Bero-beroan


2021eko uztailaren 19an

Espainia eta torturaren gaia Nazio Batuen Erakundean

Datorren martxoaren 15ean, Theo Van Boven Nazio Batuen Erakundearen torturari buruzko kontalari bereziak, Espainian duela hilabete gutxi egin zuen bisitaren berri emango du NBEren Giza Eskubideen Batzordean. Egindako txostenean, atxilotuekiko inkomunikazio garaia «tratu krudel eta ankertzat» jotzen du. Begiak estaltzea edo kaputxa jartzea debekatu beharko litzatekeela dio, eta honek torturatu ahal izateko egoera sortzen duela azpimarratzen du. Atxilotuek lehen unetik abokatua edota medikua hautatzeko eskubidea dutela ere zehazten du. Euskal presoen sakabanaketa ere aipatzen du txostenean eta honek preso eta senideen bizitza zailtzen duela. ETAren jardueraz ere mintzo da Van Boven eta bere jarduera salatzeaz gain, espainiar asko izuturik bizi dela adierazten du. Txostenaren filtrazioa Efe agentziak aurreratu du. Tortura salaketak, bestalde, ez dira eten eta Cuencako polizi operazioaren ondorioz atxilotutako Gorka Vidal, Irkus Badillo eta Beñat Berraondok Guardia Zibilaren eskuetan jasandako torturak salatu dituzte.



2003an Ertzaintzan %10eko lan hutsegitea izan zen

2003. urtean Ertzaintzan %10 inguruko lan hutsegitea izan zen El Pais egunkariaren arabera. Egunkari madrildarrak Barne Sailak oraindik ezagutzera eman bako txosten bateko datuak erabili dituela dio. Lan hutsegite txikiena urtarrilean izan zen, %9,2koa, eta handiena maiatzean, %20,5ekoa.


Elkarrik elkarrizketaren aldeko 100.000 sinadura lortu ditu Hegoaldean

Aspaldi ari da Elkarri elkarrizketaren aldeko sinadurak biltzen eta joan den asteburuan 100.000 sinadurara iristeko falta zitzaizkion 30.000 lortu zituen Hego Euskal Herriko 130 herrietan jarritako 550 mahaietan. Langintzan horretan 2.000 Elkarrizale aritu ziren, gizarte mugimenduak adierazi duenez. Sinadura hauekin, hauteskundeen ondoren Elkarrik alderdi guztiez osatua egongo den elkarrizketa mahaia osatzea eskatuko die Eusko Legebiltzarrari eta Nafarroako Foru Legebiltzarrari, herri ekimena erabiliz egingo den lege proposamenaren bidez.


Igandearen zain, azken txanpan

Hauteskunde egunerako azken txanpan, kanpainak abiada hartu duela esan liteke, nahiz eta honek ez duen zerikusirik Gasteiz eta Iruñeko legebiltzarrak edota udal hauteskundeetan izan ohi den zalapartarekin. Ezaguna da Espainiako hauteskunde orokorrek ez dutela halako sukarrik eragiten euskal gizartean, baina bestetik, oraingoan ere badira nahiko berezitasun termometroak gisako beste hauteskunde batzuetan baino gorago egin dezan. Igandeko emaitzen zain, inkestak daude indarrean: PPk gero eta zailagoa bide du gehiengo osoa; PSOEk gora nabarmen, baina seguruenik lau urtera begira geratuko da; EAJk bereari eutsi; Nafarroa Baik bere eserlekua ere lortuko bide du; EA larri berearekin; Aralar-Zutik bat amesten; eta Ezker Batua orain arte bezala. Bergarako proposamenaren ingurukoek ere eserleku gabe, bistan da, baina guztiek kontatutako dituzte modu berezian legez baliogabeen artean kontatuko diren botoak.


