Makina bat kontu


Eraikinetako airea esterilizatzeko sistema berria
Buffaloko Unibertsitateko (AEB) ingeniari eta zientzialariek eraikin handietako airea modu ziur eta merkean garbitzeko sistema berria aurkeztu dute egunotan. Aparatuak BioBlower du izena eta minutu gutxi batzuetan antrax, baztanga, tuberkulosi, gripe eta airean bizi diren gainerako agente biologiko kaltegarriak eta espezie toxikoak suntsitzeko ahalmena du. Asmatzaileek diotenez, aplikazio ugarietan erabiltzeko aukerak eskaintzen ditu.
Asmatzaileek agindu dutenez, sistema berri hau urrats handia izango da agente patogenoak erabat suntsitzeko bidean, indarrean dagoen teknologiarekin alderatuta, bai baititu hainbat abantaila. Orain erabiltzen diren sistemek paperezko iragazki bereziak erabiltzen dituzte. Iragazki hauek airean bizi diren espora handiak harrapatzeko gai dira baina oso maiz aldatu, biltegietan oso kontuz gorde eta erabili ondoren suntsitu egin behar izaten dira. BioBlower delakoak, berriz, mantenu minimoa besterik ez du eskatzen eta iragazkien beharrik ez du. Aparatu honek airea azkar batean tenperatura handietan berotuz funtzionatzen du eta laborategietan egindako frogek erakutsi dutenez, patogenorik zailenak ere %99,9ko portzentaian hiltzen ditu. 150 gradura bitartean esporarik gehienak kalterik jasan gabe pasatzen dira, baina BioBlowerrek egiten duen moduan, airea 200 gradutik gora berotzean, milisegundo eskas batzuk aski dira denak suntsitzeko.
Sistema honetan airea konpresio mekanikoz berotzen da, eta hala, beroketa modu uniformean eta ia bat-batean gertatzen da. Konpresio horrek eragiten duen konbustio kimikoari esker, agente toxikoak erre egiten dira.

Transgenikoak praketan sartu zaizkigu
Puntako teknologia esparru gehienetara heltzen da eta, noski, baita modaren mundura ere. Orain gehien saltzen diren prakak, alegia zahar itxurako galtza bakeroak, esate baterako, puntako ikerketen ondorio dira, eta hala, ordenagailu eta laserrez gain, bakterio transgenikoak ere erabiltzen dira sekula dendatik atera ez den jantziari askotan erabili izanaren efektua emateko. Beste modu batera esanda, lehen harria igurtziz egiten zena orain bioteknologiaz lortzen da.
Urtero saltzen diren milioika pare horiei entzima eraso baten bidez ematen zaie azken ukitua. Aipaturiko entzima hauek bakterio jakin batzuek sortzen dituzte eta horretarako hartzidurarako aproposak diren makina industrialak erabiltzen dira.
Asko dira teknologia berriei esker merkatuan ikusten diren efektuak: ipurmasail eta izterretako kontrasteak, "katu biboteak" edo iztaietako tolesdura zurituak... Efektu bat edo beste lortzeko, entzimak kotoiaren polimeroa erasotzeko duen moduari erreparatzen zaio »polimeroaren bihotzetik erasotzen badu jantziak pigmentazio bat erakutsiko du eta azaletik erasotzen badu beste bat».
Ikerlariak orain dela lau bat urte hasi ziren kotoiaren proteinak aztertzen eta genetika bidezko manipulazioa esparru honetara egokitzen. Helburua: mikroorganismoen lana hobetzea eta, prakaren ehuna hondatu gabe efektu originalagoak asmatzearen alde, entzima berriak sortzea.


ASTEKARIA
2004ko apirilaren 04a
Azoka
Azkenak
Langile bat hil da AP-15 autobidean Nafarroan, kamioi batek harrapatuta

Eguerdian gertatu da istripua, 25. kilometroan, Nafarroako Martzilla herriaren inguruan. 2025ean hil den zazpigarren lagilea da.


EITBren Bilboko egoitza aurrean kontzentrazioa egingo dute, zuzendaritza postuak euskalduntzea exijitzeko

"EITB euskalduna, zuzendaritzatik hasita!" lelopean, otsailaren 25ean egingo dute elkarretaratzea, asteartean, EITBko ELA, LAB eta ESK sindikatuek nahiz Aldatu Gidoia ekimenak deituta.


Lizarrako UPNk eskoletako bertsolaritza programa eten du

Lizarraldean euskara sustatzeko lana egiten duen Bagara elkarteak egin du salaketa: "Sorkuntzarako gaitasuna bultzatzen da eta pentsamendua kritikoa lantzen, hori guztia ikuspegi ludikotik, gozamenean oinarrituta".


