Makina bat kontu


4x4 gutxiago arnasa hobe hartzeko

4x4 ibilgailuen inguruan eztabaida sutsua hasi berri da. Londresko alkate Ken Livingstone-ek ibilgailu hauek hirian erabiltzea kritikatu berri du eta Parisko Kontseiluak mugatu egin du hiri barnean 4x4ak erabiltzea.
Berdeek piztu dute alarma, oinezkoentzat eta motorzaleentzat gerta daitezkeen kalteak azpimarratuz, eta hainbat lekutan poluzio-gailurrak gertatzen direnean 4x4ak debekatzeko asmoa dute. Frantziako ingurumenerako agentziak eginiko azken txostenean adierazi du, 4x4ak direla CO2 gehien isurtzen duten ibilgailuak. Berlinak kilometroko 146 gramo CO2 isurtzen du, monospacek 201, minibusek 217 eta 4x4ak 232. Gainera, hirietan, gainerako ibilgailuek baino %48 gehiago kontsumitzen dute.


7 milioi digitu baino gehiagoko zenbaki lehena

Zenbaki lehenak dira, bere buruarekin edo batarekin bakarrik zatituz emaitza zehatza, hau da, hamartarrik gabekoa, ematen dutenak. Matematikarientzat oso zenbaki bereziak dira, besteak beste, jokoen munduan erabiltzen direlako. Orain gutxi zenbaki lehen luzeena topatu dute Seattle-ko matematikari batzuek GIMPS deituriko erakundearen softwarea erabiliz: 7 milioi digitu baino gehiago ditu. Matematikarien buru Josh Findley da eta kalkuluetarako hainbat ordenadore erabili zituen, sarean konektatuta. Aurkitutako zenbakia Mersenne motakoa da eta orain arte mota horretako 40 zenbaki baino ez ziren ezagutzen. Zenbaki lehen hau honelaxe kalkulatzen da: 2 ber 24.036.583 ken 1, eta 7.235.733 digitu ditu, aurreko marka zuenarekin alderatuz, milioi bat digitu gehiago. Mersenne XVII.mendeko monje baten izena da, honek ikertu baitzituen zenbaki lehen berezienak eta baita formula bat aurkitu ere. Mersenne motakoak dira zenbaki lehen handienak. Epe motzera, GIMPS-ek 10 milioi digituko zenbaki lehena lortzeko asmoa du, horrela fundazio estatubatuar batek iragarritako 100.000 dolarreko saria irabazteko.


Mystérieuse maladie bovine en Grande-Bretagne

Britainia Handiko gobernua presaka aztertzen ari da hil berri den behi bati hartutako laginak. Antza, garunaren materia zurian gertatutako infekzio batek sortutako paralisi progresibo baten ondorioz hil da, baina oraindik ez dira gai diagnostiko zehatz bat egiteko. Poliomilitis bobinoa, botulismoa, entzefalopatia eta Niloko birusa baztertuta geratu dira jada, baina "behi ero"en sindromeak oraindik dirau, ez baita ahaztu behar bertan hasi zela aipatu gaitz hau. Oraingoz beldur dira gaixotasun berri baten aurrean ote dauden, eta hori argitu artean gobernuak zein albaitariek gardentasun politika zabaltzea erabaki dute.


Azkenak
Behe Bidasoako eraso faxistak eta Devenir Europeo

Eraso faxistak, xenofoboak edo homofoboak gero eta ugariagoak dira Euskal Herrian ere, eta kezka barreiatu da han-hemenka. Behe Bidasoa da eraso horiek pairatzen dituen eremuetakoa, eta hor, zehazki, eraso edota ekintza gehienak Devenir Europeo (Europaren bilakaera) izeneko... [+]


2025-02-07 | Uriola.eus
Bi gizonek eraso homofobikoa salatu dute Bilbon

Lauzpabost pertsonak osatutako talde batek jo egin zituzten baita irain homofoboak egin ere.


Aktibismoan osasun mentala zaintzeko zenbait tresna

Aktibisten ezinegonak bildu, eta horiek kolektiboki lantzeko gida bat sortu dute zenbait aktibistek. Besteak beste, estresa, beldurra, frustrazioa eta nekea landu dituzte.


