ARGIA egutegia: edukiz eta itxuraz berritua

  • ARGIAk lehenengo egutegi takoa argitaratu zuenetik 13 urte igaro dira. 13 tako begiratu ahal izan ditu irakurleak beste hainbeste urteetan. Garbiñe Ubeda lehenengo egutegi hartan lanean aritu zen eta baita oraingoan ere. 2005ekoak itxura zein eduki berrituak izatearen ardura berea izan da.
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Gauza guztiek behar dute arnasberritzea eta egutegi takoari ere hortarako garaia iritsi zaio. Itxura zein edukiak astindu dira eta eskuetan jasotzen duenak segituan igarriko dio «betiko» egutegia berrituta datorrela.
Aurrealdeko orrialdean urteroko elementuak aurki daitezke: santuak, Seaskako izendegia, eguzkia eta urteko zein egun den. Iazkoaz gain ordea, orri bakoitzean hilabete osoko erreferentzia dago eta era berean, ilargiaren gorabeherak erosoago jarrai daitezke. Hainbat egunetako ospakizunen berri ere ageri da aurrealdeko orrietan. Bistara ere egingo du kolpea aurrealde horrek lau koloretan baitago eta papera birziklatua baita, (iaz bezala) zuri-zuria. Argitasun berezia eman die aldaketa horrek aurrealdeei.

Tarzan, Lech Walesa eta Corazon Aquino

Atzealdeko edukiak osatzeaz Garbiñe Ubeda arduratu da. Azken urteotan, egunerokoari lotutako gaiak jorratu dira orriotan: barazkiak eta landareak noiz eta nola landatu, negu gogorraren aurrean zein osasun neurri hartu, sabela kontent izateko postre goxoak nola prestatu... Egutegia 2005 berriz, egunerokotasunari lotuta baino egunari lotuago dago. Zer gertatu zen adibidez, 1973ko irailaren 16an? Bada Victor Jara kantari txiletarraren gorpua aurkitu zuten. Garbiñe Ubedak egunerorako aurkitu ditu kontatzeko moduko gertakariak, ezagutzeko moduko pertsonaiak edo bitxikeriak. Kontakizun gehienak XX. mendekoak dira eta mundu zabalekoak. Lehen Tourra aurkituko duzu uztailaren 1ean eta urriaren 5ean Londresen sortu zen PEN klubari buruzko informazioa. 1940ko abuztuaren 20an Trotski hiltzen saiatu zirela jakingo duzu eta abenduaren 13an kukurutxoa 1903ko egun horretan patentatu zutela irakurriko duzu. Mundu zabalekoak eta gai askotako edukiak aukeratu ditu Ubedak, baina berak aitortu digunez gai batzuk kutunagoak ditu eta gehiago nabarmendu ditu; esate baterako, zientzia eta teknologia berriei buruzkoak eta emakumeari buruzkoak, nahiz eta azken honen kasuan ezkutuan egondako emakumea nabarmentzea erraza egin ez zaion. Bitxiak egin zaizkionak ere besterik gabe hartu eta sartu egin ditu egutegi takoan eta berarentzat sekula entzun gabekoak zirenak ere bai. Gutxien jorratu duen gaietakoa izan da Euskal Herriko politika, bere ustez, «egunero nahikoa eta gehiago jasotzen dugulako».

Pertsonaiak ere barra-barra aurkituko ditugu: Tarzan dela, Corazon Aquino, Billie Holiday, Lech Walesa, Charles Chaplin eta Antonio Gaudi, besteak beste. Ubedak egin du ahalegina pertsonaia hauek jaiotegunagatik edo hil zireneko egunagatik ez nabarmentzen, bere ustez, «hori ez da meritua, bizitzan makina bat gauza interesgarri egin dute, baina egun zehatzekin lotzea askotan zaila egin zait».

1992ko egutegia

Urte haietan Arantzazuko egutegia zegoen merkatuan eta baita erdarazkoak ere. Euskarazkoa elizari lotua zegoen eta santutegia lantzen zuen asko. ARGIAk egutegi tako modernoagoa egin nahi zuen, eduki gehiago erantsi, atseginagoa egin. Ubedaren ustez, «bistatik sartzekoa izan behar zuen, edukiaz gain itxurak ere garrantzia izan behar zuen». Tako hura izan zen abiapuntua eta 13 urte ondoren tako eraberritua egunero orritxo bat galtzeko prest dago.


Azkenak
Adin txikikoak dira Osakidetzako genero identitateko unitatetik pasa diren erdiak

1.075 pertsona artatu ditu Barakaldoko ospitaleko genero-identitateko unitateak, 2016ean unitate hori martxan jarri zenetik. Erdiak baino gehiagok adin-nagusitasuna bete aurretik jaso zuen lehen arreta. Eta, kopuru osoaren herenak hamasei urte baino gutxiago zituen.