Erriberrin euskara bizi zela baieztatu du XVI. mendeko eskuizkribu batek

anjel jimenez biurrun ikertzaileak aurkitu du 1574. urteko eskuizkribua. Pedro Ezpeleta jaunaren zerbitzariak, Beltran Garrizek, Erriberriko plazan bandoa irakurri zuen euskaraz. Bere nagusiaren ukuiluan behorrak zituenak haien bila joateko zioen bandoak. Zerbitzaria ez zen pregoilari ofiziala eta plazan irakurri zuena pergaminoan jaso zuen notarioak, gero kontuak eskatzeko. Kontua da dokumentu horrek erakusten duela XVI. mendearen erdialdean erriberritarrek euskara erabiltzen zutela eguneroko jardunean eta ez, orain arte uste izan den bezala, talde txikietan eta espazio pribatuetan soilik.


Hezkuntza sailburua eta «Eskolak euskaldundu behar du» ekimena

Martxoaren 3an elkartu ziren EHE, IA, LAB, Sortzen-Ikasbatuaz, AEK eta Euskal Herriak Bere Eskola taldeetako ordezkariak EAEko Hezkuntza sailburu (Anjeles Iztueta) eta sailburuordearekin (Abel Ariznabarreta). Hezkuntza sistemak euskaraz dakiten haurrak izateko neurriak hartzeko eskatu zuen taldeak. Oraingo hezkuntza eredua gainditu behar dela gaineratu zuten. Iztuetak sistema bera indartzeko asmoa agertu zuen.


Euskaraz mintzatzeko txartela

Elgoibarko udaleko euskara sailak Izarra kultur elkartearen eta herriko euskaltegien laguntzaz euskara ikasle txartela ekimena jarri du abian ekainera arte. Euskara ikasita gero erabiltzea lan nekeza izaten dela jakinda, herriko 70 dendarik hartu du konpromisoa zeregin horretan euskaldunberriei laguntzeko. Hogei ikaslek jada txartela erabiliko dute dendetan eta puntuak lortzen joango dira dendariekin euskaraz izandako elkarrizketen konplexutasunaren arabera.


Norbanakoaren konpromisoak

29 konpromisoko zerrenda aurkeztu du Kontseiluak herritarrei zuzendua. Euskaldunentzat zein erdaldunentzat prestatu du zerrenda eta herritar anonimoarentzat pizgarri izango delakoan ospe edo prestigioko jendearengana joko dute konpromiso eske. Hona konpromiso zerrendako lehenengoak: «Euskara ikasiko dut», «Euskara maila hobetuko dut», «Euskara erabiliko dut», «Lehen hitza euskaraz egingo dut edozein erakunde, elkarte edo enpresetan».


Azkenak
Orkatz Gallastegi preso politikoak EPPK utzi du

Berangoko euskal preso politikoa Zaballako espetxean dago gaur egun eta bertatik helarazitako idazkian Euskal Preso Politikoen Kolektiboa utzi duela iragarri du.


2024-12-24 | Julene Flamarique
Airearen kutsadurak 1.270 heriotza eragin zituen 2022an EAEn, Europako Ingurumen Agentziaren arabera

NO2 eta PM2.5 partikulak bezalako kutsatzaileei aurre egiteko hobekuntza planik ez dagoela salatu du Ekologistak Martxan elkarteak. Trafikoa murriztea eta airearen kalitatea hobetzeko alternatiba jasangarriak lehenestea galdegin du.


Turkiak 120 argitalpen kurdu debekatu ditu azken hiru asteetan

Editore Kurduen Elkarteak abenduaren 22an egin zuen salaketa: azken hiru asteetan Turkiako agintariek kurduei buruzko 120 liburu, aldizkari, egunkari edo bestelako argitalpen debekatu dituzte, Duvar hedabide kurduak jakinarazi duenez.


Garraio publikoa doan izango da 12 urtez azpikoentzat, duela bi urte bideragarria ez bazen ere

Garraio publikoak erdi prezioan jarraituko du datorren urtean ere, Espainiako Gobernuak bere hobarien parteari eutsiko diola iragarri ostean.


