Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
asteartea 2024ko azaroaren 26an
Idoia Zenarruzabeitia: «Gure konpromisoa herri kontsulta egitea izan zen eta gaur egun ere halaxe da»
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Idoia Zenarrutzabeitia lehendakariordeari ez zaio gustatzen EAJren izenean berba egitea. Usansolo Herri Batzarreko EAJko kide soila baino ez ei da, eta batzarreko erabakiak berriz sekretuak. Bizitza pribatua zaintzen duen pertsona da, zolia bere azalpenetan. Ez du bere burua feministatzat jotzen, hala ere, emakumeen aukera-berdintasun eskubidea sendo defendatzen du. Emakume eta gizonen arteko «kuota» delakoa izan dugu hizpide abiapuntuan: «Emakume eta gizonen arteko aukera eskubidea lantzen ari gara Eusko Legebiltzarrean; aukera berdinak izateko eskubide legea egikaritu gura dugu. Hala ere, legean ez da kuotaz berba egiten, paritateaz baizik. Generoen artean desberdintasunak daude, baina aukera eskubidea ez dugu eremu politikorako bakarrik landu gura. Gaineratiko lan eremuetan ere paritate-aukera lortu behar da. Izan ere, eskuarki, hedabideek ez dute neurri berean azaltzen. Eztabaida landu beharra dago, baina eremu bakarra politikoa dela ematen du, erreferente eta aitzindaria izatea ondo da, baina ez da bakarra».
Amerikako Estatu Batuetako (AEB) hauteskundeetan George Bushen garaipena ezagutu ostean egin dugu berba EAEko Gobernuaren lehendakariordearekin. Demokraziaz »Bush bizpahiru punturen aldeaz garaitu da» iritzia ematean, espainiar demokrazia salatzen du ironiaz: «Demokraziaren kontzeptu garbia daukat. Demokrazian gehiengoz irabazten da, hiritarrek botoa ematen dute eta emaitzak errespetatu behar dira. AEBetako emaitza estuak, Espainiako demokraziaren esparrura ekarri eta kultura politiko demokratiko espainolean kokatzen baditugu, espainolek erabili ohi duten terminologia erabiliko bagenu, Bushek %51rekin AEBetako gizartearen aurka gobernatu beharko lukeela dirudi. Hau da, gehiengoz eta demokratikoki irabazi arren, irudi luke Bushek ezingo lukeela gobernu anitza osatu, eta bere politika adostu beharko lukeela alderdi guztiekin». Zenarrutzabeitiaren arabera Espainiako kultura politiko demokratiko horrek eragin zuzena du EAEko politikaren praktikan.
Amerikako Estatu Batuetako (AEB) hauteskundeetan George Bushen garaipena ezagutu ostean egin dugu berba EAEko Gobernuaren lehendakariordearekin. Demokraziaz »Bush bizpahiru punturen aldeaz garaitu da» iritzia ematean, espainiar demokrazia salatzen du ironiaz: «Demokraziaren kontzeptu garbia daukat. Demokrazian gehiengoz irabazten da, hiritarrek botoa ematen dute eta emaitzak errespetatu behar dira. AEBetako emaitza estuak, Espainiako demokraziaren esparrura ekarri eta kultura politiko demokratiko espainolean kokatzen baditugu, espainolek erabili ohi duten terminologia erabiliko bagenu, Bushek %51rekin AEBetako gizartearen aurka gobernatu beharko lukeela dirudi. Hau da, gehiengoz eta demokratikoki irabazi arren, irudi luke Bushek ezingo lukeela gobernu anitza osatu, eta bere politika adostu beharko lukeela alderdi guztiekin». Zenarrutzabeitiaren arabera Espainiako kultura politiko demokratiko horrek eragin zuzena du EAEko politikaren praktikan.
EAEko politikan Jaurlaritzaren aurrekontuak funtsezkoak dira. Zein dira 2005erako proiektuaren berezitasunak?
Aurrekontuen osatze teknikotik hasita, proiektuak berrikuntzak ditu. Finantzaketa moduak eta aurrekontu sektorialak hobetu dira. Aurrekontuen proiektua gobernu honen oinarrizko ekimen estrategikoa da. Hirukoaren oinarriak finkatuak, Jaurlaritzaren programa islatzen da berton. Aurrekontuak hirukoari konfiantza eman dion gizarte honekiko konpromiso sozial eta politikoa betetzeko eginak daude, orobat eta oro har, herri honekin duen konpromisoa betetzeko egin dira. Legebiltzarrean aurkeztutako aurrekontua legea da, hitz bitan esanda.
