Erromatarrek golfaren antzeko kirola praktikatzen zuten jada. Makila kurbatuak eta lumaz eginiko pilotak erabiltzen zituzten. Kirol honen inguruko lehen albisteak, ordea, Eskozia aldetik etorri ziren, XV. mendean. Golf jokalarien lehen elkartea 1744an sortu zen herrialde horretan bertan, eta urtebete beranduago, kirol hori praktikatzeko lehenengo araudia landu zuten Erresuma Batuan.

Urteen poderioz, gainerako kirolekin bezala, mundu mailan ezagutarazi, zaletuen kopurua areagotu eta negozioa sortu dute. Arlo horretan aritzen diren enpresarien diru egarria asetzeko gune paregabea da Euskal Herria, leku heze eta menditsua, alegia. Egun, Euskal Autonomia Erkidegoan 13 klub daude, zehazki 3 Araban, 5 Gipuzkoan eta beste 5 Bizkaian. Horietatik lauk oraindik ez dute zelairik baina izateko bidean dira. Horrez gain, soilik entrenamendurako sortutako lau kantxa daude. Zelaiak 18 edo 9 zulokoak dira eta gehienak klub pribatuen esku daude. Klub publiko bakarra Arabako Izki da. Bizkaitarrek, Aldundiak babestuta, laster izango dute golf kluba La Arboledan (Portugalete).


Euskal Herrian golf klubek izan duten harrera zein izan den jakiteko asmoz, horietako birekin jarri gara harremanetan, Andoaingo Goiburu Golf Klub pribatuarekin (Gipuzkoa) eta Urturi eta Lagraneko zelaiek osatzen duten Izki Golf gune publikoarekin (Araba). Lehena, Leizaran Bailaratik hurbil eta Donostiatik 8 kilometrotara kokatzen da. Ibon Arregi klubeko gerenteak azaldu digunez, duela sei urte golfa praktikatzeko kantxa zabaldu zuten. Eskola horretatik abiatuz, zelai baten beharra ikusi zuten eta 2000. urtean bederatzi zuloko zelaia inauguratu zuten. Pago eta haritzez inguratutako 17 hektareako zelaia, maila ertain nahiz altuko jokalariei zuzenduta dago. Gerenteak adierazi digunez, Goiburu Golf Kluba golfarekiko zaletasunetik jaio zen helburu bakar batekin: kirol hori egiteko aukera ematea. Bere aburuz, "golfaren arazoa zera da, eskiarekin eta ardoarekin bere garaian gertatu zena. Duela hogei urte Errioxako ardoa gutxi batzuentzat zela uste genuen eta eskia ere ez zuen edonork praktikatzen. Gaur egun ordea, denok dasta dezakegu Errioxako ardoa eta edonor joaten da eskiatzera. Gure klubean denetarik dugu, bankuan lan egiten duen langile batetik hasi eta tailer xume batetan aritzen den teknikora arte".

Izki Golf Klubean, marketing saileko Estibaliz Lopezek artatu gaitu. Hamar urte zabalik daramatzan kirol gunea Izkiko Parke Naturalaren mugan eta Gasteiztik ordu erdira dago. Bi zelai ditu, orain gutxi berritu duten Lagrangoa, 9 zulokoa, eta Urturikoa, 18 zulokoa. Batetik bestera bost kilometroko distantzia dago. Biek dute praktikak egiteko zelaia eta eskola. Marketing arduradunaren aburuz, estresa kentzeko eta norberaren baitan bakea sentitzeko kirol ezin hobea da golfa. "Jendeak uste du golfa ez dela kirola, baina hori ez da egia. Golfean aritzen garenok orduak ematen ditugu oinez eta artikulazio guztiak mugitzen ditugu. Kirol honek ez du mugarik, edozein adineko pertsonak praktika dezake. Hirurogeita hamar urteko aitona bat ezin daiteke baloi baten atzetik korrika joan, golfean aritzeko ordea, ez du arazorik. Kirol honek eskatzen duena ibiltzea eta mugitzea da. Erritmoa, azken finean, norberak jartzen du", zehaztu digu Estibaliz Lopezek.


