburu eta Disko Azokak. Aro berriari ekin zitzaion iaz. Elizpetik igaro ondoren, karpapetik eraikinaren babesera igaro baitzen. Estreinaldia egin eta birjintasuna galduta, 39.a ere adarretatik eusteko modukoa antolatu du Gerediaga elkarteko lan taldeak. Azoka aitzakiatzat hartuta, aurtengoan ere, izango da beste berritasun batez gozatzeko parada; izan ere, Landako konplexuan bertan, Plateruena Kafe Antzokia inauguratu da. Ondorioz, abenduko zubian Durangora gerturatzeko asmoa duen orok, Azoka bisitatzeaz bat, Plateruenan izango den ekitaldi nahiz estreinaldi ederrak ikusteko aukera izango du. Bestalde, literatur belaunaldiez hitz egiteko hiru idazle bildu ditugu mahaian: Juan Luis Zabala, Harkaitz Cano eta Iban Zaldua.

2021eko uztailaren 19an
Estreinaldiaren apustua gainditu ostean, bigarren urteari eustea ere ez da izaten lan makala. «Karpapetik ateratzea beti baloratuko dugu ekintza positiboa bezala. Iaz eraikina guztiz bukatu gabe zegoen baina, aurten bere osotasunean gozatzeko aukera izango dugu», azaldu du Itziar Irazabal Gerediagako komunikazio arduradunak.

Gerediaga elkartearen baitan baina, izan da aldaketarik azken urtean. Izan ere, pasa den irailean, Nerea Mujika Ulazia izendatu zuten Gerediaga elkarteko lehendakari. Aldaketak zertan eragingo duen galdetuta, kanpora begira ez dute uste eragin berezirik izango duenik. «Egia da zuzendari batzorde desberdinek gauzak egiteko modu desberdinak dituztela. Aldaketa prozesu natural baten barruan eman denez, batzordean jende berria eta lehengo jendea egonik, ez da izan apurketa bat. Jende berriarekin bat arnas berria sartu da elkartean», adierazi du Itziar Irazabalek.

Agirre eta Monzon

Urtero, gai jakin baten inguruan antolatu izan ohi da ekimena, baina aurtengoan ardatza ez da bakarra izango. Hiru izango baitira Azokak iraungo duen bost egunetan landuko diren gaiak: Jose Antonio Agirre eta Telesforo Monzon izango dira hizpide euren jaiotzaren mendeurrena dela medio. Bigarrenik, Euskal idazleen munduak mintzagai izango dira. Eta azkenik, euskara eta teknologia berriek ere izango dute euren tartea. Azoka iragartzen duen kartelaren egilea aldiz, Ismael Iglesias izan da.

Argizaiola saria

Euskal Kultura eta literaturaren alde egin duen lan oparoa eskertu asmoz, Jose Luis Alvarez Enparantza Txillardegik jasoko du aurtengoan Gerediaga elkartearen eskutik Argizaiola saria. Txillardegi euskararen alde makina bat lan egindakoa da. Tartean sei nobela, hizkuntzari buruzko hamabi saio... Aurtengo Durangoko Azokara ere, ez da esku hutsik etorri; Euskararen aldeko borrokan lana argitara eman baitu.

Zenbakitan

Azokak iraungo duen bost egunetan, hasi goizeko 10:30ean eta arratsaldeko 20:00ak bitartean izango da zer ikusi eta zer gozatu. Iaz baino erakusmahai gehiago izango dira aurtengoan, guztira 295; horietatik 11 gune elektronikoan izango direlarik. Berritasun modura, Azokan aurkeztuko diren nobedadeez gain, zertxobait ahaztuta egon den Haur eta gazte literatura txokoa berreskuratuko da aurtengoan. Azokako egunen banaketari dagokionez, Azokak iraungo dituen egunak Hegoaldean jai eta zubi egunak izanik, 39. edizio honetan, profesional nahiz ikasleek ez dute egun berezirik izango.

Teknologia berriak

Iaz bezala, aurtengoan ere, teknologia berrien erabiltzaileek zibergunea izango dute. Bertan topatu ahal izango dira, besteak beste, Urtxintxa aisialdi eskola, www.bizkaie.biz, Miatzen, Goiatz, Elhuyar, www.nontzeberri.com, Euskaltzaindia, Eusko Jaurlaritza, UEU eta Euskaltel. Beraz, liburu eta diskoez gain, aldizkari, bideo, DVD, software eta Interneteko atari ugari aurkituko ditu Azokara hurbiltzen den bisitariak.

Azoka egunez egun
Abenduak 4
12:30: Sarrera hitzaldia. Agirreren eta Monzonen mendeurrena dela eta, ideologien bilakaera. Xabier Apaolaza.
18:00: Euskal Pen Klubaren aurkezpena.
19:00: Supertramps filmaren aurkezpena.
20:30: Gauen argi emanaldia San Agustin Kultur Gunean. 04 Durangoko Argizaiola sariaren banaketa Jose Luis Alvarez Enparantza Txillardegiri.

