Medikuak San Luis probintziatik idatzi digu e-mailez elkarren adiskide izatera iritsi garen batzuei. «Badakizue Interneteko mezu kate edo txorakeria edo gai erromantikoetan ez naizela ibiltzen. Egoerak behartuta jo dut gaur zuengana. Kontatuko dizuedana egia hutsa da, gertatzen denaren zati bat. Ez da fidatzekoa hemengo gobernu diktatoriala, efikaziarik gabeko polizia bat armatu dute »San Luis ‘eremu liberatu’ handi bat da», ustelkeria eta errepresioa maite dituena. Justizia ez da existitzen. Legebiltzarrean gobernuaren panpinak esertzen dira eta konstituzioaren kontrako legeak egin dituzte, poliziari etxeetan sartu eta aginte judizialik gabe jendeak atxilotzeko eskubidea emanez. Diktadura militarraren garaian ere ez genuen ikusi horrelakorik: orduan baino argitu gabeko heriotza gehiago daude, eta oposiziokoek sarritan ‘istripuak’ edukitzen dituzte. Zuengana jo dut, hurrengo ‘istripua’ neroni gertatuko zaidan beldurrez nagoelako».
Julio Cesar Díaz medikua da eta erlezaina. Erleen bidez sendatzen saiatzen den apiterapeuta ezaguna da eta Gipuzkoako Tolosako lagun baten bidez bere Apiterapia Hoy bidalia zidan, nire artritisa ezagututa.
Apiterapeutak agindu bezala, emazteak erleak ipintzen zizkidan larruazalean, haien eztenetako pozoiak nire gorputzari on egingo ote zion aproba egiteko. Erleen ziztadak utzi berria nintzen 2003ko neguan beste eztenkada batzuk dastatzera Madrilera eraman nindutenean, eta udaberrian espetxetik aterata berriro jarri ginen harremanetan apiterapeutarekin.
Hemen Egunkaria kasua zela eta zenbait gauza ezagutzen zituen, euskaldun batzuen bidez, eta bere gutunean aipatzen zigun ez zuela ezustean harrapatu guri hemen jazotakoak. Argentinako zenbait probintziatan kristorenak eta bi ari zela nozitzen jende kritikoa, eta bera eta bere familia behin eta berriro eraso zutela.
Gizon bat urrunetik eta posta hotzez besterik ezagutzen ez duzunean, ez da erraza erabakitzen kontatzen dizuna egia samina ote den ala munduan hain ugariak diren paranoikoetako batekin ari zaren. Fidatzeko gizona dela »Apiterapia Hoy liburuaren kalitateaz gain» 2003ko udaberrian Argentinan gertatutako uholdeez kontatu zigunarekin demostratu zigun. «Ehunka hildako daude zenbatu gabe eta agintariek disimulatuak» esaten zigun gutun batean, eta hari hartatik tiraka jakin genuen erakunde humanitario eta mugimendu sozial askok bermatzen zutela salaketa hura. Erreportaje txiki bat egin genuen, zenbait irakurlek sinetsiko zuen, beste zenbaitek pentsatuko zuen alarmismo merkea saltzea genuela... eta komunikabide handietan ez zen hartaz deus ikusi.
Argentina feudala
Orain Julio Cesar Díazek solidaritate kate batean laguntzeko eskatu digu. Berarentzako elkartasuna eskatzeko baluke nahiko motibo. «Polizia honek 2001eko otsailaren 28an bahitu ninduen; polizia horiek behin eta berriro jipoitu zuten nire emaztea. Alaba bahitu eta egurtu zuen poliziek babesten duen jendilaje batek. Urte honetan bertan zazpi aldiz sartu dira gure etxera lapurreta egitera. Zertarako ipini salaketa?».
