Uhain larrosa
Aditu politiko orok ez zioten segurtatzen bere aulkia Jean Espilondo sozialistari, Angelu-Iparra deitu eskualdean. Botoen %58 lortuz, aurkaria zeukan Angeluko auzapeza aise gainditzen du. Baiona-Iparrean, sozialista gazte batek kontseilari nagusi komunistaren segida hartzen du, eskuina zangopilatuz %65 erdietsiz! Baionako gainontzeko bi kantonamenduetan sozialistek ere irabazten dute. Eskuinarenak izan ohi diren hautes-barrutiak eskapatzen zaizkio Pirinio Atlantikoak departamenduko presidenteari. Doi-doia Pauen bere gehiengoa atxikitzen du. Martxoaren 28ko gau iluna izan zitzaion ere Baionako auzapez eskuindarrari, bere bi alkateorde galtzaile baitira hauteskunde hauetan. Bere udal gehiengoa ahul xamarra irteten da. Hemen, dudarik ez, alderdiak bozkatuak izan dira eta ez hainbeste pertsonak, nahiz zenbaketaren gehiengoa eta pertsonala izan. Frantses gobernua »eta neurri batean udal politika» zigortuak izan dira. Hauteskunde lokalak, nazionalak bihurtu dira hirietan. Orain dela bi urteko bozen ordaina.
Bukatzeko, aipa dezagun zentro-eskuineko zerrenda beltza: laurogei urtez Intxauspe familiaren esku egon den Garaziko herriaren ezkerrera iragan da. Sistema baten amaiera! Intxauspe bankeroarena. Adinak beharturik politika utzi du aurten, kasik mende erdi batez kontseilari orokor »eta luzaz diputatua» izanik. Aitaren segida hartu zuen. Bazirudien belaunaldiz belaunaldi Garazik horrela segitu behar zuela. Baina aldi honetan bederen, Intxauspe semerik ez da aurkeztu, joko ideria utziz. Hala ere, bere oinordekoa "izendatu" zuen Michel Intxauspek: Donibane Garaziko alkate eskuindarra. Galdu du, eta gainera Frantxoa Maitia sozialistaren fagorez! Lau aldiz Michel Intxausperen aurka aurkeztu eta galdu zuen Nafarroa Behereko alkate sozialista bakarrak Garaziko historia politikoaren kapitulu berri bat irekitzen du. Ainitz abertzaleren botuei esker irabazi du Maitiak. Hor ere elementu pertsonala kontuan hartu behar da; Garazi ez da guztiz sozialista bihurtu!
Neo-gaullistentzako beste belarrondoko politikoa Hazparneko kantonamendua da. Orain dela sei urte, lehen itzulian %63 botoekin pasatu zen Hazparneko alkateak galdu du, hogeita hamar urtez kontseilari nagusi edo orokor izanda. Irabazlea, ustez desagertzen ari zen euskaltzale demokristau tradizioaren ordezkari bat: Beñat Intxauspe, pilotari txapeldun ohia. Bere gisako beste zentrista batek bere aulkia salbatzen du Atharratzen (Michel Arhancet), nahiz eta han ere ezkerra aitzina doan. Gainontzeko hiru komarketan eskuina mantentzen da: Miarritze, Iholdi eta Bastidan.
2004ko sozialisten primadera, egun berean izaniko eskualde hauteskundeetan ere ageri da: 21 euskal hautes-barrutietatik hamabostetan Akitaniako Kontseiluarentzako zerrenda sozialista eta ekologistak irabazi dio eskuinari! Segur emaitza hauek baloratu ordukoz Frantzia osoan izaniko uhain larrosa kontuan hartu behar da »22 eskualdetarik bat baizik ez da eskuinaren esku geratzen!». Gobernuak daraman politika "sozialaren" zigorra, alegia. Baina baita ere azken sei urte hauetan sozialistek Akitanian eraman duten politikaren onarpena eta ezagupena: Iparraldeari dagokionez, mendiko laborantzari buruzko erabakiak, hala nola Euskal Herriko berezko konbenioa. Besteak beste, euskara eta euskal kulturaren aldeko politika hastapen bat bideratzen duena.
Zerbait aldatu da beraz; baina Garazin salbu, Iparralde urbanoan batez ere. Lehen itzulian abertzale nolabait bozkatu badu ere »10 kantonamenduetan abertzaleek %9,73 erdiesten dute, orain dela sei urte heineko emaitza» barnealdea beti eskuinaren besoetan abandonatzen da.