Amaya Zabarte zauritu zuten ertzainen arduradunak identifikatu nahi ditu epaileak

Realaren eta PSGren arteko futbol partidu batean larri zauritu zuten zalearen kasuan, epaileak onartu du familiaren abokatuek egun hartako bideo irudi guztietara sarbidea izatea. Oldarraldian parte hartu zuten ertzain taldeetako arduradunak identifikatzeko ikerketa ere eskatu du.


Santa Klausen ejertzito antikapitalista

Kopenhage, 1974ko abenduaren 18a. Eguerdiko hamabietan ferry bat iritsi zen portura eta bertatik 100 Santa Klaus inguruz osatutako taldea lehorreratu zen. Antzara erraldoi bat zeramaten haiekin. Asmoa “Troiako antzara” moduko bat egitea zen, eta, hirira iristean,... [+]


Eski estazioetako festibaletan kutsadurak goia jotzen du

Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]


2024-12-23 | Estitxu Eizagirre
Jaurlaritzak onartu duen planaren aurka mobilizatu da EH Bizirik
“Egungo eredu kapitalista gainditzea ezinbestekoa da larrialdi ekologiko eta energetikoari aterabide bat aurkitzeko”

Gizartean gatazka sortzen duten proiektuak jai bezperetan onartzeko ohiturari jarraituz, abenduaren 20an onartu du Eusko Jaurlaritzak Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren "behin behineko bertsioa". EH Bizirik-ek elkarretaratzea egin du Jaurlaritzaren... [+]


2024-12-23 | ARGIA
Hiru lagunek osatutako lehendakaritza izango du Seaskak

Erik Etxartek, Sophie Layusek eta Antton Etxeberrik osatutako lehendakaritzak ordezkatuko du Peio Jorajuria, 2019tik Seaskako lehendakari dena.


2024-12-23 | Julene Flamarique
Vidalina Morales, nekazaria eta ekintzailea
“Kaleetan gerra tankeak ikustea normalizatu dugu, gerran egon gabe ere”

Santa Marta komunitateko (El Salvador) ADES Garapen Ekonomiko eta Sozialerako Elkarteko presidentea da Vidalina Morales. “Rol horretatik harago, ingurumen ekintzailea ere banaiz, giza eskubideen defendatzailea eta emakume baserritarra; hainbat urtez borrokan egon diren... [+]


2024-12-23 | Julene Flamarique
Emakumeak nola bortxatu aholkuak partekatzeko 70.000 partaideko Telegram kanal bat atzeman dute Alemanian

Mundu osoko 70.000 gizonek baino gehiagok hartzen dute parte emakumeak nola drogatu eta bortxatu hitz egiteko txat-talde batean. Alemaniako ARD irrati publikoko bi kazetarik egin dute ikerketa urtebetez eta erakutsi dute kasu batzuetan biktimak bikotekideak, arrebak eta amak... [+]


2024-12-23 | Ahotsa.info
“HTX-k bukatzen du bere zikloa, baina oraindik daude borrokatzeko eta aldarrikatzeko motiboak”

HTX ROCK jaialdiaren azken-aurreko edizioa izanen da abenduaren 28an, eta Atarrabiako herrian ospatuko den azkenekoa, alegia.


Hegoaldean 222 milioi euro gastatu dira Espainiako Loterian, sarietan jasotakoa baino bost bider gehiago

Gabonetako Loteriaren datuak eman berri ditu Espainiako Gobernuaren menpeko Estatuko Loteriak eta Apustuak elkarteak. Horien arabera, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan batez beste 84,33 euro gastatu ditu herritar bakoitzak, eta nafarrek, berriz, 53,38 euro, EiTBn irakur daitekeenez... [+]


2024-12-23 | ARGIA
Zaballako espetxeko funtzionarioek “ezkutuko greba” hasi dutela salatu dute zenbait presok

Hainbat euskal presok salatu duenez, Zaballako espetxezainek "ezkutuko greba" hasi dute, haien erdiak gaixotasun baja hartuta. "Ezkutuko greba honen bitartez, 'zerbitzuaren gabeziak' salatzea dute helburu, baina benetako greba bati ekin ez, eta preso... [+]


Eguneraketa berriak daude