Turistifikazioaren Aurkako Urria manifestazio jendetsu batekin borobildu zuen igandean desazkunde turistikoaren aldeko Bizilagunekin plataformak, baina turistifikazioaren inguruko eztabaidak bizirik jarraitzen du hirian. Hain zuzen ere, Donostiako azken urteko turismoaren... [+]
Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
osteguna 2024ko urriaren 31n
Bero-beroan
Espainia eta torturaren gaia Nazio Batuen Erakundean
Datorren martxoaren 15ean, Theo Van Boven Nazio Batuen Erakundearen torturari buruzko kontalari bereziak, Espainian duela hilabete gutxi egin zuen bisitaren berri emango du NBEren Giza Eskubideen Batzordean. Egindako txostenean, atxilotuekiko inkomunikazio garaia «tratu krudel eta ankertzat» jotzen du. Begiak estaltzea edo kaputxa jartzea debekatu beharko litzatekeela dio, eta honek torturatu ahal izateko egoera sortzen duela azpimarratzen du. Atxilotuek lehen unetik abokatua edota medikua hautatzeko eskubidea dutela ere zehazten du. Euskal presoen sakabanaketa ere aipatzen du txostenean eta honek preso eta senideen bizitza zailtzen duela. ETAren jardueraz ere mintzo da Van Boven eta bere jarduera salatzeaz gain, espainiar asko izuturik bizi dela adierazten du. Txostenaren filtrazioa Efe agentziak aurreratu du. Tortura salaketak, bestalde, ez dira eten eta Cuencako polizi operazioaren ondorioz atxilotutako Gorka Vidal, Irkus Badillo eta Beñat Berraondok Guardia Zibilaren eskuetan jasandako torturak salatu dituzte.
2003an Ertzaintzan %10eko lan hutsegitea izan zen
2003. urtean Ertzaintzan %10 inguruko lan hutsegitea izan zen El Pais egunkariaren arabera. Egunkari madrildarrak Barne Sailak oraindik ezagutzera eman bako txosten bateko datuak erabili dituela dio. Lan hutsegite txikiena urtarrilean izan zen, %9,2koa, eta handiena maiatzean, %20,5ekoa.
Elkarrik elkarrizketaren aldeko 100.000 sinadura lortu ditu Hegoaldean
Aspaldi ari da Elkarri elkarrizketaren aldeko sinadurak biltzen eta joan den asteburuan 100.000 sinadurara iristeko falta zitzaizkion 30.000 lortu zituen Hego Euskal Herriko 130 herrietan jarritako 550 mahaietan. Langintzan horretan 2.000 Elkarrizale aritu ziren, gizarte mugimenduak adierazi duenez. Sinadura hauekin, hauteskundeen ondoren Elkarrik alderdi guztiez osatua egongo den elkarrizketa mahaia osatzea eskatuko die Eusko Legebiltzarrari eta Nafarroako Foru Legebiltzarrari, herri ekimena erabiliz egingo den lege proposamenaren bidez.
Igandearen zain, azken txanpan
Hauteskunde egunerako azken txanpan, kanpainak abiada hartu duela esan liteke, nahiz eta honek ez duen zerikusirik Gasteiz eta Iruñeko legebiltzarrak edota udal hauteskundeetan izan ohi den zalapartarekin. Ezaguna da Espainiako hauteskunde orokorrek ez dutela halako sukarrik eragiten euskal gizartean, baina bestetik, oraingoan ere badira nahiko berezitasun termometroak gisako beste hauteskunde batzuetan baino gorago egin dezan. Igandeko emaitzen zain, inkestak daude indarrean: PPk gero eta zailagoa bide du gehiengo osoa; PSOEk gora nabarmen, baina seguruenik lau urtera begira geratuko da; EAJk bereari eutsi; Nafarroa Baik bere eserlekua ere lortuko bide du; EA larri berearekin; Aralar-Zutik bat amesten; eta Ezker Batua orain arte bezala. Bergarako proposamenaren ingurukoek ere eserleku gabe, bistan da, baina guztiek kontatutako dituzte modu berezian legez baliogabeen artean kontatuko diren botoak.