2025-02-07 | Euskal Irratiak
Ximun Fuchs
“Euskal irainak baitezpadakoak zaizkigu, elbarritu emozionalak ez gaitezen izan”

Le Tampographe Sardon enpresak salgai ezarria du 24 laidoko zigilu-kutxa. Sarean eskuragarri da. Ximun Fuchs aktoreak du hautaketa lana egin, irainak "lan tresna" baitira beretzat.


Argitaratu gabeko 36ko gerrako bideoak eskura jarri ditu Los Angelesko Unibertsitateak

Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.


2025-02-07 | Gedar
Txantreako Eunate ikastetxeko irakasle erasotzaileak alde egitea lortu dute ikasleek

Iruñerriko IAk azaldu duenez, irakasle horrek ikasleak sexualizatu eta bortxaketak justifikatu zituen. Aurreko ostiralean eserialdi bat egin zuten eta sinadura bilketa bat izan dute martxan, irakaslea botatzeko.


Erorien Monumentuko sinbologia faxista duten elementuak kentzeko eta interpretazio zentroa sortzeko lege proposamena aurkeztu dute

PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.


2025-02-07 | Aiaraldea
Amurrioko Udal Gobernuari entregatu dizkiete Aiaraldea Komunikabidearen dirulaguntza berrezartzearen aldeko 1.700 herritar eta eragileen atxikimenduak

Komunikabideko hainbat langile eta bazkide bertaratu ziren duela astebete Amurrioko Udaleko plenora, dirulaguntza bigarren urtez ezabatu dela salatzeko. Txerra Molinuevo alkateak ez zuen inolako erantzunik eman.


47 urteko gizon batek bere ama hil du Irunen

Atzo eguerdian labanaz eraso zion bere amari Irunen eta Donostiako Ospitalean hil da. Erasotzailea epailearen aurrean deklaratzeko esperoan dago.


Ipar Euskal Herriko lehen indarra izaten segitzen duela ohartarazi du ELBk, botoen %48 jasorik

Otsailaren 6 honetan zenbatu dituzte departamenduko laborantza ganberarako bozak. Biarnoa eta Ipar Euskal Herria biltzen dituen departamenduan lehen indarra izaten segitzen du agroindustriaren sustatzailea den FDSEAk baina indarra galdu du: %54tik %46ra pasa da.


2025eko urtarrila, mundu mailan inoiz erregistratu den urtarrilik beroena

Aurtengo urtarrila 1850. urteaz geroztik beroena izan dugu. Gainera, aurreko hilabeteen joera mantentzen du, azken hemeretzi hilabeteen artean, hemezortzigarrena da bero erregistroak apurtzen. 


Ehunka emakume hil eta bortxatu dituzte Kongoko Errepublika Demokratikoko espetxe batean

Nazio Batuen Erakundeak adierazi duenez, Goma hiria hartu ondoren hango espetxe batean zeuden ehunka emakume bizirik erre zituzten M23ko matxinoek, eta denak hil. Herrialdearen ipar ekialdean borrokan diharduten talde armatuek sexu indarkeria "arma gisa" erabili dutela... [+]


EITBko Euskara Batzordearen adierazpena

Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]


Euskal Herrian Euskarazek manifestazio nazionala deitu du apirilaren 6rako Baionan

Manifestazioa goizeko 11:30ean izango da, Justizia Jauregian. Mugimenduak euskaldunon eskubideen alde eta auziperatuekiko elkartasunean luzatu du deialdia. Auziperatuek iazko Euskararen Egunean Baionako Justizia Auzitegian "Justizia Euskararentzat" pintaketa egin zuten... [+]


Trumpen Gazarako proposatutako garbiketa etnikoak hautsak harrotu ditu nazioartean eta AEBetan

AEBetako presidentearen Gazako palestinarrak kanporatzeko asmoak aurkako erreakzio ugari eragin ditu nazioarteko nahiz herrialdeko politikan, baita Alderdi Errepublikanoan ere. Gehienek "garbiketa etnikoa" sustatzea egotzi diote, baina Trumpek bere asmoa berresten... [+]


Eguneraketa berriak daude