Makina bat kontu



Anfibioak arriskuan

Igelak, tritoiak, salamandrak eta beste anfibio batzuk desagertzeko arriskuan daude. Ondorio hau, 500 zientzialarik baino gehiagok 5.743 anfibio espezie aztertu ondoren iragarri dute. Anfibioen espezietatik %32 desagertzeko arriskuan dagoen bitartean, ugaztunen artean %23 baino ez dira, Science aldizkariaren arabera.
Beherakada joan den mendeko 80ko hamarkadatik aurrera areagotu egin da eta eman diren arrazoien artean hauexek aipatuko ditugu: ingurumen naturalak desagertu izana, poluzioa, klima aldaketak eta gaixotasunak. Gainera, kontuan hartu behar da espezietatik %43an populazioa jaisten ari dela, beraz, epe laburrean espezie gehiago egon daitezke desagertzeko arriskuan.
Estatu batetik bestera datuak asko aldatzen dira baina une honetan egoera txarrenean daudenak Kolonbia eta Haiti dira. Lehenengoan espezien %60 inguru arriskuan daude eta bigarrenean %92.


Etxean soinu onena

Garatu berri den teknologia baten arabera, audio/bideo sistema bateko entzule denek audio kalitaterik onena jaso dezakete, edozein eserlekutatik. Teknologia hau interesgarria da, batez ere etxean zinema dutenentzat, zeren eta horrela, gehienez zortzi pertsonak soinurik onena jaso dezakete. Sistemak "logika difusoa" delakoa erabiltzen du bere baitan eta horri esker soinu-datuei arauak ezarri eta prozesatzaile bati aginduak ematen dizkio informazioa lehenesteko garaian.
Etxeeko zinema ekipoa tamaina ertaineko gelan kokatuta baldin badago, soinurik onena erdiko entzuleak entzuten du eta gainerako entzuleek, eszena bateko efektu bereziak, adibidez, hainbat intentsitatetan entzuten dituzte eta beraz, eszenaren intentsitatea txikitu egiten da.
Gizakiak duen entzuteko erari buruz urte luzeetan ikerketak burutu ondoren, audioko ingeniariek software berria instalatu dute anplifikagailuetan eta horren bidez gelan dagoen akustika, bozgorailuen kokalekua eta beste hainbat datu automatikoki detektatzen dituzte, beti ere zortzi puntu erreferentziatzat hartuz. Sistema MultiEQ deitzen da eta Audyssey Laboratories, Inc-eko Chris Kyriakakis zuzendutako lantaldeak garatu du. MultiEQ-k entzun nahi den lekuan jarritako mikrofonoak igorritako informazioa lantzen du eta ondoren kalibratu egiten da proba-tonu bat igorriz. Entzuleak entzun nahi den leku guztietatik errepikatuko du prozesua, adibidez, sofaren hiru eserlekuetatik.
Laburbilduz, entzuketa normalean, posizio bakoitzak soinu-espektro desberdina jasotzen du; honek kalibrazioa eragingo du posizio bakoitzaren bereizgarrien arabera eta azkenik soinu-emisio pertsonalizatuak egingo ditu. Sistema hau beste alor batzuetan ere erabili nahi da, adibidez, orkestratik kilometro askora dauden musikariek aukera izango dute orkestrarekin batera ariko balira bezala entzuteko.



Azkenak
2025-04-14 | ARGIA
Gabriel Arestiren “izaera komunista” azpimarratu dute, bere heriotzaren 50. urteurrena kari

Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak (EHKS) antolatuta, egun osoko jardunaldia egin dute igandean, Bilboko Campos Eliseos antzokian. Hainbat hitzaldik osatu dute egitaraua, eta jardnualdia amaitzeko Bigarrenez Aresti etorkizunaren aurrean antzezlana estreinatu dute.