Estatutuaren transferentzia asko egin gabe direla kontuan izanik, nola moldatzen da Jaurlaritza?
Lehendakariak proposaturik, aurrekontuen gaia geure gehigarri batean lantzen ari gara 2002tik. Berean, transferitu izan ez zaizkigun eskumenen arloetan geure dirutik gastatzen duguna kontabilizatuta daukagu. Enplegu, ikerketa, garapen edota azpiegituretan ez digute zor zaiguna transferitu eta finantza baliabiderik gabe »zenbait alorretan giza baliabide barik» geratzen ari gara. Horrek ahalegin erantsia eskatzen dio Jaurlaritzari nahiz gizarteari, ekimen bera bi aldiz ordaintzen baitugu. Edonola ere, lehendakariak dioenez, gizarteak ezagutu behar du zer den bi bider ordaintzen ari garena eta hori egiten ari gara. Datorren urteko alor horietako gastuak 200,6 milioi eurokoak dira, eta horien segimendua egitea gure ekonomia bermatzeko ezinbestekoa da.
Aurrekontu hauen proiektua Madrilgo Gobernua PPtik PSOEra pasa osteko lehena da. Nolakoak dira Espainiako Gobernuarekin harremanak? Diferentziarik antzeman al duzue transferentzien eremuan?
Ez. Gobernu hori oso irribarretsu agertu ohi da, aldarte irekia eta elkarrizketarako dohainak omen ditu. Transferentzien gaiez berba egiteko hainbat harreman izan dugu Espainiako Gobernuaren ordezkariekin, baina berba politak baino ez ditugu entzun, harremanak harreman, aurrerapenik ez. Hainbat hedabidek egin ohi dituzten deklarazioak kontuan harturik ez dakigu nori kasu egin. PSEk gizarte-segurantzaren transferentzia bultzatuko duela dio, bien bitartean, Espainiako Gobernuaren presidente-ordeak dioenez, eskumen hori estatuarena da eta ez da inoiz transferitua izango. Gaia eztabaidatu barik ukatzen bazaigu, zer itxaron dezakegu? Zer itxaron dezakegu estatutuaren eskumenak zehazteari eta betetzeari jaramonik egiten ez diotenengandik? Gure ustez, benetako aldaketa izango bada, Madrilgo Gobernuak eskaintza berri bat egin behar du, eta Jaurlaritzak Eusko Legebiltzarrak hitzemandako proposamenen bidean betiere.
Hedabideak aipatu dituzu. Madrilen bataila politikoa hedabideen bidez irabazten dela dirudi. Euskal gizartea jabetzen al da aipatu dituzun eskubide demokratiko hauen ukapenaz?
Euskal gizartea jabetzen da ukapen hauetaz, jakina. Guk kontu handiz jokatzen dugu, ez dugu kea saltzen. Ez dugu lau haizetara Madrilera negoziatzera goazela zabaltzen, badakigulako esfortzua ikaragarria dela eta Madrilek ez digula ezer oparitzen. Aipatutako eskumenak behar-beharrezkoak zaizkigula errepikatzen diogu Madrilgo Gobernuari, baina beti esanez, ez dugula transferentzia bat bera ere azpitik negoziatuko. Gernikako Estatutuak berezitasunak ditu gure enplegu, gizarte segurantza, ikerketa eta garapena kudeatzeko, eta ez dugu guztientzako kafea delakoa onartuko. Guk hitzartu genuenaren alde borrokatzen dugu. Legebiltzarrak 1995. urtean berriz ere akordatu, azaldu eta onartu zuena edukiz betetzea gura dugu gizartearekin hartu genuen konpromisoa betetzeko.
Aurrekontuen izapideak lantzen ari dira uneon. Zer aukera dute aurrekontuek Legebiltzarrean onetsiak izateko?
