Makina bat kontu


Arrainen kutsadura neurtu nahian

Iragarki askotan plazaratzen dira arrainak dituen onurak osasunarentzat. Azken aldian, batez ere azido graso polisaturatuak dira gehien azpimarratzen direnak, baina ingurumenaren poluzio gero eta handiagoak ikerlariak kezkatu ditu. Hau dela eta, Frantziako lau itsasertzetan arrantzatutako arrainaren egoera aztertu nahi dute, beruna, merkurioa eta kadmioa bezalako metal astunen maila neurtzeko. Burutuko den lanaren izenburua "Asko kontsumitzen diren itsas produktuen nutrizio-onuren eta metal astunen eraginaren ebaluazioa" da eta urrian hasiko da. Bertan, arrantza komertzialaz gain norbanakoen arrantza ere aztertuko da eta Elikagaien osasun-segurtasunerako agentzia frantsesak (Afssa) eta Ikerketa Agronomikorako Institutu Na- zionalak (INRA) zuzenduko dute. Ikertuko diren lau lekuak Lorient, Toulon, Le Havre eta La Rochelleko portuak eta hauengandik 20 kilometroko perimetroko ingurua izango dira. Aleatorioki hautatutako pertsonei itsas produktuekiko dituzten ohiturei buruz galdetu ondoren, analisi biologikoak egingo zaizkie arestian aipatu berun, merkurio eta kadmio maila ezagutzeko. Azkenik, elikatzeko erabiltzen diren itsas produktuen kalitate nutrizionala eta kutsadura-maila ebaluatuko da. Behin-betiko emaitzak 2005eko udazkenean izatea espero da.
Hainbat estatutako osasun arduradunek, arrain batzuen merkurio-maila handia dela eta, arrain kontsumoa mugatzea aholkatu dute, batez ere, gazteen eta haurdun dauden emakumeen kasuan. Beraz, ikerketaren emaitzaren zain geratuko gara.


Barra kodea izakiak katalogatzeko

Orain gutxi, izakiak katalogatzeko sistema posible baten berri eman genuen eta baita abisatu ere gai horren inguruko berriak etenik gabe sortuko zirela, batez ere zientzialarien arteko eztabaida bizi-bizia delako.
Aste honetan beste eztabaida baten berri eman nahi dugu: posible izango al da egunen batean txori, igel edota tximeleta bat barra-kode batekin katalogatzea?
Biziaren Barra-kodeketarako Elkarteak baietz uste du, izakiak barra-kode genetikoarekin katalogatzea posible delakoan daude. Horretarako cytochrome c oxydase I (COI) deituriko genea aukeratu dute. Aipatu genea mitokondrioetan kokatzen da eta badirudi nahikoa dela espezieak bereizi ahal izateko.
Arestian aipatu elkarteak bi azterketa argitaratu ditu beren asmoak baieztatzeko. Azterketa horietako batean 260 txori-espezie aztertu dira eta bestean Astraptes fulgerator tximeleta-espezieko 480 espezimen aztertu dira. Azken kasu honetan espezimenak heldutasunera ailegatzean 10 espezietan biltzen dira.
Azterketen ondorioek ez dituzte konbentzitu zientzialari gehienak eta are gehiago, azken hauek ez dute uste gene bat bakarra nahikoa izan daitekeenik espezieak bereizi ahal izateko.


Azkenak
2025-04-22 | Aiaraldea
Jai euskaldunak erdiesteko urrats berriak emango ditu Aiaraldeko Euskalgintzaren Kontseiluak

Gora Aiaraldeko Jai Euskaldunak dinamika jarri du martxan aurten ere Aiaraldeko Euskalgintzaren Kontseiluak, Udal eta elkarteekin elkarlanean. Jaien testuinguruan euskararen presentzia eta erabilera sustatzea dute helburu. Iaz abiatutako bidetik jarraitu nahi dute aurten ere,... [+]


2025-04-22 | Euskal Irratiak
Brebetaren zientzietako froga euskaraz egiten ahalko da, sare pribatu zein publikoan

Antton Kurutxarri, Euskararen Erakunde Publikoko presidente ordearen hitzetan, Jean Marc Huart Bordeleko Akademiako errektore berriak euskararen gaia "ondo menderatzen du"


Asteburuan egingo da Frantzisko aita santuaren hileta, eta maiatzean berria hautatzeko konklabea

88 urterekin hil da Frantzisko aita santua astelehen goizean, iktus baten ondorioz. Azken boladan osasun arazoak izan zituen. Miñan liburua gomendatu zuen publikoki, migratzaileen egoera kontatzen delako.


2025-04-22 | ARGIA
Israelek hildako 15 langile humanitarioen ikerketa-txostena gezurrez josita dagoela salatu dute

Hamabost langile humanitario hil zituen Israelgo armadak martxoaren 23an, terroristak zirela eta ez zutela euren burua identifikatu argudiatuta. Bideo batek bertsio hori gezurtatu ostean, gertatutakoaren barne-txostena egin dute Israelgo Defentsa Indarrek, baina bertan esaten... [+]


Berwick eta gu

Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]


Zerbitzu publikoak: motozerrari bidea erraztu ala basoa garbitu?

Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]


2025-04-16 | Haritz Arabaolaza
Hizkuntza

Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]


Leku ‘kuttunak’

Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]


2025-04-16 | Rober Gutiérrez
Trebetasunak

Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]


2025-04-16 | Euskal Irratiak
Mikel Epaltza
“Nire etxea utzi nuen ETAk nazioarteko begiraleen esku armak utz zitzan”

Atxik Berrituz giristino taldeak Kristauak Euskal Herriko bake prozesuan liburua argitaratu du Maiatz argitaletxearekin. Giristinoek euskal bake prozesuan zer nolako engaiamendua ukan duten irakur daiteke, lekukotasunen bidez.


Eguneraketa berriak daude