Itzaltzuko bardoaren bila
Berehala gara Espartza herrian. 140 biztanle inguru ditu. XI. menderako Zaraitzu ibarreko hiribilduen sailean agertzen zen. Bertako lur batzuk Leireko monasterioari eman zizkion 1072an. Aro Moderno osoa egin zuen Zaraitzu ibarrari loturik. 1846an udalerri independente egin zen. Zaraitzu ibarreko akelarrerik handienak herri honetako sotoren batean egiten omen ziren. Ziur ez badakite ere, gaur egun hilerria dagoen inguruetan izango zen, nonbait.
Herria ezagutu ostean, errepidean jarraitu eta Ibilzeta aldera hartu dugu, lau kilometro egin eta gero. Herrixka pasa eta bizikletarentzako egokia den pista bat hartu dugu, eskuinean. Berehala, eskuin aldean, Erdi Aroko zubi bat eta Santa Luzia ermita ikusi ahal izango dira. Bertara joatea, norbere baitan dago. Pista erraz honetan, aurrera goaz inguruak zokomiran. Baina bertako esaera batek dioen bezala: "Aintzineala mirigeten eztuena, gibeleala erortzen". Tentuz ibili, beraz! Begiratu aurrera, atzera ez erortzekotan. Zazpigarren kilometroan, zubi bat igaro eta eskuinera hartuko dugu. Handik gutxira, aldapatxo bat irteten da gorantz. Guk behera hartuko dugu.
Ondoren egin beharreko pedalkadak, errekatxoari jarraiki egingo ditugu. Pista estutu egin da, eta beti, eskuinera egingo dugu. Hori bai, norabide orokorra aurrera joatea izango da. Beraz, ez dezagun hartu asko aldatuko duen norabiderik. Tartean-tartean, bizikletatik jaitsiko gara, errekastoren bat pasa edo erreka zulotik aurrera egiteko. Bidea oztopatu digun zaldiaren gainean erosoago joango ginateke, baina, guk, geurean jarraitu beharko dugu.
Bederatzigarren kilometroa eginda bideak 180 graduko norabidea hartuko du, erreka ondotik atera eta, orain, bidean gora egingo dugu pixkanaka. Hamargarren kilometroa pasata, bidexka bat irteten da eskuinera Laurenze errota ikusi ahal izateko. Muzin egin behar ez zaion txoko polita.
Eskuinera hartu ondoren, hamabigarren kilometroan, zubitxo bat pasa eta Eiaurrietako ur deposituetara iritsiko gara. Orain, bidea hormigoizkoa da. Etxalde batzuen ondotik pasa eta errepidera iritsiko gara. Herrirantz goaz, Eiaurrietara. Neke handirik ez badugu ere, herriko plazako iturritik ura edan, zerbait jan eta atseden txiki bat hartu dugu.
Eiaurrieta (Jaurrieta) Abodi mendi zerraren magalean dago. 1469an Leonor printzesak eiaurrietarrei aitonen seme titulua eman omen zien. 300 biztanle ditu. Asteburuetan, hirian bizi diren bertako seme-alabak bisitan etortzen dira. Ume gehienek euskaraz ikasten badute ere, oraindik, nekez entzun daiteke euskara. Gaurko gazteen aiton-amonek, ume umetan galdu omen zuten. Sute batek guztiz kiskali zuen herria 1880an, eta geroztik teilak oholtxoek ordezkatu zituzten. Sutea zela eta kontzertu bat egin zen Donostian, herria berreraikitzeko, eta bertan hainbat artista ospetsuk hartu zuen parte, hala nola: Gayarre, Sarasate, Arrieta, Barbieri, Guelbenzu eta Zabalzak.
Itxura ezin hobea du Eiaurrietak goitik begiratuta, etxe luzituak eta teilatu gorriak agerian dituela.
Errepidea kutxa bateko ofizinaren ondotik abiatuta utziko dugu, eskuinera eginez. Ehun metrora, Marco etxearen ondoan, ezkerrera hartuko dugu. Hormigoizko pista harri-txintxar bihurtuko da, berehala.
Aldapatxoa izan!! Hamaiketako handiegiak ez digu mesederik egingo! Eskuinera irteten den bidexkak saiak jateko prestaturik dagoen ingurura eramango gintuzke. Gu aurrera goaz. Panel batera iritsiko gara. Beiegu mendira iristeko bidea eskuinekoa izanik, gu ezkerretara goaz. Laurehun metrora, langatxoa pasata, eskuinera egin dugu. Aurrera segiz gero bidea zelaiean amaitzen da. Beherantz goaz, baso batean sarturik. Segituan eskuinera hartu behar izango dugu. Beherantz goaz. Hala ere, bi kurba itxiren ondotik eskuak majo nekatuko zaizkigu galga edo frenoak estutu beharrez. Ur depositura iritsi baino lehen, eskuinetik, bide bat datorkigu. Kilometro batera eskuinera hartuko dugu, ia, jaisteko guztiak jaitsi ondoren.
Zaraitzu errekara iritsi baino lehen eskuinera hartu eta berehala, zubia igaro ondoren, Orontzen izango gara. bila
Orreagako abatetxeak Zaraitzu inguruko biztanle asko zuen menpean. Horien artean, Gartxot mendi gidari eta bardoa, eta Mikelot bere semea. Fraideek, Mikeloten ahots ederraz jabeturik, askatasunaren truke semea abatetxean uzteko proposatu zioten Gartxoti. Fraideek latinez kantatzeko nahi zuten Mikelot abatetxean. Gartxotek, ordea, ez zuen onartu proposamena eta Mikelot bertatik ateratzea lortu zuen.
Erronkari bailarako Itziar zen Mikeloten ama. Hau hil zenean, alabaina, izan zituen komeriak semeak. Aitaren ondoan, bidaia, izan zuen Mikelotek bizipenen eskola, kantuak eta kontuak trukatuz, borrokak harrapatu zituen arte.
Milaka pertsona kalera atera dira larunbatean, Eusko Jaurlaritzari eta Osasun Sailari "konponbide errealak" eskatzeko, Osakidetzaren arazo estrukturalak konpon ditzaten.
Milaka eta milaka lagun elkartu dira larunbat bazkalondoan Iruñean, Baztango Aroztegiaren makroproiektuari aurkakotasuna adierazteko eta maiatzean epaituko dituzten zazpi auzipetuen absoluzioa eskatzeko. Bideoz grabatu dugu amaiera ekitaldiko hitzartzea [albistearen... [+]
Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]
Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]
Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]
Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]
Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:
"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]
Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]
Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik, Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.
Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]
Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]
EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]
Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.