Zer da... Burtsako Crasha
Burtsako crasha terminoarekin, Burtsan kotizatzen duten balore gehienen beherakada guztiz azkarra adierazten da. Kotizazioen beherakada bat-bateko hori, egun bakar batean gertatzen dena, merkatuaren beraren doitzeko mekanismo bat besterik ez da. Crashak burtsako euforia-aldi baten bukaera ekartzen du, eta, zenbaitetan, ekonomiaren atzeraldi baten atarikoa izan daiteke. Ekonomiako edo burtsako euforiazko egoerek, non eskariak erruz gainditzen baitu eskaintza, titulu kotizatuen prezioak gizenarazten dituzte, gainbaloratuak geratzeraino. Merkatua bera arduratzen da prezio horiek zuzentzeaz, bat-bateko beherakadaren bidez: horixe da crasha. Crash terminoa, 1929ko krisi ekonomikoan sortua, 1987an hartu zen berriro, azken hamarkadetako burtsako beherakadarik handiena definitzeko. 1987an Wall Streeten lortutako maximo historiko etengabeak eta operazio-aretoan bizi zuten giro euforikoa prezioen berebiziko beherakadan bukatu zuten. Urriaren 19ko astelehena, orduz geroztik "astelehen beltza" deitua, Dow Jones indizearen %22,6ko beherakadarekin itxi zen. Ez nazioarteko merkaturik indartsuenak, ez balore pisudunenak, ez ziren salbatu crash hartatik. Burtsako fantasma hori berriro agertu zen burtsa guztietan hiru urte geroago, Estatu Batuek Iraken egin zuten aurreko interbentzioaren ondoren (1990), nahiz eta beherakadaren intentsitatea ez zen izan 1987koarekin konparatzekoa.
Kongoko Errepublika Demokratikoa ari da gehien jasaten tximino baztanga edo mpox-en epidemia. Urtea hasi zenetik 16.700 kasu atzeman dituzte, eta ia 600 pertsona zendu dira herrialdean; gehien-gehienak, haurrak.
Tuteran 30 urteko gizon bati 23 urteko bikotekideari erasotzea leporatu diote, eta Ondarroan 31 urteko gizon bati lankide bati ukituak egitea, herriko osasun etxean. Bilboko jaietan bi sexu eraso salatu dituzte, eta Donostian 20 urteko gizon bat atxilotu dute, hiriaren... [+]
Hainbat kolektibok salatu du Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean arreta jasotzen duten transei lehen harrera psikiatrikoko profesionalek egiten dietela, horrek transak patologizatzen dituela eta harrera endokrinoak egin beharko lukeela. Harrera endokrinoak... [+]
Etxebizitzen %20 baino gehiago jadanik bigarren etxebizitzak dira Ipar Euskal Herrian. Larrialdi klimatikoaz sentsibilizatzeko lau hilabetez, Nantesetik abiatu Alternatiba txirrindula itzulia, kostaldean zen aste buruan.
Iazko urtarril-otsailean izan genuen Hego Euskal Herrian bisitari, egundoko propagandaz girotuta baina aparteko arrakastarik gabe, Shen Yun izeneko antolakundearen “Txina komunismoaren aurretik” ikuskizuna. Agian neuk ere esan behar nuen zerbait orduan, haren... [+]
LAB sindikatuaren kontaketaren arabera, dagoeneko 36 dira aurten Euskal Herrian lan-istripuz hildako langileak.
Mehatxu larriak egitea egotzi diote, eta behin-behinean aske utzi dute urruntze agindua ezarrita. Ertzainak sexua aldatu zuen azaroan, baina inori ez zion ezer esan.
Nahiz eta Nafarroako hainbat udalerrietako udaltzaingoek taserrak dituzten, ez dago armen araudian jasota. Azkoienen lau aldiz erabili dute, eta Iruñean aurtengo ekainean erabili zuten lehen aldiz.
Palestinarekin Elkartasuna plataformak deituta, bi hiriburuetako jaietan "Palestina presente" egoteko aldarria luzatu dute. Ostiralez Bilbon, eta larunbatez Donostian.
Testu hau goizeko ordu txikitan izaten diren hausnarketa batekin hasi da, Araba galduko herri batean zoruan jarrita, ortzimugan eguzkia ateratzen dela ikusirik. Zelai hori eta nabarren artean hegan egiten duten txoriei so eginez, mendietan dauden basoetan pentsamenduak galduta... [+]
ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei ikus-entzunezko proposamen.