Zaborretatik pasarelara

  • ...eta pasarelatik kalera. Horixe da jendeak botatako arroparekinSegunda mano, Bilbao solo ekimenak irailaren 20tik 25era egin duena. Consonni arte erakundeak gonbidatuta, Andrea Crews kolektiboak bigarren eskuko arropa birziklatzeko tailerra paratu zuen Erriberako Merkatuan.

Irailak 20, astelehena. Bilboko Erriberako merkatuaren goiko solairuan, bilbotarrek zakarretara botatako 3 tona arropa mendi bat osatuz. Inguruan diseinatzaileak, batzuk oso ezagunak, beste batzuk ikasketak amaitu eta diseinuaren munduan hasi berriak, eta badira inoiz ezer diseinatu eta josi ez dutenak ere. Baina tailer hau nahi duen ororentzat dago zabalik. Andrea Crews kolektibokoak ere bertan dira, Frantziatik etorriak, eta ekimenaren sortzaile Maroussia Rebecq ere bertan da, batzuekin eta besteekin bere esperientzia konpartitzen. Inguruan dira, halaber, Jazkilan enpresako jostun profesionalak, euren maila teknikoa diseinatzaileen zerbitzura jartzeko prest.

Irailak 25, larunbata. Bost eguneko tailerraren ondoren eta toki berean, emaitzak erakusteko desfilea antolatu dute Modorra ekimenaren barruan, baita piezak saltzeko enkantea ere. Jendeak ederki erantzun du; 100 lagunentzako aulkiak ipini ondoren, 300dik gora pertsona hurbildu dira. Enkantean pieza asko saldu dira eta erosle gehienek jantzi berrituak erabiltzeko asmoa agertu dute. Ordutik aurrera, hiritarrek armairu zokoan utzitako arropak kalean dira berriz, hiritarren soinean.

Mundu guztian kontsumo ohiturak astintzen

Frantziako Andrea Crews kolektiboa duela 5 urte hasi zen honelako proiektuekin. Bordelen burutu zen lehenik, eta handik Paris, Berlin, Mexiko, Bali eta Jakartara zabaldu zen. Azken geldialdia Bilbon izan da. Toki bakoitzean, bertako erakunde batek hartzen du beregain tailerraren antolaketa eta bakoitzak bere nahi eta beharretara moldatzen du. Gurean, Consonni aritu da Andrea Crewsekin elkarlanean.

Diseinuen atzean, sormen artistiko hutsaren atzean, Bilbao solok badu dimentsio kritikoa: gure kontsumo ohiturak astindu nahi ditu, gizarte honentzat zaborra dena diseinu berri eta eramangarri bihurtuz.

Maroussia Rebecq Andrea Crews-eko sortzailea gustura agertu da tailerrarekin: «Jende asko hurbildu da eta maila polita ikusi dut». Gainera Andrea Crews, Consonni, jostunak eta diseinatzaileen arteko elkarlana oso positibotzat jo du. Diseinatzaileen artean Miriam Ocariz, Alicia Rueda, Angel Vilda, Cecilia Sörensen eta beste hainbat izen ezagunek hartu dute parte. Baina Rebecq-ek argi utzi nahi izan du, berak diseinatzaileak aipatzean denak kontuan hartzen dituela: ezagunak, ikasten ari direnak, lehen aldiz mundu honetara hurbildu direnak...

Jone, esaterako, Donostiatik hurbildu zen tailerrera. Diseinua Madrilen ikasi zuen gazteak koadrozko alkandora batekin galtza batzuk egin ditu eta haurrentzako soineko bat helduentzako peto motz bihurtu. Madrilen josten ikasi zuen, baina Jazkilaneko jostunen mailarik ez duela dio, haien laguntzari esker egin ahal izan dituela piezak.

Rosa Jazkilan jantzigintza enpresatik etorritako jostuna da eta oso gustura egon da tailerrean: «Guk urte asko daramagu konfekzioan lanean eta asko dakigu, gazteek ordea ez dakite hainbeste teknikaz. Guk hori ematen diegu. Eta haiek guri, eguneroko lanean beti gauza berdintsuak egiten gabiltzanoi, ideia berriak, freskura, aldatzeko aukera».

