Gure auzokide berriak

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Kemal Nafarroako Ospitalearen beilatokian dago. Mul hil baita, herrikidea, duela lau bat urte Senegaletik etorria. Laketzen hasia zen Iruñean, baina biriketako min gaizto batek ustekabean eraman du. Kemali banan-banan etortzen zaizkio gogora Mulek izan dituen lan guztiak: eraikuntzan peoi, banaketari, sasoiko nekazari Erriberan… eta, azken boladan, Iruñerriko galdategi batean langile. Orain, senegaldar multzo handixkoa azken agurra ematen ari zaio. Denak gizonezkoak dira. Emakumeak eta seme-alabak sorterrian gelditzen baitira, senarra noiz itzuliko zain. Denen artean, sosa paratu dute, hilkutxa erosi eta gorpua Afrikaraino hegazkinez garraiatzeko. Han ehortziko dute, maindire zuri batean bilduta, zuzenean lurrean, hilkutxarik gabe. Iruñean ez baitago musulmanendako hilerririk.

Melania ekuadortarra kutxazain ari da supermerkatuan eta, asteburuetan, ostalaritzan. Babes ofizialeko etxebizitza erosi du Buztintxuri auzo berrian. Hasieran, bera bakarrik etorri zen, familia han utzita. Antzera jokatzen dute Ekuador, Kolonbia, Errepublika Dominikarra eta Perutik etorritako emakumezko gehienek. Behin lana aurkituta »soldata apal apaleko lanak, bidenabar erranik», lehenbizi senarra ekartzen dute eta, gero, seme-alabak. Orain arte, etxeko lanetan aritu da gehienik, eta haurrak eta zaharrak zaintzen ere bai. Igande arratsaldetan, bere herrikideak hiriko zenbait tokitan elkartzen dira kirol pisten arrimuan. Gizonezkoak "peloteoan" aritzen dira »futbolean» eta emaztekiak solasean. Ikasteko adinean dauden seme-alabak, oro har, ikastetxe publikoko gaztelerazko ereduetan ari dira eta ez dira gutxi ikastetxe erlijioso batzuetan ari direnak, uniformearen dirdirak erakarrita.

Lamia pozik dago, sekulako ahalegina egin ondoren lana aurkitu eta anaien etxetik alde egin duelako. Marokoarrak dira. Anaiek behartu zuten buruzapia jantzi eta erlijio arau estuak betetzera, eta arabiar batekin ezkonarazi nahi zuten, gainera. Orain, Lamia eta bera bezalako emakume musulmanak bi bazterketa jasaten ari dira. Arrotzak dira Iruñeko gizartearen begietan eta arrotzak ere beren kulturako jendearentzat, arau santua hausteagatik. Dena den, ez da samurragoa buruzapia daramaten emakumezkoen egoera, bereziki emakume helduena. Senarrak deituta etortzen dira Iruñera eta oso gutxitan ateratzen dira kanpora. Pare bat urte pasatuta ere, ez dira batere ongi moldatzen gazteleraz. Ez dute inongo harremanik beren girotik kanpo. Gainera, buruzapia eramatea sekulako oztopoa da lana aurkitzeko, hemengo gizarte itxiak ez baitie lanik eman nahi. Hori dela eta, Khatibari senarrak baimena eman dio, behar izanez gero, lanean buruzapia kentzeko.

Gero eta gehiago dira, oraindik ez baita bukatu berrogei urtetan gertatzen ari den bigarren etorkin olde handia. Lehenbizikoa 60ko hamarkadan izan zen. Orduko hartan Andaluzia, Extremadura eta Gaztelako jendeak Iruñea izugarri handiarazi zuen, barne migrazioak lagundurik. Baina, ez legoke gaizki gogoratzea, orain dela berrogei urte arte, jendeak samaldaka atera behar izan duela gure herrialdetik, gurean bizimodua ateratzeko modurik ez zegoelako. Beharbada, horrexek pixka batean apalaraziko du gure harrotasuna eta lagunduko digu Kamel, Mul, Melania, Lamia, Khatiba… bestela hartzera. Gure auzokide berriak baitira, iruindar berriak, alegia.


Azkenak
Gazteak teknologiaren ikuspuntu kritiko eta arduratsuan hezteko proiektuaren alde bozkatzeko azken eguna

Gazteen artean teknologia libreen ezagutza zabaltzeko “Digitalizazio arduratsua” proiektua prestatzen ari dira Baionako Etxepare Lizeoa eta Iametza. Gipuzkoako Foru Aldundiaren “Ideiak2024” aurrekontu parte-hartzaileetara aurkeztu dute egitasmoa. Gaur da [+]


Sanferminetako bederatzi sexu eraso ikertzen ari da Foruzaingoa, horietako hiru “intentsitate altukoak”

Sanferminetako lehen bi egunetan gutxienez bederatzi eraso sexista salatu dituzte, horietako hiru intentsitate handiko sexu erasoak, Mugimendu Feministak gaitzetsi duenez. Foruzaingoak erasoei lotutako gizonak atxilotu ditu, eta gertakariak ikertzen ari da. Erasoei erantzuteko... [+]


