Makina bat kontu
Saguekin saiakera gero eta zailagoak
Berriki, Saiakeren Bulego Europarrak murriztu egin du saguen erabilera laborategietan. AEBetan 1988an hasi ziren OncoMouse-rekin egindako saiakerak mugatzen eta 1992an Europan. Arteko mugaketa "gizakia ez den animalia ugaztunei" zegokien eta marraskarietara mugatu ziren saiakerak. Baina joan den uztailaren 6an beste erabaki estuagoa hartu zen, ia-ia saguaren erabilera erabat mugatzeraino. Erabaki hau Kanadako Epaitegi Nagusiak hartutakoari jarraituz dator, hark horrela zioen 2002an: "Bizi-maila garatua duen edozein izaki ezin da saiakeratan erabili".
Eztabaida mahai gainean dago, batzuek animaliak behar dituzte frogak egiteko eta beste batzuentzat animaliekin lan egitea ez da etikoa. Gatazka honen jarraipena egingo dizuegu lerro hauen bidez.
Atmosfera goitik behera aztertu nahian
Datozen 5 urtetan Aurak atmosferako goiko eta beheko geruzak aztertuko ditu. Troposferan, hots, Lurretik 10 kilometrora zabaltzen den atmosfera zatian, sateliteak ozono, aerosol eta nitrogeno oxidoen bidezko poluzioa aztertuko du, beste hitz batzuekin esanda, guk arnasten dugun airearen kalitatea aztertuko du. Goraxeago, hots, estratosferan, Aurak ozono geruzaren egoera aztertuko du, ea zuloak sortzen diren, zulo horiek finkoak ala iragankorrak diren, zein beste konposatu kimiko azaltzen den. Aurak aipatu bi geruzen artean gertatzen denaren berri ere emango digu. Zientzialariek hobeto ezagutu nahi baitute aerosolek, ozonoak eta ur-lurrinak kliman duten eragina.
Satelite honen aurretik beste bi gutxienez aritu dira gai hauek ikertzen Terra, 1999an espazioratua eta Aqua, 2002an.
Hamas, Iran eta beste hainbat eragilek Israeli egotzi diote erasoa, baina oraingoz ez du egiletza onartu. Horrez gain, Hezbollahko agintari garrantzitsu bat hil du Israelek asteazkenean Beiruten, eta ostegunean Israelgo Armadak ziurtatu du Hamaseko buru militarra hil zuela Gazan... [+]
“Haiengana zuzentzen da eta haiei soilik apuntatzen die”, informatu du Irutxuloko Hitzak. Astearte gaueko 21:30etan atxilotu zuten gizona, Eusko Jaurlaritzaren Segurtasun Sailak jakinarazi duenez.
Emmanuel Macron Frantziako presidenteak Marokoko Mohamed VI erregeari gutun bat bidali dio babesa adierazteko. Pedro Sanchezek ere duela bi urte eman zion babesa Marokoren autonomia planari. Macronek deia egin du alde guztiak biltzeko konponbide politiko bat emateko gatazkari.
Abuztuaren 5ean emango dio domina zentroari Gasteizko Udalak, eta abuztuaren 2rako elkarretaratzea eta prentsaurrekoa deitu du Memoria Osoa plataformak. Martxoak 3 elkarteak salatu du “planteamendu diskriminatzailea” eta “irakurketa partziala” egiten... [+]
Elon Musken proiektuen artean bada adimen artifizialeko bat ere, Grok, eta horretarako Musken jabetzako X edo Twittereeko erabiltzaileen jarduna ari dira baliatzen, LLM edo hizkuntza eredua handitzeko eta entrenatzeko. Izatez, Twitterreko zure ezarpenetan sistema hori... [+]
Bederatzi militar sionista atxilotu dituzte, Sde Teimango kartzelan preso palestinar bati egindako torturengatik; besteak beste, metalezko barrak sartu zizkioten ipurtestetik. Kolono "zibilen" eta soldaduen protestak piztu dira torturatzaileekin elkartasunez, eta... [+]
Eraso LGTBI+fobiko eta matxistak espazio publikoan ematen direla gehien adierazi dute mugimendu hauek urtero ateratzen dituzten txostenen arabera. Gasteizko Mugimendu Feministak eta Lumagorri elkarteak guztien plazera erdigunean jarriko duen jai eredu bat nahi dute, eta neurri... [+]
AEBetako hauteskunde presidentzialetarako hautagaiek Israeli babesa berretsi diote Netanyahuk herrialdera egindako bisita baliatuta, Alderdi Demokratarena barne. Demokraten hautesle ugarik, ordea, genozidioaren inguruko jarrera jarri dute bozka emateko baldintza gisa.
Muturreko lehorteak eta euriteak dira beroketa globalak Pakistanen duen inpaktuaren alde agerikoena. Ez dira hain ezagunak, ordea, hondamendiek piztu eta bizkortzen dituzten gaitz sozialak, eta zenbat eta nola oztopatzen duten azken horiek Asiako herrialdearen garapen oso eta... [+]
Aragoiko Asabón errekak zeharkatzen duen lurraldeak hainbat ustekabe eder gordetzen ditu. Ez naiz historialaria, eta, hortaz, ez dut halako kronika historiko bat eginen. Bereziki mendizale gisa mintzatuko naiz, aspaldi honetan nire gogoak –nire senak– halako... [+]
ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei irakurgai proposamen.
Aspaldidanik Saran bizi den arren, goiza Bidasoaren ibarrean pasa behar zuenez gero, Hondarribiko parte zaharrean zitatu gaitu Ruper Ordorikak (Oñati, 1958). Goiz eguzkitsuan, puntual eta irribarretsu agertu da maldan gora, konsistorioaren parera, turista gazte kuadrilla... [+]