Eskola Publikoa Nafarroan: Aldarrikapenen jaia

  • Nafarroako Euskal Eskola Publikoak D ereduaren gorakada handia ospatu ahal izango du ekainaren 6ko jaian, baina euskarazko irakaskuntzak oztopo eta eraso ugariri aurre egin behar izaten die oraindik ere Foru Erkidegoan.

2021eko uztailaren 27an

Sortzen-Ikasbatuaz Euskal Eskola Publikoaren aldeko elkarteak Nafarroako 41 ikastetxetan ordezkaritza du eta Foru Erkidegoan irakaskuntza publikoa aukeratu duten 9.000 ikasleetatik 8.000 inguru 41 ikastetxe horietan daude. Unibertsitatera bitarteko irakaskuntzan euskaraz ikasteko eskubidearen alde egitea du xede elkarteak, ahal denetan D eredua hobetsiz eta zonalde ez euskaldunean A eredua »euskaraz ikasgai bakarra duena» bultzatuz.

%34 D ereduan

Lan horren ordainetan, sekulako igoera izan du D ereduko matrikulazio kopuruak azken 15 urteetan. Duela hamar urte, adibidez, irakaskuntza publikoan %22,81ek D eredua hautatu zuten; egun, haur eta gazte nafarren %34 daude matrikulatuta euskarazko ereduan. Nafarroako gobernuak zonalde ez euskalduna bezala ezagutzen duen lekuetan ezin da euskara hutsezko eskola publikorik sortu, baina bertan, eta ikasgai guztiak gazteleraz dituen G ereduaren gainbeheran, A ereduak gehiengoa du portzentaje handi batean. «Argi dago, beraz, gizarteak zer eskatzen duen», dio Sortzen-Ikasbatuazeko Nafarroako koordinatzaile Kristina Andresek.

Baina Nafarroako gobernuak ez die eskaera horiei jaramonik egiten. Izan ere, D ereduko ikastetxeek betidanik izan dituzte oztopoak aurrera atera ahal izateko. Alde batetik, 1996ko Euskararen Legeak nafarrak hizkuntza erabileraren arabera banantzen ditu, euskaldunak diskriminatuz. Jakina denez, zonalde euskalduna, zonalde mistoa eta zonalde ez euskalduna bereizten ditu Foru Erkidegoko gobernuak eta azkeneko zonalde horretan ez du D ereduko eskola publikorik eraikitzen. Kristinaren esanetan, «legeak berak sekulako erasoa egiten digu eta ez pentsa zonalde ez euskaldunak Erribera soilik hartzen duenik; Iruñetik kale bakar batera dauden herrietan ezin da euskarazko hezkuntza publikoa jaso».

Gainera, administrazioak legea ez duela betetzen salatzen du: A ereduan, esaterako, nahiz eta legeak euskara derrigorrezko ikasgaia dela dioen, hautazkoa balitz bezala hartzen da: «Administrazioak daraman hizkuntza politikak jarrera kontrajarrietara eraman gaitu; edo euskararen alde edo euskararen kontra zaude. Egiten duen guztiak behin eta berriz gure eskubideak aldarrikatzen ibili behar izatera behartzen gaitu».

Adibide gisa, %0,9ko eskaera egonda ingelesezko aurre-eskola ireki berri dute Iruñean, euskarazkoa zabaltzeko %39ko eskaera zegoen bitartean; lehen hezkuntzatik aurrerako finantzazio publikoa «lotsagarria» dela dio Andresek; bigarren hezkuntzan ordutegi aldetik diskriminatu egin dute D eredua eta Lanbide Heziketan ez dago euskarazko irakaskuntza publikorik. Hala ere, etorkizun baikorra ikusten dio Euskal Eskola Publikoaren aldeko lanari; hori bai, UPNren gobernuaren politika ikusita, beste alderdi politikoetan dute itxaropena Sortzen-Ikasbatuazeko kideek.

Geltokiz geltoki

Iruñeko Takonera parkean ospatuko du Sortzen-Ikasbatuazek bere festa. Urtero eskola desberdin batek prestatzen du eta aurten Atarrabiako Atargi eskola arduratuko da jaiaz. Antolakuntzako kide Edurne Salinasen hitzetan, beste behin ere, «Euskal Eskola Publikoa hor dagoela aldarrikatuko dugu, Nafarroako jende kopuru handi batek aukera horren alde egin dugula jakinarazteko eta Administrazioari eskola publikoarenganako arreta handiagoa eskatzeko». Euskarari bidea eginez izango da edizio honetako leloa eta logotipoa, berriz, tren bat, euskarari bidea egiteko oraindik asko dagoelako: «Geltokiz geltoki, euskara ikasiz eta euskaraz mintzatuz, Eskola Publikoaren barruan aurrera egiten ari gara». Iaz 15.000 lagun inguru gerturatu ziren eta aurten kopuru hori errepikatzea espero dute. Jendea erakartzeko, dantza, bertsolaritza, herri kirolak, musika eta beste hamaika ekitaldi antolatu dute.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Hezkuntza
Sexu jazarpena leporatu dioten EHUko irakaslea eskoletatik kanpo utzi du errektoretzak

EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".


