Ezpalak


2021eko uztailaren 27an

Live in Vitoria

Etorkinen kultura bermatzearren egiten du lan Gasteizko Zunzun kultura arteko taldeak. Geroz eta etorkin gehiago bizi da hirian. Haien kultura eta bizipenak gizarteratzeko asmoz Live in Vitoria disko-liburua kaleratu du Zunzunek. Uruguay, Georgia, Brasil, Kuba... makina bat herrialdetako etorkin musikariek hartu du parte euren kantekin ekimenean. Kanta bana grabatzeaz gain, musikari bakoitzak Gasteizen bizitzea zer den idatzi du eta bere ibilbidearen berri eman du.


Poltsiko antzerkiaren txanda

Donostiako Gros, Antigua, Egia, Herrera, Martutene eta Intxaurrondo auzoetako tabernatan izango dira aurtengo Donostiako XIII. Poltsiko Antzerkiko saioak. Guztira 23 ikuskizun antolatu dituzte eta aurkezten diren lanen artean Ramon Agirre eta Joserra Senperenaren 7 gezur txiki eta Bele Bizi-ren Ke-takoiak lanak eskainiko dituzte euskara hutsean. Donostian bilduko diren hamar taldeek umorea dute beraien lanen ardatz, askotarikoa ordea: absurdoa, kaustikoa, dramatikoa...


Bertsotan Santutxuko Karmelo plazan

Hogeigarrenez egingo dituzte Bilbon Udaberriko Bertso Saioak. Euskaltzaleentzako topagunea izatea eta hiriko bertso eskolek egiten duten lana sustatzea izan da hasieratik ekimenaren helburua eta Santutxuko bertso eskola izan da ekimenaren bultzatzailerik garrantzitsuenetakoa. Arrazoi hori dela medio, orain arte Udaberriko Bertso Saioak hilabete osoan zehar leku ezberdinetan egiten ziren arren, aurten guztiak Santutxuko Karmelo plazan egitea erabaki da. Maiatzaren 29a bitarteko larunbatetan, egungo bertsolaririk onenak biltzea lortu dute antolatzaileek. Besteak beste, Andoni Egaña, Sebastian Lizaso, Maialen Lujanbio, Igor Elortza, Unai Iturriaga eta Jon Lopategi arituko dira.


Ganbera musika Azkoitia eta Oñatin

Azkoitiko Santa Kruz komentuan eta Oñatiko Santa Ana antzokian izango dira Azkoitiko XIII. Udaberriko Musikaldiko eta Oñatiko XXVI. Musikegunak-eko kontzertuak. Maiatzaren 15eko, 22ko eta 29ko Azkoitiko kontzertuetan, Iturriaga Laukotea, Utopia Orkestra, eta Almudena Ortegak eta Josu Okiñenak osaturiko bikotea arituko dira. Oñatin, maiatzaren 16an, Xabier Lizaso pianistari esker, Aita Donostiaren, Johan Straussen eta beste hainbaten lanak entzun ahal izango dira. Maiatzaren 23ko eta hilabeteko azken igandeko saioetan Utopia Orkestra eta Pandora bikotea arituko dira.


Gerra eta literatura hizpide

BBK-k (Bihotz Bakartien Kluba) antolatuta, Gerra eta Literatura Euskal Herrian jardunaldiak egingo dituzte Larrabetzuko Anguleri kultur etxean maiatzaren 26a bitartean. Gerra gaitzat hartuta, Euskal Herrian sortu diren literatura lanak aztertzeaz gain, erbesteratuak izan zirenen bizipenak ezagutzeko aukera izango da ekitaldi horietan. Maiatzaren 5ean gerra argazkiez hitz egingo du Edorta Jimenezek; 13an Tiburtzio Ispizuaren gainean arituko dira; 19an gerrari buruz diharduen XX. mendeko euskal poesia izango du hizpide Jon Benitok, eta 26an Markos Zapiainek gerra ardatz duten Kilkerren hotsak, Kolosala izango da eta Soinujolearen semea liburuen gainean jardungo du.


