Eraikin zahar horien guztien artean dago hain zuzen Lizarrako Ikastola. Eraikin bereziki jendetsua da, berriztatua eta haurren oihu alaiek girotua. 1970ean sortu zen, Bianako Printzea Erakundeko, Euskaltzaindiko, San Fermin Ikastolako eta Lizarrako Udal ordezkariek lagunduta. Urte horretan, 25 ikasle bildu ziren Lizarra Pilotalekuaren gela batean, euskarazko lehen eskolak jasotzeko. Hurrengo urtean, ikasle kopurua bikoitza izan zen eta 1972an sartu zen bertan O.H.O hezkuntza-zikloa, San Fermin Ikastolaren babesean. 1973-1974 ikasturtean Lizarra Ikastolak Lizarra Pilotalekuko eraikinaren lokalak hartu zituen. Hiru urte geroago, zentroa Kontsumo eta Hezkuntza Sozietate Kooperatibo bihurtu zen. 1977an ikasleak Eskolapioen eskola zaharrera eraman zituzten. Nafarreria kaleko lokalak izan ziren Kooperatiba bermatu zutenak, hipoteka zorrei aurre egin baitzieten. Laguntza ekonomiko anitz jaso zuen proiektuak eta aurrera egin zuen. 1982an Hezkuntza eta Zientzia Ministerioak Lizarra Ikastolari O.H.Oko 12 gelak legeztatzeko egin beharreko prozesuaren berri eman zion. Ikastolak, aurrera egin asmoz, Eskolapioen eraikina erosi zuen.


Lizarran, 1985ean ospatu zen lehenengoz Nafarroa Oinez jaia eta orduan lortutako diru-laguntza izan zen Eskolapioen eraikina erosteko finantzabidea. 1990ean ospatutako bigarren Nafarroa Oinez jaiari esker bultzada eman zioten zentro berria eraikitzeko lanari eta 1991n, urriaren 13an, ofizialki inauguratu zuten ikastola. Ikasturte horretan 624 ikasle bildu ziren Lizarrako Ikastolan.

D.B.H ezartzeko beharrezko ziren baldintzak betetzeko, 1993an Lizarra Ikastola Eskolapioak eskola zaharra birgaitzeko lanetan hasi zen. 1999an inauguratu zen haur eskola »4 hilabete eta 2 urte bitarteko haurrekin». Orduz gero, 700 ikasletik gora izan dira urtero. Iaz, Nafarroako Gobernuak Brontzezko Zigilua eman zion, kudeaketa kalitatearen eta bikaintasunaren adierazgarri. Hastapeneko zailtasunak gaindituta, datorren urtean 35. urteurrena ospatuko du ikastolak. Bakarturiko eremuan euskara oinarri duen hezkuntza sistema arrakastatsua ezarri dute. Jose Maria Satrustegik ongi bildu zuen ikastolaren espiritua sorrera ekitaldian: "Euskararen isiluneak liburuan aspaldi utzitako gau beltzari ameslarien begi hegaldariz argi printzaren bat nolabait piztu nahi zitzaion borondate onaren armekin". "Nafarroa bien arteko zubi sendoa izan zen bere egunean Lizarrako Ikastola eta muga gabeko zelai zabaletara luzatutako ortzadarra da. Erantzun garrantzitsua Nafarroa biak elkartzen dituen hizkuntzaren katean".


Erronka garrantzitsu honetan bertako hizkuntzarekin, euskararekin eta bertako kulturarekin bat egiten saiatuko dira. Mestizajea da etorkizuneko errealitatea baina gero eta errespetu gehiago izan behar dugu, sentikorragoak eta arduratsuagoak izan behar dugu inguruko kulturekin, elkarbizitza aberastu eta askatasunez hezkuntza ereduak aukeratzeko. Egungo komunikazioaren leiho irekia izatea da aurtengo jaiaren beste giltzarrietako bat. Lizarran eta eskualdean sustraitutako proiektua da, gizarte aniztasunean barneratua. Etorkizunari begira dagoen proiektu sendo eta modernoa egin nahi izan dute. Euskara eta euskal jaia berreskuratzeko sormena eta lantaldea osatzea da asmoa, hizkuntza bultzatzea, denontzako hezkuntza proiektu bat garatzeko ekonomia tresnak bilatzea eta ekonomia bultzatzea.


Nafarroako ikastolen jai handia dela eta, aurten ere ekitaldi mordoa antolatu dituzte urte osoan zehar. Horien artean bi kultura jarduera izan dira nagusiak: Artea Oinez 04 eta Lizarra Gurea. Horiek biek ezaugarri komun bat izan dute, ibiltariak izatea. Izan ere Artea Oinez 04 eta Lizarra Gurea Euskal Herriko hiriburuetan izan dira.

86 artista euskaldunen artelanak bildu ditu Artea Oinez 04 erakusketak. Ugaria eta plurala izan da, adin askotako artisten lanak, mugimendu eta teknika asko jaso ditu. Azken 20 urteetako arte joerak bildu ditu. Txillida, Oteiza, Basterretxea eta beste hainbat euskal artisten obrak paratu dira, Lizarrakoenak ere bai. Iruñea, Bilbo, Donostia eta Lizarran izan dira guztiak ikusgai.

Lizarrako 240 lagunek taula gaineko Lizarra gurea emanaldian parte hartu dute. Lizarra ondare kulturalaren adierazpena izan da eta bertan, Lizarrako festak oinarri hartuta, txupinazoa, musika, dantza, erraldoi eta buruhandien kalejirak eta astialdiko makina bat gauza bildu dute. Iruñeko Baluarten eta Lizarrako kiroldegian izan da antzezlan hau ikusteko parada. Irailaren 18an amaitu zen. 17an eta 18an, Lizarran bertan, arrakasta handiko azken bi saioak egin zituzten.

Horiez gain, ekintza ugari izan dira Lizarran bertan. Irailean zehar Euskaltzaindiko ordezkarien hitzaldia, Miarritzeko Balleta, eta Nafarroa Oinezerako prestatutako zirkuituan kross herrikoia egin zen. Urriaren 8tik aurrera Lizarrako kultura etxean argazki bilduma oparoa izango da ikusgai. Kirol ekintzak ere antolatu dituzte eta horietako asko EITBn eman dituzte. Maiatzean feriak ere izan ziren bertako produktuak erakusteko: bodegak, artisauak... Kepa Junkera soinu-jotzaile ospetsuak berak ere egin du bere ekarpena, eta aurtengo Nafarroa Oinez festa aurkezteko ekitaldian izan zen.

Nafarroa Oinez erabat berria izango da aurtengoa. Urtean zehar kultura jarduera anitz landu dituzte eta jai handirako ere kontzertuak, antzerki eta jolasak… Urriaren 17an makina bat jarduera bilduko dute Lizarrara. Nafarroako larre lehorrak kolore biziz jantziko dira ikastolak bildu nahi dituen kulturen adierazgarri.