Guk aurrekontuak aurrera ateratzeko eztabaida irekia eskaini diogu oposizioari, EAErentzako aurrekonturik egokienak direlakoan. Jaurlaritzak Legebiltzarrean gehiengoa dauka berauek onartzeko. Legealdi honetan »hiru urte eta erdi dagoeneko», Jaurlaritzak 30 lege proiektu inguru aurkeztu ditu Legebiltzarrean eta horietatik 23 tramitatuak, eztabaidatuak eta onartuak izan dira. Aurrekontuena lege ekimentzat joa dela kontuan hartuta, gehiengo nahikoa dugu lege proiektu modura onartuak izan daitezen.
Baina PPk, PSEk eta Batasunak ezetza ematen badiete ez dira aurrera aterako.
Hori suposizioa al da?
Bai. Aukera bat da.
Berriz diot, gobernu honek gehiengo nahikoa dauka. Onartuak izan diren beste lege proiektuak lekuko. Antza denez, aurrekontuen eztabaida salbuespena da. Baina, horretan ez dago suposiziorik egiterik. Guretzat, aurrekontu hauek ez ateratzeko eszenatoki bakarra akordio tazito eta ez ohikoa izatea da, Jaurlaritzari ezetz esateko PP, PSE eta Batasunaren arteko naturaz kanpoko akordioa. Legealdian zehar "hara, bat gatozen, besterik ez", esan ohi dute. Bada, nik ez dut uste bat datozenik. Hori gezurra da.
Demagun aurrekontuak atzera botatzen direla...
Nik ez dut balizko kasutan lan egiten, aukera errealen eremuan lan egiten dut, eta nire ustez, posible da aurrekontu hauek onartzea. Horretan ahalegintzen ari naiz. Gobernu honen borondatea oposizioko taldeekin elkarrizketatzea da, fase horretan ari gara, berba egiten ari gara, ni akordioetara iristeko gertu nago. Nik ez dut besterik erakutsi behar. Bide hau burutzea eragozten duen bakarra oposizioko taldeen ez ohiko akordioa da.
Orain arteko bidea ezagututa, zer jarrera aurkitu duzu oposizioko taldeen aldetik oraingoan?
Proposamen zehatza egin diet oposizioko taldeei. Agenda arazoak zirela eta, PPrekin bilera atzeratu behar izan genuen. Proposamena maitekiro begiratuko zutela esan zidaten, baina segidan osoko emendakina aurkeztu zuten. Proposamenean eszenatoki makro-ekonomikoa, aurrekontuen azpiegitura eta diru sarrerak eta irteerak zehaztuta daude. Batasunari nahiz PSEri dagokie orain erantzutea. Jaurlaritzaren borondatea elkarrizketa eta negoziazio bidea lantzea da. Sozialista Abertzaleak taldeari, aldez aurretik ETAren indarkeriatik desmarkatzeko baldintza ezarri diogu, hori baita lehendakariak 2001eko maiatzean hartu zuen konpromisoa. Batasunak ezagutzen du aurre-baldintza, bestelakoan gu prest gaude elkarrizketak lantzeko. Gizarteak ere badaki hori.
Horiek horrela Batasunarekin ez dago aurrekontuak onartzeko aukerarik. PSErekin ere berdin?
Batasunarekiko baldintza mahaiaren gainean ezarrita dago legealdiaren hasieratik. PSEri egindako eskaintza ere zabalik dago akordiorako. Duela hiru urte, akordio batera iristeko demokraten akordioa beharrezkoa zela zioen PSEk. Duela bi urte, aurrekontuez berba egiteko Gobernuaren Estatutu Berrirako Proposamenaren oinarriak kentzea eskatu ziguten. Iaz, lehenbizi, Legebiltzarrean eztabaidatzeko zegoen Proposamena kentzeko exijitu ziguten. Aurten, hor dabiltza zalantzati, gaiari itzuri eginez. Ez dut haien asmo zehatzen berri.
Lehendakaria Autonomia Erkidegoen presidenteen bilerara joan zen Madrilera Espainiako Gobernuarekin harremanak bideratu aldera. Zer ondorio atera du lehendakariordeak?
