Afrika Bibang, sustraiei jarraika


2007ko otsailaren 21ean

Metak diskoetxearen Kontrakalea azpizigilua izan da euskal merkatuan aukera berri hau karrikaratzeaz arduratu dena. Kaki Arkarazo teknikari zutela Garate estudioetan grabatu da Entzun. Diskoa grabatzeko musikari profesionalez eta hainbat kolaboratzailez inguratu da Afrika: Fermin Muguruza eta Kontrabandak scratch-ak, koroak eta haizeak grabatu zituzten eta Xabier Solanok trikitia, adibidez. Proiektuaren irudia eta arima kantari bizkaitarra bada ere, ondoan Ernesto Maestro eta Israel Monzoncillo izan ditu bai konposizio eta bai programazio lanetan ere. Aspalditik ezagutzen dute elkar proiektuaren bizkarrezurra osatzen duten hiru musikariak eta azken emaitza hiruren arteko elkarlanaren fruitua izan da.

Korista izatetik solista izatera

Ekuatore Gineakoak dira Afrikaren gurasoak eta txikitatik entzun izan du musika beltza: musika afrikarra, soula, reggaea, jazza... Duela 11 bat urte hasi zuen bere musika ibilbidea eta hasieratik ahotsa izan da bere instrumentua. Lehenengo pausoetatik gaurdaino korista lanak egin ditu bizkaitarrak. Ke No Falte reggae taldean hasi zen eta gero hainbat urte egin zituen Etsaiak banda lekeitiarrarekin. Fermin Muguruzak ere bere ondoan nahi izan zuen eta Brigadistak Sound System lanetik aurrera etengabe kolaboratu du berarekin. Negu Gorriak taldeko kantari ohia izan zen, hain zuzen ere, Afrika bakarlana argitaratzera animatu zuena. Musikari getxotarrak ere bazuen bakarkako lan bat kaleratzeko gogoa, baina, nahiago izan du esperientzia hartu arte besteentzat lan egitea. "Batez ere presentzian igarri dut korista eta bakarlari lanaren arteko aldea: korista moduan atzean zaude eta nahi izanez gero erlaxa zaitezke; bakarlari moduan, aldiz, aurrean zaude eta momentu oro dena ematen egon behar duzu", diosku Afrikak.

Euskal merkatuan Afrikaren proiektua alternatiba berri bat bada ere, euskal jendea horrelako musika entzuten ohitua ez dagoela onartzen du bizkaitarrak: "Zerbait berria irteten den bakoitzean ni ikusten edo entzuten saiatzen naiz, baina hemen jendea pixka bat zerratuta dago eta beraz, zaila da merkatua zabaltzea". Euskal Herrian musika gogor asko entzuten dela deritzo Afrikak eta musika jaialdietan hori agerian gelditzen dela uste du. Makro-kontzertuetan tokia badu ere, besteak beste Arantza Rock-en hartu zuen parte, bizkaitarrarentzat estiloetan oinarritutako jaialdiak antolatu beharko lirateke. Horregatik, gaur egun jorratzen duen estiloa lantzen duten talde gehiago sortzea gustatuko litzaioke.

Euskara, ingelesa eta fang-a

Hamalau urte zituela ikasi zuen Afrikak euskara. Horrela, Ke No Falte reggae taldea utzi zuenez geroztik beti euskaraz edota ingelesez kantatu izan du. Entzun-en euskara da nagusi, ingelesak eta bere gurasoen ama hizkuntzak, fang-ak, ere tokia dute ordea. Bob Marley-ren Them Belly Full (But we hungry) kantaren moldaketa da disko osoan entzun daitekeen bertsio bakarra. Ingelesez abestua, Afrikak aspalditik du gogoko mito jamaikarraren kanta: "Mezua oso zuzena da, aberats eta behartsuen arteko ezberdintasunen inguruan dihardu eta argi nuen disko bat argitaratuz gero kanta hori grabatuko nuela. Gainera, beti gustatu izan zaizkit Marley, Jimmy Cliff, Peter Tosh, Lee Perryren dub reggaea...". Ekuatore Gineako fang izeneko hizkuntza, berriz, Azala ilunagoa kantan entzun dezakegu, bai abestiaren hasieran eta bai erdialdean ere. "Etorkizunean fang hizkuntzan kanta oso bat grabatzea gustatuko litzaidake, baita ingelesez ere. Eta frantsesez, zergatik ez! Niri musika gustatzen zait, eta mezua modu ezberdinetan igorri daiteke, euskaraz, brasileraz, italieraz...", dio Afrikak.