Abenduak 5
12:30: Hitzaldia. Huntaz eta hartaz: errealitatearen eta ametsen geografia. Jose Luis Alvarez Enparantza Txillardegi.
12:30: Emanaldia. Kiko, Koko eta Moko pailazoak Plateruena Kafe Antzokian.
18:00: Hitzaldia. Lekuak Literaturan. Bernardo Atxaga.
19:00: Hitzaldia: Emakumea eta literatura aztergai. Bilgune Feminista.

Abenduak 6
11:30: Aurkezpena. Euskal Herrian Euskarazek 25 urte.
12:30: Hitzaldia. Irudimenaren gereizpean. Jesus Mari Olaizola Txiliku.
18:00: Hitzaldia. Tranbiaren leihotik begirada bat. Unai Elorriaga.
19:30: Txistu kontzertua: Txistua XXI. mendean eskainiko du Berziztuk, Andra Mari Basilikan.
20:00: Kantaldia. Chillida-Lekutik San Agustin aretoan. Joserra Senperena, J. I. Ansorena, Jon Maia...

Abenduak 7
12:00: Aurkezpena. Joku Hezitzaileak bideojolas bilduma.
12:30: Hitzaldia. Pentagramaren geografia. Mikel Markez.
17:30: Mahai-ingurua. Euskal zinemaren egoera. J. B. Berasategi, EAB, Zuzendari Berrien Plataforma, Gidoigileen Elkartea.
18:30: Aurkezpena. OAI: estandar ireki bat, Interneten liburuen datuak libreki trukatzeko. Codesyntax, Deustuko Unibertsitatea.
22:00: Kantaldia. Nafarroako kantu zaharrak. Hiru Truku San Agustin kulturgunean.

Abenduak 8
13:00: Omenaldi ekitaldia joandako lagunei. Harrizko herriko oroi harri biziak.
17:30: Mahai-ingurua: 25 urte eta gero... euskararen normalizaziorako erronkak. Gabi Basañez (EHE), Mertxe Mujika (AEK) eta Joan Mari Larrarte (EKT).

* Egunero 11:30etan Ilargiaren sekretua filma San Agustin aretoan.

Jose Luis Alvarez Enparantza 'Txillardegi'
Jose Luis Alvarez Enparantzari emango dio aurten Gerediaga elkarteak Argizaiola saria. Txillardegi Donostiako Antigua auzoan jaio zen 1929ko irailaren 27an. Etxean entzun ez eta bere kabuz hasi zen 1948an euskara ikasten. Horrekin batera, Bilbon ingeniaritza ikasten ari zela, gazte mugimendu zenbaitetan esku hartu eta espetxea zer zen ezagutu zuen lehenengoz. Eusko Alderdi Jeltzalearen jarrera antzua zela iritziz, beste ikasle batzuekin batera Ekin taldea sortu zuen, 1958an ETA bihurtuko zena. Urtebete lehenago, Leturiaren egunkari ezkutua izeneko eleberriarekin, euskal literatura modernitate literarioaren bidean jarri zuen.
Militantziak berriro atxilotua izatera eraman zuen eta 1961ean erbesteko bidea hartu zuen. Beste zeregin askoren artean, Euskaltzaindiarekin kolaboratu zuen euskara batuaren eratze prozesuan, prozesu horren eragile nagusienetakoa izanik. 1967an ETA utzi zuen. 1977an, behin Hegoaldera itzulita, politikagintzan murgildu eta ESB alderdiaren sortzaileetakoa izan zen. Urte batzuk beranduago Herri Batasunaren senatari izatera iritsi zen.
80ko hamarkadan ibilbide unibertsitarioari ekin zion, linguistikaren espezialista gisa. Egun EHUko katedratiko emeritua da.
Gaurdaino haziz joan den bere bibliografia oparo eta anitzean, obra literarioak, saiakerak nahiz hizkuntzalaritzako lan akademikoak aurki daitezke.


Azkenak
Herritarren kexuaren gainetik pasaz, aitzina doa Gatika-Cubnezais itsas azpiko kable elektrikoaren eraikuntza

Obrak "abiadura handian" doazela deitoratzen dute makroproiektuaren kontrako kolektiboek. Landetako THT Ez taldeak hitzaldia antolatu du apirilaren 27rako, ozeanoei buruzko nazioarteko hainbat aditurekin, tartean, Paul Watson baleen aldeko ekintzaile... [+]


2025-04-23 | Behe Banda
barra warroak
Unpopular opinion

Ez da lehenengo aldia, aditua izan ei naiz kontraesanetan. Oreka, baietzaren eta ezetzaren arteko muga non marraz daitekeen bilatzen. Analisi topografikoa, neurriz neurri morala triangelatzen. Tatuaje erraldoia bekokian: Bai, baina… Erabaki batera iristeko, inoiz nire... [+]


Almidoitik eratorritako mikroplastikoak kaltegarriak izan litezke osasunerako

Almidoiarekin egindako plastiko biodegradagarrietatik sortutako mikroplastikoek saguen osasuna kaltetzen dutela ikusi dute esperimentu batean. Ikertzaileek ohartarazi dute ezinbestekoa dela bioplastikoen segurtasuna hobeto ikertzea, haien erabilera handitzen jarraitu aurretik,... [+]