Merino 2001. urtean atxilotu zuten, eta dispertsioa jasan du, zigorraren zati handi bat Euskal Herritik kanpoko kartzelatan igaro baitzuen baldintza “zailetan”. Orain, askatasuna berreskuratu du.
Urte berriaren hasierarekin, hainbat zerbitzu eta produkturen prezioetan igoerak izango dira. Elikagaietan, energia fakturetan, udal-zergetan eta etxebizitza gastuetan garestitze nabariak atzemango dira.
Euskal Herria nazio dela aldarrikatzeko ekitaldia egingo dute Donostiako Kursaalean. Astebeteko ekitaldi sorta izango da.
Euskaltzale eta militante gasteiztarra abenduaren 30ean hil da. Gontzal Fontaneda Orille (1943-2024) 1960ko hamarkadan euskarak Gasteizen egin zuen bidearen lekuko eta bidelagun izan zen. 15 urterekin hasi zen euskara ikasten. Euskara ikasteko metodo bat asmatu zuen eta euskara... [+]
Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.
Getariako etxebizitza batean egin dio eraso, Segurtasun Sailaren arabera. Emakumea astero joaten zen terapia naturaleko kontsultara, eta Ertzaintza ikertzen ari da ea antzeko ekintzen biktima gehiago dauden.
Media.cat-ek egindako azken ikerketak agerian utzi du emakume kazetariek Katalunian jasaten duten sexu-diskriminazioa. Inkestatutako emakumeen %54,4k sexu-jazarpena jasan dutela eta %55,1ek sexu-generoaren araberako jazarpena izan dutela adierazi dute.
Sexu erasoak 1998an hasi ziren, biktimak 13 urte zituenean. 2003an kluba utzi bazuen ere, emakumeak iaz salatu zituen sexu erasoak, Mario Lopezek taldeko entrenatzaile gisa jarraitzen zuela. Orain 18 urteko espetxe-zigorra eskatzen du akusazioak, fiskaltzak baino lau urte... [+]
Hussam Abu Safiya medikua askatzeko eskatu du Osasunaren Mundu Erakundeak, eta bere aldeko kanpaina ere abiatu dute sareetan. Abu Safiya medikua ez da edonor; nazioartean erreferente bihurtu da, berak zuzentzen zuen ospitalearen aurka egindako erasoak kontatzen zituelako.
Garai aproposa izaten da urteburua iraganeko lorpenak goraipatzeko eta, are gehiago, etorkizuneko asmo-usteak aldarrikatzeko. Eta halatsu da Txinan ere, alafede. Bide batez, ez da harrigarria abenduko azken orduetan, aurreikusitako planari aurrea hartuz, Xinjiangeko Urumqi-Yuli... [+]
Urtezahar gauean petardo, bengala, traka, suziri eta bestelako gailu piroteknikoekin jolasean arituko dira asko eta asko aurten ere, horietako ez gutxi adin txikikoak. Eta errepikatuko dira istripuak, suhiltzaileen esku-hartzeak, eta burrunba gordin sufritzen duten ume, adineko... [+]
Suhiltzaileek beste sute bat itzali behar izan zuten abenduaren 27an Zubietako erraustegian.
Badira, garun distiratsua izanik, "zehaztasun gutxiko" definizioekin, gauza bera, beste era batera esanda, aldatzen eta itxuraldatzen adituak direnak. Berea zen, eta hainbat hamarkadatan errepikatu den proiektu in eternum bat izan da. Hasiera batean hori zen hegemoniko... [+]
Bizilagunekin plataformak gogor kritikatu du Donostia 2030eko munduko futbol txapelketaren egoitzetako bat izatea, Marokok, Portugalek eta Espainiak antolatuko duten edizioan. “Hiria munduko mapan kokatzea” eta “lehen mailako kirol ikuskizuna herritarrei... [+]
Nazioarteko ordainpeko streaming plataformetan, Amazon Prime Video eta Netflix izan ziren lehenak euskarazko edukiak eskaintzen, eta orain Max gehitu zaie (2024 arte HBO edo HBO Max izan dena). Pantailak Euskaraz-ek azpidatziak moldatu ditu, eta EITBk bikoizketak eskaini, eta... [+]