Egiaren existentzia


2021eko uztailaren 27an
Gizon-emakumeok lehenengo sentitu egiten dugu eta ondoren arrazoitu. Gure emozio hori argumentuz janzten dugu aurrean dugunarentzat ulergarri eta, noizbehinka, konbentzigarri ere izan dadin. Ondo ikus gaitzatela nahi dugu askok, batez ere honegatik edo hargatik, guretzako kontu eskale izan daitezkeen horiek. Gure barrenak, segun eta ze harrera emozional ematen dion edozein asunto berriri, aldeko edo kontrako iritzia eraikiko du. Gainera, gure iritzi hori, errepikatu egingo da "berri" emaile horrek denboran zehar esaten duen beste edozeren aurrean. Gaia hau edo bestea izanda ere, gure jarrera, denbora luzean gutxienez, aurreikusita dago. Soinean daramatzagun antiojoen araberakoa izango da. Lente horiek, kostata baina ahalegina eginez gero, alda daitezke, azkenean, ahalik eta transparenteenak lortu arte, inoiz ez gardenak.

Hara hor! Beraz, egia existitzen da, horixe da egia, norberak sentitzen duena, hain zuzen ere. Egia, koherentzia izango da, gure bihotzeko habitante txiki eta hiperperzeptibo horri altaboza, hitza, eszenatokia edo beste edozein herraminta ematen diogunean, hau da, bihotzeko zulotik irteteko aukera eman eta bizitzan paper printzipala ematean. Egiaren koherentzia lorak erregalatzeko, ezadostasunak, irizpide propioak, dena delakoa, landareak larrosa izan edo sasi »nire lagun Juanjorekin akordatzen naiz». Egia esateak, sarri, dardara ematen du. Uste dugu gure karrozeria humanoa horrelako istripu kotidianoetarako ez dagoela prestatuta. Nik nirea konpontzera eraman behar dut, hobeto esanda: aurrekontua ere eskatuta daukat. Garestia da baina, esan didatenez, puntuan jarri eta gero, autoelikatu egiten da. Esan nahi dut, tailerretik pasatuta, konponketa ondo egiten badizute, zeuk konpondu behar duzula esango dizutela. Hori paradoxa! Antza, lan hori »ondo egiteko» ezin du inongo mekanikok egin zure ordez. Horregatik, herraminta kaxa on bat saldu eta zure egiaren karrozeria ziztrin hori zeuk zaharberritu behar duzula esango dizute. Konpontzea lortzen baduzu, handik aurrera, egiaren klaxona jotzen duzun bakoitzean, mendian, lagunartean, lanean, politikan, iritzia ematerakoan, berdin da non, karrozeria gogortu egingo zaizu.

Sentimenduen eta jokaeren arteko maitasun abentura hori, une oroko ezkontza, betirakoa izatea komeni bada, praktikatu egin behar da. Eskutik joan behar badute, naturaltasun osoz eta bien artean konfiguratzen duten pertsonaren ITVa mugagabea izan dadin, elkarren arteko harreman hori ez dugu mutilatu behar. Ona litzateke barneko biztanle hori oraindino bizi-bizi eta traba barik irteten uzten dioten umeei terreno hori, behinik behin, errespetatzea eta, ahal dela potentziatu. Heldua denerako ongizate eta poz erregai merke zein amaigabea izan dezan bidea emango diogu, dohaineko gasolindegirako hil arteko txartela. Umeen sormen gaitasuna ere, bat-batekotasun horrekin, espontaneo izaerarekin, inprobisatzaile ezaugarriarekin, azken baten, barneko izakiaren bozeramaile izatearekin estu-estu lotuta dago. Sormenak irtenbideak bilatzen, artea sortzen, etorkizunean gizarte eta erakundeei ekarpen handiak egiten, plazera lortzen... lagunduko dio. Berriro diot, hori bultzatzea, estimulatzea, gutxienez ez zigortzea, nagusion eskuetan dago. Onar dezagun behingoz hanka-sartzeak trebetasunak lortzeko lehen urratsak direla, ikasteko metodologiarik zaharrena, errespetagarriena. Nola eman izan dira, bada, aurrerapausoak zientzia ezberdinetan? Urduri jartzen gaituzten "umeen gauza" horiek ez genituzke gillotinatu beharko. Eta amaitzeko, gutako bakoitzak duen anbiziorik handiena »egiaz asetzen gaituena» ez al da gure berezko gaitasunak ahalik eta gehien garatzea? Ea loteria hori tokatzen zaigun! Baina horretarako, egunero erosi behar da, e!


Azkenak
Berwick eta gu

Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]


Zerbitzu publikoak: motozerrari bidea erraztu ala basoa garbitu?

Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]


2025-04-16 | Haritz Arabaolaza
Hizkuntza

Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]


Leku ‘kuttunak’

Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]


2025-04-16 | Rober Gutiérrez
Trebetasunak

Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]


2025-04-16 | Euskal Irratiak
Mikel Epaltza
“Nire etxea utzi nuen ETAk nazioarteko begiraleen esku armak utz zitzan”

Atxik Berrituz giristino taldeak Kristauak Euskal Herriko bake prozesuan liburua argitaratu du Maiatz argitaletxearekin. Giristinoek euskal bake prozesuan zer nolako engaiamendua ukan duten irakur daiteke, lekukotasunen bidez.


Ertzaintza handitu eta 8.000 polizia nahi ditu Jaurlaritzak 2030erako

Ertzaintzarekin bigarren negoziazio mahaia ireki du Bigen Zupiriak, martxoan ERNE, ESAN eta SIPErekin ertzainei urteko soldata gutxienez 4.200 euro igotzea adostu ostean. Agente kopurua areagotzeko plan horretan Arkautiko (Araba) akademiak "berebiziko... [+]


Iñaki Bakero (Erriberan Euskaraz)
“Batzuek ez gaituzte hemen nahi, baina bagaude”

Maiatzaren 17an Erriberako lehenengo Euskararen Eguna eginen da Arguedasen, sortu berri den eta eskualdeko hamaika elkarte eta eragile biltzen dituen Erriberan Euskaraz sareak antolatuta


Aguraingo Udalak atzera bota du 50.000 plaka fotovoltaiko instalatzeko proiektua

EH Bilduk aurkeztutako mozioa onartu dute osoko bilkuran. Udalak egitasmoa sustatzen duen enpresari, Cañaveras Solarri eskatu dio proiektuak ez ditzala hartu balio estrategiko handiko gisa kalifikatutako nekazaritza lurrak, eta gune populatuetatik gutxienez 500 metroko... [+]


2025-04-16 | Sustatu
Bi hilabete igaro dira eta berdin gaude: IP blokeoak dozenaka euskal webguneren kontra futbola dagoenean

Duela egun batzuk iragarri zuen Puntueu-ek La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko zuela. Asteburu honetan izan dira partiduak, hain zuzen, eta monitorizazioaren datuak hor daude, penagarriak dira.


Eguneraketa berriak daude