Nik lehendakariak publikoki esan duena baino ez dut berretsiko. Ibarretxek elkarrizketa eskaini du behin eta berriro. Madrilera joan izanaren zergatia azaldu du berak jada, baina maxima batekin: elkarrizketarako antolatzen diren mintegi guztiei zor zaien begirune berbera eskatzen duela beste esparru instituzional eta sozialetan garatzen ari diren beste elkarrizketentzako. Euskadin hartu daitezkeen erabakiekiko errespetua eskatu du. Dena dela ere, egiari zor, presidenteen konferentziek gai garrantzizkoak aztertzeko izan behar dutela onarturik, lehendakariaren ahalegina hutsean geratu zen, baina ez lehendakariaren ahalegina eskasa izan delako.
Etxera etorrita, horra Javier Madrazo sailburuak ARGIAn esana: "Ibarretxeri berdin zaio estatuaren eredu berria, estatutu berria badu". Hirukoan ikuspuntu desberdinak daude Estatutu Proposamenaren inguruan, antza.
Ez ditut deklarazio horien termino zehatzak ezagutzen. Edozein modutan, jeltzaleok beti esaten dugu prest gaudela estatuaren eredua eztabaidatzeko. Gure lehentasuna argi eta garbi agertu dugu honezkero: lehentasuna Euskadi estatuaren baitan egokitzeko eredua bilatzea da, bi aldeen harremanetarako eredua bilatzen ari gara. Euskadirentzat autogobernu eredu hoberenetik abiatuta estatuarekin harreman eredu egokiena aurkitu gura dugu. Eta bilatze horretan ez diogu uko egiten erkidegoetako presidenteen arteko foro anitzei. Guk estatutuan geure berezitasunak ditugu eta alde bikoari edo bilateraltasunari eutsi gura diogu. Espainiako Estatuarekin bizikidetasuna gauzatzeko ditugun arazoak konpontzeko Estatutu Proposamena aurkeztu dugu. Javier Madrazorekin eta gura duenarekin estatu ereduari buruz eztabaidatzeko prest nago. Baina, ez gaitezen berriz ere «kafe denontzat» lemarekin hasi.
Madrazoren ustez, hala ere, hiruko gobernua errepikatuko da hurrengo legealdian, gehiengo osoz gainera.
Hirukoa apustu estrategikoa da eta etorkizunari begira ere halaxe izango da. Jaurlaritzak formula ona dela berresten du egunetik egunera. Proiektu politiko ezberdinen artean adostasun batera iristeak, gizarte gaietan emaitza onak lortzeak, eta areago, Euskadirentzako Estatutu Berrirako Proposamena gauzatzen asmatzeak hirukoa formula ona dela erakusten dute. Aurrerantzean ere hirukoa aukera ona dela agertzeko lanean ari gara.
Hiruko gobernutik harago joanez, hainbat gizarte eragile kexu dira »zenbait sindikatu tarteko» ez dutelako behar bezalako parte-hartzerik izan Estatutu Proposamenean. Kritikoak dira.
Kritikoak izan daitezke beharbada. Ez zaiela gustatzen, ados, kritika ongi dago, osasungarria da. Baina planean parte hartzeko aukerarik ez dutela izan?
Batzuen ustez, Legebiltzarra da eztabaidatzeko gune bakarra.
Eta non gura dute hau bezalako proposamen bat eztabaidatzea? Lehenik, hasiera-hasieratik, Estatutu Berrirako Proposamenaren »lagunartean Ibarretxeren plana» oinarriak taxutu ostean, Legebiltzarreko Autogobernu Batzordeak agindua eman zuen Jaurlaritzak proposamen artikulatua landu zezan. Tamalez, testua ezin izan zen artikulatu ganberako taldeek ez zutelako lortu gutxieneko adostasuna aurrera egiteko. Legebiltzarreko talde politikoek testua garatu beharrean prozesua blokeatu zuten. Hala ere, lehendakariak proposamenaren oinarriak taxutu zituenetik eta Legebiltzarrean bideratu zirenetik, lehendakaria aldi berean gizarte eragile guztiekin bildu zen. Bigarrenik, Autogobernu Batzordetik 53 parte-hartzaileak pasa ziren, testuaren oinarriak aztertu zituzten eta euren ñabardurak eta xehetasunak ezarri ziren, sindikatuenak barne. Hirugarrenik, aurten, Proposamena Legebiltzarrean aurkeztu ostean, eta eztabaidarako txostena eratu ostean, testu artikulatu berri bat zegoenez, aldez aurretik Legebiltzarretik kanpo dauden foroetan proposamena berriz ere aurkeztua izan da gizarte eragile eta ekonomikoen artean. 30 inguru emendakin egin ziren talde parlamentarioen bidez. Eta horien artean eragile sindikalek ere bere ekarpenak egin zituzten. Beraz, nor geratu da plana ezagutzetik kanpo? Kritikatzea ondo dago, baina planetik kanpo inor geratu dela esatea ez da bidezkoa.
