Bero-beroan


2021eko uztailaren 19an

Laborategi frogak Eusko Legebiltzarrean.

Bere bizitzako tentsio unerik handienetakoa bizitzen ari da Eusko Legebiltzarra Espainiako Auzitegi Gorenak Sozialista Abertzaleen Taldea desegitea agindu ondoren. Eskumen gatazka irekia dago jada eta orain arte hirukoak gerri finez kudeatu duen egoera luzatuko dela dirudi. Bitartean, ikusi behar abian doan trenak nor harrapatzen duen; horietako bat Juan Mari Atutxa lehendakaria izan daitekeela irudikatu da, baina honen dimisioak ez luke ezer konponduko, lasaitasun pertsonala izan ezik. Abertzaletasunetik sarritan hitz egiten da gatazka demokratikoaz eta auzi honek hari hau noraino tenkatu daitekeen ikusteko aukera interesgarria eskaintzen du.


Euskarazko egunkari berriari buruzko kezka nagusia.

Hilabete besterik ez da falta, gutxi gora behera, euskarazko egunkari berriarekin gosaldu ahal izateko eta, «Berria berri» lelopean, helburu hori lortzeko kanpaina bete-betean ari da Euskal Herri osoan. Kezka ugari izaten da halakoetan, baina guztietan artean bat nabarmentzen da: berriz ixteko arriskuaren aurrean, zer egin behar da halakorik berriz gerta ez dadin? Zer har dezakete kontuan Estatutik? Zuzendaritza? Langileak? Lantokia? Akzioen erosleak?... Galdera ugari egin daiteke eta horietako ugari ateratzen ari dira kanpainan zehar. Ez dirudi, ordea, erantzun fidagarririk dagoenik; ez egunkari berriari dagokionez, baina ezta beste eragile askorentzat ere, komunikazio mundukoak izan ala ez.


Aurrera doa Mecca-cola.

Bere lehenbiziko hiru hilabeteetan Mecca-Colak 3 milioi botila saltzea lortu zituen eta berehala beste 16 milioiko eskaera asetu beharrean izan zen. Gaur egun aurrera jarraitzen du bere ekoizpenarekin, baina urte bukaerarako 500 milioi boteilara iritsiko balitz ere, Coca-colak egun batean saltzen duenaren erdira ere ez litzateke iritsiko. Kola edari hau 2002ko urrian sortu zuen Tawfik Mathlouthi tunisiar-frantziarrak eta bere esanetan bi helburu nagusi ditu: «Palestinarren alde egitea eta inperialismoaren aurkako propaganda» garatzea. Industri gizon honen esanetan, negozioaren etekinen %10 palestinar erakunde desberdinen eskuetara joango da.

Motz erantzunean

Baltasar Garzon epaileak ezker abertzaleko Udalbiltzaren aurka jo du berriz ere. Oraingoan honakoak espetxeratu ditu epaileak: Loren Arkotxa erakunde honetako lehendakaria, Imanol Esnaola euskaltzale ezaguna eta Miren Josu Aranburu, hurrenez hurren orain arte lehena Ondarroako alkate izana eta beste biak zinegotziak Lezon eta Urretxun. Halaber, jadanik espetxean diren Joseba Garmendia eta Xabier Alegria auzi honengatik ere espetxeratzea agindu zuen epaileak. ETAko kide edo laguntzaile izatea leporatzen zaie guztiei, Udalbiltza ETAren tresna delako. Ideia batzuen eta gizarte sektore batzuen kriminalizazioa gero eta ageriagoa da, egiten dena edozer dela ere. Gauza asko esan liteke, baina bat nabarmentzen ari da besteen gainetik: egoera hauek salatzen dituzten euskal instituzio eta alderdi nagusienak nabarmen geratzen dira motz egoera hauen aurrean.


