Maitasun zailekin lardaskan


2021eko uztailaren 27an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Askotariko maitasunak daude. Gozoak, zoriontsuak, pizgarriak, errazak, erakargarriak, xarmangarriak, samurrak, mirarizkoak, itxaropentsuak, platonikoak, bete-beteak eta pozgarriak. Denak ez dira halakoak, alabaina, eta, gutxiago edo gehiago, denok bizi izan ditugu amodio gordinak, krudelak, ezinezkoak, gaiztoak, zailak, alienatzaileak, itogarriak, interesatuak, maltzurrak, gertaezinak, zitalak edota okerrak. Azken horiei erreparatu die batez ere Zornotzako Markeliñe konpainiak Cuatro de Corazones muntatzeko, edozein herritako parke bat eszenatoki dutela; goldatzeko lur emankorra topatu ere. Happy endeko istorio bila doan ikusleak jai izango du, beraz, Markeliñeren azken ikuskizunarekin.

Maitasun zailak ditu hizpide Markeliñeren azken lanak eta, hartara, amodiozko nahiz desamodiozko istorio ugari aurkezten ditu taula gainean. Oihala altxatzean, egunkarietako kontaktu iragarkiak, txatetako mezuak entzungo ditu offeko ahotsean ikusleak eta hitzorduetara prestu agertzen diren maitasun ehiztariak ikusiko.

Ana Martínez, Soledad Carril, Pako Revueltas eta Juanjo Otero arduratu dira antzezlaneko personaiak gorpuzteaz, konpainiak ohiko duen eran, keinu antzerkiaren bidez. Konpainiaren ohiko kolaboratzaileak diren lau aktore horiek makina bat pertsonaia antzezten dituzte.

Bereizgarri gisa eta itsu-itsuan zitara bilduko direnak elkar ezagutu dezaten, larrosa bat eramango dute paparrean edo bihotz formako globo bat eskuetan edo lore sorta bat. Pertsonaiek batzuetan topo egin nahi izango dute eta besteetan ez, hitzordura etorritako ezezagunak sortutako inpresioaren arabera. Iragarki bidezko topaketa horiek ematen diote ikuskizunari lotura eta horien artean maitasun istorio gogorrak, zailak eta samurrak tartekatuko dira: maitasunak sor dezakeen dependentzia, tratu txarrak, sedukzioaren jolasa, sexu grina... Ikusleak hunkitu egingo dira sketch batzuekin eta irribarrea aterako zaie hainbatetan, haien bizipenen bat islaturik ikustean.

Joserra Martínez Markeliñeko kideak eta ikuskizunaren koordinatzaileak lana nola sortu duten eman digu aditzera: «Inprobisazioak egiten hasi ginen eta maitasun zailen gaiarekin egin genuen topo. Italo Calvinoren Los amores difíciles liburua aurkitu eta gaiak erakarri gintuenez, lanari ekin genion. Lan bat sortzen ari zarenean, sentibera zaude, eta batzuetan film bat edo margolan bat izan daiteke liluratzen zaituena, eta kasu horretan liburua izan zen».

Urtebete inguru eman dute antzezlana prestatzen; izan ere, obrako lau aktoreak konpainiaren beste ikuskizunetan ere ari dira lanean eta ez zaie erraza izan entseguak egitea, atzerrian egindako birak »Korean eta Kolonbian izan dira Markeliñekoak orain dela gutxi» eta aktore baten baja tarteko.

Parkea maitasunaren eszenatoki

Farola batek, zakarrontzi batek eta banku batek osatzen dute eszenografia xumea eta ederki ateratzen dio zukua taldeak. «Parkea aukeratu genuen eszenatoki gisa, parkeak oso ondo irudikatzen duelako maitasunaren bilaketa. Nire belaunaldikook ordu asko eman ditugu parkean. Nerabeak parkean eserita egoten ginen gure begiko neskatoaren edo mutikoaren zain. Orain gutxi arte parkea maitaleak elkartzen diren leku ezkutua izan da; orain agian ez hainbeste, izaera hori galtzen ari da», diosku. Zakarrontziak bizia hartzen du ikuskarian, berak jasoko baititu bihotz hautsiak.

Ikuskizunean zehar erabiltzen duten atrezzoa (globoak, loreak, egunkariak, makilak...) eraginkorra da. Hiru kolore nagusitzen dira jantzietan »Soledad Carril aktore eta dantzaria arduratu da jantziez» eta erabilitako elementuetan: zuria, gorria eta beltza, eta bikoteen harremanaren egoera adieraziko digute.
Aipatzekoa da Paco Trujillok argiztapenean egindako lana eta jolas politak lortzen ditu, galtza zurien arteko elkarrizketa kasu. Musikak ere egoki laguntzen du lana, istorioen segida erraztuz.

