Gehiegikerien garaian bizi gara. Gehiegi jan edo gehiegi edan duenari baraurik egoteak mesede egiten omen dion moduan, halaxe egon beharko genuke guztiok komunikabideekiko. Baraurik. Ez egunkaririk, ez irratirik, ez eta telebistarik ere. Are gutxiago Internetik. Agian eguneroko bizitzaren jabe egin eta inguruko gauzei berriro hartuko genieke neurria.

Gaua iritsi orduko, hitz gehiegi entzuten dugu egunero. Ez dakit nork edozein gaiz esandakoak, beste batek erantzun diona, hirugarrenak aurreko biak entzunda zeukan iritzia, eta laugarren baten bozeramaleak egindako balorazioa. Gehienetan hitz antzuak, ezin eztabaida emankorra izan, nork berea entzun arte baino ez baita asetzen.

Eguna amaitzen denean, irudi larregi igaro dira gure begien aurrean, gu ia-ia ohartu gabe. Erreala inoiz ordezkatuko ez duen irudi piloa. Nola ihes egin telebistek egunero izendatzen duten eguneko irudi madarikatutik? Zenbat energia xahutu behar da ezkontza baten irribarreak ez ikustearren? Zelako indarra behar da komunikazio-kabinetekoek, prentsa-bulegokoek, irudi-arduradunek eta marketing politikoko teknikariek adostutako irudiak ez ikusteko? Nola izan hiritar ona, zintzoa, arduratsua eta solidarioa hedabideetako informaziorik gabe?

Ikus-entzuleen segundoz segundoko zenbaketak harrapatu gaitu dagoeneko. Saio bateko irudi bat askok ikusi badu, hurrengo egunean bost saiotako ikusleek ikusiko dute, eta gero Interneten agertuko da, eta gero albistegietan, eta gero... ferietako ispilu biderkatzaileetan bezala, ez dugu irteerarik ikusiko.

Horrenbeste hitz, horrenbeste irudi... Hitzen eta irudien azokan bizi bagara, zein da irudirik ez duen errealitate zati baten balioa? Edo ondo-ondokoek bakarrik entzungo dituzten hitzen balioa? Neurtezina.

Boterea errealitatea ezkutuan gordetzeko boterea da. Isilarazteko boterea. Eta isilarazteko biderik eraginkorrena zarata sortzea da. Hiztun guztiok berdintzen gaituen zarata; ferietako barraketan bezala, ondoko lagunaren berba entzuten utziko ez digun zarata; norian bezala, beti norabide berean biraka, eta jaisten garenean, iparra galduta, urratsik eman ezinik. Edo noriako mandoaren antzera, burumakur, azelinak martxan nork jarri dituen jakiteko gogorik gabe. Tira, ez da sorginak harrapatzen ibiltzeko unea.

Baina muturren garaia ere bada. Informazio-teknologia berriek hitza herriari emango ziotela iragarri zuten. Eta botererik gabekoek sarean indar berriak aurkitu dituzten bitartean, lagun-abarrekoak telebistako besaulki batetik kamerari begira hitz eta pitz aritzeko baino ez ditu erabili nahi izan. Muturren garaia da, eta horrenbeste ahotsen artean, zailagoa egiten zaigu beste batzuen nahigabeko isiltasuna sumatzea. Horrenbeste irudi ikusita, nola ohartu ikusi ez dugunaren garrantziaz?

Berben eta irudien azoka honetan, ezin salgairik gabe geratu, betegarri hutsez betetako hutsa. Zertaz dagoela edo ez dagoela, etengabe hitz egin behar, etengabe erakutsi behar. Eroslerik dagoen bitartean, behintzat.

Errealitatearen neurrietara itzuli behar dugu. Aitzinean, gutxik irakur zezakeen gutxiagok idatzitako liburua. Egun, aitzineko liburu hartan oinarritutako pelikulari buruzko trailerretik ateratako irudi baten moldaketa digitala ageri zait etxe aurreko hormirudi erraldoian. Leihoa ixteko sasoia da.

Giza neurriak berreskuratuko ote ditugu? Sakabanatu gaituzten hedabideetatik urrun, gortu egin gaituen hiztunkeriatik urrun, eta liluratu gaituen irudi-uholdetik urrun, berriro biltzeko egunerokotasunean, eta hitza dagokionari itzultzeko. Gure hitzen esklabo, gure isiluneen jabe.