Bero-beroan


2021eko uztailaren 27an

Errektore euskaldun eta euskaltzalea

Apirilaren 1ean jakingo da zein den EHUko errektorea: Juan Ignacio Perez edo Iñaki Antiguedad. Hauteskunde kanpainan zehar Perez izan da aukera gehien zituena eta orain ere hala da, nahiz eta Antiguedadek ezustekorako abilezia ere erakutsi duen. Azken bi hamarkadetan errektoretzarako izandako lehiekin erkatuta, oraingo ezustekoa bi euskaldun eta bi euskaltzale izatea izan da, eta biak eremu abertzaleak edo honen gertukoak hautatuak. Oraindik ere ikuspegi askotatik lotuegia dagoen unibertsitatean, epe motzean kudeaketa moldeetan aurrerapauso izugarririk ezin izango du eman irabazleak. Euskarazko eskaintza unibertsitarioan, aldiz, bultzada berri esanguratsua eman daiteke, eta hor beste jauzi bat eskatuko zaio errektore berriari.


Elkarrizketa mahaia eta nazio kontseilua

Nazio eztabaidaguneak gatazka bideratzeko alderdien mahaia eta nazio eraikuntza bultzatzeko nazio kontseilua eratzea erabaki berri du joan den asteburuan egindako osoko bilkuran. Biak Aberri Egunetik aurrera (apirilak 11) jarriko dira abian. Gatazkaren konponbideari lotuta dagoen alderdien mahaiaren sorrera bultzatzeko batzorde bat eratuko da. Aldi berean, Ipar Euskal Herriko indar abertzale desberdinek »AB, Batasuna eta EAk» Iparralderako instituzio berezi baten aldarrikapena zehazten duen idazkia ezagutzera eman zuten. Idazkia datozen egunetan aurkeztuko da publikoki.


Europako hauteskundeen prestakuntza lanak

Espainiako hauteskunde orokorrak pasatu bezain laster hasi dira alderdiak ekaineko Europako hauteskundeak prestatzen. Aliantzak eratzeko tenorea da eta indar bakoitza bere asmoak agertzen ari da. EAJk, BNG eta CiUrekin egin dezakeena aztertzen ari da; EAk Kataluniako ohiko bidaidearen itzalarekiko aldekotasuna agertu du, areago orain ERCk lortutako emaitza bikainak kontuan hartuta. Orain arte, berrikuntza nabarmenena Aralarren eskutik etorri da: Nafarroako ereduari helduz, eta berea ez den Bergarako Proposamena ardatz hartuta, alderdi abertzaleez osatutako koalizioa litzateke proposatutako Bai Euskal Herriari. Orain arte ez da erantzun ofizialik jaso, nahiz eta oso zaila dirudien EAk eta EAJk euren ohiko bidea alde batera uztea. Batasunaren aldetik, harridura keinua ikusi da zenbait buruzagik egindako adierazpenetan, baina, erantzun ofizialik gabe ere, Bergarako ekimenaren edukiak ardatz gisa jartzeak interesa ere piztu duela dirudi.


Ezkerra nagusi eta Raffarin larri

Ezustekoa Frantzian zehar eta ezustekoa Ipar Euskal Herrian ere, horixe da eskualde eta kantonamendu hauteskundeek agerian utzi dutena. Duela bi asteko lehen txandan ezkerraren joera antzeman zitekeen Frantzian, nahiz eta eskuinak pentsatu baino danbateko handiagoa jaso duen. Iparraldean, aldiz, eskuinaren ohiko nagusitasuna hautsi da eta horren irakurketa zabala izango bada ere, badira bi arrazoi nabarmentzeko gisakoak: Jean-Pierre Raffarin lehen ministroaren politika ekonomiko-sozialekiko arbuioa, eta horren arabera bozek ezkerrera jo dute; eta boto abertzalea, dirudienez ezkerrera egin duena, giltza zeregina bereganatuz. Boto bilketa lanetan asmatuz gero, beraz, aurrera begira beste erreferentzialitate bat eskura dezakeela abertzaletasunak. Berdin departamenduaren aldeko mugimenduak, Pauen aldeko ahots gehiago izateaz gain, PPk orain arte ezarritako betoa zertan geratzen den ere ikusiko beharko baita.


Hizkuntza Eskubideen I. Eguna

Euskal Herrian Euskaraz elkarteak apirilaren 4an antolatuko du egun hau Lesakan. Lehenengo aldiz antolatuko da nazio mailako horrelako ekitaldi bat. Egun atsegina igarotzeaz gain, hausnarketarako guneak prestatu dituzte antolatzaileek. 11:00etatik 14:00etara Hizkuntza Eskubideen Aldeko Nazio Bilkura egingo dute eta bertan Hizkuntza Eskubideen Behatokiaren txostenetatik ondorioak ateratzearekin batera, hizkuntz eskubideen urraketak jasan dituzten hainbat herritarren testigantzak entzun ahal izango dira. EHEk Lesakara gonbidatu ditu talde eta eragileak zein herritarrak.


Telebista Internetez eta euskaraz

Proyeccion taldeak jarri zuen abian martxoaren 24an Internetez eta euskaraz emititzen den lehenengo telebista. Bost telebista kanal ditu webguneak, guztiak euskaraz. Webgunearen helbidea: www.euskaraz.tv da.


Erriberako Euskara Eguna

A eta d ereduko hamar ikastetxek egin dute bat egitasmo honetan. Orain arteko euskararen aldeko ekitaldiok ikastetxe bakoitzak antolatzen zituen bere esparruan. Orain, Cortesen hamar ikastetxek elkartzea erabaki dute. Helburua ikasleak euskara erabil dezaten bultzatzea eta euskarak Erriberan duen presentzia aldarrikatzea da. Lehen Hezkuntzako 3. eta 4. mailako 250 ikasle elkartuko dira apirilaren 7an Cortesen.


