Bere benetako esangura mozorrotzeko apropos eraikitako mintzoari deitu ohi zaio doublespeak »berbeta bikoitza, euskaraz». Eufemismoak, bistan denez, berbeta-mota honen ageri-ageriko adibideak dira. George Orwellen 1984 eleberri eder bezain gordinarekin lotu ohi da doublespeak terminoa, jatorria bertan daukalakoan. Ez da horrela ordea. Are: berba hori agertu ere ez da egiten nobela guztian; Orwellek, hori bai, jite bereko newspeak, oldspeak, duckspeak edota doublethink hitzak paratu zituen 1948an burututako 1984 eleberrian. Nobelak zein terminook izaniko arrakastaren haritik sortu zen, 1950eko hamarraldian jada, doublespeak kontzeptua.

Kontzeptu hori eta Eusko Jaurlaritzaren kanpaina bat etorri zaizkit gogora Bilboko Aste Nagusian antimilitaristek kalean emaniko papera irakurri ostean. Hara zer zioen, batetik, Jaurlaritzaren kanpainaren leloak: Giza eskubide guztiak guztiontzat. Bestetik, aldiz, esaldiok irakurri ahal izan ditut, besteak beste, antimilitaristen testuan: EAEn 1.429 milioi eurokoa da gastu militarra, eta 60.000 milioi eurokoak industria militarraren etekinak; erkidego berean, bestalde, 3,92 milioi eurokoa da eguneroko gastu militarra; bertako zergadun bakoitzak, azkenik, 680,11 euro bideratzen ditu urtero gerra-industriara.

Datuok Giza eskubide guztiak guztiontzat kanpainarekin lotzea demagogikoa dela esango dit norbaitek. Ekar dezagun, beraz, datu gehiago mahai gainera: 2003ko uztailean Vasco Press-ek zabaldutako informazioaren arabera, 2002an Espainian egindako armen %99 Hego Euskal Herrian egin ziren »EAEn batez ere, eta diru publikoz lagunduta kasu askotan; ez esan gero gutxien-gutxienean bitxia ez denik: gerraren aurkako kale-agerraldietan parte hartu izan duen gobernu berberak gerra-industria diruz laguntzen du»; armagintzaren arlo horretan gainera, Eusko Jaurlaritzak bete-betean hartzen du parte aurtengo otsailaz geroztik, ITPren akzioen %5,3 baitauka Euskadiko Garatze Kapitalaren Baltzuaren (SOCADE) bidez. ITP da, hain zuzen, Eurofighter Typhoon hegazkina »etorkizunean Europako Batasunaren ehiza-hegazkin bonbaketaria izango denaren behin betiko eredua» garatu eta eraikitzeaz arduratuko den partzuergoko kideetako bat. Eta Jaurlaritzak "arrazoi estrategikoak" argudiatu ditu ITPn esku hartzeko... Giza eskubide guztiak, norentzat, hortaz? Etorkizun »zoritxarrez» hurbilean Eurofighter-ek botatako goxokiak jasoko dituztenentzat ere balio ote du leloak?

Eta arma astun zein arinak »adibide soil bat: Israelgo armadak palestinarrak egurtzeko darabilen armategiaren puska eder-eder bat gurean eginikoa dela gogorarazi digu aurten bertan Amnesty International-ek» eta gerra-hegazkinak egitearekin nahikoa ez nonbait eta militarizazioa beste alor batera ere hedatu gura dute orain. Izan ere, ontziola militarrak batzeko Espainiako Gobernuak sortu duen talde berrian Sestaoko Naval sartzeko exijitu du Gasteizko Legebiltzarrak, EAJ, EA eta EBren aldeko botoei eta PP zein Sozialista Abertzaleen abstentzioari esker »alderdi horietako batzuek ez al daukate bada euren burua antimilitaristatzat? Eta non dira indarkeria datorren lekutik datorrela salatzen dutenak?» ... Eta kasu, ez baita nire asmoa Navaleko beharginen egoera latza aintzat hartzeke arinkeriatan jardutea; haatik, mundua gehiago militarizatzea ezin da izan irtenbidea, are gutxiago benetako borondaterik izanez gero beste bide batzuk urra daitezkeela jakinda »Orbea bera, konparazio batean, arma-lantegi izan zen bizikleta-fabrika bihurtu baino lehen».

Esan ditzagun gauzak argi, beraz, doublespeakak eta 1984n ageri ziren Gerra bakea da lazgarri haiek behingoz bazter utzita: gerra ez da bakea, baina negozioa da, eta gauza jakina da negozioak ezinbesteko direla gure Euskadik aurrera egin dezan. Aurrera doan herria baita gurea. Edo, guztiok elkar uler dezagun, un país en marcha... militar, horixe baietz.