Tailer iraunkorra

Consonniko kideak gustura agertu dira ekimenaren balantzea egiterakoan. Diseinatzaileen lana goraipatu dute, bitxikeriez gain, batez ere formulak sortu dituztelako, errepikatzeko errazak diren ideiak, ekimenaren helburua ederki ulertu zutenaren seinale. Baina aurrera begira erronka handia ipini dute: tailerra iraunkorra bihurtu nahiko lukete. Horretarako Berohi kooperatibarekin hitz egin beharko lukete »haiengandik jaso dute tailerrerako arropa» eta batez ere produkzioak erosleak izango lituzkeela ziurtatu. Horretarako froga ederra izan zen larunbateko desfile-enkantea. Ez zen modelo profesionalik izan, baina badirudi kaleko jendeak ederki erakutsi zuela arropa. Rafael Brancas profesionalak zuzendutako enkantea hotz samar hasi bazen ere, jendea animatzen joan eta azkenean, 40 piezatik gora saldu zituzten. Prezio merkeek akaso lagunduko zuten, 3-5 eurotan eros baitzitezkeen gauza batzuk eta garestiena 30 eurotik ez zen pasa.

Bertaratzeko aukerarik izan ez zutenek, oraindik aukera dute tailerreko diseinuak Bilboko AI dendan ikusi eta erosteko. Eta emaitzak ikusita, batzuek lezioa ikasiko zuten: «Hau ezin da erabili» esanda arropa zakarretara bota baino lehen, bi aldiz pentsatu.


Azkenak
Berwick eta gu

Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]


Zerbitzu publikoak: motozerrari bidea erraztu ala basoa garbitu?

Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]


2025-04-16 | Haritz Arabaolaza
Hizkuntza

Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]


Leku ‘kuttunak’

Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]


2025-04-16 | Rober Gutiérrez
Trebetasunak

Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]


2025-04-16 | Euskal Irratiak
Mikel Epaltza
“Nire etxea utzi nuen ETAk nazioarteko begiraleen esku armak utz zitzan”

Atxik Berrituz giristino taldeak Kristauak Euskal Herriko bake prozesuan liburua argitaratu du Maiatz argitaletxearekin. Giristinoek euskal bake prozesuan zer nolako engaiamendua ukan duten irakur daiteke, lekukotasunen bidez.


Ertzaintza handitu eta 8.000 polizia nahi ditu Jaurlaritzak 2030erako

Ertzaintzarekin bigarren negoziazio mahaia ireki du Bigen Zupiriak, martxoan ERNE, ESAN eta SIPErekin ertzainei urteko soldata gutxienez 4.200 euro igotzea adostu ostean. Agente kopurua areagotzeko plan horretan Arkautiko (Araba) akademiak "berebiziko... [+]


Iñaki Bakero (Erriberan Euskaraz)
“Batzuek ez gaituzte hemen nahi, baina bagaude”

Maiatzaren 17an Erriberako lehenengo Euskararen Eguna eginen da Arguedasen, sortu berri den eta eskualdeko hamaika elkarte eta eragile biltzen dituen Erriberan Euskaraz sareak antolatuta


Aguraingo Udalak atzera bota du 50.000 plaka fotovoltaiko instalatzeko proiektua

EH Bilduk aurkeztutako mozioa onartu dute osoko bilkuran. Udalak egitasmoa sustatzen duen enpresari, Cañaveras Solarri eskatu dio proiektuak ez ditzala hartu balio estrategiko handiko gisa kalifikatutako nekazaritza lurrak, eta gune populatuetatik gutxienez 500 metroko... [+]


2025-04-16 | Sustatu
Bi hilabete igaro dira eta berdin gaude: IP blokeoak dozenaka euskal webguneren kontra futbola dagoenean

Duela egun batzuk iragarri zuen Puntueu-ek La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko zuela. Asteburu honetan izan dira partiduak, hain zuzen, eta monitorizazioaren datuak hor daude, penagarriak dira.


Eguneraketa berriak daude