Golf jokalarien profila lan egonkorra duten 27 eta 46 urte bitarteko gizon-emakumeena dela esan digu Arregik. Prezioaren inguruan, berriz, honakoa adierazi digu: "Golfa ez da beste kirolak baino garestiagoa, makila sorta batek 600 euro inguru balio du eta 30 urte irauten du". Gainera, "Atotxako futbol zelaia bezalako bederatzi zelai bost orduz 20 euroren truke uztea, ez dut uste garestia denik", argudiatu digu klubeko gerenteak. Izki golf klubean ere prezioak antzerakoak dira, 24 eta 30 euro bitartekoak. Merkeago ateratzeko jendeak abonuak hartzen ditu, hilabeteko kuota 52 eurokoa izaki.

Andoaingo kluba pribatua izanik, urteroko kuota ordaintzen duten harpideei zuzenduta dago. Dena den, Ibon Arregik jakinarazi digunez, edonor joan daiteke golfean aritzera. Baldintzak handicap-a edukitzea, hots, jokoaren arauak ezagutzea, federatua izatea eta gidabaimena edukitzea dira. Izki klubean ere, zelaira irteteko baldintzak berdinak dira. Handicapa eskuratzeko, golf eskolatik igaro behar da, irakasle batek kudeatzen du eta federazioaren bitartez egiten da. Kantxetara, aldiz, edonor sar daiteke sarrera ordainduta, beste edozein kiroldegitan bezala.


Golf zelaiek paisaian duten eraginaren inguruan, zera irizten du Andoaingo golf klubeko gerenteak: "Desertu batean golf zelai bat ipintzeak izugarrizko eragina izango luke. Nik neuk ere ez nuke jarriko. Euskal Herrian ordea, dugun klimarekin, natura berdearekin eta urte osoan zehar ditugun euriteekin, ez da gauza bera. Eraginik sortzeko ez dago ia arriskurik". Edozein harri mugitu aurretik, ingurugiro teknikarien onespena eskatu zutela jakinarazi digu Ibon Arregik. Hain zuzen ere, golfaren alde teknikoa neurtzeko, kirol zelaiak neurtzen diharduen Fraisoroko laborategiarekin jarri ziren harremanetan. "Arazorik ez izateko, Fraisoroko eskolan esandako guztia bete genuen", azpimarratu digu Arregik. Golf zelaiak izan aurretik, pinudiz, behiez eta ardiz osatutako larreak ei ziren. Pinu batzuk mantenduz, zelai bihurtu zuten pinudia eta ardiak, berriz, noizean behin praktiketarako erabiltzen diren kantxetan egoten dira. "Gu bihar hemendik joango bagina, gune hau lehengo larre bihurtuko litzateke berriz", baieztatu digu.


Mantenu lanei dagokienez, greenak ondo zaintzearen garrantziaz eta detaile guztien gainean egon beharraz hitz egin digu Arregik: "Funtsean, etxeko lorategia zaintzea bezalako lana du golf zelai batek". Zelai artifizialak mantentzeko erabiltzen diren sistemetatik urrun daudela azaldu digu Ibon Arregik, alegia, baserritarrek euren larreak ontzeko erabiltzen dituzten moduak jarraitzen omen dituzte.


Andoaingo golf klubak, Izkik bezala, kantxak ditu. Bertan, ikastunek kirola ezagutu eta golfean trebatzeko aukera dute eta zaletuek, berriz, entrenatzeko. Teknologia berriek ere funtzio garrantzitsua dute eskoletan. Ordenagailu sistema batek mugimendu guztiak jasotzen ditu hiru dimentsiotan. Horri esker, golf jokalariak mugimendua hobetzeko teknikak ezagutu eta ikasteko aukera du. Izki golf klubeko marketing arduradunak adierazi digunez, golfean ikasteko prozesu luze bat igaro beharra dago: "Hasiera nahiko astuna bada ere, zelaira irteteko ilusioa duzu eta merezi du".


Klub pribatuak finantzatzeko bideak ere jorratu dizkigu gerenteak. "Gure obsesioa klub bat izatea baino jendeak golfean ikastea da. Alegia turismo eta kirol proiektu batetik gertuago gaude klub bat izatetik baino. Ez dugu Udalaren ez Aldundiaren laguntzarik jaso. Gauzatu Turismoa deritzon programan sartu ginen, baina ez dira interes baxuko kreditu bigunak besterik". Izki kluba aldiz, lehen aipatu legez, diruz lagundua dago %100ean.


Bi txapelketa mota daude: batetik, federazioak ofizialki antolatzen dituen txapelketak, federazio mailan; eta bestetik, klubek antolatzen dituzten txapelketak. Klub guztiek babeslea aurkitu eta festak antolatu ohi dituzte. Izki klubean, esaterako, orain gutxi jokatu da Espainiako Profesionalen Txapelketa.


