Ezpalak


2021eko uztailaren 27an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Takolo, Pirritx eta Porrotx zineman

Jarraitzailerik gehien duten pailazoek zinemara jauzi egin dute. Hik Hasi euskal heziketarako aldizkariak ekoiztutako filma azaroaren 14an estreinatuko da, eta herrietan proiektatuko. Ondoren, bideo eta DVD formatuetan ere aterako da. Ilargiaren sekretua agertuko digu Maialen Lujanbio bertsolariak egindako gidoiak: ilargiak gauero sortzen eta isurtzen ditu loreak mundura. Batzuek, ordea, lore denak eurentzat nahi dituzte, eta filmeko protagonistak diren haurrak saiatuko dira asmo hori eragozten. Filmak haurrei begira balio anitz lantzen ditu, hala nola, arazoen aurrean jarrera aktiboa izatea, errespetua, kulturen arteko elkarbizitza, naturarekiko errespetua... Filmaz gain, ikus-entzunezko heziketa lantzeko material berezia argitaratuko du Hik Hasik, haurrekin ondoko alderdi hauek jorratzeko: gidoiaren garapena, irudia, soinua eta hausnarketa.


XX. Folklore Jardunaldiak

Azaroaren 16tik 19ra, Iruñean folklorearen egungo ikuspegiak eta erronkak aztertuko ditu Ortzadar kultur elkarteak antolatutako jardunaldiak. Jardunaldiak egin diren hogei urteotan bertan, izugarri aldatu da folklorearen mundua. Globalizazioaren eta kultur kolonizazioaren testuinguruak arriskuan jartzen du folklorea batetik, baina bestetik nortasunaren garrantzia inoiz baino agerikoago egiten du. Aurtengo jardunaldiek urte hauetan egindako ikerketen ekarpenak eta gabeziak aztertuko dituzte, eta saiatuko da tradizio kulturaz antropologo, etnografo eta folkloristek duten ikuspegia erkatzen. Era berean, bertako kulturetan kultur aniztasunaren eragina landuko dute eta tradizio kulturaren erabilera zahar eta berriak aipatuko.


Euskal Antzerki Topaketak martxan

Euskarazko antzezlanen erakusleiho izateko sortu ziren duela hogeita bi urte Azpeitiko Euskal Antzerki Topaketak. Aurten antzerki amateurrari tarte zabalagoa eskainiko diote. Antzerki amateurraren gaineko argitalpena prestatu dute gainera; Pako Aristik antzerki amateurrak XX. mendean Azpeitian izan duen lekuaz idatzi du Bokadillo baten truke liburuan. Azaroaren 28a bitartean komediante andana igoko da Azpeitiko taulara, besteak beste, Lezoko Orratx, Azpeitiko Lakrikun, Debako Goaz eta Kanpingags eta Kukubiltxo talde profesionalak. Tartean bi estreinaldi: 30 urte bete dituen Goazek Joseba Zulaikak idatzi eta Lukas Dorronsorok moldatutako Adanen poema amaigabea plazaratuko du eta Azpeitiko Udalak topaketetarako propio ekoitzitako Maritxu nora zoaz eder galant hori, Azpeitira Bartolo nahi badezu etorri »Alaitz Olaizolak idatzia» ikusi ahal izango da estreinakoz.


Bideo eta filmak Lekeitioko bidean

Azaroaren 18tik 20ra bitartean egingo da aurtengo Lekeitioko Zine eta Bideo Bilera, dagoeneko hogeita zazpigarrena. Topaketa hauetan euskaraz lan egiten duten zinemagileen film eta bideoak lehiatzen dira, izan amateurrak izan profesionalak. Zintek hogeita hamar minutuko iraupena izango dute gehienez. Egunok iristen diren bitartean, euskal lanez gozatzeko gogoa duzuenok azken edizioko filmak ikus ditzakezue Nontzeberri webgunean (www.nontzeberri.com/ikus/lekeitio).


