Makina bat kontu

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Pentsamenduak agintzen

Bideo jolasetan laster ez da eskurik behar izango. Garunaren inguruan kokatutako hainbat elektrodoz baliatuz, lau pertsonak bideo joko bati aginduak eman dizkiote pentsamendu soilarekin. Saiakera hau gauzatu duten ikerlariek elbarrientzat edo paralisia dutenentzat lagungarri izan daitekeen sistema bat garatzea izan dute helburu. Saiakera honen talde burua AEBetako Saint-Louisko Barnes-Jewish Ospitaleko Eric Lethard neurozirujaua izan da. Talde honek epilepsia duten lau gaixorekin egin ditu saiakerak eta elektrodoak ustez krisien sortzaile diren garun zatiaren azalaren gainean kokatu dira. Lau gaixoek 24 minutu baino gutxiago behar izan dute ordenagailua kontrolatzeko. Baina hauek ez dira alor honetan aritzen diren ikerlari bakarrak, adibidez, Miguel Nicolelis doktoreak Parkinson gaixotasuna jasaten ari diren hamaika gaixorekin antzeko saiakerak egin ditu eta baita emaitza itxaropentsuak lortu ere.


Uholde gero eta larriagoak

Bi mila milioi pertsona uholdeen mehatxupean bizi izango dira 2050. urtean, hau da, egun baino bi aldiz gehiago. Hiru dira Nazio Batuen Unibertsitateak (NBU) horretarako emandako arrazoiak: klima berotzea, baso-hustuketa eta presio demografikoa. Uholdeen eraginez urtero 25.000 pertsona hiltzen dira, gehienak Asian, eta azken hogei urteotan kontinente honetako 400 milioi pertsonak urtero jasan behar izan dute uholdeen eragina.



Koralak nola berreskuratu


Koralak bizi eta hazi ahal izateko erlazio sinbiotikoa dute zelulabakarreko alga batekin, honek ematen baitie koralek behar duten elikadura. Batzuetan ingurugiroaren tentsioagatik sinbiosia apurtu egiten da eta Buffaloko Unibertsitateko ikerlariek sinbiosiaren errekuperazioari buruzko ikerketa baten emaitza kaleratu berri dute. Itsasoko tenperatura edo argiztapena handitzean koralak zuritu egiten dira, kolorea eta pigmentazioa galduz. Une horretan alga eta koralaren arteko sinbiosia apurtzen da eta, horren ondorioz, korala hil egin daiteke. Hala ere, kasu batzuetan korala aurrera ateratzen zen eta ikerlariek ez zekiten hori koralean geratzen ziren beste alga batzuei esker zen, edo ingurutik hartutako algei esker. Arestian aipatu ikerlariek uste dute koralek alga berriak eskuratzeko ahalmena dutela. Horretarako Karibeko espezie bateko ale batzuei pigmentazioa kendu zieten laborategian 12 astean itzalpean mantenduz. Ondorengo sei astetan sinbiosia egiteko gai ziren algak erantsi zituzten koralak zeuden uretara. Denbora hori igaro ondoren, algak pigmentazioa hartzen ari zirela ikusi zuten, sinbiosia gertatu zenaren seinale. Ikerketa honen hurrengo urratsa itsaso zabalean froga egitea da, baina nola finkatu zona batean alga sinbiotikoak itsas korronteetatik salbu?


Azkenak
2025-03-08 | ARGIA
ARGAZKI GALERIA
Mugimendu Feminista: “Faxismoaren kontra, ausardia eta aliantza feministez armaturik gaude”

Mugimendu feministak manifestazioak egin ditu goizean Donostian, Gasteizen eta Iruñean eta arratsaldean Baionan eta Bilbon. Oinarrizko irakurketa partekatu dute, eta horri gehitu diote hiri bakoitzean bertako problematika, eragile eta ekimenen erreferentzia.