Erriberrin euskara bizi zela baieztatu du XVI. mendeko eskuizkribu batek
anjel jimenez biurrun ikertzaileak aurkitu du 1574. urteko eskuizkribua. Pedro Ezpeleta jaunaren zerbitzariak, Beltran Garrizek, Erriberriko plazan bandoa irakurri zuen euskaraz. Bere nagusiaren ukuiluan behorrak zituenak haien bila joateko zioen bandoak. Zerbitzaria ez zen pregoilari ofiziala eta plazan irakurri zuena pergaminoan jaso zuen notarioak, gero kontuak eskatzeko. Kontua da dokumentu horrek erakusten duela XVI. mendearen erdialdean erriberritarrek euskara erabiltzen zutela eguneroko jardunean eta ez, orain arte uste izan den bezala, talde txikietan eta espazio pribatuetan soilik.
Hezkuntza sailburua eta «Eskolak euskaldundu behar du» ekimena
Martxoaren 3an elkartu ziren EHE, IA, LAB, Sortzen-Ikasbatuaz, AEK eta Euskal Herriak Bere Eskola taldeetako ordezkariak EAEko Hezkuntza sailburu (Anjeles Iztueta) eta sailburuordearekin (Abel Ariznabarreta). Hezkuntza sistemak euskaraz dakiten haurrak izateko neurriak hartzeko eskatu zuen taldeak. Oraingo hezkuntza eredua gainditu behar dela gaineratu zuten. Iztuetak sistema bera indartzeko asmoa agertu zuen.
Euskaraz mintzatzeko txartela
Elgoibarko udaleko euskara sailak Izarra kultur elkartearen eta herriko euskaltegien laguntzaz euskara ikasle txartela ekimena jarri du abian ekainera arte. Euskara ikasita gero erabiltzea lan nekeza izaten dela jakinda, herriko 70 dendarik hartu du konpromisoa zeregin horretan euskaldunberriei laguntzeko. Hogei ikaslek jada txartela erabiliko dute dendetan eta puntuak lortzen joango dira dendariekin euskaraz izandako elkarrizketen konplexutasunaren arabera.
Norbanakoaren konpromisoak
29 konpromisoko zerrenda aurkeztu du Kontseiluak herritarrei zuzendua. Euskaldunentzat zein erdaldunentzat prestatu du zerrenda eta herritar anonimoarentzat pizgarri izango delakoan ospe edo prestigioko jendearengana joko dute konpromiso eske. Hona konpromiso zerrendako lehenengoak: «Euskara ikasiko dut», «Euskara maila hobetuko dut», «Euskara erabiliko dut», «Lehen hitza euskaraz egingo dut edozein erakunde, elkarte edo enpresetan».
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Urko Apaolaza Avila
#4
#5
Urko Apaolaza Avila
Azkenak
2024-10-31
Iñigo Satrustegi
Bizitza ez da esateko erraza
MIÑAN
NORK: Artedrama. Sambou Diaby, Ander Lipus, Eihara Irazusta, Mikel Kaye.
NON: Bilboko Arriaga Antzokian.
NOiz: Urriaren 25ean.
----------------------------------------------
Euskaraz kontatu zuten Ibrahima Baldek eta Amets Arzallusek Miñan 2019an. Bost urte... [+]
2024-10-31
Nicolas Goñi
Zuhaitzen migrazioa dugu oihanek klima larrialdiari aurre egiteko soluzioetariko bat
Gero eta egoera larriagoan daude munduko oihanak, klima aldaketak ekarritako bero uhin eta lehorteek bultzatzen dituzten suteengatik, bertzeak bertze. Latitude ertain eta borealetan klima jadanik aldatu arren, oihanak orain arte oso guti prestatu ditugu aldaketari, batez ere... [+]
2024-10-31
Jon Torner Zabala
“Eskolak ezin dio heriotzaren gaiari bizkarra eman”
Iragan astean kontatu genizuen etorkizuneko hilerriaz gogoeta prozesua egin dutela Antzuolan, eta protagonista nagusietakoak umeak izan direla, Herri Eskolan heriotzaren bueltan 1980ko hamarkadaz geroztik egiten ari diren lanketaren ildotik. Hain justu, “hainbat urtetan... [+]
2024-10-31
Jenofa Berhokoirigoin
Komun idorrak instalatu dituzte Hendaiako San Bixente ikastetxean, trantsizio ekologikoaren izenean
Hendaiako ikastetxean komun klasikoak kendu eta komun idorrak eraiki zituzten martxoan. Ikuspegi ekologikoari tiraka, egitasmo orokorrago baten barne dute aldaketa: hondarrak jangelako konpostari gehitu eta guzia baliatzen dute ikastetxean duten baratze pedagogikoan, Hendaiako... [+]
2024-10-31
Mikel Urabaien Otamendi
Nafarroako Gobernuak 2025eko aurrekontuen proiektua aurkeztu du, EH Bilduren oniritziarekin
Ezker Abertzaleak seigarren urtez jarraian Chivite lehendakariaren kontu ekonomikoen alde bozkatuko duela adierazi du. Egungo akordioa mantenduz gero, abenduaren 19ko Osoko Bilkuran gauzatuko da proposamena.