Erreferenduma legealdi honetan burutuko zela esan zuen lehendakariak, baina ez da horrela izango, antza.
Gure konpromisoa euskal gizarteari kontsulta egitea izan zen eta gaur egun ere halaxe da. Gaur egunera iristeko eta Legebiltzarrean berau eztabaidatu ahal izateko egin dugun bidea zein malkartsua eta arretatsua izan den aipatuko dizut eta are gehiago esango dizut: lehen fasean, lehendakariak aurkeztutako proposamena urte batez irekia izan zen alderdi guztiei. Legebiltzarreko oposizioko talde nagusiek ez zuten deus egin ordea, aitzitik, Espainiako Gobernuari proposamena oztopatzea eskatu zioten. Lehendakariak, hala ere, urte batean proposamen artikulatua aurkeztuko zuela iragarri zuen. Epea bete zen. Ondoren, Espainiako Gobernuak Auzitegi Konstituzionala aurka egin zezan bultzatu zuen eta sei hilabetez eztabaida gelditua izan zen Legebiltzarrean. Izan zitezkeen sei hilabete edo izan zitezkeen gehiago, edota eztabaida debekatu ere bai. Arrisku hori zegoen. Auzitegi Konstituzionalak ordea ez zuen PP eta PSE-EEren iruzur akusazioa onartu »konstituzionalistek diotenez, gure proposamena ez zen Gernikako Estatutua berritzeko proposamena, erreforma konstituzionala burutzeko baizik». Sei hilabete behar izan genuen diktamen bat jasotzeko eta orain beste fase batean gaude. Legebiltzarreko eztabaidak ez du Konstituzioan sartzea helmuga, helmuga proposamena Legebiltzarrean eztabaidatzea da eta ondoren gizarteari eskaintzea kontsultatua izan dadin. Hasiera-hasieratik hori izan da gure asmoa, baina trabak izan dira. Guk proposamena lehenago osatu gura genuen. Baina proposamena garatzeko denbora ondo kudeatu behar izan dugu, eta talde parlamentarioen menpekotasuna ere badugu, noski. Garrantzizkoena dena den helburu politikoak dira eta horiek tinko mantentzen ditugu.
Erreferenduma legealdi honetan burutu gabe, datozen hauteskundeak plebiszitu gisa iragartzen dira berriz ere.
Ez dut horrela denik uste. Proiektuak ez dira legealdi baten barruan bakarrik neurtzen ahal, proiektuak berauek garatzeko eta betetzeko konbikzio, seriotasun eta sinesgarritasunarengatik neurtu behar dira. Gobernu honek proposamen honetan sinesten du, mezu hori helarazi diogu gizarte eta herriari. Proposamen honek duen mamiarengatik berarengatik ez da legealdi bateko, biko edo hiruko zeregina eta kontua. Proposamena herri honen etorkizunerako proiektua da.
Amaitzeko, Batasunako Pablo Gorostiagak ARGIAn esana jarriko dizut hizpide: "EAJ ez da gauza Madrili demokratikoki planto egiteko".
Kide horri eta Batasunari berari esan diezaiokedan gauza bakarra hauxe da: haiek orain arte segitu duten estrategia politiko-militarra izan dela Madrilgo gobernuen aliatu objektiboena eztabaida politikoa eragozteko, are gehiago, herri kontsulta bera oztopatzeko.
Boterearen erotikaz
Benetan, maitekiro esana, ezezagutza handia dago politikari buruz, nik ez dakit hedabideak »eta jendea oro har» zertaz ari diren boterearen erotikaz ari direnean. Demokraziak daukan alde onena bere ordezkariak aukeratuak izatea da, horrek dinamika oso sanoa sorrarazten du. Nik ez dut ulertzen zer den boterearen balizko erakarpen hori.
