Gorka Espiau: «Gakoa alderdien elkarrizketa bideratzeko formatua adostea da»


2021eko uztailaren 27an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Zein da Elkarrik Donostian antolatutako manifestazioaz zure balorazioa?
Oso baikorra. Gure kanpainaren barruan gizarte mobilizazio bat aurreikusi genuen, ez ekimen zentrala edo garrantzizkoena bezala, hala ere. Kanpainari gizartearen atxikimenduaren irudia eman nahi genion. Egungo egoera politiko berezian »testuinguruaren eta mezuaren konplexutasunarengatik» mobilizazio mota hau oso zaila da. Gure helburua ez da jendetza biltzea, gizartearen eta alderdien pluraltasuna adieraztea baizik. PPko kideak izan ezik, modu batez edo bestez, gainerako alderdietako kideak egon ziren.

Galindok etxean beteko du bere zigorra. Zer balorazioa egiten du Elkarrik?
Oso erabaki okerra da. Rodriguez Galindori onartu zaion neurriak giza eskubideen arloan ez dugula ezer ikasi erakutsi du. Elkarrik aldarrikatzen duen jarrera multilaterala ez dago barneratuta Espainiako Gobernuan, PSOErengandik hainbeste mezu aurrerakoi entzun ondoren, neurria tristea da. Galindori onetsia oso pauso okerra da gatazkaren konponbidean, gatazka bideratzeko aukerak zailtzen ditu, alde bakoitzak giza eskubideak bere interesen arabera ulertzen baititu. Gainera, azkenaldian Espetxe Erakundearen mezu ezkorrak ezagututa, ez dirudi presoen egoera »dispertsioaren neurriak, adibidez» hobetuko denik.

ETAren aurkako operazioak nola eragin dezake, esaterako, Elkarriren kanpainan?
Goizegi da zer eragin mota izango duen jakiteko, baina epe motzean eragina izango du. Hasteko, Madrilgo hedabideek gatazkaren irtenbidea bide polizialetik etorriko dela dioen diskurtsoa indartu dute berriz ere. Ikuspuntu horretatik, ETAren aurkako operazioa traba da elkarrizketa politikorako. Estatuko mintzaleku politikoak triunfalismoan murgildu dira. Guk gure kanpainan segitzen dugu, elkarrizketaren ideiaren beharrari eutsi behar diogu, bereziki Madrilera begira. Operazioak ETAn zer eragin izan duen ezagutzea klabea da, eta hori ezagutzeko denbora apur bat beharko dugu, baita egungo osagarri politiko estrategikoek »oso interesgarriak direnak» indarrean segituko ote duten ezagutzeko ere.

Testuinguru honetan nola dago bakerako bidea eta elkarrizketaren aukera?
Guk aukerak eta arriskuak daudela adierazi dugu gure diagnosian. Adibidez, giza eskubideen urratzeak hor daude beti ere. Gatazka indarrean dagoen bitartean urratuak izango dira, zoritxarrez. Baina, oro har, elementu estrategikoak egokiak dira bake prozesu bat bideratzeko. Hainbat eragileen lana dela medio klabe estrategiko politikoak aldatu dira, eta egoera politiko orokorrak bake norabidean bultzatzen gaitu. Azken bost urteetan ez dugu indar politikoen aldetik hainbeste proposamen zehatzik jaso, alderdi sozialistarena barne. Eta hori funtsezkoa da. Gizartea heldutasun maila batera iritsi da eta pausoak emateko prest dago. Gizartea, ordea, kezkatuta dago aukera hau galdu daitekeelako. Benetako unera iristen ari gara. Une erabakigarri hau ziklikoki errepikatzen da, ez da iraunkorra eta baliatu behar dugu. Alferrik pasako balitz, ziur aski, beste urte pilo bat itxaron beharko genuke unea errepikatu dadin.

Abendurako elkarrizketa politikoa gauzatu ez, baina adostu daitekeela esan du Elkarrik. Zehaztu puntu hori, arren.
Gure planteamendua urratsez urrats joatea da. Horregatik, abendurako alderdi guztien arteko argazki bat atera nahi dugu.