Antzerki bisuala

Keinu antzerkia egiten du Markeliñek, batez ere ikustekoa den antzerkia. Antzezlanean offeko ahotsaz gain apenas entzun daitekeen hitzik aktoreen ahotik. Metaforekin eta irudiekin jolasten du taldeak gizartean pil-pilean diren hainbat gai islatzeko.

Dantza koreografia batzuk ere osatu dituzte ikuskizunerako (makilen jolasa, larruzko lokarriarena...), Soledad Carril dantza mundutik datorrela aprobetxatuta. Eta magia trukuren bat ere ikus daiteke Cuatro de Corazonesen.

Martínezek dioenez, «ikusleek badakite Markeliñeren lan bat ikustera doazela eta estetika bat, eszeneratze modu bat espero dute. Ikusleak hasi dira gu ezagutzen eta hori onuragarria da». Keinu antzerki gutxi egiten da Euskal Herrian eta horri buruz galdetuta zera adierazi digu: «Guk lantzen duguna ez da egiten, baina hori baino garrantzitsuagoa iruditzen zait esatea ibilbide jakin bat jorratzen dugula. Lan lerro bat jarraitzen duen talde gutxi dago hemen. Lerro koherente bat jarraitzea interesgarria da, baina sorkuntza zailtzen du era berean».

Pasaiako Umorezko XXIII. Antzerki Jardunaldien baitan ikusi genuen antzezlana, eta taldeak espazioarekin arazotxo batzuk izan zituen arren, ikusleriak gustura hartu zuen Cuatro de Corazones.

Une honetan sei ikuskizun ditu Markeliñek kartelean: DSO kale antzerkia; haurrentzako Kartoibiraka, Mambrú eta Igandeetan piratek jai; eta helduentzako Punto Rabo eta Cuatro de Corazones. Joserra Martínezen hitzetan, «eskaintza oparoa dugu, aurrera egiteko beharrezkoa baita».

Markeliñeren eskutik bihotzaren norabideei arrastoa jarraitu nahi izanez gero, hilaren 13an Agurainen duzue abagunea. Eta gehiago izango diren bihozkada dugu.

Atzerrian biran
1986an lehen ikuskizuna aurkeztu zuenetik, makina bat plaza eta areto bete ditu Markeliñe talde zornotzarrak. Euskal Herritik kanpo ere sarri izan da, Espainian eta Frantzian batez ere. DSO kale antzerkiarekin sari ugari eskuratu du eta batetik bestera dabil lan hori plazaratzen. Irailean Hego Koreako Gwacheon Hanmadang Festival jaialdian izan zen, handik Chilcheseko (Castello), Molina de Segurako (Murtzia) eta Betxiko (Castello) jaialdietara abiatu zen eta urriaren hasieran Manizaleseko jaialdian (Kolonbian) parte hartu zuen lan arrakastatsuarekin. «Zure lana hainbeste lekutan erakustea esperientzia interesgarria da, baina ez pentsa horrek bizirautea bermatzen dizunik; dena den hori ez da gure asmo behinena», jakinarazi digu Markeliñeko kide Joserra Martínezek. «Hain leku ezberdinetan ikuskizuna antzeko ulertzen dela eta ikusleria hunkitu egiten dela, gozatu egiten duela antzematea da pozgarriena. Gainera, ederra da mundua ikustea».


Azkenak
Adin txikikoak dira Osakidetzako genero identitateko unitatetik pasa diren erdiak

1.075 pertsona artatu ditu Barakaldoko ospitaleko genero-identitateko unitateak, 2016ean unitate hori martxan jarri zenetik. Erdiak baino gehiagok adin-nagusitasuna bete aurretik jaso zuen lehen arreta. Eta, kopuru osoaren herenak hamasei urte baino gutxiago zituen.


BBK Livek bisitarien oinarrizko hainbat eskubide urratzen ditu eta salaketa ipini diote

OCU kontsumitzaileen Elkarteak hiru arrazoi zehaztu ditu, horien artean kanpoko janaria eta edaria Kobetamendiko esparruan sartzeko debekua, eta eskudirutan edo banku-txartelaren bitartez ordaintzeko ezintasuna. Facuak aurreko urtean egindako salaketan zehazturiko arazoak... [+]


Arrazakeria salaketen erdiak Polizia jotzen du “agente diskriminatzailetzat” Bizkaian

Diskriminazioaren ahotsak txostenak zenbakitan jasotzen ditu 2023an Bizkaiko SOS Arrazakeriaren Informazio eta Salaketa Bulegoan pertsona ugarik agertarazitako esperientziak, eta haietan "arrazoi arrazista eta xenofoboen aurkako indarkeria, eraso eta diskriminazioak”... [+]


Meaka-Irimo bizirik!