Ni proiektu bat garatzen ari naiz, horretarako ari naiz lanean, ahalik eta modu hoberenean. Zeregin horretan zure lankideak zurekin bat egiten dutela, zure inguruak laguntzen dizula konturatzeak ilusio itzela ematen dizu. Baina, betebehar horretan ere oso une zailak eta latzak daude, erakunde kanpotik ikusten ez direnak. Baliteke, hainbatetan, bai hedabideek eta bai politikari batzuek »emakumeek nahiz gizonek» botereak erotika moduko zerbait baduela aditzera ematea. Baina hori itxura besterik ez da, itxurakeria. Nire kasuan Jaurlaritzan egotea konpromiso bati erantzutea da, nire alderdiari, lehendakariari, gobernu taldeari eta gizarteari orobat.
Ni proiektu bat garatzen ari naiz, horretarako ari naiz lanean, ahalik eta modu hoberenean. Zeregin horretan zure lankideak zurekin bat egiten dutela, zure inguruak laguntzen dizula konturatzeak ilusio itzela ematen dizu. Baina, betebehar horretan ere oso une zailak eta latzak daude, erakunde kanpotik ikusten ez direnak. Baliteke, hainbatetan, bai hedabideek eta bai politikari batzuek »emakumeek nahiz gizonek» botereak erotika moduko zerbait baduela aditzera ematea. Baina hori itxura besterik ez da, itxurakeria. Nire kasuan Jaurlaritzan egotea konpromiso bati erantzutea da, nire alderdiari, lehendakariari, gobernu taldeari eta gizarteari orobat.
Kupoa
Eusko Jaurlaritzak Espainiako Estatuari Kupoko 32,2 milioi euro ordaintzeari uko egin dio. Halaber, 50 milioi euro eskatzen dio Espainiako Gobernuari zorra handitu delako.
Kupoaren auzian zaharrak berri. Espainiako Gobernuan aldatu dena forma izan da, bereziki hedabideetan azaltzerakoan formak aldatu dira Madrilen. Arazoaren funtsari heltzerakoan ezer ez, ordea. Madrilgo eta EAEko administrazioaren artean ez da ezer hobetu harreman instituzionalak bideratzeko eta arazoak konpontzeko unean. Kupoa dela edo transferentziak direla, arazoak PPrekin zeuden puntu berean daude. Espainiako Gobernuan, PPkoak edo PSOEkoak egon, funtsean politika berbera dago. Politika bere oinarrian hartuta, estatuko egituraren ereduari dagokionean »azpiegiturak, transferentziak, kupoa, heziketa edo osasuna» Espainiako Estatuarekiko auziak bere horretan jarraitzen du.
Estatutu Berrirako Proposamena edota Ibarretxeren plana
Lehendakariordearen berbetan hedabideetan geroz eta txartoago erabiltzen da terminologia politikoa, eta zenbaitetan, norberaren interesen arabera manipulatu ere bai. Hona jarraian, Eusko Jaurlaritzaren Estatutu Berrirako Proposamena edo Ibarretxeren plana deituaz emandako azalpena.
«Estatutu politiko berri baterako proposamena egin genuenean, alderdi konstituzionalistek Espainiako Konstituzioaren aurkako erreforma burutzen ari ginela leporatu ziguten, Konstituzioaren aurkako osagaiak sartzen ari garela diote gaur egun ere. Erabaki gaitasuna, esate baterako. Guk esaten dugu ezetz. Ez dela erreforma, proposamen bat baizik. Guk Gernikako Estatutuak autogobernu politikoa garatzeko ahalmenak dituela esaten dugu, autogobernua kudeatzeko nola transferentziak gauzatzeko. Autogobernurako osagai politikoak ditu Euskal Herria aipatzen duelako, Nafarroarekin harremana eta lotura barne. Xedapen Gehigarriak dioenez, estatutu horren onarpenak ez ditu baztertzen eskubide historikoak eskuratzea, herri honi historikoki dagozkion eskumenak berreskuratzea. Guk, funtsean, proposamen berri honen bitartez baliabide horiek garatu ditugu.
