Izenak salgai


2007ko otsailaren 21ean
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Domeinuak web orriak identifikatzeko erabiltzen diren zeinu bereizgarriak dira. Izen horiek pertsona fisiko edo juridikoen izena edo produktu edo zerbitzuen izendapena eraman ohi dute. Urrutira joan gabe, ARGIAren kasua dugu adibide: www.argia.eus. Helbideen erabilera-eskubideen esklusibotasuna babesteko, ezinbestekoa da titulartasuna erregistratzea. Eskainitako zerbitzuen araberako kontratu baldintzak onartu eta erakunde pribatuetan erregistratzen dira.

Domeinu izen mota ugari daude. Kode bereizgarriek web guneen erabilerari lotutako jarduera motari edo eremu geografikoari egiten diote erreferentzia. Alde batetik domeinu izen generikoak daude, esaterako, .com, .net, .org, .info, .biz, .coop, .edu, .gov, .museum edo .name. Bestetik, estatu mailako domeinu izenak daude, herrialdeei dagozkienak alegia. Espainiaren kasuan, .es da kodea. Herrialdeen kodea daramaten domeinuak erregistratzeko baldintza zorrotzagoak eskatzen dira. Zientzia eta Teknologia Ministerioak zehaztutako araudiaren arabera, .es domeinua esleitzeko eskatzaileak espainiarra izan behar du edota bertan bizi behar du. Horrez gain, sintaxi-arau jakin batzuk bete, debeku batzuk kontuan hartu eta eskatutako domeinu izena erabiltzeko eskubidea arrazoitu behar du. Domeinu generikoen kasuan, aldiz, izen hori beste titular baten izenean ez badago behintzat, ez da aparteko baldintzarik bete behar. Zehazki, izena sintaxi eta karaktere parametro jakin batera egokitu, titularra identifikatzeko datuak eta harremanetarako datuak eman, domeinuaren jabetza lortzeko tarifa ordaindu eta ondoren aldian behin berritzeko beste tarifa batzuk ordaindu behar dira.


Izapideak on line

Erakunde erregistratzaile horietako baten bidez domeinu izena lortzeko prozedura on line egin daiteke. Espainian, "ES-NIC" izeneko erregistro delegatua arduratzen da .es domeinuak esleitzeaz. Erakunde horrek domeinu izenak on line eskuratzeko aukera eskaintzen du bere web gunean, www.nic.es helbidean. Adibidez, www.argia.es domeinua urtebeterako erregistratu nahiko bagenu, 110 euro ordaindu beharko genituzke. 48 ordutan gure eskuetan izango genuke domeinua eta urtebete igaro ostean titulartasuna mantentzen jarraitu nahi izanez gero, beste 100 euro ordaindu beharko genituzke. Badira ordea beste maila bateko .es domeinuak, hain zuzen ere .com.es, .nom.es, .org.es, .edu.es eta .gob.es. Hirugarren mailako domeinu horiek merkeagoak dira. Lehenengo hirurek 25 euro balio dute eta azkeneko biek, berriz, 60 euro.

Domeinu generikoak erregistratzeko aukera, berriz, enpresa eta erakunde ugarik eskaintzen dute. Interneteko Izenak eta Zenbakiak Esleitzeko Erakundeak domeinuak erregistratzeko akreditatutako direktorioak www.icann.org/registrars/accredited-list.html helbidean dira kontsultagai. www.interdominio.com zerrenda horretan agertzen den direktorioetako bat da. Jo dezagun, beraz, web gune horretara www.argia.eus domeinua eskuratzera. Whois edo bilaketa egin ostean, sistemak domeinua hartuta dagoela ohartarazten digu. Libre egon izan balitz, urtebeterako titulartasuna lortzeko aukera izango genukeen 18 euro ordainduz. .org, .net, .info eta .biz domeinuak ere prezio bera dute.


Titulartasuna berreskuratzeko prozedurak

Arazo ohikoena enpresa baten izena partikular baten eskuetan egotea da. Normalean kasu horietan, domeinuaren titularrak eskatzaileari diru kopuru bat ordaintzeko eskatzen dio. Akordio batera iritsi ezean, domeinu izena berreskuratzen saiatzeko bidea jurisdikzio zibil arruntaren aurrean egintzak gauzatzea da.


