Gazte gera gazte, ta ez gaude konforme..." kantatzen genuen, Lurdes Iriondorekin batera, hondartzan. Familiak alde eginak, ilunabarra geuretzat osorik, lehen diskogailu eramangarria... Neska-mutilok begiz begi eta begiaren ertzean izarniadura bana.

Onerako amorru pittin bat daukanak mundumolde honi uko egin behar diola ikasi zuen belaunaldi batekoa nauzue, Utikan! handi bat dago nire kultura politikoaren oinarrian: gizarte honi ez, justizia honi ez, bake honi ez... "Diguem no!" kantatzen zuen Raimonek, "Ez, ez dut nahi, ez, ez, ez..." kantatzen zuten Derion itxitako apaiz zahartuko ez ziren apaiz gazte haiek.

Susmagarri zaizkit bai gehienak. Bidegabekeria onartzea bezala egiten zait bai esatea, makur horixe daukat. Iriondoren diskoa aspaldi galdu eta udan ilunabarrak hondartzan ematen ez ditudan arren, inposibilista izaten jarraitzen dut. Ez dut aukera politiko hoberik ikusten. Horregatik jaurti zidan hondarra begira azken hauteskundeotan bazter guztietan ageri zitzaigun "Bai, gehiago nahi dut" lelo publizitarioak.

Gehiago? Oraindik gehiago?

Sinetsia nago gure burges jatorrak sinetsiak daudela, xalo bezain gogor, gainerakook baino gehiago merezi dutela, gu baino saiatuagoak, zuhurragoak, ederragoak direlako. Zergatik izan behar dira beraiek inoren bizi-baldintza miserableen erantzule? Zure errua da, ez zintudan nik emakume sortu. Zure errua da, eraikuntzako langile elbarritua. Zure errua da, zeure burua trebatu ezak utzi zaitu langabezian. Zure errua da, Afrika ederra utzita hona azaldu zinen paperbakotu hori. Zure errua da, Afrika utzi eta gure ederrera egokitzeko kemenik ez badaukazu. Zuentzako karitatea dago, ez niri eska deus.

Burgesa ase-ezina da, bagenekien, hondartza ez ezik ilunabarra pribatizatu nahi luke. Ez dauka lotsaren arrastorik, eta ez da ohartzen sobera daukala, sobera eta orotarik. Baina lehen ez bezala, orain erakutsi egiten du publikoki bere gosea, eta ez, noski, damutzearren. Zikina iruditu zitzaidan leloa, inpudikoak aurpegi satisfos haiek.

Halakoak eragin zizkidan "Bai, gehiago nahi dut" hark.

Handik egun batzuetara postontzian hartu nuen publizitateak frogatu zidan, ordea, oker nengoela. Hogeita hamarren bat esloganetan zehazten zidan gure burgesia nazionalak zeri zion esaten bai, zertarik nahi zuen haboro: bai, bake gehiago nahi dut; bai, elkarrizketa gehiago nahi dut; bai, adierazpen askatasun gehiago nahi dut; bai, integrazio gehiago nahi dut; bai, elkar-ulertze gehiago nahi dut; bai, aukeratzeko eskubide gehiago nahi dut; bai, euskal kultura gehiago (sic!) nahi dut; bai, etorkizun gehiago nahi dut; bai, elkarkidetza gehiago nahi dut; bai, ongizate gehiago nahi dut; bai, elkar-truke gehiago nahi dut...

Oker nengoen, beraz. Gure burgesia asea dago eta mundu humanoago bat nahi du orain, premia ekonomikoetarik beharrizan sozialetara etorria dela dirudienez. Eta are inpudikoagoa, are zikinagoa iruditu zitzaidan gehiago nahi izate hori, lehengoaren gehitzez baita injustizia, ongieza, bazterketa, inkultura betikotzen. Honetarik gehiago nahi izatea, azken finean, dena eta berez behar dena eskatzeari uko egiteko modua da. Eta nik behintzat dena nahi dut, besterik alegia, dena eta berehala, nire nahia beharra delako. Askatasuna behar dut, ez askatasun gehiago; berdintasuna behar dut, ez berdintasun gehiago; kultura behar dut, ez (euskal) kultura gehiago... Nik ez dut mundu humanoago bat nahi; nik mundu humano bat nahi dut, hain zuzen.

Ez diet utziko teknokratei ilunabarra kudeatzen.

Egin zen bozka, eta bai zikin, bai inmoral hura eskatzen zidan alderdia izan da, oraingoan ere, aldeko gehien bildu duena.

Ta ez nago konforme.