Akulamendiaren atarramentua


2007ko otsailaren 21an

Oreinen makakorroekin nahasirik adarren kinkateko hotsa entzuten da garaitsu honetan mendian. Baina ez dira adar hots bakarrak. Akulamendi edo arkanbele arrek ere adarkadaka bereganatzen dute emeen konfiantza. Akulamendia intsektu izugarri handia da eta beldurtzeko moduko adarrak ditu. Inguruan hegan badoa ederki sentituko duzu. Itxuraz, umatutako fruituen zukua eta zuhaitz eta zuhaixken izerdia zurrupatuz elikatzen dira. Azken honetarako enborreko berezko edo bere matraila indartsuekin egindako zaurietako jarioak baliatzen dituzte. Batik bat ilunabar aldera ikusten dira, uda partean gehiago. Emeek hogei bat arrautza erruten dituzte, banaka banaka, hildako zuhaitzen azaleko zirrikituetan. Hauetatik pare bat edo lau aste bitartean harrak sortuko dira. Har hauek urtebete eta bost urte artean biziko dira intsektu heldua garatu arte. Har hauek usteltzen ari den egurra janez bizi dira. Ihartu berria ere ez dute jaten. Elikadura honen oinarria hesteetako txoko berezi batean apopilo mantentzen dituzten bakterio batzuen laguntza da; bakterio hauek egurraren zelulosa molekula erraldoiak desegiteko gai dira.

Agi denean, batez ere haritza eta bere senide ametza, artea eta abarren egurra dute gustuko har hauek. Europa osoan intsektu hauen etorkizunari buruzko kezka izugarria zabaltzen ari da azken aldi honetan: gero eta pinudi eta eukaliptadi gehiago landatu, basopea erre, basoetan gero eta egur gutxiago usteltzen utzi eta urtetan bizitzeko beharrezkoa duen habitat berezi hau gero eta sakabanatuagoa da. Ondorioz babestutako espezie eta bere habitat berezia babestu beharrekoa den espezie gisa izendatua da. Bestetik merkatu beltzean izugarri ordaintzen da intsektu bitxi hau, Japonen batik bat, 800 eta 20.000 euro artean. Berrogeita hamar urte baino lehenago erabat desagertuko dela dema egin duen zientzialaririk ere bada. Ingalaterran gai honi buelta asko eman dizkiote eta inon baino informazio zehatzagoa dute akulamendiaren benetako egoerari buruz. Akulamendiaren etorkizunarekin kezkatuta dauden tokietan egurra basoetan usteltzen uzten hasi dira. Hemen auskalo noiz...


Azkenak
2024-08-20 | ARGIA
Langile bat hil da Iurretan, baso-lanetan ari zela

LAB sindikatuaren kontaketaren arabera, dagoeneko 36 dira aurten Euskal Herrian lan-istripuz hildako langileak.


Hainbat sexu eraso salatu dituzte Tuteran, Ondarroan, Bilbon eta Donostian

Tuteran 30 urteko gizon bati 23 urteko bikotekideari erasotzea leporatu diote, eta Ondarroan 31 urteko gizon bati lankide bati ukituak egitea, herriko osasun etxean. Bilboko jaietan bi sexu eraso salatu dituzte, eta Donostian 20 urteko gizon bat atxilotu dute, hiriaren... [+]


Epaileak ez du “hilketa saiakeratzat” ikusi emazteari labanaz eraso dion ertzainaren kasua

Mehatxu larriak egitea egotzi diote, eta behin-behinean aske utzi dute urruntze agindua ezarrita.


Taser pistola Foruzaingoaren armen araudian sartu nahi du Nafarroako Gobernuak

Nahiz eta Nafarroako hainbat udalerrietako udaltzaingoek taserrak dituzten, ez dago armen araudian jasota. Azkoienen lau aldiz erabili dute, eta Iruñean aurtengo ekainean erabili zuten lehen aldiz.


2024-08-19 | ARGIA
Palestinaren alde mobilizatu dira Bilboko eta Donostiako Aste Nagusian

Palestinarekin Elkartasuna plataformak deituta, bi hiriburuetako jaietan "Palestina presente" egoteko aldarria luzatu dute. Ostiralez Bilbon, eta larunbatez Donostian.


2024-08-19 | Behe Banda
Barra Warroak |
Soro bat, zoro bat

Testu hau goizeko ordu txikitan izaten diren hausnarketa batekin hasi da, Araba galduko herri batean zoruan jarrita, ortzimugan eguzkia ateratzen dela ikusirik. Zelai hori eta nabarren artean hegan egiten duten txoriei so eginez, mendietan dauden basoetan pentsamenduak galduta... [+]


2024-08-19 | ARGIA
Ikus-entzutea merezi duten sei lan

ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei ikus-entzunezko proposamen.


2024-08-19 | El Salto-Hordago
Amazon, Israelgo armadaren informazio biltegi amaigabea

Amazonen hodeia da AWS, eta funtsezko faktorea izaten ari da Israelen operazio militarretan.


Beroaren ondorioz 47.000 pertsona baino gehiago hil ziren iaz Europan

Mundu mailan erregistratutako urterik beroena izan zen, eta Europako bigarren beroena, ISGlobalek egindako azterlanaren arabera. Europa hegoaldeko estatuak dira heriotza-tasa handienak dituztenak. Parisko Akordioan zehaztutako helburuak ez dira betetzen ari.


Behar adina egin

Berrerarabili, zaharberritu, konpondu, eraldatu… Behar duguna baina gehiagorekin bizi garelako agian…


2024-08-14 | ARGIA
Israelek preso palestinarrak erabiltzen ditu tunelak eta eraikinak miatzeko

"Gure bizitzak haienak baino garrantzitsuagoak dira", esan dio Israelgo armadako soldadu batek Israelgo komunikabide bati.


2024-08-14 | Kanaldude
EuskarAbentura: gazteen paregabeko espedizioa

Joan den uztailean, hilabete batez, 127 gaztek 400 kilometroko espedizioa oinez egin dute Euskal Herrian gaindi. Abenturazale haiek Jzioquitarrak deitzen dira eta 30 egunez, 27 herri bisitatu eta hainbat euskal eragile ezagutu dituzte. Aurten, EuskarAbenturako helburuak aise... [+]


Eguneraketa berriak daude