Enpresa batek Irimo mendian zentral eolikoa eraikitzeko asmoa zuela iragarri zigun aspaldi batean haize kolpe batek. Gehienek ezin zuten sinistu, inondik ere. Are gutxiago Irimo mendiaren orografia eta izaera harritsua ezagutzen dituztenek. "Baina ba al dakizu ze nolako... [+]


2024-07-12 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektua hasia da konponketa lanak, landaketak eta formazio saioak egiten

Zestoako Iraeta auzoan, Urola ibaiaren meandroan daude Amilibia baserria eta bere lurrak. Horiek modu kolektiboan erosteko dirua biltzen ari da Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkartea. 2025 bukaerarako dute hitzartua azken ordainketa, baina erosketa fasean egon arren,... [+]


Emakume alkateentzako jantzi erronkariarra diseinatu dute, Hiru Behien Zergan parte hartzeko

Larunbatean egingo dute San Martin Harriaren inguruan 600 urte baino gehiago dituen ohitura eta aurten emakume alkateentzako jantzi erronkariarrak prestatu dituzte, orain arte gizonezkoentzako baino ez baitzeuden.


2024-07-12 | Gedar
Pertsona bat atxilotu dute Gasteizen, faxista bati aurre egiteagatik

Orgullo Cazurro talde faxistako kide bati kontra egin zion atxilotuak, eta bideo batean jaso zuen hori. Guardia Zibilak atxiki du berriki, eta badirudi "gorroto-delitu bat" egotzi diola.


Donostian 300 pertsona baino gehiago “muturreko bazterkeria egoeran” bizi direla salatu dute

Donostian, 300 pertsona baino gehiago “pobrezia eta muturreko bazterkeria egoeran” bizi direla salatu dute Kaleko Afari Solidarioak (KAS) eta Hiritarron Harrera Sarea taldeek. “Michelin izarrak dituzten zortzi jatetxe dituen hirian eta Basque Culinary Center... [+]


2024-07-12 | Euskal Irratiak
Cyclopotes elkartea: Ikusmenik gabeko jendeen inklusioaren alde, bizikletaz ibiltzeko

Angeluko Cyclopotes elkarteak ikusmen-gabeko jendeer parada ematen die bizikletaz ibiltzeko. Tandem club des déficients visuels du zinezko izena elkarteak eta 2004ean sortu zen. Joan den astean Amikuze eta Oztibarren gaindi pasa dute aste osoa, egun guziez ibilbide... [+]


Kataluniara itzuli dira Tsunami auziko erbesteratuak

Ostiral goizean ekitaldi politiko bateratua egingo dute Gironan, Herrialde Katalanetan. Puigdemont faltako da, ezin baitu itzuli.


Maximo Aierbe hil da, Euskaldunon Egunkariaren sortzaileetakoa

Bere sorterri Ataunen hil da Maximo Aierbe Muxika, 74 urterekin. Euskaldunon Egunkariaren sortu aurreko eta ondoreneko urte malkartsuetako eginahaletan parte hartu zutenek gogoratuko dute proiektu berriaren akziodun bila hainbeste lan egindako gizon hura. Disziplina eta... [+]


2024-07-11 | Uriola.eus
Gentrifikazioaren aurka, pisu turistiko bat okupatu dute Bilbon

Bilboko AZET plataformak pisu turistiko bat okupatu zuen atzo, auzoaren turistifikazioa salatzeko.


Fronte Herritar Berria garaile atera da, eta hirugarren kokatu da eskuin muturra

20:00etan atera dira lehen datuak, harridura orokorra eraginez: zundaketa guziek lehen kokatzen zuten eskuin muturreko RN hirugarren atera da eta ezkerreko FHB Fronte Herritar Berria garaile. Gehiengoan edota gehiengo osoan ikusten zen RN Batasun Nazionalarentzat zaplaztekoa... [+]


Anibal direktiba
Urriaren 7an Israelgo Armadak bere soldaduak eta zibilak ere hil zituen, ‘Haaretz’-en arabera

Israelgo egunkari Haaretz-ek hilabeteetako ikerketa egin du Israelgo Armadak iragan urriaren 7an Hamaseko erasoari nola erantzun zion aztertzeko. Armadako soldadu eta ofizial ugarirekin hitz egin du eta ondorioa argia da: Israelek Anibal direktiba indarrean jarri zuen, aurretik... [+]


Eguneraketa berriak daude