Cajavital eta BBVAren kasuak

Domeinu izenaren titularra izateko kontratatutako denbora epea ahitzera doanean, erakunde erregistratzaileak domeinua mantentzen jarraitzeko ordaindu egin behar duela ohartarazi ohi dio titularrari. Ordainketa garaiz ez egitearen ondorioz, arazoak izan ditzake erabiltzaileak, enpresak edo entitateak. Izan ere, domeinua libre geratzen den momentuan edozein erabiltzaileren eskuetan eror daiteke. Horixe gertatu zaio orain gutxi Caja Vital-i Cajavital.com, Cajavital.net eta Cajavital.org domeinuen titulartasuna ez erregistratzeagatik. Internet erabiltzaile batek gune pornografiko bilakatu ditu orain gutxi bankuaren izena daramaten web orriak. Gertuko adibideekin jarraituz, BBVAren kasua dugu. Jabetasun Intelektualerako Elkarteak (OMPI) www.bbvaespana.com domeinuaren titulartasuna esleitu berri dio bankuari, erakundearen aburuz, egungo jabeak domeinua erabiltzen jarraitzeko beharrezko baldintzak ez baitzituen betetzen. Lehen ere bankuak www.bbva.com domeinua errekuperatzeko laguntza eskatu zion OMPI elkarteari.


Doako web guneak

Dirurik gastatu nahi ez duenak ere badu web gune propioa edukitzeko aukera, hostatzeko aukera ematen duten web guneetan domeinua erregistratuta. Doako zerbitzu hori atari askok eskaintzen dute, www.webgune.net, www.lycos.es, www.wanadoo.es, www.galeon.com eta www.gratisweb.com guneek esaterako. Hala, erabiltzaileak azpidomeinu bat lortzeko aukera du, http://argia.webgune.net adibidez.


Euskal domeinurik ez

Domeinu izenen gaineko erabakiak ICANN (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers: www.icann.org) erakundeak hartzen ditu. Herrialdeentzako domeinu izenak berriz, IANA (Internet Assigned Numbers Authority: www.iana.org) erakundeak proposatzen ditu. Euskal Herriarentzat oraindik kode bereizgarririk zehaztu ez duten arren, .eh domeinua izateko ahaleginak egin dira. Domeinu hori ordea, sahararren esku dago egun. Katalunian berriz, bertako kulturaren gaineko informazioa jasotzeko .cat domeinua sortzea aztertzen ari dira. ICAAN erakundeak hilabeteren buruan emango du erabakiaren berri. Euskaldunok bitartean, geure txanda noiz iritsiko zain jarraitu beharko dugu.

Domeinu izenen kode bereizgarriak

Domeinu generikoak // Generic top level domains (GTLD)

.com Merkatal guneak
.biz Erakundeen eta negozioen guneak
.edu Hezkuntzari zuzendutako guneak
.info Zabaltze askea duten goi mailako domeinuen guneak
.mil Dependentzia militar ofizialen guneak
.name Gune pertsonalak
.net Sistema eta sareei zuzendutako guneak
.org Erakundeen guneak
.int Nazioarteko erakundeen guneak
.aero Bidaia agentzien guneak
.museum Museoen guneak
.pro Profesionalen guneak
.coop Kooperatiben guneak
Herrialdeentzako domeinuak // Country code top level domains (CCTDL)
.es Espainiari dagokion domeinua
.eu Europari dagokion domeinua


Azkenak
Emisio gutxiko eremua behin-behinean etetea erabaki du Euskal Hirigune Elkargoak

Frantziako legebiltzarrean Errepublikanoek eta Batasun Nazionalekoek egindako zuzenketen harira dator erabakia. Zuzenketak onartu dituzte, eta, beraz, Euskal Hirigune Elkargoak emisio gutxiko eremua ezartzeko gastu ekonomikorik ez egitea erabaki du.


Birundaren aldeko manifestazioa egin dute Donostiako Parte Zaharrean barrena

Pasa den asteko "kaleratze ilegala" salatu dute hainbat herritarrek, ostiral arratsaldean.


Euskal Herriko II. Ekotopaketak egin dituzte asteburuan, garaiko erronkez eztabaidatzeko

Jauzi Ekosizialeko kideek antolatzen duten bigarren edizioa da. Euskal Herriko trantsizio ekosozialak "inoiz baino premia handiagoa" duela adierazi dute, "datozen aldaketa sakonen aurrean trantsizio justua nahi bada".


2025-03-31 | Ahotsa.info
Burlatako Gazte Asanbladak gaztetxearekin jarraitzeko akordioa iragarri du Udalarekin

Manifestazio jendetsu batek herriko kaleak zeharkatu ditu, Poliziaren gehiegizko dispositibo batek zainduta, gazteek kudeatutako guneen defentsan eta Gaztetxeak erasoen aurrean defendatzeko. Manifestazioaren amaieran, publiko egin dute iragarpena.