“Hezkuntza sailburuaren determinismo teknologikoak kezkatzen gaitu: bai ala bai sartu behar da, modu akritikoan”

Teknologien erabilera eztabaidatzen ari dira Eusko Legebiltzarreko Hezkuntza Batzordean, eta horretarako hainbat aditu eta eragile ari dira batzordean beren ekarpena egiten. Ikastetxeetan mugikorra debekatzeko araudi orokorra eskatu duen Altxa Buruako arduradun taldearekin hitz... [+]


GUET Gasteizko Unibertsitateko Emakume Taldea
“Nola da posible irakasleak EHUn jarraitzea? Urteak daramatza erasoak egiten, eta jakina zen”

Gasteizko Campuseko Filologia Hispanikoko irakasle baten aurkako salaketen berri izan bezain azkar, asanblada irekia egin zuen GUET Gasteizko Unibertsitateko Emakume Taldeak. Aste bakarrean “hamarnaka” salaketa eta testigantza berri jaso dituzte. Irakaslearen... [+]


Irakasle baten jazarpena eta ukituak
EHUk baieztatu du hainbat salaketa formal jaso dituela eta genero indarkeriaren aurkako protokoloa aktibatua duela

EHUko Errektoretza Taldeak ARGIAra igorritako oharrean zehaztu duenez, Filologia Hispanikoko irakaslearen aurkako salaketen "berri izan zuen unetik abian da protokoloak zehazten duen prozedura". Denuncias Euskal Herria Instagrameko kontuan bost salaketa anonimo... [+]


2025-02-12 | Hala Bedi
Maren Lazpiur, Ikasle Abertzaleak
“Gizartean gertatzen ari den gorakada erreakzionario horretan, unibertsitatea ez da salbu gelditzen”

Kurtso hasieran, 2024ko irailean EHUko Bizkaiko campusean lan-zuzenbidea irakasten zuen irakasle faxista baten berri eman zuten ikasleek. Beste irakasle bat salatu berri dute, oraingoan EHUko Arabako campusean Farmazia Fakultatean, sare sozialetan mezu eta ideia erreakzionarioak... [+]


Gasteizko EHUko campuseko irakasle bat salatu dute ikasleei jazarpena eta ukituak egitea leporatuta

Denuncias Euskal Herria Instagrameko kontuan bost salaketa anonimo argitaratu dituzte irakasle beraren aurka, irakaslearen izena eman gabe, baina Filologia Hispanikoko irakaslea dela zehaztuta. ARGIAk gradu hori urte desberdinetan egin duten hiru ikasle ohirekin hitz egin du,... [+]


Ikasleek asanbladak eta mobilizazioak antolatu dituzte mezu “faxistak” zabaltzeagatik ikertutako EHUko irakaslearen aurka

Gasteizko campuseko Farmazia Fakultateko ikasleek "faxismoaren aurka antolatzearen beharra" azpimarratu dute, eta EHUri irakaslearen berehalako kaleratzea exijitu diote.


LABek haur eskoletako lan hitzarmena adostu du, bi greba egunen atarian

16 urteren ostean, Eusko Jaurlaritzak eta Haurreskolak Partzuergoak akordioa erdietsi dute astelehen iluntzean lan-hitzarmena berritzeko. Greba deituta zegoen asteazken eta ostegun honetarako, eta indarrik gabe utzi dituzte bi deialdiak. STEILAS akordioarekin ezkor agertu da,... [+]


Mezu “faxistak” zabaltzeagatik ikertutako EHUko irakasleak salatu du sareetan identitatea ordezkatu diotela

"Gaia argitu arte, irakaslea ez da campusera itzuliko", adierazi du Joxerramon Bengoetxea errektoreak, eta gehitu du "bitartekaritza" bat abiatu dutela zer gertatu den ikertzeko eta horren aurrean zer egin ikusteko. EHUko Ikasle Kontseiluko lehendakari... [+]


“Mezu faxistak” zabaltzen dituen EHUko Arabako Campuseko irakaslea salatu du Ikamak

Gasteizko EHUko Farmazia Fakultateko irakasle batek sare sozialetan “mezu faxistak” zabaltzen dituela salatu du Ikama ikasle taldeak. Joan den irailean, EHUk Leioako Campuseko irakasle bat kanporatu zuen sare sozialetan zabaltzen zituen mezuengatik.


2025-02-07 | Gedar
Txantreako Eunate ikastetxeko irakasle erasotzaileak alde egitea lortu dute ikasleek

Iruñerriko IAk azaldu duenez, irakasle horrek ikasleak sexualizatu eta bortxaketak justifikatu zituen. Aurreko ostiralean eserialdi bat egin zuten eta sinadura bilketa bat izan dute martxan, irakaslea botatzeko.


Ez ei dakite zergatik

Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]


Derrigorrezko hezkuntzaren etapa guztietan mugikorra debekatu nahi du Generalitateak

Haur Hezkuntzatik hasi eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza amaieraraino, ikastetxeetan mugikorra debekatzea du helburu Kataluniako Generalitateko Hezkuntza kontseilariak. 6 urtera arteko haurren ikasgeletan material teknologikorik ez egotea eta eskolen digitalizazioa aztertzea... [+]


2025-02-05 | Tere Maldonado
Irakasle-klaustroak edo mundua nola hobetu

Erretiratu berri den lankide-ohi baten omenez, Historiako irakaslea. Bejondeizula!

Hezkuntza-legeek azpimarratzen dute zein garrantzitsua den ikasleengan pentsamendu kritikoa sustatzea. Baina irakasle-klaustroak, garai batean ideien eztabaidarako eta proposamenak... [+]


Judimendi: A ereduko ikastetxe estigmatizatua D ereduko auzo-eskola bilakatzen

Eskola segregatua izan da Gasteizko Judimendi ikastetxe publikoa, hiri guztiko ikasleak hartu ditu, jatorri atzerritarreko familien seme-alabak. Baina A hizkuntza eredutik D eredura igarotzeaz gain, auzoak eskola bere sentitzeko eta auzoko familiak erakartzeko egindako... [+]


Eguneraketa berriak daude