Ekinez ikasi eta ikasiz ekin


2021eko uztailaren 27an
Duela urte batzuk imajina ezina zena, azken hauetan salbuespen izateari utzi eta egia bihurtu da. Telebistaren eraginez batez ere, "arlo artistikoa" delakoak, itzelezko bultzada izan du. Telebistaren barne produkzioaren igoerak, eragin zuzena izan du honetan eta lehen existitzen ez ziren figura berriak indarra hartuz joan dira eguneroko lanean. Aktore, gidoilari, aktore zuzendari eta abarrez ari natzaizue.

Antzerkiari dagokionez ere, kanpoko merkatuak eragindako lehiakortasunak, taldeen funtzionamendua errotik aldatu eta egun, ekoizpenik txikiena ere, talde artistiko eta tekniko zabalaz osatzen da. Besteak beste, produkzio burua, banatzailea, eszenografoa, argi diseinatzailea, egilea, musikaria, zuzendaria... Aldaketa onerako izan da. Nahiz eta batzuetan, adibidez, trukean taldeek euren ekoizpenak askatasunez erabakitzeko aukera galdu duten, baina, bestalde, emaitzak hor daude, denon begi bistan. Eta uka ezina da azken urte hauetan euskal antzerkiak ireki duen merkatua estatu eta baita atzerrian ere. Amaitu da Euskal Herriko bazterretan soilik aritzea. Eta horren guztiaren atzean, arestian esan bezala, talde profesional handi baten ekina dago. Fitxa tekniko eta artistikoa osatzen duten guztiena, alegia. Beraz, esatea dugu arte eszenikoak profesionalizatuz joan direla, marka guztiak hautsiz. Gogoratu bestela duela urte batzuk Tanttaka gipuzkoar taldearen Florido Pensil-ek lortutako arrakasta, mila eta laurehun emanaldi baino gehiago eginez. Markeliñe bizkaitarra egun oraindik DSO lanarekin munduan zehar betetzen ari den birarekin... Telebista arloan, Goenkalek ezarri duenarekin, hamaika urtez gure telebistako leihatila zeharkatuz bertako istorioak gureak ere eginez. Bi mila kapitulu.

Beraz, logika erabiliz, edozeinek esatea du arte eszenikoen familia garai onean murgilduta dagoela, herri honetan behinik behin... Badu, ordea, gure herriak familia honekiko zor handi bat: goi mailako arte eszenikoetako eskola ofizial bat. Noizko?

Urteak dira Eusko Jaurlaritzako Arte dramatiko Zerbitzua »Antzerti delakoa» zendu, itxi edo desagertu egin zela.

Hura ixteak ez zuen berririk ekarri, ez instituzioen aldetik bederen. Egun daudenek, Bilboko Artebi, Barakaldoko Bai eta Nafarroako ENT, sarri askotan, instituzio beraien trabak gaindituz egin dute aurrera, edo okerrago oraindik, beste batzutan euren ezikusiak desagertzera eraman ditu, ateak ixtera. Horren adibide nagusietako bat Basauriko eskola. Beraz, daudenak meritu handiz daude hor eta bertan erakusten dutenek esker txaloak baino ez dituzte merezi. Hala ere, horrek ez gaitu asetzen. Ez da nahikoa. Gure profesio zabalak gehiago behar du behingoz, normalizazio baten barruan sartzeko eta harik eta prestaketa zabalena eta era berean espezializatuena emateko eta bideratzeko. Une hauetan profesional gisa lanean ari garenok ere, non birziklatu izateko eta azkenik, gu denon elkargunea bihurtzeko. Eskola ofizial bat dramaturgia, zuzendaritza, interpretazioa eta eszenografia espezializazioekin. Nahikoa urte badaramagu ekinez ikasten, bada garaia ere ikasiz aurrera ekiteko, ala ez?

Hilabete honetako hogeita zortzian egingo dute publiko duela hiru urte Ibarretxe Lehendakariak iragarri zuen Kulturaren Euskal Planaren lehen zirriborroa. Besteak beste eta antzerkiari dagokionez, bertan aurreikusita dago hezkuntzaren barnean kokatuta legokeen eskola ofizial baten beharra. Bejondeiola eraiki eta martxan ikusiko dugun egunari!


Azkenak
2025-01-22 | Julene Flamarique
‘Independentziara egunak’ antolatu ditu Ernaik Hego Euskal Herriko 75 udalerritan

“Independentziara egin beharreko bideaz” hausnartzea da helburu nagusia. Apirilaren 20an, Aberri Egunarekin batera,  Berriozarren ospatuko duten Gazteon Eskutik jardunaldia izango dute azken geltoki.