Bost urterako inhabilitatu dute Marine Le Pen, Europako Parlamentuko funtsak desbideratzeagatik

Parisko Auzitegi Korrekzionalaren arabera, 2,9 milioi euro desbideratu zituen Frantziako RN Batasun Nazionalak 2004 eta 2016 artean. Le Penez gain, alderdiko beste 24 kide ere errudun jo dituzte. Helegitea aurkeztuta ere, RNko buruzagia ezingo da aurkeztu 2027ko Frantziako... [+]


BDZk CAFi exijitu dio Israelekin harremanak mozteko, igandeko manifestazioetan

Hego Euskal Herriko lau hiriburuetan egin dituzte manifestazioak. Israelek Palestinan egin duen eta aurrera daraman genozidioarekin kolaboratzen duten enpresei laguntza publikoa emateri uzteko eskatu diete Nafarroako Gobernuari eta Eusko Jaurlaritzari.


STEILASek eta LABek jakinarazi dute Hezkuntza Sailak bertan behera utzi duela gaurko deituta zuten bilera teknikoa

Hezkuntza Sailak EITBri azaldu dioenez, ikastetxe bakoitzean izan beharreko baliabideak batzar teknikoetan negoziatu partez, mahai negoziatzailean landu beharko lituzkete. Bihar eta etzi greba egingo dute EAEko ikastetxe publikoetako irakasleek.


Armen lobbyek (Euskal Herrikoak barne) gerrara eraman nahi gaituzte

Joan den ekainaren amaieran bukatu genuen Conversión de la industria militar en Euskal Herria para no fabricar más guerras (Armagintza industriaren moldaketa Euskal Herrian, gerra gehiago ez sortzeko) liburuaren lehenengo zatiak Gerra badatorrela! du izenburu, bertan... [+]


2025-03-31 | ARGIA
Iruña-Veleia afera argitzea eta ondarea ez suntsitzea eskatu dute Gasteizen

Iruña-Veleia auzia “behin betiko” argitzea eskatu dute martxoaren 30ean, Gasteizen egindako manifestazioan. Iruña-Veleia argitu, ez suntsitu plataformak aztarnategian egindako “txikizioak” salatu ditu eta Arabako Foru Aldundiaren ardura... [+]


2025-03-31 | Gedar
Etxebizitza-arloko arrazakeria salatu eta apirilaren 5ean mobilizatzera deitu dute hainbat kolektibok

Etxebizitza eskuratzeko orduan pertsona arrazializatuek eta migratzaileek jasaten duten bazterketa sistematikoa salatu dute Gasteizen, agerraldi baten bidez. Apirilaren 5ean Donostiara bertaratzera deitu dute, etxebizitza-eskubide unibertsalaren alde.


2025-03-31 | Usurbilgo Noaua
Zaintza eredua eraldatzeko ahalegin betean segitzen du Usurbilek

Usurbil herri zaintzaileagoa izateko lankidetzan ari diren herrikide, eragile eta erakundeen talde argazkia duzue albiste honi atxikitakoa. Larunbatean Sutegin egindako "Usurbil, herri zaintzailea" izeneko ekitaldian atera genuen. Norabide horretan herri hau egiten ari... [+]


Aitor Esteban EAJko presidente berriak batasunerako deia egin du alderdiaren IX. Batzar Nagusian

Kargua "ohore handiz, erantzukizunez eta apaltasunez" hartuko duela adierazi du Atano III.a pilotalekuan, 1.800 lagunen aurrean. Aberri Batzarrak Euskadi Buru Batzar berria osatuko duten zortzi kideak ere hautatu ditu.


GALek eraildako Xabier Galdeano oroitu dute Algortan 40. urteurrenean

Egin egunkariko zuzendaritzako kide eta langilea Donibane Lohizunen erail bazuten ere, Algorta jaioterrian egin diote oroimen ekitaldia, igande eguerdian. Bertaratutako lagun zein senitartekoek presente izan dute estatuaren indarkeriak hil zuela.


analisia |
Save the Children, saldu bonbak (II)

Historia errepikatzen dela idatzi zuen Marxek, “lehenik tragedia gisa, gero fartsa moduan”. Armagintzaren eta militarismoaren inguruan errepikapen hutsa ez, espiralean goraka doan buklea ari gara bizitzen, fartsatik asko duena, eta tragedian amaitzeko gero eta aukera... [+]


Eguneraketa berriak daude