Txotxongiloen inbasioa

Txotxongiloen magiaz gozatu ahal izango dugu azaroan; izan ere, bi jaialdi garrantzitsuk urteroko zitari eutsiko diote: Bilboko XXIII. Txotxongilo Jaialdiak (azaroak 12-21) eta Tolosako Titirijai XXII. Nazioarteko Txotxongilo Jaialdiak (azaroak 28-abenduak 6). Bilbon, frantziar, kubatar, andaluziar, bulgariar nahiz euskal taldeek hamazazpi ikuskizun eskainiko dituzte. Denetarik izango da: harizko txotxongiloak, argi-ilunen bidez edota itzal bidez eginikoak, panpina erraldoiak... Emanaldi horiez gain, erakusketak, ikastaroak, mahai-inguruak eta film proiekzioak izango dira. Jaialdiaren baitan Bihar txotxongilo talde bizkaitarraren omenezko liburua plazaratuko dute: Bihar: 25 años con las marionetas. Tolosako Jaialdian Indiako txotxongiloak izango dira protagonista. Indiatik 45 pertsona etorriko dira ikuskizunak eskaintzera eta hango txotxongiloekin »batzuk Indiatik sekula atera gabeak» musika tresnekin eta maskarekin Indiari begira leihoa erakusketa paratuko dute. Hogeita bost konpainia (Euskal Herrikoak, Aragoikoak, Valentziakoak...) 140 emanaldi eskaintzera hurbilduko dira Tolosara eta baita Iruñeara, Sestaora eta Gipuzkoako hainbat herritara ere. Gu liluratzeko prest.


Euskarazko sei disko XX. mendeko 100 onenen artean

Bartzelonako Rockdelux aldizkariak XX. mendeko Espainiako Estatuko ehun disko onenen zerrenda osatu du eta horietatik hamahiru Euskal Herriko talde eta bakarlarirenak dira: Familyren Un soplo en el corazón (16), Derribos Ariasen En la guía, en el listín (29), Negu Gorriak taldearen Borreroak baditu milaka aurpegi (30), Mikel Laboaren Bat hiru (35), Fermin Muguruzaren Brigadistak Sound System (55), La Buena Vidaren Soidemersol (67), Aventuras de Kirlianen Aventuras de Kirlian (75), Los Bichosen In bitter pink (76), Anariren Habiak (77), Le Mans taldearen Entresemana (79), Lisabören Ezarian (84), Eskorbutoren Anti todo (94) eta Hertzainaken Hertzainak (98).


Zikloa literatura eta kazetaritzaren harremanaz.

Nafarroako Unibertsitateko Euskal Hizkuntza eta Kultura Katedrak 40. urteurrena betetzen du aurten eta Abarrots eukara taldearekin batera Euskal Literatura eta kazetaritza XX. mendearen hasieran mintegia antolatu du okasiorako. Azaroaren 5etik abenduaren 17a bitartean, besteak beste, Lourdes Otaegik, Koldo Zuazok, Xabier Altzibarrek eta Jon Kortazarrek eskainiko dituzte hitzaldiak.


Musika eta literatura hizpide Donostian.

Bilbon egindako saioen ostean, musika eta literaturaren arteko harremanaz jardungo dute Koldo Mitxelena kulturunean hilaren 9tik 12ra Euskal Idazleen Elkarteak antolatutako topaketetan. Honako idazle eta musikariek parte hartuko dute: Mikel Markez, Andu Lertxundi, Gari, Jon Maia...


Azkenak
Gasteizko greben bideo ezezagunak aurkitu ditu Martxoak 3 elkarteak Erresuma Batuko artxibo batean

Hiru bideo dira (albiste barruan ikusgai). Batak jasotzen du, grebak antolatzea leporatuta, Carabanchelen espetxeratu zituzten Jesús Fernandez Naves, Imanol Olabarria eta Juanjo San Sebastián langileak espetxetik atera ziren unea, 1976ko abuztuan. Beste biak Martxoak... [+]


'Gaztetxeak Bertsotan'
“Gazteon ahots kritikoa entzunarazi nahi dugu, txapelketaren formak determinatu gabe”

Asteburu honetan hasiko da Gaztetxeak Bertsotan egitasmo berria, Itsasun, eta zazpi kanporaketa izango ditu Euskal Herriko ondorengo hauetan: Hernanin, Mutrikun, Altsasun, Bilboko 7katun eta Gasteizen. Iragartzeko dago oraindik finala. Sariketa berezia izango da: 24 gaztez... [+]


2025-03-10 | June Fernández
Celeste Agüero
“Manifestu politiko bat bezain indartsuak dira nirekin daramatzadan kantak eta olerkiak”

Martxoaren 8a Getxo bere bizitokian igaro du: kumbia dekolonial eta antiarrazista topaketa antolatu du Algortako Herriko Tabernan, Abianen, Hija del Nopal DJrekin batera.