2025-03-08 | ARGIA
Bilgune Feminista
“Feminismoa da heldulekurik argiena desio dugun Euskal Herrirako”

Bilgune Feministak Heldulekuak argi, Euskal Herria feminista leloa baliatu du M8an, azpimarratzeko feminismoak ematen dituela “datorrenari aurre egiteko tresnak”, eta gogorarazteko faxismoaren gorakadaren testuinguru hau helduleku horretatik irakurri eta borrokatu... [+]


Iruña-Veleia: epaiketatik bost urtera

Otsailean bost urte bete dira Iruña-Veleiako epaiketatik, baina oraindik hainbat pasarte ezezagunak dira.

11 urteko gurutze-bidea. Arabako Foru Aldundiak (AFA) kereila jarri zuenetik epaiketa burutzera 11 urte luze pasa ziren. Luzatzen den justizia ez dela justizia, dio... [+]


Superwoman

MAITE: (biharko eguna antolatzen bere buruaren baitan) Jaiki, gosaldu, bazkaria prestatu, arropa garbitu, etxea garbitu, gizon hori jaiki, seme-alabak jaiki, hiru horien gosaria prestatu, haiek agurtu, erosketak egin, lanera joan, seme-alabak eskolatik jaso, merienda eman,... [+]


Espainiako Sustapen Ministerioa: “Ez dakigu Ezkioko lotunea oso bideragarria den”

Josu Estarrona EH Bilduko Arabako senatariak egindako galderari erantzun dio Espainiako Sustapen Ministerioak, eta hor berretsi du Ezkioko aukera zailtasunez beteta dagoela.


2025-03-07 | Laia Alduntzin
Hezkuntza gotorleku

Matxismoa normalizatzen ari da, eskuin muturreko alderdien nahiz sare sozialetako pertsonaien eskutik, ideia matxistak zabaltzen eta egonkortzen ari baitira gizarte osoan. Egoera larria da, eta are larriagoa izan daiteke, ideia zein jarrera matxistei eta erreakzionarioei ateak... [+]


Mazónek ez du lortu bere misioa: Valentziako gurasoek katalanaren alde egin dute

“Askatasunaren” izenean, ikastetxean zein oinarrizko hizkuntza nahi duten galdetu diete guraso valentziarrei. Helburua katalana zokoratzea zen. PPren eta Voxen gobernuak ez du lortu. 33 eskualdeetatik 22tan katalana gailendu da. Emaitzarekin oso pozik agertu dira... [+]


800.000 euro gastatuko ditu EBk errusiar inbasioaren mamuari aurre egiteko

Europar Kontseiluak onartu du Ursula Von der Leyenek gastu militarrean proposatu duen 800.000 milioi euroko gastuarekin aurrera egitea. Horretarako bi arrazoi nagusi argudiatu ditu: Errusiari aurrea egitea eta Europar Batasunak aurrerantzean bere burua AEBen babes militarrik... [+]


Gizakunde
Badator, esnatu da

Gizakunde (Inauteriak)
Noiz: otsailaren 15ean.
Non: Arizkun eta Erratzun. plazan.

------------------------------------------------

Amaitu dira inauteriak, sutan erre ditugu gaiztoak, gaizkiak, sardinak eta panpinak. Baina xomorroak esnatu dira eta badator... [+]


Kontzertuak, hitzaldiak, antzerkiak, dantzak, bertso-saioak... M8ko ekitaldi kulturalen bilduma

Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]


Bizi testamentua: aurretiazko borondateen agiriaren gakoak

Soco Lizarraga mediku eta Nafarroako Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko kidearen ustez bizi testamentuak heriotza duin bat eskaini eta familiari gauzak errazten dizkio.


“Topaketa antiinperialistak” egingo ditu Askapenak martxoaren 15 eta 16an Bilbon

Karmela espazio autogestionastuan egingo ditu, eta Euskal Herriko zein nazioarteko gonbidatuak egongo dira bertan. "Koiuntura analisi orokorretik abiatu eta Euskal Herriko borroka internazionalistaren gakoetarainoko bidea" egingo dutela adierazi du Askapenak... [+]


Eguneraketa berriak daude