Manex Goihenetxe hil da

Manex Goihenetxe elur jauzi batek harrapatuta hil da, Pic du Biscau mendian, Biarnon. Ezterenzubin (Nafarroa Beherea) 1942ko irailaren 22an jaioa, Historia eta Irakasle ikasketak egin zituen. Lan eskerga egindakoa dugu Goihenetxe: UEUko sortzaile eta bertako lehen idazkari nagusi izandakoa, EHAS alderdi abertzalearen sortzaileetakoa, Baionako Fakultatean irakaslea, Baionako Etxepare lizeoko zuzendari eta irakaslea... Historialari gisa zen ezaguna batez ere. Bi tesi zituen eginak: Nafarroa Behereko instituzioez bata eta Euskal Herriko historiografiaz bestea. Komunikabide ugaritan argitaratu zituen idazlanak. Historia liburu andana idatzi zuen, baina guztietatik Euskal Herriko Historia da ezagunena. Lan horren bosgarren alea ekainean zuen argitaratzekoa.


Kulturaren 21 Agenda

Joan den astean Interaccio jardunaldiak egin ziren Bartzelonan, Bartzelonako Diputazioaren eskutik. Eremu lokalean beharrean ari diren politikari eta kultura kudeatzaileen hausnarketa gune izan nahi duen honek egungo politika kulturalak aztertu zituen. Izan ere, globalizazioaren aurrean ahulak dira aipatu politikak. Jardunaldietan Kulturarentzako 21 Agenda aztertu zuten »Garapen Iraunkorraren 21 Agenda oinarri hartuta, mundu osoko hainbat eragile bultzatzen ari direna». Kultura kudeatzeko eredu iraunkorra lortzeko, sormena, kulturaren aniztasuna eta zabaltasuna eta herritarren bizitzan kulturaren parte hartzea bultzatzeko akordioen beharra nabarmendu zuten.


Artearen begirada indarkeria politikoari

Gasteizko Arte Garaikideko Euskal Zentro-Museoak (Artium) indarkeria politikoaren gaineko erakusketa zabaldu du: Laocoonte Irentsia. Artea eta indarkeria politikoa. Erakusketaren komisario eta Museoko zuzendari Javier Gonzalez de Duranak azaldu duenez, indarkeria politikoaren inguruko beharrezko eztabaida demokratizatzea da erakusketaren helburua. Ia berrogei artistaren lanak bildu dituzte horretarako: Bill Viola, Francisco de Goya, Txomin Badiola, Esther Ferrer... Horrekin batera, hitzaldi eta pelikula andana eskainiko ditu museoak.


Azkenak
2025-01-08 | Julene Flamarique
Urteko lehen hilketa matxista salatzeko elkarretaratzeak egin dituzte Hego Euskal Herrian

2024an beste sei hilketa egon zirela gogoratu zuten. “Nazkatuta, nekatuta eta haserre” daudela adierazi du mugimendu feministak Barakaldoko Bide Onera plazan, eta biktimei arreta eskaintzeko sistemen eraginkortasun eza salatu dute. Barakaldoz gain, herri askotan izan... [+]


2025-01-08
IPUINA
Herrizoma

“Uste dugu distopien eta orokorrean errealitate indibidualista eta etsituaren ofentsiba kulturalaren aurrean utopiak irudikatu behar ditugula, mentalki eta emozionalki indartsuagoak izateko”, erranez banatu berri ditu ipuin eta itzulpen lehiaketako sariak Sukar Horia... [+]


2025-01-08 | Leire Ibar
Hazparneko Laborantza Lizeoan hiru irakasgai euskaraz irakatsiko dituzte datorren ikasturtetik aurrera

Hazparneko Armand David laborantza lizeo pribatuko ikasleek Agro-ekipamendua, Zientzia sozial eta ekonomikoak, eta Enpresa ekonomia irakasgaiak euskaraz ikasteko aukera izango dute. Horrek formakuntzaren ia erdia hartuko duela azaldu du Bertrand Gaufryau ikastetxeko zuzendariak.