Argentinatik Getxora migratu zen Celeste Agüero, kantutegi herrikoi batekin eta poesia xuxurlatzeko... [+]


2025-03-10 | ARGIA
Badator Bizi Baratzea Orria, ARGIAren aldizkari berri eta berezia

Gaur abiatu da Bizi Baratzea Orrian kide egiteko kanpaina. Urtaro bakoitzean kaleratuko den aldizkari berezi honek Lurrari buruzko jakintza praktikoa eta gaurkotasuneko gaiak jorratuko ditu, formato oso berezian: poster handi bat izango du ardatz eta tolestu ahala beste... [+]


Elkarte eta kooperatiba agroekologikoen des-finantziazio mekanismoak

Euskal Herri mailan txikitik handira agroekologia sustatzen duten zenbait elkarte eta kooperatiba ataka larrian daude, finantziazio iturriak bertan behera geratu ostean. Erakunde publikoetatik, berriz, elikadura negozio gisa ikusten duten proiektuen aldeko apustu irmoa nabari... [+]


Zata arrunta
Ahuntzak gustuko omen dituen gautxoria

Katalanen ustetan artzainak engainatzen omen ditu hegazti honek: “enganyapastors”. Espainiar eta latindarrek, aldiz, ahuntzari esnea kentzen diola diote, hortik datorkio hain zuzen ere izen zientifikoan (Caprimulgus europaeus) islatzen den caprimulgus (capra... [+]


2025-03-10 | Jakoba Errekondo
Loratu ala hil. Loratu eta hil

Noizbait. Noiz izan ote zen? Noizbait landareren batek lorea egitea erabaki zuen. Bai, bai, landareek ere erabakiak hartzen dituzte, eta guk maiz ez bezala, erabakiak bete egiten dituzte. Eta loreak sortu zituzten.


2025-03-10 | Garazi Zabaleta
Bordaxaki
Euskal txerriak hazteko eta eraldatzeko proiektu txikia Nafarroako Pirinioan

Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]


2025-03-08 | ARGIA
ARGAZKI GALERIA
Mugimendu Feminista: “Faxismoaren kontra, ausardia eta aliantza feministez armaturik gaude”

Mugimendu feministak manifestazioak egin ditu goizean Donostian, Gasteizen eta Iruñean eta arratsaldean Baionan eta Bilbon. Oinarrizko irakurketa partekatu dute, eta horri gehitu diote hiri bakoitzean bertako problematika, eragile eta ekimenen erreferentzia.


2025-03-08 | ARGIA
Bilgune Feminista
“Feminismoa da heldulekurik argiena desio dugun Euskal Herrirako”

Bilgune Feministak Heldulekuak argi, Euskal Herria feminista leloa baliatu du M8an, azpimarratzeko feminismoak ematen dituela “datorrenari aurre egiteko tresnak”, eta gogorarazteko faxismoaren gorakadaren testuinguru hau helduleku horretatik irakurri eta borrokatu... [+]


Iruña-Veleia: epaiketatik bost urtera

Otsailean bost urte bete dira Iruña-Veleiako epaiketatik, baina oraindik hainbat pasarte ezezagunak dira.

11 urteko gurutze-bidea. Arabako Foru Aldundiak (AFA) kereila jarri zuenetik epaiketa burutzera 11 urte luze pasa ziren. Luzatzen den justizia ez dela justizia, dio... [+]


Superwoman

MAITE: (biharko eguna antolatzen bere buruaren baitan) Jaiki, gosaldu, bazkaria prestatu, arropa garbitu, etxea garbitu, gizon hori jaiki, seme-alabak jaiki, hiru horien gosaria prestatu, haiek agurtu, erosketak egin, lanera joan, seme-alabak eskolatik jaso, merienda eman,... [+]


Espainiako Sustapen Ministerioa: “Ez dakigu Ezkioko lotunea oso bideragarria den”

Josu Estarrona EH Bilduko Arabako senatariak egindako galderari erantzun dio Espainiako Sustapen Ministerioak, eta hor berretsi du Ezkioko aukera zailtasunez beteta dagoela.


Eguneraketa berriak daude