Orain gutxi arte, zelaiei ez zaie jaramon gehiegirik egin. Egun, ordea, zelaien egoera albiste izan ohi da. Jokalariek euren emaitza justifikatzeko argudio gisa erabiltzen baitute zelaiaren egoera.

Esan beharrik ere ez da golf zelai onenak euri asko egiten duen lurraldeetan daudela. Euriak egitura berezia ematen dio belarrari eta errazago joaten da pilota. Ureztatze artifiziala duten zelaietan, berriz, latzagoa da belarra eta pilota astiroago doa. Euskal Herria euritsua bada ere, zelaien kalitate maila bermatu xedez, golf klubek ureztatze sistemak erabiltzen dituzte. Altxor preziatuak balira bezala zaindu eta mantentzen dituzte lurrak, hala nola, lurraren ezaugarri fisikoak eta kimikoak, belarraren konposizioa, greenaren abiadura, errodadurarekiko erresistentzia maila, lurraren gogortasuna, deformazio maila eta trakzioa neurtzen dituzte.

Zelai batzuek beren ur erreserbak dituzte, aintzirak alegia. Beste batzuek ordea, urtegietako ura erabiltzen dute zelaiak ureztatzeko. Ureztatze sistema horiek eta orokorrean golf zelaiek ingurugiroan sortzen duten eraginak polemika piztu ohi dute. Urrutira jo gabe, Berrizko Sarria auzoan egin nahi duten golf zelaiaren kasua dugu.


Enpresari talde batek, golf zelaia eraikitzeko, nekazal lurren 22 hektarea hartzeko asmoa agertu du Berrizko Udalean. Diotenez, proiektuak zelaia baino azpiegitura gehiago ekarriko lituzke, hala nola, 80 lagunentzako hotela, 400 pertsonentzako kafetegi-jatetxea, 160 autorentzako aparkalekua, gimnasioa, igerileku klimatizatua, paddle pista, kirol denda eta gizarte kluba. Proiektua aurrera eramateko, Arau Subsidiarioak aldatzeko eskaera egin dute udaletxean. Izan ere, lursail horiek nekazaritza lurrak dira eta bertan ez dago nekazaritza ez den beste jarduerarik garatzerik.


Euskal Herriko Nekazarien Elkartasuna sindikatuaren ustez, Sarriako lurrek nekazal lur izaten jarraitu behar dute eta golf zelai batek ez du lekurik horrelako lurretan. Hala, Arau Subsidiarioak aldatzeko eskaerari ezezkoa emateko eskaera egin dio Berrizko Udalari. Sindikatuak jakinarazi digunez, inguruko baserritarrak ere aurka agertu dira. Izan ere, Eusko Jaurlaritzaren Basogintza eta Nekazaritza Lurralde Plan Sektorialaren Aurrerapen dokumentuak balio handiko nekazaritza lurra dela agertu baitu. Sindikatuko kideek, Bizkaian golf zelaiek bizi duten hazkundea dela-eta, euren kezka azaldu digute: "Jada bi golf zelai ditugu, Artxandan eta Arboledan eraikitzen ari dira eta Lezama eta Derion beste golf zelai proiektu bana onartuta dago".

Golf zelaiaren proiektua garatzearen aurkako taldea ere sortu berri dute Berrizen, Mendiak-mendi taldea, alegia. Taldearen arabera, Udaletxera proiektu honen inguruko informazio eske maiz joanagatik Udalak ez die informaziorik eskaini. Berau frogatu xedez, gu geu ere Udalarekin harremanetan jarri gara, Hirigintza Sailarekin hain zuzen. Ondorio garbiena zera izan da, ez dagoela proiekturik oraingoz, asmoa besterik ez. Informazio hori, ordea, ez dator bat EHNE sindikatuak eskaini digunarekin. EHNEk jakinarazi digunez, Bizkaiko Aldundia ere sindikatuarekin harremanetan jarri da proiektu horren ingurugiro ikerketan baliagarriak izango diren zenbait puntu aztertzeko. Asmoa baino zerbait gehiago bada, beraz.

Mendiak-mendi taldeak, golf zelaiak ekarriko lituzkeen kalte ekologikoak, ur eta argindar kontsumoaren biderketa eta baliabide naturalen murrizketa azpimarratu dizkigu. Horrekin batera, talde antidesarrollistak herria desinformatzeagatik eta izapideak isilpean aurrera eramateagatik salatu du Udala.