Baina PP bertan egotea ia ezinezkoa da.
Jakina. Baina irudi hori hartzeko bideak badaude. Lehendabizikoa, inportanteena, Gasteizko nahiz Iruñeko parlamentuetara eramandako proposamenen bidea da, 123.000 sinaduren bitartez egina. Helburua gure proposamena osoko bilkuretara eroatea eta aztertzea da. Alderdien diskurtsoak entzunda zaila iruditzen zaigu ezezko borobila jasotzea. Proposamen hori onartuko balitz, parlamentuek berek bilera batera deitu litzakete alderdiak. Aukera hori aitzakia ezin hobea litzateke alderdiak biltzeko. Une honetan, gakoa alderdien arteko elkarrizketa bideratzeko formatua finkatzea eta adostea da. Alderdiek beren proposamenak dituzte, baina berauek uztartzeko forma arazo dute. Parlamentuak mahai bat osatzea lehenesten badu, forma arazoa gaindi liteke. Ez litzateke mahai bakarra izango, beste foroen osagarri baizik. II. Bake Konferentziaren bidez, parlamentuetako mahai horiek lagundu ditzaketen ekarpenak prestatzen ari gara. Beste gauza bat da alderdien jarrerak bateratzea.


II. Bake Konferentziaren bidean "Benetako elkarrizketa" eskatu duzue. Diagnosia egin eta arriskuak ezagutu ostean errealistak izateko aukera al dago?
Errealistak izan gaitezke, printzipio eta agendari buruzko akordio bat lortu dezakegulako. Kontua da »testuingurua edozein izanda ere» ea alderdiek hurrengo pausoa emango duten edo ez ezagutzea. Oraindik ez dakigu alderdiak Bake Konferentziaren proposamena eztabaidatzeko prest dauden. Ziur aski, datozen hauteskundeetan baino lehen ez dago aukera errealistarik akordioa lortzeko. Baina, printzipio eta metodologian sintonia baldin badago, hiru hilabete hauetan alderdi bakoitzak unilateralki zer egin dezakeen aztertu dezakegu eta mugimendu unilateral hauek kontuan hartuta, hauteskundeei begira eta hauen ostean egoera sakonetik aldatu ote daitekeen aztertu liteke.
I. Bake Konferentziaren esperientziak erakutsi zigunez, alderdiek ez dute konfiantzarik elkarrizketa prozesuaren garapenean. Baina orain, duela sei urte ez bezala, besteek proposatzen duten inguruan akordioa posible dela ikusten dute alderdiek. Prozesuan sartzeak, ordea, beldurra sorrarazten die. Alderdiek prozesua kontrolatu nahi izaten dute, prozesuan sartu ostean alderdi bakoitzak kontrola galtzen du. Bake prozesu batean ez dago prozesuaren kontrol erabatekorik. Prozesuan mugak eta helburuak antzeman daitezke baina akordioaren funtsa ez. Horregatik, lehenago, printzipioetan eta metodologian akordio zehatza lortu behar dugu. Guk alderdiei akordio hori onartzeko unea iritsi zaiela uste dugu. Errealistak izanda, hori egin daiteke. Baina, ETAren aurkako operazioaren ostean aldagai berriak izan daitezke, ETAk prozesuan eragiteko gai dela erakusten badu, egoera aldatu daiteke zeharo.

Elkarri-ren ekimenak instituzioetan
Eusko Legebiltzarra. Gasteizko Eusko Legebiltzarrean gertatuko denak gure lanaren etorkizuna baldintzatu du. Giro ona antzeman dugu bertan, sentsazio onak biltzen ari gara.

Nafarroako Foru Parlamentua. Ez dakigu PSNko Chivitek zein jarrera hartuko duen. Lizarberen ildoa segitzen badu »UPNz at dauden sektoreekin batera; gehiengoa» PSN bake prozesuan laguntzeko prest azaldu zaigu.

Kataluniako Parlament-a. Bake eta elkarrizketaren bidean aliatu onena dugu. Haien eztabaida eredugarria izan daiteke, ez soilik edukietan, prozesu eta forman ere bai. Parlamenteko Ernest Benach presidentea gure bake prozesua laguntzeko eta errazteko prest dago. Nahiz eta egoera ezberdinak izan, katalanek daramaten prozesua bereganatuko bagenu, izugarri aurreratuko genuke Madrilera begira, estatu nahiz nazioarte mailan eragiteko pausoak emango genituzke, halaber.

Madrilgo Diputatuen Kongresua. Arazo askorekin ari gara. Orain urte bat ezinezkoa zena egiten ari gara, ordea: Kongresuan gure proposamenak agertu ditugu arazorik gabe. Alderdietan sentsibilitate anitzak daude, eta baliatu behar ditugu. Azken zortzi urteen ostean Madrilen ez dago gatazkari buruzko informazio zuzenik, informazioak subjektiboak dira. Ez gaituztela ulertzen esaten dugu, baina autokritika egin beharra daukagu, baliteke guk ere haiei denbora eta esfortzu aski eskaini ez izana.