Horratx zergatik proposamena eta ez plana: Gernikako Estatutuaren 46. artikuluan zein dagoen proposamen bat aurkezteko legitimatua eta zein Estatutua erreformatzeko argi agertzen da. Legitimitatea legebiltzarkideen 75etik 20 izatean datza. Esate baterako, PSEk bere proposamena aurkeztuko duela dio, baina PSEk ez ditu 15 legebiltzarkide hori egiteko. Hala ere, malguak izan gara, eta Legebiltzarrean bere proposamena eztabaidatzeko prest gaudela azaldu diogu PSEri. Baina ezin dena, adibidez, proposamena Santurtziko Herriko Etxean eztabaidatzea da. Bien bitartean, PSEk proposamena hedabideetan dauka, baina zein da proposamena? Non eztabaidatzeko? Izan ere, nor da legitimatua? Bada, legebiltzarreko eserlekuen bosta duena eta Eusko Jaurlaritza bera. Horregatik proposamena eta ez plana. Estatutu terminoa, estatutu berri bat aurkezteko legitimitatea Gernikako Estatutuak berak ematen digu. Horregatik Estatutu Proposamena ez da alferrikako berben erabilpena. Ulertzen dugu lagun artean Ibarretxeren plana deitzea, baina Jaurlaritzak proposamena esaten dio, Jaurlaritza legitimatua baita bere erreforma prozesua abiatzeko, ditugun oinarriak berrinterpretatuz, egokituz eta gaurkotuz.
Horratx zergatik proposamena eta ez plana: Gernikako Estatutuaren 46. artikuluan zein dagoen proposamen bat aurkezteko legitimatua eta zein Estatutua erreformatzeko argi agertzen da. Legitimitatea legebiltzarkideen 75etik 20 izatean datza. Esate baterako, PSEk bere proposamena aurkeztuko duela dio, baina PSEk ez ditu 15 legebiltzarkide hori egiteko. Hala ere, malguak izan gara, eta Legebiltzarrean bere proposamena eztabaidatzeko prest gaudela azaldu diogu PSEri. Baina ezin dena, adibidez, proposamena Santurtziko Herriko Etxean eztabaidatzea da. Bien bitartean, PSEk proposamena hedabideetan dauka, baina zein da proposamena? Non eztabaidatzeko? Izan ere, nor da legitimatua? Bada, legebiltzarreko eserlekuen bosta duena eta Eusko Jaurlaritza bera. Horregatik proposamena eta ez plana. Estatutu terminoa, estatutu berri bat aurkezteko legitimitatea Gernikako Estatutuak berak ematen digu. Horregatik Estatutu Proposamena ez da alferrikako berben erabilpena. Ulertzen dugu lagun artean Ibarretxeren plana deitzea, baina Jaurlaritzak proposamena esaten dio, Jaurlaritza legitimatua baita bere erreforma prozesua abiatzeko, ditugun oinarriak berrinterpretatuz, egokituz eta gaurkotuz.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
#2
#3
Gorka Bereziartua
#4
#5
Onintza Irureta Azkune
#6
Gorka Peñagarikano Goikoetxea
Azkenak
.jpg)
2024-11-26
Leire Ibar
Kutsadura akustikoa egotzita isuna jarri diote Barakaldoko Oxinorte enpresari
Barakaldoko Udalak 11.800 euroko isuna ordaintzea eta gauez hiru hilabetez ixtea exijitu dio Bizkaiko enpresari. Abuztuaren amaieratik txistu etengabe, desatsegin eta jasangaitza igortzen du inguru zabalean entzuten dena.
2024-11-26
Gorka Peñagarikano Goikoetxea
Laguntza humanitarioa, etenda: 130.000 haur, elikagai eta botikarik gabe
Save the Children erakundearen esanetan, Gaza iparraldeko 130.000 haur artatu gabe daude 50 egunez, gutxienez.
2024-11-26
Leire Ibar
Nafarroako Musika Kontserbatorioko bi irakasle salatu dituzte indarkeria matxistagatik
Hainbat ikaslek egin dute salaketa. Irakasleetako bat sexu proposamenengatik eta sare sozialen bidez ikasleei egindako jazarpenagatik salatu dute. Bestea, berriz, ikasgelan izandako jarrera desegokiengatik eta iruzkin sexistengatik.
2024-11-26
Iñigo Satrustegi
Lorategiak eta lorezainak zaintzeaz
RR
Nork: Maialen Lujanbiok
Noiz: azaroaren 21ean.
Non: Katakraken (Iruñea) plazan.