Esa-ko urtegiaren handitzea
Apurketaren mamua beti hor

Valentziako tanta hotzaren ondoren hondamendiaren itzala beste leku batzuetara ere hedatu da: zer gertatuko litzateke horrelako denborale erraldoi batek Esako urtegi handitua kolpatuko balu? Eutsiko ote lioke presak? Urak gainezka egingo ote luke? Galderak hor daude eta... [+]


2025-01-22 | Leire Ibar
Brasilgo suteek 2024an suntsitutako eremua Italiaren azalera baino handiagoa izan da

Brasilen suteek 30,86 milioi hektarea baso eta eremu natural suntsitu zituzten iaz, Italia osoaren azalera baino gehiago. Suteek %79ko igoera izan zuten 2023arekin alderatuta, Fire Monitorren ikerketa batek agerian utzi duenez.


2025-01-22 | Julene Flamarique
Gorriz margotu dute Iruñeko Erorien Monumentua, ‘Caídos eraitsi’ eta ‘Faxismoaren aurka lehen lerrora’ aldarripean

Astearte gauean egin dituzte pintaketak, bizilagunek azaldu dutenez. Fatxada nagusia, bertako ateak eta alboetako paretak margotu dituzte. Gazte Koordinadora Sozialistak urtarrilaren 25rako deitutako mobilizazioarekin bat egiten du aldarriak.


Groenlandia erosi nahi dute

Groenlandia, X. mendearen amaiera. Lehen esploratzaile eta kolono eskandinaviarrak uhartera iritsi ziren. Baina XV. menderako kokaleku horiek abandonatuta zituzten eta jatorrizko inuitak geratu ziren. Baina 1721an, Hans Egede misiolariak espedizio bat antolatu zuen eta kolonoak... [+]


2025-01-22 | ARGIA
140.000 eurorekin zigortu du Jaurlaritzak Zarauzko ikastola, ezarritako matrikulazio muga gainditzeagatik

Salbatore Mitxelena ikastolak 140.000 euro ordaindu beharko ditu, Eusko Jaurlaritzak Haur Hezkuntzarako ezarri dion matrikulazio muga gainditzeagatik, baina zortzi ikasleak mantenduko ditu, negoziazioen ondorio. Hezkuntza Sailaren erabakiak eta jarrerak salatu ditu ikastolak.


2025-01-22 | Julene Flamarique
Martxan da Errobiko hezegunea “Natur Erreserba Nazional” gisa izendatzeko proiektua

Lapurdiko hezegunea funtsezkoa da biodibertsitatearen biziraupenerako. Proposamena eremuan zabaldu dute eta Errobi inguruko sistema hidrauliko osoa barnean izango luke; Baionako, Angeluko, Basusarriko, Milafrangako eta Uztaritzeko Aturri ibaiaren ibaiadarrak, esaterako. Bost... [+]


2025-01-22 | Inma Errea Cleix
Ez gara aire

Nafarroa Arenan Mitoaroa ikusten izandako lagun batek “telurikotzat” jo zuen entzun-ikusi-sentitutakoa. Niri ere hala iruditu zitzaidan telebista medio etxetik hauteman nuena.

Pentsa daiteke Mitoaroak piztutako grinak eta atxikimenduak proiektuaren ikusgarritasuna... [+]


2025-01-22
Armagintza moldatu gizartea eraldatzeko
Gerra hotsei aurre egin beharra

"Ez gaude prest lauzpabost urte barru datorkigunerako. Arriskua ziztu bizian dator guregana. Aurre egin behar diogu: Ukrainan gertatzen ari dena hemen ere gerta liteke” (...) “Errusia, Txina, baina baita Ipar Korea eta Iran ere, gogor ari dira lanean Ipar... [+]


2025-01-22 | Sukar Horia
Semaforoa vs. herritarrak

Zirkulazioan lehentasunek garrantzi handia dute. Gidatzeko ikasten dugun lehen gauzatakoak dira: biribilguneak eta STOPak menperatu ezean nekez lortuko dugu gidabaimena.

Hala ere, lehentasunak ez dira kontu neutroak, eta historiak eta interes kontrajarriek aldatu izan... [+]


Benito, gure emozioen alkimista hori

Oholtzak betiko utziko dituela jakinarazi zigun Benito Lertxundik badira jada hainbat aste, eta geroztik asko gara maila batean ala bestean umezurtz sentitzen garenak, halako galera edo abandonu sentsazioarekin, triste. Iruindarroi, behintzat, bere zuzenekoen zirrara azken aldi... [+]


2025-01-22 | Karmelo Landa
Korapilo-morapilo mordoilo

Hiru korapilotan mordoilotzen digute euskaldunon elkarbizitza, eta urte luzez, pazientzia handiz eta erabakitasun irmoz ekin arren, loturok askatu ezinean gabiltza. Hiru bederen badira uneko korapiloak: presoak, euskara, etorkinak.

Urte berriarekin elkartu ohi gara milaka... [+]


Eguneraketa berriak daude