Nazioarteko foroak. Hiru arlo dira: a) Nazioarteko sare inportantea dugu, azaroan ageriko dena; b) Estrasburgoko parlamentuan »PP gobernuan zen bitartean» ez dugu zereginik izan. PSOE gobernuan delarik »eta Josep Borrell kargu garrantzitsua izaki» aldaketak antzematen ari gara; c) AEBko foroak. AEBk berebiziko eragina dute gatazkaren konponbidean. Kerry edo Bush presidente izateak Madrilgo gobernuarekiko harremana aldatuko du eta nazioarteko egoera ere bai.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Nazioartea
Laguntza humanitarioa, etenda: 130.000 haur, elikagai eta botikarik gabe

Save the Children erakundearen esanetan, Gaza iparraldeko 130.000 haur artatu gabe daude 50 egunez, gutxienez.


2024-11-26 | EHU Palestina
EHUn Israelen genozidioa eta apartheidarekin harreman oro aztertu eta eteteko batzordearen alde

Palestinan genozidio bat burutzen ari den Israelgo estatu eta berarekin batera diharduten enpresa eta erakunde guztiekin eteteko asmoz sortu zen EHU Palestina. Israelen inpunitatea Europan eta Estatu Batuetan dituen harreman politiko, militar, ekonomiko, zientifiko zein... [+]


2024-11-26 | Mikel Aramendi
India, Trump 2.0 aldirako kontuak ateratzen

Ari da mundu guztia kontuak ateratzen Trump 2.0 aldian norberari gerta dakiokeenaren eta munduan gerta daitekeenaren inguruan. Subjektuaren mudakortasuna ezagututa, ziur samartzat eman daitekeen aurreikuspen bakanetakoa da Estatu Batuen Txinarekiko harremanak, ekonomikoak... [+]


Gobernuarekin kritiko den ‘Haaretz’ egunkaria itotzeko neurriak hartu ditu Israelek, hura desagerraraztea helburu

Egunkariaren editoreak egindako adierazpen batzuen harira hartu du neurria Israelgo Gobernuak. "Netanyahuren erregimena krudela da eta apartheid-a ari da egiten", esan zuen Amos Shocken editoreak Londresen emandako hitzaldi batean, duela hilabete.


2024-11-25 | Leire Ibar
Fronte Zabala itzuliko da boterera Uruguain, bost urteren ostean

95.000 botogatik gailendu da Fronte Zabala azaroaren 24an eginiko hauteskundeetan. Yamandu Orsi izango da Uruguaiko hurrengo presidentea, Álvaro Delgado eskuineko Alderdi Nazionaleko presidentegaiari aurre hartuta.


Gure gorputza gudu zelai bat da

Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]


Gazako %36 guztiz suntsitu dute, base militarrekin lurraldearen kontrola segurtatzeko

Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]


2024-11-22 | ARGIA
Languneko zuzendari Lohitzune Txarola
“Hizkuntza gutxituen pisu ekonomiko eta estrategikoa aldarrikatu nahi du Langunek”

Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]


2024-11-22 | Gedar
Espainiako Gobernuak ez ditu harremanak apurtu Elbit Systems armagintza-enpresa sionistarekin

Espainiako Defentsa Ministerioaren 6 milioi euroko esleipen publikoak jaso ditu aurten enpresak. Margarita Robles ministroaren arabera, urriaren 7tik ez diote "armarik saldu edo erosi Israelgo Estatuari", baina indarrean zeuden kontratuei eutsi diete. Elbit Systemsek... [+]


2024-11-22 | Joan Mari Beloki
Errusofobia lehen eta orain (II)

Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]


Nazioarteko Zigor Auzitegiak Netanyahu eta Israelgo Defentsa ministro ohi Gallant atxilotzeko agindu du

Gizateriaren aurkako krimenak eta gerra krimenak egotzi dizkie Hagako auzitegiak bi sionistei. Erabakia "antisemitismotzat" jo du Netanyahuk, eta Hamasek, aldiz, "Justiziarako urrats garrantzitsutzat".


Arma nuklearrarekin erantzuteko bidea ireki du Putinek, Ukrainak AEBek eta Ingalaterrak emandako misilekin eraso egin eta gero

Arma nuklearrarekin erantzuteko aukera dakarren dekretua izenpetu du Vladimir Putin presidenteak. Hegazkinekin, gurutzaldi misilekin zein droneekin "eraso masibo bat" pairatzeak ondorioztatu dezake arma horren erabilpena. 


2024-11-20 | Nicolas Goñi
Betirako urpetutako lurrez ordaintzen dute klima aldaketa Hego Sudanen

Hegosudandar gehienak txirotasun larrian bizi izan dira azken bi mendeotan gutienez, eta zoritxarrez, estatu independente bihurtzeak ez die egoera hobetu, munduko herrialde txiroena baita, hainbat gerra tarteko. Testuinguru oso hauskor horretan klima aldaketak zailtasun berri... [+]


Eguneraketa berriak daude