Soziolinguistika Klusterra sortu da

Urtetako ahaleginen eta prestaketen ondoren aurkeztu berri dute Soziolinguistika Klusterra. Elkarte honen helburu nagusia euskararen berreskurapen eta normalizaziorako soziolinguistika ezagutza garatzea da. Garapen horretarako azpiegitura funtzional, fisiko eta organizatiboak eskaini nahi ditu. Besteren artean, ikerketa, formazio eta argitalpenetan dauden beharrei erantzuteko proiektuak bultzatuko dituzte. Hauek dira elkarte berriko erakunde sustatzaileak: EHU, Mondragon Unibertsitatea, Nafarroako Unibertsitate Publikoa, Udako Euskal Unibertsitatea, SEI elkartea, Nafarroako Euskara Teknikarien Lanbide Elkartea, Elhuyar Aholkularitza, EMUN Kooperatiba eta Eusko Ikaskuntza.


Behatokiak Ruiz Piñeiroren izendapena helegin du

Madrilgo Auzitegi Gorenean helegitea jarri du Hizkuntz Eskubideen Behatokiak Fernando Ruiz Piñeiroren izendapenaren aurka. Piñeiro epailea Euskadiko Goi Auzitegiko Buru izendatu zuten hiru hautagaietan epaile euskaldun bat egon arren. Espainiak Euroitunaren testuinguruan jokatu behar duela gogorarazi du Behatokiak eta hizkuntza gutxituen eskubideen aldeko jarrera hobetsi. Bide berean, Bizkaiko Abokatuen Kolegioak Espainiako justizia alorrak euskararekiko duen begirune urria salatu du Europako Batasunean.


Euskaltzaindiak euskalkien erabilera zehazten duen Adierazpena onartu du

Euskaltzaindiaren osoko batzarrak iritzi asko jaso ondoren euskalkiak erabiltzeko moduak zehaztu ditu. Hiru alorretan jorratu dute gaia: irakaskuntza, komunikabideak eta administrazioa. Pascual Rekalde eta Andres Urrutia euskaltzainek euskalkiak erabiltzearen aitzakian badaezpadako euskara erabiltzearen arriskua dagoela salatu dute.


Gasteizko Euskara Plana onartzeke

Gasteizko talde euskaltzaleek erakutsitako kezkei esker Gasteizko Euskara Planaren abiapuntu dokumentua onartu gabe geratu da. Ziurrenik maiatzean egingo dute bilera udal arduradunek talde euskaltzaleekin. Euskararen Aholku Batzordeak bi kezka argi adierazi dizkio Gasteizko Udalari. Batetik, aurrekontua 200.000 eurotik 40.000ra jaistea eta bestetik, 2004rako egutegia betetzeko gogo gutxi izatea. Bestalde, Euskharan elkarteari egindako diru murrizketak puntualak izan direla adierazi du Garmendia zinegotziak.




Azkenak
2024-12-31 | Julene Flamarique
24 urteko espetxe-zigorra bete ostean libre da Guillermo Merino durangarra

Merino 2001. urtean atxilotu zuten, eta dispertsioa jasan du, zigorraren zati handi bat Euskal Herritik kanpoko kartzelatan igaro baitzuen baldintza “zailetan”. Orain, askatasuna berreskuratu du.


2024-12-31 | Leire Ibar
Prezioek gora egingo dute urte berriarekin batera

Urte berriaren hasierarekin, hainbat zerbitzu eta produkturen prezioetan igoerak izango dira. Elikagaietan, energia fakturetan, udal-zergetan eta etxebizitza gastuetan garestitze nabariak atzemango dira.


2024-12-31 | ARGIA
Apirilaren 11n egingo da Aberri Egun bateratua, Euskal Herria Baterak deituta

Euskal Herria nazio dela aldarrikatzeko ekitaldia egingo dute Donostiako Kursaalean. Astebeteko ekitaldi sorta izango da.


2024-12-31 | ARGIA
Gontzal Fontaneda euskaltzale gasteiztarra hil da

Euskaltzale eta militante gasteiztarra abenduaren 30ean hil da. Gontzal Fontaneda Orille (1943-2024) 1960ko hamarkadan euskarak Gasteizen egin zuen bidearen lekuko eta bidelagun izan zen. 15 urterekin hasi zen euskara ikasten. Euskara ikasteko metodo bat asmatu zuen eta euskara... [+]


Eraikiz kolektiboa: “Gizonok matxismoaren aurrean ardurak hartzeko unea iritsi da”

Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.


