Herri txikietako jai handiak


2021eko uztailaren 16an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Herri eta hiri ertain eta handietako udako festetan buleria buleria eta antzeko udako kantuen erritmoak nagusi badira ere, bada beste festa zirkuitu bat non kantu latino horien artean euskal country musikak tarte handia hartzen duen. Oraindik ere musika zintetan saltzen den paraje bakanak badira. Eta euskal countrya izena ezarri diogun horri beharbada bi abizen gehitu behar genizkioke: Epelde eta Larrañaga.

Epelde eta Larrañaga gaur egungo euskal musikaren salmentetan top zerrendaren gailurreko postuetan daude. Biak ere aspaldi trikitian ala bertsotan herriz herri ari direnak dira eta, badirudi, urteak joan urteak etorri, beraien unerik gozoenean daudela. Elkarren ondoan izeneko lehendabiziko diskoarekin 5.000 ale saldu zituzten eta iazko Noiz arte bigarrenarekin 12.000 ale saltzea erdietsi zuten. Euskal giroko herri askotan, Kupela kupela dantzatuz pasa zen uda. Biak ere gaur egungo euskal musikan lortzen oso zailak diren zifrak dira. Udako agenda ere topera dute eta Euskal Herriko mendi arteko udako festen berri ondo aski dakite. Angel Larrañaga izan dugu solaskide. Solasgai, herri txikietako festak.

Altzo, Uztegi, Goiatz, Bidegain, Azkaine, Arano, Amezketa, Iturriotz, San Pelaio, Aia, Uharte, Atxondo... dira beste askoren artean Larrañagak aipatu dizkigun erromeria eta festa lekuetako batzuk. Gehienak aldapa eta sigi-saga ugariren ostean iritsi beharreko lekuak dira. Larrañagaren ustez, oro har herri txiki horietako jaien garairik txarrenak pasa dira, "herri askotan nabaritu dugu garai bateko baxualditik irteten ari direla, berriz ere jendea hurbiltzen ari dela". Izan ere, gazteak dira nagusiki beraiek taldearekin eskaintzen duten erromeriara hurbiltzen direnak. "Pozgarria da gure musikarekin hainbeste gazte jende plazan ikustea. Baxualdi luzean izan diren zenbait lekutara joan dira azkenaldian eta jendea erruz hurbildu dela ikusita, antolatzaileen esker ona ere jaso dute. "Azken urteetan herriko jaiek behera nola egiten zuten ikusi ondoren, gauzak behar bezala eskainiz gero, formularekin asmatuz gero, jendeak erantzun duela ikusi dute leku batean baino gehiagotan". Izan ere, herri txiki horietan festa giroa piztu dadin, ezinbestekotzat jotzen du Larrañagak antolatzaileen aldetik ahalegin bat egitea, jendea bildu dadin. "Gu izaten garen lekuetan herri bazkariak eta afariak izaten dira. Horiei esker herritarrek etxetik ateratzeko aitzakia dute, elkartzeko eta festa giroan elkarrekin egoteko formula ona da hori". Larrañagaren ustez, "Festa bizitzeko moduak eskaini behar zaizkio. behin hori lortuta askoz ere samurragoa da arratsalde ala gau aldera festa giroa lortzea". Epelde eta Larrañaga beren doinuekin ibiltzen diren lekuetako festa eredua ez dago orain dela 50 urteko eredutik urrun. «Herri kirolak, bertsolariak eta erromeria hor izaten dira gehienetan, orain tartean bestelakoak ere sartzen diren arren". Dena den, alderik handiena gizartearen eraldaketak ekarri du festa hauetara ere. "Garai batean gauza gutxi izaten zen, jendea festa goseak egoten zen eta auzoko denak hantxe elkartzen ziren". Orduan, ez zegoen batetik bestera mugitzeko gaur egun dagoen azpiegiturarik ere. "Urrategi, Arrate... Oinez joan eta etorri ohi ginen. Igual zapata kaxan oilasko errea sartu eta martxa! lehen festa gutxiago egiten zen urtean, ez zegoen hainbeste herrietara mugitzeko oraingo aukerarik ere eta herriko jaiak edo auzokoak zirenean hantxe, topera zukutzen genituen!". Gauza bat ba omen da gehiegi aldatu ez dena, orduan bezala orain ere "oso giro euskalduneko herriak dira gu joan ohi garen gehienak".

Gogoan ditu jai horietako batzuetan sortutako une bereziak ere, "iaz Aranon kalejira jotzen hasi ginen, tabernaz taberna, herriko kaleetan zehar. Pixkanaka, gazte jendea inguratu zitzaigun, azkenean talde handia elkartzeraino. Tabernetan nik ere bertso batzuk tartekatzen nituen eta sekulako festa giroa sortu zen. Gaur egun lortzen zaila den jai giro horietakoa izan zen".

Larrañagak ez du etorkizuna beltz ikusten. "Zenbait herritan gero eta gazte jende gehiago biltzen da, ikusten da gazteak maite dituela festa modu horiek". Horra hor, beraz, abuztuan jairik jai ibiltzeko beste giro bat, ezagutzen duenarentzat betikoa, ezagutzen ez duenarentzat, ordea, berria izan daitekeena.


Azkenak
2025-02-28 | ARGIA
1936-1976an Nafarroan errepresaliatutako 407 irakasleak, nortzuk ziren?

Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako Departamentuko Memoriaren Nafarroako Institutuak "Maistrak eta maisu errepresaliatuak Nafarroan (1936-1976)" hezkuntza-webgunea aurkeztu du.


2027an ixten hasi behar diren zentral nuklearrak mantentzeko eskatu diote Iberdrolak eta Endesak Espainiako Gobernuari

Espainiako Estatuko zentral nuklearrak itxi ez daitezen aktoreen presioak gora jarraitzen du. Otsailaren 12an Espainiako Kongresuak itxi beharreko zentral nuklearrak ez ixteko eskatu zion Espainiako Gobernuari, eta orain berdin egin dute Endesak eta Iberdrolak.


2025-02-28 | ARGIA
“Erdalduntzeko makina” salatzeko kanpaina abian jarri du Bilboko Guka mugimenduak

Gukak “Bilbo erdalduntzen duen makina” ikusaraziko du kanpainaren bidez. 24 orduz martxan dagoen makina salatuko dute, eta berori “elikatu eta olioztatzen dutenek” ardurak hartzea eskatuko dute. Euskararen aldeko mekanismoak aktibatzea aldarrikatuko dute.


'Errealitatearen harribitxiak'
Arreta galdu barik

ERREALITATEAREN HARRIBITXIAK
Nork: Josu Iriarte, Nerea Lizarralde, Jare Torralba eta Amets Larralde. Mikel Martinezek zuzenduta eta Jokin Oregiren testuetatik abiatuta.
Noiz: otsailaren 21ean.
Non: Bilboko 7katu... [+]


2025-02-28 | Gedar
Adin txikiko neska bati eraso dio Sarako kirol entrenatzaile batek

 15 urteko emakume bati egin dio eraso Izarra klubean jarduten zuen pilota entrenatzaile batek.


Nafarroako Gobernuak Estatuaren indarkeriaren beste zazpi biktima aitortu ditu

Nafarroako Gobernuak ofizialki aitortu ditu gure lurraldean giza eskubideen urraketa larriak jasan zituzten Estatuaren indarkeriaren beste zazpi biktima. Horien artean, hitzez hitz “motibazio politikoko biktima gisa” aitortzen ditu Patxi Erdozain, Eneko Compains,... [+]


Odon Elorzak Donostiako San Bartolomeko merkataritza zentroaren kontrako plataforma aurkeztu du

Donostiako alkate ohiak webgune bat sortu du, eta plataformarekin bat egiteko eskatu die herritarrei.


2025-02-28 | Sustatu
Webtest.eus: webguneen segurtasuna autoebaluatzeko tresna

PuntuEus-ek doako tresna erabilgarri bat jarri du edonoren eskura, webguneen segurtasuna erraz ebaluatzeko. Webtest.eus izeneko autoebaluazio-tresna honi esker, erabiltzaileek beren webgunearen segurtasun-maila modu sinple eta argian azter dezakete.

 


Okzitaniako A69 autobidea
Justiziak ezeztatu du obren gauzapena zekarren prefetaren ordenantza

"Historikotzat" jo du otsailaren 27an plazaraturiko epaia Lurraren Altxamenduak sare ekologista antikapitalistak. Bere aldetik, epaiaren "krudelkeria" salatu eta helegitea jarriko duela jakitera eman du Frantziako Estatuak. Duela hogei urte baino gehiago jarri... [+]


Arabako ospitaletako komunen irisgarritasun falta salatu du Eginaren Eginez elkarteak

Elkarteko Elena Avalosek salatu du aulki gurpildunarekin komunera sartzea oztopatzea, pertsona desgaituen eskubideen, autonomiaren eta duintasunaren kontra doala.


Txema Monterok EAJ birsortzea proposatu du, ‘Deia’-k zentsuratutako artikulu batean

Joan den asteartean La Vanguardia-n argitaratutako artikuluan egin zuen proposamena Txema Montero abokatu bizkaitarrak. 30 urtez Deia egunkariko kolaboratzailea izan da eta lehenik hara bidali zuen bere artikulua, baina egunkariak ez zion argitaratu.


Kapitalismoaren aurkako artikuluak debekatu ditu Bezosek ‘The Washington Post’-en

Hemendik aurrera egunkarian soilik "norbanakoen askatasuna eta merkatu librea" sustatzen dituzten iritziak jasoko direla adierazi du enpresaburuak. Iritzi artikuluen zuzendariak hedabidea utzi duela ere argitaratu du. 


PKKri borroka armatua amaitzeko eskatu dio Öçalan buruzagi kurduak

Urteak iragan dira bere azken argazkia ikusi zenetik. 26 urte daramatza preso Abdullah Öçalanek Turkiako Imrali uhartean, "erakunde terroristako" buruzagitza egotzita. Ostegun eguerdian bere bideo bat ez, baina argazki berri bat zabaltzeko baimena eman du... [+]


EHZk aurtengo leloa eta lehen taldeak jakinarazi ditu

Elkarteak ekainaren 27, 28 eta 29an Arberatzen (Nafarroa Beherea) izango den jaialdian izateko aurresalmenta abiatu du ostegunean. Hiru eguneko sarrerak 43 euro balioko ditu eta Ipar Euskal Herriko "lau ertzetatik" festibalera hurbiltzeko autobusak antolatuko dituztela... [+]


Eguneraketa berriak daude