69 milioi bidaia ordaindu ziren iaz Gipuzkoako Mugi txartelaren bitartez

2022an baino 12 milioi ordainketa gehiago egin ziren, eta inoizko datu hoberenak lortu ditu 2023an. Gipuzkoan bizi diren emakumeak izan ziren Mugi sistema gehien erabili zutenak, eta gehienbat hiri-autobusen erabilera gailendu zen. Pasaiako txalupako eta Loiuko aireporturako... [+]


BBK Liven atarian protesta deitu dute lan-baldintzak salatzeko

Ostegunetik aitzina egingo da festibala Bilbon, Kobetamendin. Behin baino gehiagotan salatu da bertako langileek baldintza negargarrietan egiten dutela lan, eta ostegunerako protesta deitu du Laneko Autodefentsa Sareak, 19:00etan, EiTBren egoitzaren aurrean. Langileentzako gida... [+]


2024-07-09 | Mikel Aramendi
Hungariako lehen ministro Viktor Orbanek badarabil plan zehatzen bat buruan

Europar Batasunaren txandakako presidentetza beretu eta astebeteren buruan Viktor Orban hungariar lehen ministroak egin duen ezusteko blitz-ak azalpen serioa eskatzen du. Gaiaren neurrikoa.


‘The Lancet’ aldizkariak Gazan Israelek hildakoak zenbat izan daitezkeen kalkulatu du: ia 200.000 pertsona

"Zaila da, baina beharrezkoa". Hala azaldu du The Lancet zientzia aldizkariak Gazako hildakoak kontatzeko hartu duen lanaren berri. Hildakoen kopurua, gaixotasunak eta bestelako zeharkako faktoreak kontuan hartuta, gutxienez 186.000 pertsona hil dituztela kalkulatu... [+]


Su-eten negoziaketak martxan dira berriz, Netanyahuk oztopo berriak jarrita

Netanyahuk baldintza bezala jarri du Israelek ofentsiba berrabiarazi ahal izatea “gerraren helburuak bete arte”. Iturri batzuen arabera, Hamasek onartu du su-eten iraunkorra negoziaketen lehen fasean adostea, aurrebaldintza izan beharrean.


Tsunami auzia artxibatu du Espainiako Auzitegi Gorenak ere

Espainiako Auzitegi Nazionaleko apelazio aretoak astelehen arratsean esan du baliogabetu egin behar direla Tsunami auzi judizialaren ikerketako azken hiru urteak, "ilegalki" luzatu zelako. Erabaki hori behin betiko bihurtzean Carles Puigdemont eta Marta Rovira kasutik... [+]


2024-07-09 | Gedar
Uztailaren 20an mobilizatzera deitu dute Iturmendin, sare sozialetako mezuengatik auzipetutako bizilagunarekin elkartasunez

Otsailean atxilotu zuten Iturmendiko pertsona bat, eta bi urte eta erdiko espetxe-zigorra eskatzen dute bere kontra, sare sozialetako zenbait mezu direla-eta. Uztailaren 16an epaituko du Espainiako Auzitegi Nazionalak.


2024-07-09 | Euskal Irratiak
Peio Dufau, Fronte Herritar Berria
“Orain badakigu gutaz anitz espero dela, badugu lan anitz egiteko”

Frente Herritarrak irabazi ditu hauteskunde legegileak Pirinio Atlantikoetako seigarren hautesbarrutian, Peio Dufau izanen delarik diputatu heldu diren urteetan. Bozen %36,28 bildurik, 27 117 bozekin, historiako lehen diputatu ezkertiar abertzalea izanen da. Haren gibeletik,... [+]


2024-07-09 | UEU
Katixa Dolhare Zaldunbide
“Literatura hezkuntzaren zimendua da”

Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara jardunaldia antolatu dute elkarlanean Seaskak eta UEUk Baionan, Udako Ikastaroen barruan, eta bertan parte hartuko du Katixa Dolhare Zaldunbidek. Ezpeletan sortu zen 1982an, Lapurdin, eta familiarekin Nafarroa Beherean... [+]


2024-07-09 | Sustatu
PDF eta ePubak euskaraz entzun mugikorrean audioliburuen gisa

Alex Gabilondo software librearen zaletuaren gida batetik probatu dugu, eta ibili dabil: PDF eta ePubak euskaraz entzun mugikorrean (edo Android gailuetan zehatzago) audioliburuen gisa. Software libreko doako tresnekin, gainera.


Jaioberriaren guraso ez direnek ere berau zaintzeko baimen ordaindua lortu dezakete Suedian

Seme-alaba jaioberria zaintzeko baimen ordainduaren zati bat aiton-amonei edota gertuko beste norbaiti eman diezaiekete gurasoek Suedian, uztail honetatik aurrera.


Krabelin gorriz jantzi dute German Rodriguezen hilarria

German Rodriguez eta Joseba Barandiaran omendu, eta langile mugimenduaren alde egindako lana txalotu dute Iruñean. Palestinari ere elkartasuna adierazi diote, sanferminetan urteroko zitan Iruñean.


Eguneraketa berriak daude