Analisia
Balantzaka gerrarantz

Gure amak beti esaten du: “Ez dut sekula ulertu zergatik gertatu zen Lehen Mundu Gerra”. Ez dio batere zentzurik harrapatzen. Ez du ulertzen zergatik inplikatu ziren Europako potentzia zaharrak halako basakeria batean eta ez zaio buruan sartzen nola konbentzitu... [+]


Lau maki, 1947 eta 1948 urteetan Donostian erailak

Maki gerrillari antifrankistek Euskal Herrian ez zuten presentzia bereziki nabarmena izan, baina batzuk pasatu ziren, baita erregimenaren errepresio bortitza pairatu ere. Guardia Zibilak hiru hil zituen Ibaetan 1947an eta bat Zubietan 1948an, ahaztuta badaude ere.


2025-04-14 | Uriola.eus
Gerra finantzatzeari uko egiteko zerga desobedientziaren ekimena abian da

Ekimenak bakea eta justizia soziala sustatzeko proiektuak finantzatzea du helburu. Sustatzaile diren gizarte mugimenduek mezu argi bat bidali diete gobernuei eta armagintza industriari: "Ez dugu gerraren konplize izan nahi".


Analisia
Mikrofonoak antzokietan

"Eskatu txanda eta egingo dugu bat zurekin", esan dio estudioetatik ari den esatari prestu eta animatuak Bilboko kaleetan dabilen berriemaile gazteari. Aurkezlea entzuleei zuzendu zaie segituan. "Bien bitartean, Iruñera goaz...". Han zabaldu dute linea... [+]


Jardin bat zuretzat, Hipatia

Hainbat lorpen kolektiboan soilik egin daitezkeela esaten denean, lerro artean joan ohi da behin kolektiboan pentsatu, gogoetatu eta eztabaidatu ondotik heldu ohi direla, heltzekotan. Baina zerbait lortzeko, ezinbestekoa da pentsatzen jartzea. Ez baitira gauzak besterik gabe... [+]


Euskal armagintza industria eztabaidagai (I)
Industria militarrari buruz Jaurlaritzak eta Zedarriak enpresari foroak planteatutako eztabaida irekitzen

Urtearen hasieran, Zedarriak taldeak "defentsaren" industriari buruzko "eztabaida irekitzearen" alde egin zuen publikoki (baita nuklearrari buruz ere), eta Eusko Jaurlaritzak berehala egin du bat horrekin. Lehenik, Mikel Torres lehendakariorde eta Ekonomia... [+]


Gu ere lugorri

Sendabelarrak non bildu galdetuz idazten didate eta bide bazterrei erreparatzeko esan ohi diet. Erromantizismoak kalte egin digu bizitzako esparru askotan eta hemen ere bai, sendabelarrak ez baitaude mendi tontorretik gertu dauden bide zidorretan (bakarrik), ezta kostatik bertan... [+]


Semaforoa gorri, etsaien engainagarri

Gaur aurkezten dugun intsektuaren izen zientifikoak, besteak beste, bi gauza azaltzen dizkigu: alde batetik, gorria dela (ez erabat) eta ez duela hegorik. Okerrak ez dira biak ala biak, baina gorria ez da bere kolorazio bakarra, eta hegoak ere izan baditu, baina beraien tamaina... [+]


2025-04-14 | Jakoba Errekondo
Bizi Baratzearen lurreko ekosistema oparoa

Apirilak asaba zaharrengana garamatza. Apirila urte osoaren gakoa izango da. Lurrak antolatzea, ongarriketa osatzea, haziak plantatzea, pardak, makilak, sareak, lokarriak atontzea… Hamaikatxo lan bada, sasoi berrirako urratsik handiena, gero uda eta udazkena azkurriz eta... [+]


2025-04-14 | Garazi Zabaleta
Dai Konbutxa
Konbutxa eta hartzituak bizibide

2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]


Maiatzaren 10ean Sorionekuak ekimenak zubi eta ate zeharkatuko ditu euskara nafar guztiona dela aldarrikatzeko

Goizez Nafarroako zubirik esanguratsuenak jendez beteko ditu Sorionekuak dinamikak. Arratsalderako mobilizazio herritarra deitu dute Iruñeko Kostarapea parketik Alde Zaharreko Takonera parkeraino.


Eguneraketa berriak daude