Baina bere estutasun pertsonala beste askorena ere bada nonbait, eta San Luis probintziako «Multisectorial del Pueblo» koordinadorak martxan jarri duen solidaritate katean laguntzeko eskatu digu. Hasieratik da serioa «La Crisis en San Luis» sinatzen dutenek planteatu diguten kate proposamena: «Lagundu nahi badiguzu, informazioa www.ad-vance.com.ar/ usuarios/adusl helbidean daukazu, eta mesedez honela jokatu: testua mesedez ez birbidali, kopiatu eta itsatsi mezu BERRI batean eta zure lagunei bidali».
Multisectorial del Pueblo de San Luis koordinadorak alderdi, mugimendu eta talde oso ezberdinak biltzen ditu. Zerrendan ikusi ditugu Alderdi Demokristaua, Alderdi Sozialista, auzo elkarteak, sindikatuak, langile elkarte autonomoak »«Empleados públicos autoconvocados»», talde sozial autonomo bitxiak »«Laicos autoconvocados»», irakaskuntza eta unibertsitateko sindikatuak, kultur elkarteak, merkatal ganbara...
Solidaritate kateak hau dio: «Sinatzen dugunok San Luiseko herriaren borrokarekin bat egiten dugu eta Argentinako lehendakariari eskatzen diogu probintziako hiru aginteetan esku hartu dezala zuzenean, hemengo egoerak beste konponbiderik ez duelako».
Europan Argentina moderno baten irudia daukagu, aditu kritikoek diotenez Munduko Bankuak bere politikekin zorretan ito duen herrialde aurreratu bat. Baina behin eta berriro iristen dira hango probintzietan bizi duten egoera feudalaren albisteak.
Orain dela aste gutxi, Argentinako Chubut probintzian berari gertatua salatzen zuen «Rebelion» gunean Elio Brat kazetariak. «Hango mendialdean pertsonak atxilotu, torturatu eta batzuetan hil egiten dituzte. (...) Informazio faltaz gain, bertaratzen bazara ohartuko zara zein beldurtuta bizi den jendea, ez justiziarik eta ez segurtasunik ez dagoelako. (...) Irakurle horrek, jakin behar duzu horrela tratatuak gehienetan maputxeak direla; oso diskriminatuak eta gaizki tratatuak daude, eta horientzako ez dago ez probintzia mailako, ez maila nazionaleko justiziarik».
2003ko irailean komisaldegian hil zuten Gumersindo Vergararen kasua ikertzera hurbildu zen kazetaria. Eta Braten kronika irakurtzean iruditzen zaigu film amerikar bat ikusten dugula, AEBetako baserri eremuetan sherif ustelek egiten dituzten desmasiak kontatzen dituzten horietakoa. Akabatu duten Gumersindo maputxearen familiaren abokatua poliziek gau eta egun segitzen dute, mehatxuak jaso ditu, bere autoa utzi eta ezkutuan ibili behar izaten du. Azkenean, hilko ez badute beste probintzia batera alde egin behar du abokatuak.
Horrelakoak gertatzen dira aidanean San Luisen ere. Horregatik esaten diote Nestor Kichner lehendakariari probintziako hiru botereak »gobernua, epaileak eta legebiltzarra» bere eskutan hartu beste biderik ez duela. «Gaur Multisectorial honetan biltzen diren pertsonek edo San Luisen Rodriguez Saa gobernadorearen kontra dagoen edozein herritarrek bizirik segitzeko garantia bakarra ez zara zu, lehendakari jauna, ez barne ministerioa eta ez Errepublika. Bost edo sei sakelako telefonok bermatzen dituzte gure biziak, krisiaz informatzeko komunikabide nazionalek eta nazioartekoek hona bidalitako korrespontsalen telefonoek. Eta hauek zain daude noiz gertatuko den zuk gelditu dezakezun albistea».
Nola bizi ote da apiterapeuta ezkertiar bat haurren heriotza tasa izugarria eta langabezia %50ean dauzkan probintzia argentinar batean?