BBK Livek bisitarien oinarrizko hainbat eskubide urratzen ditu eta salaketa ipini diote

OCU kontsumitzaileen Elkarteak hiru arrazoi zehaztu ditu, horien artean kanpoko janaria eta edaria Kobetamendiko esparruan sartzeko debekua, eta eskudirutan edo banku-txartelaren bitartez ordaintzeko ezintasuna. Facuak aurreko urtean egindako salaketan zehazturiko arazoak... [+]


Arrazakeria salaketen erdiak Polizia jotzen du “agente diskriminatzailetzat” Bizkaian

Diskriminazioaren ahotsak txostenak zenbakitan jasotzen ditu 2023an Bizkaiko SOS Arrazakeriaren Informazio eta Salaketa Bulegoan pertsona ugarik agertarazitako esperientziak, eta haietan "arrazoi arrazista eta xenofoboen aurkako indarkeria, eraso eta diskriminazioak”... [+]


Meaka-Irimo bizirik!

Enpresa batek Irimo mendian zentral eolikoa eraikitzeko asmoa zuela iragarri zigun aspaldi batean haize kolpe batek. Gehienek ezin zuten sinistu, inondik ere. Are gutxiago Irimo mendiaren orografia eta izaera harritsua ezagutzen dituztenek. "Baina ba al dakizu ze nolako... [+]


2024-07-12 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektua hasia da konponketa lanak, landaketak eta formazio saioak egiten

Zestoako Iraeta auzoan, Urola ibaiaren meandroan daude Amilibia baserria eta bere lurrak. Horiek modu kolektiboan erosteko dirua biltzen ari da Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkartea. 2025 bukaerarako dute hitzartua azken ordainketa, baina erosketa fasean egon arren,... [+]


Emakume alkateentzako jantzi erronkariarra diseinatu dute, Hiru Behien Zergan parte hartzeko

Larunbatean egingo dute San Martin Harriaren inguruan 600 urte baino gehiago dituen ohitura eta aurten emakume alkateentzako jantzi erronkariarrak prestatu dituzte, orain arte gizonezkoentzako baino ez baitzeuden.


2024-07-12 | Gedar
Pertsona bat atxilotu dute Gasteizen, faxista bati aurre egiteagatik

Orgullo Cazurro talde faxistako kide bati kontra egin zion atxilotuak, eta bideo batean jaso zuen hori. Guardia Zibilak atxiki du berriki, eta badirudi "gorroto-delitu bat" egotzi diola.


Donostian 300 pertsona baino gehiago “muturreko bazterkeria egoeran” bizi direla salatu dute

Donostian, 300 pertsona baino gehiago “pobrezia eta muturreko bazterkeria egoeran” bizi direla salatu dute Kaleko Afari Solidarioak (KAS) eta Hiritarron Harrera Sarea taldeek. “Michelin izarrak dituzten zortzi jatetxe dituen hirian eta Basque Culinary Center... [+]


2024-07-12 | Euskal Irratiak
Cyclopotes elkartea: Ikusmenik gabeko jendeen inklusioaren alde, bizikletaz ibiltzeko

Angeluko Cyclopotes elkarteak ikusmen-gabeko jendeer parada ematen die bizikletaz ibiltzeko. Tandem club des déficients visuels du zinezko izena elkarteak eta 2004ean sortu zen. Joan den astean Amikuze eta Oztibarren gaindi pasa dute aste osoa, egun guziez ibilbide... [+]


Kataluniara itzuli dira Tsunami auziko erbesteratuak

Ostiral goizean ekitaldi politiko bateratua egingo dute Gironan, Herrialde Katalanetan. Puigdemont faltako da, ezin baitu itzuli.


Maximo Aierbe hil da, Euskaldunon Egunkariaren sortzaileetakoa

Bere sorterri Ataunen hil da Maximo Aierbe Muxika, 74 urterekin. Euskaldunon Egunkariaren sortu aurreko eta ondoreneko urte malkartsuetako eginahaletan parte hartu zutenek gogoratuko dute proiektu berriaren akziodun bila hainbeste lan egindako gizon hura. Disziplina eta... [+]


2024-07-11 | Uriola.eus
Gentrifikazioaren aurka, pisu turistiko bat okupatu dute Bilbon

Bilboko AZET plataformak pisu turistiko bat okupatu zuen atzo, auzoaren turistifikazioa salatzeko.


Fronte Herritar Berria garaile atera da, eta hirugarren kokatu da eskuin muturra

20:00etan atera dira lehen datuak, harridura orokorra eraginez: zundaketa guziek lehen kokatzen zuten eskuin muturreko RN hirugarren atera da eta ezkerreko FHB Fronte Herritar Berria garaile. Gehiengoan edota gehiengo osoan ikusten zen RN Batasun Nazionalarentzat zaplaztekoa... [+]


Eguneraketa berriak daude