EAEko gazteen %88aren ustez buru osasuneko tratamenduak Osakidetzaren gain egon beharko lirateke

Future Game proiektuak EAEko gazteen osasun mentalaren inguruko ikerketa egin du. 18-35 urteko gazteen %87,7ak osasun mentaleko tratamenduak osasun publikoak bere gain hartu beharko lituzkeela pentsatzen du; %64,5ak osasun mentalaz hitz egitean haien iritzia kontuan hartzen ez... [+]


AEBak eta Errusia batzartuko dira gaur Saudi Arabian, Europak albotik behatzen duen bitartean

Ukrainako gerra hasi zenetik, bi potentziak ez dira mahai beraren bueltan eseri. Negoziatu egingo dute nola amaitu gatazka belikoa. Ukrainako presidenteak, ordea, esan du ez duela mahai horretan adosten den ezer onartuko, bera ez baitute gonbidatu.


Guggenheim Urdaibai: nork nori entzun eta zertarako?

2021ean hasi ginen Guggenheim Urdaibai proiektuaren inguruko lehen oihartzunak entzuten…Bai ala bai egingo zela esan zigun orduko Unai Rementeria ahaldun nagusiak. Bere esanak indartzeko, 40 milioi euro utzi zituen “blindatuta” museoak eraikitzen zirenerako... [+]


Lau urteko espetxe zigorra ezarri diote Irungo irakasle bati, Txingudi Ikastolan ikasle bati sexu abusua egiteagatik

Lau urteko kartzela zigorra, zazpi urteko inhabilitazioa eta hiru urtez 12 urteko biktimarengandik urruntzeko agindua eman du Gipuzkoako Probintzia Auzitegiak. Neskari 6.000 euro ere ordaindu beharko dizkio erasotzaileak kalte-ordainetan.


Kripto-txanponekin eginiko iruzur batek krisi betean murgildu du Milei

$LIBRA izeneko kripto-txanponean inbertitzeko deia egin zuen Argentinako presidenteak sare sozialetan. Une batean 4.500 milioi euroko balioa izatera iritsi zen arren, ordu gutxiren ostean behea jo zuen kripto-txanponak eta galera asko eragin zizkien bezeroei. 100 salaketa baino... [+]


2025-02-18 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Gorabehera ekonomikoak otorduraino heltzen direnean: arrozaren krisia

Estatu Batuen muga-zergak nahiko buruhauste ez balira, pasa den asteko albiste xalo samar batek dardara-uhinak helarazi ditu mundu-parte handi bateko otordu-mahaietaraino: Japoniako gobernuak bere arroz-gordekin estrategikoetako 210 mila tona merkaturatzeko agindua eman du,... [+]


Martxoak 3a “askatasunez” oroitzeko aldarria egin dute

ELA, LAB, ESK eta STEILAS sindikatuek eta M3 elkarteak "herrikoia eta sozialki plurala" den memoria eguna "errepresiorik gabe" egitea eskatu dute. Eusko Jaurlaritzari zuzendutako eskaera da, "iaz ez bezala", aurten manifestatzeko eskubidea... [+]


2025-02-18 | Mara Altuna Díaz
Scott Zuñiga, Estatu Batuetako tiktoker euskaltzalea:
“Euskara ikasteko nire superboterea da etengabe hitz egitea, lotsa alde batera utzita”

44 urte ditu, ama mexikarra, eta eskoziarra aita. Mexiko Berrian jaio zen, Utah-n hazi, eta duela hogei urte izan zuen euskararen berri, Cadizen Zinemagintza ikasten ari zela, norbaitek abizen euskalduna zuela esan zionean. Duela bi urtetik Donostian bizi da eta euskara ikasten... [+]


HezkuntzArtea taldeak manifestua aurkeztu du: “Moda pedagogikoak bata bestearen atzetik ezarri dituzte”

Irakasleek urtetan pilatutako jakintza kontuan hartzea, klaustroek erabakiak hartzeko autonomia bermatzea, IKTen “uneoroko erabilera” sustatzen duten planak geldiaraztea, eta ikasgeletan aldaketa metodologikoak sartu aurretik dituzten ondorioak tentuz aztertzea... [+]


Ekainaren 1 era atzeratu dute Iparraldetik zirkulatzeko ingurugiro agiriaren derrigortasuna

Apirilean zen sartzekoa araua baina atzeratzea erabaki dute. Derrigorrezkoa izanen da ibilgailuetan agiria eramatea, ez soilik hiri eta herri nagusienetan sartu ahal izateko, baita kostalde osoko errepideetan mugitu ahal izateko ere.


Sabotaje algoritmikoaren alde

«I will overturn, overturn, overturn, it[…]»
Ezekiel 21:27 – King James Version

«Algoritmo guztien gainetik, algoritmo guztien azpitik»
Xabier Landabidea

Deseroso nago, deseroso gure jendarteak teknologiarekiko hartu duen jarrera kasik... [+]


Eguneraketa berriak daude