Ur Apalategi Idirin: «Literatura ez da jolas huts eta debaldekoa, literatura tentsioa da»
- Paris, 1972. Euskal literatura garaikidea irakasten du Paueko Unibertsitatean, bertako irakasle titularra izaki. La Naissance de l'écrivan basque /Euskal idazlearen sorrera lanaren egilea da, Bernardo Atxagaren obraren azterketa.Eleberrigile gisa Beterriko liburua saria lortu du (1997) Gauak eta hiriak nobelarekin. Hurrenez hurren Elkar eta Erein argitaletxeen eskutik plazaratua. Gaztelaniaz Las Relaciones imperfectas (Hiru) izenburuarekin kaleratua.
Zergatik Utriusque Vasconi‘ren eskutik eta ez Gauak eta hiriak kaleratu zuten Elkar eta Ereinekin?
Zer moduz orain arte eleberriak egin duen bidea?
Nobelak argitaratzeko izan dituen eragozpenak ezagututa, nola ikusten duzu euskal literaturaren panorama?
Eta nola ikusten duzu zure burua gudu zelai horretan?
Azaldu iezaguzu Gure gauzak S.A. izenburuak aditzera eman nahi duena.
Liburuaren azaleko argazkian emakumezko bat azaltzen da, bere ahoa esku batzuek tapatua. Adierazgarria.
Fikziozko eleberria da, baina gure errealitatea oso presente dago. Zerk bultzatu zaitu hau bezalako nobela bat idaztera?
Julene Oihanburu da nobelaren protagonista. Gaston Berrizar idazle historikoaren biografia egiteko beka jasotzen duena... Azaldu iezaguzu amiñi bat eleberriaren nondik norakoa.
Nobela, hala ere, ez da hari bakar batez osatua.
Nobelak irakurketa bat baino gehiago dauka.
Halere, ororen buru, inpultso artistikoak gaina hartu behar dio oinarrian dagoen kinada edo inpultso errealari. Bien arteko talkaren emaitza da literatura, nolabait.
Zure inguruak eta ibilbideak ekarri zaitu nobela honetara, antza.
Horren eskandalagarria al da gure testuinguru literarioa?
Antza denez, askori ez zaio gustatu zuk islatu nahi izan duzun mundua horrela islatzea. Literaturak funtzio hori ere bete behar du, ordea.
Nola sentitu zara nobela behin kaleratu ondoren?
Nobela edota garai mugarria da zuretzat, beraz?
Erantzunik gabeko galdera da. Liburu hau idaztearekin batera, idazletza modu
kontziente batean hartu dut nire gain. Gauak eta hiriak aurreneko liburuarekin ez bezala. Lehen liburua idaztea gauza errazena da, bigarrena da benetan zaila».
Oso ondo. Liburuak badu umore dosi bat. Nahiz irakurketa maila ezberdinak eskaintzen dituen, liburua ezin da lehen graduan bakarrik irakurri.
Gaiztoki, baina esango dut, idazleak oso nartzisistak gara eta nahiago dugu gure burua liburu batean erretrataturik agertzea »gaizki agertzeko bada ere» ez agertu baino».
.png)
Milaka gazte bildu dura Gazte Koordinadora Solizalistak (GKS) urtarrilaren 25ean Bilbon eta Iruñean antolatu dituen mobilizazioetan, "Euskal Herrian agenda belizista eta faxismoa normalizatu ez daitezen". Jendetza bildu da bi hiriburuetan gerra inperialistaren... [+]
Epaitegietan hamar urte bete ditu auziak, eta azkenean EAEko Auzitegi Nagusiak ebatzi du beste epaitegi txikiagoek ikusten ez zutena: ez zela baserri zaharra "eraberritu", baizik eta askoz ere eraikin handiagoa altxatu zela eta behar zuen lekutik urrunago. Legez kanpo... [+]
Aparteko iragarpenik egin gabe, "askatasun akademikoaren eta izpiritu kritikoaren" aldeko aldarria egin du Joxerra Bengoetxeak EHUko errektore karguaren zina egin duenean, Ajuria Enean: "Ebidentzia zientifikoak ukatzen dituztenen aurkako euste-horma izango da... [+]
Su-etenaren akordioarekin barnean, Israelgo armadak Netzarim korridorea ireki du. Ia urtebeteko erbestealdiaren ondoren, milaka palestinar euren etxeetara abiatu dira bidaia emozional sakonean. Trumpek gazatarrak Egiptora eta Jordaniara desplazatzea proposatu du, eremua erabat... [+]
2.000 lagun inguru bildu dira urtarrilaren 26an, Irunetik Hendaiarako martxan, Europaren migrazio politika “hiltzaileak” salatzeko. Korrika igaro zenean hainbat migratzaileri muga igarotzen laguntzeagatik auzipetutako ekintzaileei babesa eman diete. Ekintzaileak... [+]
Euskal Herria Baterak apirilaren 11an Donostiako Kursaalen egingo den ekitaldiaren berri eman du. Ekitaldia Aberri Eguna ospatu baino egun batzuk lehenago eginen da. Agerraldian Mireia Epelde, Xabier Euzkitze eta Carlos Etchepare bozeramaileek hartu dute parte, eta Manex Fuchs... [+]
Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]
Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]
“Behin batean gertatu zen eta ordutik aurrera egunero gertatzen da […] ez dezagun ikus hemen gertatzen dena. Halaxen da mundua, eta gaur egunean inor ez da profeta bere mendean”.
Beste zerbaitez hitz egin zidaten behin eta ordudanik, ezin dut ezer bestela... [+]
Euskal nobela beltzaren astea ospatu da Baztanen hilaren 20tik 26ra. Hainbat liburu aurkezpen, solasaldi eta bestelako ekitaldiren artean, zapatu goizeko mahai-inguruak sortu du aparteko ikusmina. Izan ere, nobela beltzaren aitzakian, bestela ere kriminal bat nola eraikitzen den... [+]