2025-01-08 | Garazi Zabaleta
Aina Socies Fiol
“Balear Uharteetako irla bakoitzean besteetan ez dagoen landare barietate asko dago”

Oporlekuekin soilik lotuko dituzte askok Balear Uharteak, baina agroekologiaren eta kontsumoaren bueltan mugimendu bizia dute Mallorca irlan: Associació de Varietats Locals de Mallorca (tokiko hazi barietateen elkartea) da horren adibide. Abenduaren hasieran, elkarte... [+]


2025-01-08 | Leire Ibar
Israelgo Maccabi saskibaloi taldearen Gasteizko partida bertan behera uztea exijitu dute

Otsailaren 7an, Maccabi Tel Aviv taldeak Baskoniaren aurkako partida jokatzeko asmoa du Gasteizen. Palestinarekin Elkartasuna Plataformak salatu du Israelek kultur eta kirol ekimenak palestinarren aurkako krimenak estaltzeko erabiltzen dituela. Aurpegi zuriketaren aurka,... [+]


2025-01-08 | Nicolas Goñi
Nola bihurtu lurzoruak klimaren laguntzaile?

Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]


2025-01-08 | Julen Azpitarte
Harry Smith: AEBetako artea itxuraldatu zuen zinemagilea, folklorista eta magoa

Artista polifazetikoa izan zen Harry Smith (1923-1991). Inkonformista erradikala ere bai, bere biografia askotan nabarmentzen denez. Instituzio eta galeristetatik urrun, eskale baten itxura izan zuen urte luzez. Berari buruzko azken liburua, Cosmic Scholar: The Life and Times of... [+]


2025-01-08 | ARGIA
Buruko nahasmendua dutenentzako lan aukerak eskatu dituzte Nafarroako Parlamentuan

Arazo mentalak dituztenen kopurua haziz doa, oraindik ere estigma sozial handia dute atzean eta, horri aurre egiteko, buruko nahasmenduren bat dutenak lan mundura bideratzen saiatzen da Elkarkide, Nafarroako Parlamentuan azaldu duenez. Lan horretan jarraitzeko laguntza eskatu du.


2025-01-08 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Etxearen planetan

Gabonetan liburu berri bat utzi dute mesanotxean. Etxearen filosofia eta poztasunari buruzkoa, Emanuele Cocciak berriki idatzia. Coccia, filosofo italiarra, ezaguna egin da landareekin ditugun loturak ezagutarazten planeta osasungarri bat eraikitzeko bidean, eta esanguratsua da... [+]


2025-01-08 | Jon Alonso
Hiru abiadurako Euskal Herria

Iratzarri ginelarik, kulturalki eta administratiboki, paisaiak hiru abiadurako deserri bat erakusten zuen.

Kulturari dagokionez, hori baieztatzeko –berriro– aukera eduki nuen joan den azaroaren 14an, Ortzaizeko Menta liburu-denda goxoan. Hara bildu ginen... [+]


2025-01-08 | Castillo Suárez
Elurra

Elurrak lurra ezkutatzen du, baita laketu nahian dabiltzanen izakiek utzitako arrastoak ere. Elurraren edertasunaren azpian denbora dago, urteak, belaunaldiak, efemerideak, hitzorduak; baina denborak aurrera egiten duenean esan gabeko hitzak agertzen dira lehenago edo geroago... [+]


Palestinarenak (eta munduarenak) egin du

Munduarenak ere egin du, sinbolo bat delako aspaldi, zeren eta historian lehenago ere egin dira genozidioak eta egingo dira gehiago (zorte txarra, aizu, han jaiotzea egokitu zaizu), baina Palestinarenak ezaugarri bereziak ditu:

  • Aspaldikoa da, XIX. mendearen hondarrean... [+]

Teknologia
2025ak dakarrena?

2025erako teknologia aurreikuspenen azterketa arina egin dut. Urtero bezala, medioetan 2025ean teknologiak ekarriko duenaz hitz egiterakoan diskurtsoa oso antzekoa da. Teknologiaz idazten dugun askok badugu etorriko denarekiko gehiago jakiteko larritasuna, berria aurreratzeko... [+]


Eguneraketa berriak daude