2024-10-31
Germán Gorraiz López
Kontzientzia kritikoa existitzen al da egungo gizartean?
Wikipedia.org-en arabera, Gish gallop (Gish-en lauhazka) edo falazien metrailadorea "eztabaida teknika bat da, aurkariari ahalik eta argudio gehienekin eraso egiten diona, argumentu horien zehaztasuna edo sendotasuna kontuan hartu gabe", eta albo-ondorio gisa... [+]
2024-10-31
Joan Mari Beloki
Errusofobia lehen eta orain (I)
Terminoaren jatorria XIX. mendearen hasieran kokatzen da. Garai hartan, liberal ingelesen asmo inperialistek errusiarrekin talka egin zuten, Errusia Asian zabaltzen ari baitzen eta Ingalaterraren kolonizazio nahiak oztopatzen. Beren interesak babesteko, Ingalaterrak errusiarren... [+]
Aurrekontu akordioa sinatu dute Nafarroako Gobernuak eta EH Bilduk
Hitzarmenak 1.035 euroko gutxieneko errenta bermatuko du eta euskara, osasuna eta etxebizitza izanen ditu konpromiso estrategiko nagusi. Hamargarren urtez jarraian, UPNk ez du batere eraginik izanen aurrekontuetan, urteroko legerik garrantzitsuenean.
2024-10-31
ARGIA
12 urtez azpikoentzat garraio publikoa doakoa izango da EAEn
Garraio publikoa dohainik erabili ahal izango dute 12 urtetik beherako EAEko haurrek. Administrazio gehienek babestu dute neurria, eta datorren urteko urtarriletik aurrera sartuko da indarrean.
2024-10-31
Leire Ibar
Mezu ultrakatolikoekin sabotatu dute LKN artistaren erakusketa Iruñean
Iruñeko kaleetan ikusgai dago LKN artista nafarraren Otoi nire alde erakusketa. Esprai beltzarekin eraso egin diote hainbat irudiri.
2024-10-31
Olaia L. Garaialde
Euskara eta sexu-genero disidentziak uztartzeko zertzeladak
‘Xoka. Jite disidenteak’ jardunaldiak antolatu ditu Ehgam Nafarroak. Hiru saio eginen dituzte Iruñeko Laban: azaroaren 5ean, 13an eta 19an.
2024-10-30
Julene Flamarique
Bizkaiko Arte Grafikoetako grebak ekoizpena geldiarazi du erreferentziazko enpresetan
Cebek patronalak blokeoa baztertzeko exijitu dute grebalariek, baita eros-ahalmena eta lan-baldintza duinak bermatzen dituen lan-hitzarmena ere, azkenekoa 2009-2011 . urtetakoa baita. Urriaren 30eko greba egunean Ertzaintzak langile bat “inolako justifikaziorik gabe”... [+]
2024-10-30
Leire Ibar
Nafarroako Gobernuari “proposamen serioagoak” egitea eskatu diote hezkuntza publikoko irakasleek
Ikasturteko bigarren greba eguna izan zuten asteartean hezkuntza publikoko irakasleek. Urriaren 29an Nafarroako hezkuntza sektoreko sindikatu nagusiek, hala nola Steilas, ANPE, AFAPNA, LAB, CCOO, ELA eta UGT-k greba eguna egin zuten.
Eguneraketa berriak daude