Zuzenekoa estudioko lanean entzuten denarekiko oso fidela dela onartzen du bizkaitarrak, bestalde, aurrerantzean zenbait aldaketa egongo direla aurreratu digu. Eremu handietan zein toki txikietan aritu den arren, bizkaitarrak nahiago ditu leku txiki eta itxiak: "Giroa beroagoa da, jendea hurbilago dago eta dena errazago irteten zaizu, toki irekietan urduri jartzen naiz".

Bakarkako lehen lana, ordea, ez da Afrikak esku artean duen proiektu bakarra. Etsaiak taldea desagertu zenetik Rudo & Friends Sound System izeneko ekimenean murgildurik baita. Afrikaren esanetan "house eklektikoa" egiten du taldeak eta emanaldi dezente eskaintzen dituzte. Euskal Herrian jotzeaz gain, estatuko hainbat hiritan ere eskaini dituzte kontzertuak.
ETBko Kalera saioan
Afrika beti musika munduari loturik ezagutu dugu. Bestalde, joan zen denboraldian telebistarekin proba egin zuen Euskal Telebistako Kalera lehiaketa saioan parte hartuz. "Kasualitatez suertatu zitzaidan lana, Ibilaldiarako kanta grabatzen ari nintzela Zaramako Roberto Mosorekin egin nuen topo. ETBn lan egiten du berak eta saio berri baterako norbait ezberdina behar zuela komentatu zidan. Norbait ezberdina hemen Euskal Herrian... bada ni", diosku barre artean getxotarrak. Saioak momentuz ez du emisioan jarraituko aurtengo denboraldian. Beraz, taula gainean eta betidanik gustatu zaiona egiten ikusiko dugu Afrika: musika.


Azkenak
Berwick eta gu

Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]


Zerbitzu publikoak: motozerrari bidea erraztu ala basoa garbitu?

Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]


2025-04-16 | Haritz Arabaolaza
Hizkuntza

Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]


Leku ‘kuttunak’

Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]


2025-04-16 | Rober Gutiérrez
Trebetasunak

Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]


2025-04-16 | Euskal Irratiak
Mikel Epaltza
“Nire etxea utzi nuen ETAk nazioarteko begiraleen esku armak utz zitzan”

Atxik Berrituz giristino taldeak Kristauak Euskal Herriko bake prozesuan liburua argitaratu du Maiatz argitaletxearekin. Giristinoek euskal bake prozesuan zer nolako engaiamendua ukan duten irakur daiteke, lekukotasunen bidez.


Ertzaintza handitu eta 8.000 polizia nahi ditu Jaurlaritzak 2030erako

Ertzaintzarekin bigarren negoziazio mahaia ireki du Bigen Zupiriak, martxoan ERNE, ESAN eta SIPErekin ertzainei urteko soldata gutxienez 4.200 euro igotzea adostu ostean. Agente kopurua areagotzeko plan horretan Arkautiko (Araba) akademiak "berebiziko... [+]


Iñaki Bakero (Erriberan Euskaraz)
“Batzuek ez gaituzte hemen nahi, baina bagaude”

Maiatzaren 17an Erriberako lehenengo Euskararen Eguna eginen da Arguedasen, sortu berri den eta eskualdeko hamaika elkarte eta eragile biltzen dituen Erriberan Euskaraz sareak antolatuta


Aguraingo Udalak atzera bota du 50.000 plaka fotovoltaiko instalatzeko proiektua

EH Bilduk aurkeztutako mozioa onartu dute osoko bilkuran. Udalak egitasmoa sustatzen duen enpresari, Cañaveras Solarri eskatu dio proiektuak ez ditzala hartu balio estrategiko handiko gisa kalifikatutako nekazaritza lurrak, eta gune populatuetatik gutxienez 500 metroko... [+]


2025-04-16 | Sustatu
Bi hilabete igaro dira eta berdin gaude: IP blokeoak dozenaka euskal webguneren kontra futbola dagoenean

Duela egun batzuk iragarri zuen Puntueu-ek La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko zuela. Asteburu honetan izan dira partiduak, hain zuzen, eta monitorizazioaren datuak hor daude, penagarriak dira.


2025-04-16 | Jon Alonso
Zozo zuriak

Jada bizpahiru aste izango dira irakurri nuenetik, Maialen Akizuren zutabe batean. Aner Peritzek telebistan esandakoak zekartzan: “Bertsolaritza da gizon zis heteroekin ez harremantzera eraman nauena, bertsolaritza delako disidente egin nauena, eta, era berean,... [+]


Eguneraketa berriak daude