2024-12-31 | ARGIA
Zarautzen terapia kontsulta duen gizon bat atxilotu dute, emakume bati sexu-erasoa egitea egotzita

Getariako etxebizitza batean egin dio eraso, Segurtasun Sailaren arabera. Emakumea astero joaten zen terapia naturaleko kontsultara, eta Ertzaintza ikertzen ari da ea antzeko ekintzen biktima gehiago dauden.


2024-12-31 | Leire Ibar
Kataluniako emakume kazetarien erdiak baino gehiagok jasaten du sexuagatiko diskriminazioa

Media.cat-ek egindako azken ikerketak agerian utzi du emakume kazetariek Katalunian jasaten duten sexu-diskriminazioa. Inkestatutako emakumeen %54,4k sexu-jazarpena jasan dutela eta %55,1ek sexu-generoaren araberako jazarpena izan dutela adierazi dute.


2024-12-31 | Julene Flamarique
Akusazioak hemezortzi urteko espetxe-zigorra eskatu du Mario Lopez Gernikako entrenatzaile ohiarentzat

Sexu erasoak 1998an hasi ziren, biktimak 13 urte zituenean. 2003an kluba utzi bazuen ere, emakumeak iaz salatu zituen sexu erasoak, Mario Lopezek taldeko entrenatzaile gisa jarraitzen zuela. Orain 18 urteko espetxe-zigorra eskatzen du akusazioak, fiskaltzak baino lau urte... [+]


Israelgo espetxerik ankerrenean atxiloturik dago Gazako azken ospitaleko zuzendaria

Hussam Abu Safiya medikua askatzeko eskatu du Osasunaren Mundu Erakundeak, eta bere aldeko kanpaina ere abiatu dute sareetan. Abu Safiya medikua ez da edonor; nazioartean erreferente bihurtu da, berak zuzentzen zuen ospitalearen aurka egindako erasoak kontatzen zituelako.


2024-12-31 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Obrak eta obrak, marra horia lausotzeko

Garai aproposa izaten da urteburua iraganeko lorpenak goraipatzeko eta, are gehiago, etorkizuneko asmo-usteak aldarrikatzeko. Eta halatsu da Txinan ere, alafede. Bide batez, ez da harrigarria abenduko azken orduetan, aurreikusitako planari aurrea hartuz, Xinjiangeko Urumqi-Yuli... [+]


Petardo eta bengalak, albo-kalteak dituen tradizioa

Urtezahar gauean petardo, bengala, traka, suziri eta bestelako gailu piroteknikoekin jolasean arituko dira asko eta asko aurten ere, horietako ez gutxi adin txikikoak. Eta errepikatuko dira istripuak, suhiltzaileen esku-hartzeak, eta burrunba gordin sufritzen duten ume, adineko... [+]


2024-12-31 | Usurbilgo Noaua
Beste sute bat izan zen erraustegian

Suhiltzaileek beste sute bat itzali behar izan zuten abenduaren 27an Zubietako erraustegian.


2024-12-31 | Josu Iraeta
Borroka luzearen ametsak, egiazko nahi ditut

Badira, garun distiratsua izanik, "zehaztasun gutxiko" definizioekin, gauza bera, beste era batera esanda, aldatzen eta itxuraldatzen adituak direnak. Berea zen, eta hainbat hamarkadatan errepikatu den proiektu in eternum bat izan da. Hasiera batean hori zen hegemoniko... [+]


Bizilagunekin plataforma munduko futbol kopa Donostian jokatzearen aurka: “Ez dugu gure aurkako golik ospatuko!”

Bizilagunekin plataformak gogor kritikatu du Donostia 2030eko munduko futbol txapelketaren egoitzetako bat izatea, Marokok, Portugalek eta Espainiak antolatuko duten edizioan. “Hiria munduko mapan kokatzea” eta “lehen mailako kirol ikuskizuna herritarrei... [+]


2024-12-31 | Sustatu
Max streaming plataforman ere euskarazko edukiak agertzen hasi dira

Nazioarteko ordainpeko streaming plataformetan, Amazon Prime Video eta Netflix izan ziren lehenak euskarazko edukiak eskaintzen, eta orain Max gehitu zaie (2024 arte HBO edo HBO Max izan dena). Pantailak Euskaraz-ek azpidatziak moldatu ditu, eta EITBk bikoizketak eskaini, eta... [+]


Eguneraketa berriak daude