LAB eta ELAk enpresak euskalduntzeko kanpaina hasi dute

Argi gorria piztuta dagoela, gizarteko hizkuntza errealitatearen eta lan munduko euskararen erabileraren artean amildegia dagoela... horrelako baieztapenak egin berri dituzte ELA eta LAB sindikatuetako arduradunek. Adibide moduan aipatu dute 50 langile baino gehiagoko 2.600 enpresetatik ehun baino gutxiagok dutela euskararen normalizaziorako planen bat. Ordua da. Enpresan euskaraz, inbertsio ona lelopean, euskarak lan munduan indarra hartu dezan lanean hasi dira bi sindikatuak. Negoziazio kolektiboan, hitzarmen sektorialetan eta enpresetako hitzarmenetan klausula berezia jarri dute, euskararen normalizazioan urrats praktikoak emateko asmoz. Dena dela, plana epe luzerako dela azpimarratu dute sindikatuetako arduradunek.


Azkenak
Correosek Gipuzkoan dituen lantokietako langileek salatu dute udan izaten ari diren lan-karga “jasanezina”

Udan lantaldea asko murriztu da langile gehienek oporrak hartu dituztelako, eta sindikatuek salatu dute Correosek apiriletik langileen oporraldien berri izanda ere ez dituela langile gehiago kontratatu.


Espainiako Parekotasun Legeko akatsak aukera ematen du senideak zaintzeko baimena eskatu duten langileak kaleratzeko

2/2024 Lege Organikoa abuztuaren 22an sartu da indarrean, eta “akats tekniko tamalgarria” du, Espainiako Berdintasun sailburu Ana Redondok adierazi duenez. Sexu-indarkeriaren biktimak kaleratu ezin direnen taldean sartu dituzte. Espainiako Berdintasun Ministerioak... [+]


Beroak adinekoen heriotza hirukoiztuko du Europan 2100. urterako

Hori da ikerketa berri batek ondorioztatu duena, baldin eta betetzen badira gaur egun berotzearen handitzeari buruz dauden aurreikuspenak. Eta NBEren arabera, mende amaierarako tenperaturak 3 graduko igoera izango du XX. mende hasierarekin konparatuta.


Miarritzeko auzapez ohi Didier Borotra zendu da

Politikari zentrista ezaguna, 1986tik 1991ra Departamendu kontseilari izan zen, 1991tik 2014ra Miarritzeko alkate eta Frantziako senatari 1992tik 2011ra. 86 urte zituela zendu da abuztuaren 21ean, infartu baten ondorioz.

 


Emazteari eraso egin zion ertzaina kargutik kendu dute

Bingen Zupiria Eusko Jaurlaritzako Segurtasun sailburuak adierazi du: “Ertzaintzako barne arautegiak hutsegite larritzat eta botatzeko arrazoi posibletzat ditu horrelakoak”. Gainera, Gipuzkoako Fiskaltzak eskatu dio instrukzioko epaitegiari auzia genero indarkeria... [+]


2024-08-22 | Euskal Irratiak
Maddi Kintana: “Gazte euskaldunen hizkeran frantsesak eragin handiagoa du”

Maddi Kintanak Baiona, Angelu eta Miarritzeko gazteen euskara aztertu du bere tesian. Hitz berriak sortzen dituzte baina baita hitzak beste hizkuntzetatik hartzen ere, besteak beste, interneten eraginez.


Iruñeko haur-eskola publikoetako ikasle berrien %37 familia sozioekonomiko ahulekoak dira

Plaza eskatu duten guztiak onartuak izan dira onarpen-sistema berria eta zikloaren doakotasunari esker. 12.000 euro baino gutxiagoko errenta duten familien 297 umek izango dute plaza.


Tanpoiek metalak dituztela frogatu dute; tartean, beruna eta artsenikoa

Lehen aldiz, ikerketa bat egin dute tanpoiek metalak ote dituzten ikusteko. Izan ere, metal batzuk toxikoak dira, baina AEBetako, Europako eta Erresuma Batuko legediek ez dute horri buruzko araudirik.


2024-08-22 | June Fernández
MIGRAZIO-DOLUA
Herrimina trauma bihurtzen da

Herrialde berri batera moldatzeak dakarren astindu identitarioaz gain, migrazio-bidaietan eta berton aurre egin behar dieten indarkeriek oztopatzen dituzte etorkinen bizipenak. Psikoterapia da ondoeza sendatzeko bide bat, baina ez bakarra.


Euskal preso politikoei espetxe politika arrunta aplikatzeko eskatu dio Sarek Eusko Jaurlaritzako Justizia eta Giza Eskubideen Sailari

"Jarrera proaktiboagoa" eskatu dio Eusko Jaurlaritzaren Justizia Sail berriari Sarek, abuztuaren 20an egindako prentsaurrekoan. Espetxeetako normalizazioa "oraindik urruti" dagoela salatu dute, ikusita 148 presoetatik "ehun preso baino gehiago" egon... [+]


Energia-enpresa nagusiek biodibertsitateari eragindako kalteen %47 ezkutatzen dute, EHUren ikerketa baten arabera

"Irudia zuritzeko" estrategiak erabiltzen dituzte energia arloko enpresa nagusiek. Ekintza positiboak azpimarratu eta inpaktu negatiboa "estaltzen" dutela ondorioztatu du ikerketan parte hartu duen EHUko doktoregai Goizeder Blancok.


Eguneraketa berriak daude