Emakumeek lan munduan izandako garrantzia islatu dute Arabako Arte Ederren Museoan

Arabako artisten 35 lan paratu dituzte Emakumea. Familia eta lana erakusketan, Gasteizen. Aukeraketa egiteko, kanpoan utzi dituzte historian zehar emakumeak sarritan margotu izan diren beste egoera eta estereotipo batzuk, eta lanari lotutakoei eman diete garrantzia. Urriaren... [+]


Argalarioko parke eolikoaren aurka agertu da Bizkaiko Foru Aldundia, ingurumenean eragingo lituzkeen kalte “kritikoengatik”

Natura Ondarearen Zerbitzuak txosten bat aurkeztu du Barakaldoko mendi horretan bost haize errota jarri nahi dituen Iparaixe II proiektuaren aurka. Barakaldoko Udalak duela urte eta erdi eman zion ezezkoa egitasmoari, Mendietan Eolikorik Ez–Barakaldo plataformaren... [+]


Azokaroa: sei ekintza kultural Ziburuko 6. azokaren atarian

Apirilaren 30etik aurrera Azokaroa-ren lehen printzak sumatuko dira Ipar Euskal Herriko zenbait txokotan. Uxue Alberdi egongo da Hetero liburua aurkezten, Maialen Lujanbiok errezetaldia eskainiko du eta Maddi Sarasuak bere liburuaren aurkezpen musikatua egingo du senide eta... [+]


Ernaik “nazio bulkada berri bati” ekiteko asmoa adierazi du Berriozarren egindako Gazte Topagunean

Ostegunetik igandera bitarte egindako topagunean 3.000 lagunetik gora bildu dituela esan du Ernaik. Larunbat iluntzean egin dute jardunaldietako ekitaldi politiko nagusia, gazte antolakundeko bozeramaile Amaiur Egurrolak hitza hartuta. Aberri Egunaren harira EH Bilduk... [+]


Laborantza lurrak babesteko barazki landaketa herrikoia antolatu dute Marienean

Kanboko (Lapurdi) lurrak babesteko deia zabaldu dute ELB, Lurzaindia eta Ostiak. Maiatzaren 17an ibilaldia, ekitaldia eta landaketa herrikoia antolatu dituzte. "Lurraldearen oraina, eta geroa ere, gure inplikazioaren araberakoa da", adierazi dute.


2025-04-22 | Gedar
Munduko gastu militarra hirukoiztu egin da Gerra Hotzetik

Hainbat ikerketak erakusten dute inbertsio militarraren gorakadak osasuna edo hezkuntza bezalako sektoreen suntsipena dakartela herrialde batzuetan.


2025-04-22 | Aiaraldea
Jai euskaldunak erdiesteko urrats berriak emango ditu Aiaraldeko Euskalgintzaren Kontseiluak

Gora Aiaraldeko Jai Euskaldunak dinamika jarri du martxan aurten ere Aiaraldeko Euskalgintzaren Kontseiluak, Udal eta elkarteekin elkarlanean. Jaien testuinguruan euskararen presentzia eta erabilera sustatzea dute helburu. Iaz abiatutako bidetik jarraitu nahi dute aurten ere,... [+]


2025-04-22 | Euskal Irratiak
Brebetaren zientzietako froga euskaraz egiten ahalko da, sare pribatu zein publikoan

Antton Kurutxarri, Euskararen Erakunde Publikoko presidente ordearen hitzetan, Jean Marc Huart Bordeleko Akademiako errektore berriak euskararen gaia "ondo menderatzen du"


Larunbatean egingo dute Frantzisko aita santuaren hileta, eta maiatzean berria hautatzeko konklabea

88 urterekin hil da Frantzisko aita santua astelehen goizean, iktus baten ondorioz. Azken boladan osasun arazoak izan zituen. Miñan liburua gomendatu zuen publikoki, migratzaileen egoera kontatzen delako.


2025-04-22 | ARGIA
Israelek hildako 15 langile humanitarioen ikerketa-txostena gezurrez josita dagoela salatu dute

Hamabost langile humanitario hil zituen Israelgo armadak martxoaren 23an, terroristak zirela eta ez zutela euren burua identifikatu argudiatuta. Bideo batek bertsio hori gezurtatu ostean, gertatutakoaren barne-txostena egin dute Israelgo Defentsa Indarrek, baina bertan esaten... [+]


Euskal Herria nazioa dela aldarrikatu dute eragile ugarik Aberri Egunean

Eragile nahiz alderdi politiko ugarik plazaratu dituzte euren aldarriak aurtengo Aberri Egunean. Azken urteetan egin bezala, Bilboko eta Iruñeko kaleak hartu dituzte EAJk eta EH Bilduk, hurrenez hurren. Bagira-k, Ipar Euskal Herriko Mugimendu Abertzaleak, abertzaleen... [+]


Eguneraketa berriak daude