----------------------------------------------
Hementxe gaude, Katrakakeko aulki guztiak beteta, hementxe. Erorien monumentua eta Landaben hizpide, hasi da koplaka emanaldia edo... [+]
2024-11-26
EHU Palestina
EHUn Israelen genozidioa eta apartheidarekin harreman oro aztertu eta eteteko batzordearen alde
Palestinan genozidio bat burutzen ari den Israelgo estatu eta berarekin batera diharduten enpresa eta erakunde guztiekin eteteko asmoz sortu zen EHU Palestina. Israelen inpunitatea Europan eta Estatu Batuetan dituen harreman politiko, militar, ekonomiko, zientifiko zein... [+]
2024-11-26
Mikel Garcia Idiakez
DBHko ikasleak literaturzaletzea helburu duen irakurketa-lehiaketa aurkeztu dute
Esloveniako eskoletan izan duen arrakastari tiraka, Alberdania argitaletxeak Euskal Herriko ikastetxeetara ekarri du Joko Ona Denontzat irakurketa-lehiaketa: DBHko ikasleek “kalitate handiko liburuak” irakurriko dituzte taldeka, eta avatarra aukeratuta, horiei... [+]
2024-11-26
Mikel Aramendi
India, Trump 2.0 aldirako kontuak ateratzen
Ari da mundu guztia kontuak ateratzen Trump 2.0 aldian norberari gerta dakiokeenaren eta munduan gerta daitekeenaren inguruan. Subjektuaren mudakortasuna ezagututa, ziur samartzat eman daitekeen aurreikuspen bakanetakoa da Estatu Batuen Txinarekiko harremanak, ekonomikoak... [+]
2024-11-26
ARGIA
Indarkeria matxistaren aurkako egunean, gizonei mezua: “Konponbidea ez bazarete, arazoa zarete”
Milaka lagun bildu dute Indarkeria Matxistaren Kontrako Egunean deitutako manifestazio eta elkarretaratzeek. Gizon, hedabide eta erakundeei zuzendu zaie Mugimendu Feminista.
2024-11-26
Onintza Irureta Azkune
Guraso bileran hizkuntzak nola kudeatu ez badakizu, gida honek lagunduko dizu
Zenbat komunikazio egoeratan ateratzen da galtzaile euskara? Arduradunak ez duelako aurrez pentsatu hizkuntzak nola kudeatu, erresistentziak egoten direlako eta haiei erantzuteko argudioak prest ez daudelako… Soziolinguistika Klusterrak jendaurrean.eus gida ipini du... [+]
.jpeg)
2024-11-26
Ahotsa.info
Paris 365
15 urte pobreziari aurre egiten Iruñerrian, eta inoiz baino beharrezkoagoa
Paris 365 elkarteak 15 urteurrena ospatu zuen larunbatean Geltokin. 15 urte gosariak, bazkariak eta afariak egunean euro baten truke zerbitzatzen urteko 365 egunetan horren beharra duten guztiei. “Atsedenik gabe”, azpimarratu nahi izan zuten bezala. Horrez gain,... [+]
2024-11-26
Julene Flamarique
Iruñeko auzo guztietan euskarazko haur eskolak galdegiteko manifestaldia egingo dute abenduaren 11n
“Ez da posible hiri guztia zeharkatu behar izatea seme-alabak hemengo jatorriko hizkuntzan murgiltzeko” salatu dute guraso askok. Euskarazko plazak ere “oso urriak direla” salatu dute familia askoren artean eginiko bideoan.
2024-11-26
Sustatu
Kabi@ 2024 Durangoko Azokan: Eremu digitala pentsatzen eta garatzen
Durangoko Azokaren alor digitala da Kabi@ espazioa eta egitaraua. Aurtengo edizioan, abenduaren 5ean eta 6an izango dira Kabi@ko ekitaldiak, Azokaren lehen bi egunetan (gero 8ra bitartean iraungo du). Ekitaldiak banatuko dira Durangoko Bizenta Migel Liburutegiaren eta Landako... [+]
2024-11-25
Leire Ibar
Euskal Herriko I. Hikadromoa antolatu dute Durangoko Azokan
Durangoko Azokako berrikuntzetako bat izango da ZirHika taldeak sortu duen hikalarien bilgunea. Hika hitz egitea eta ongi pasatzea izango da helburua, abenduaren 7an Landako ikastetxean.
Eguneraketa berriak daude