Egunkaria itxi zutenetik urtebete igaro den honetan, euskalgintzak jasotzen dituen erasoak gaitzesten ditut, Guardia Zibilak zein Ertzaintzak egindako torturak gaitzesten ditut, mehatxatua edo bizkartzainekin ibiltzeak sorturiko askatasun-murrizketa gaitzesten dut, alderdi politikoen ilegalizazioa gaitzesten dut, banakako giza-eskubide zein eskubide kolektiboen urraketa oro gaitzesten dut.

Bale, eta orain zer? Posible izango dut Bilboko Udalbatzan hitz egitea edo udal jardueran parte hartzea? Ikasle presoek EHUn ikasteko aukera izango al dute? Presoen sakabanaketa salatzen zuen "Euskal Xakobeo" Bilboko Inauterietako desfilean egongo litzateke?

Gure herrian bizi dugun gatazka politikoaren ondorioz, guztiok dakigu eskubide-urraketa ugari daudela. Eta badakigu ere gatazkaren konponbidea eskubide guztien berme ematean oinarritu behar dela.

Gatazka konpontzeko proposamenak ez dira falta. Baina, bai, nire ustez, gatazka konpontzeko benetako borondatea.

Konponbide hori lortzeko lehenengo urratsa Euskal Herria herri gisa onartzen duten indar politikoen arteko akordioan kokatzen dut. Baina akordio horretarako borondaterik al dago?

Josu Jon Imaz prest dago PP eta PSOErekin hitz egiteko, baldintzarik gabe. Baina Batasunak ez badu ETAren jarduera gaitzesten, EAJk ez du Batasunarekin hitz egingo.

Pasa den abenduan, Bergarako Proposamena plazaratu zen eta muzin egin zioten EAJ, EA, Aralar, Zutik edo Batzarrek, nahiz eta jakin gatazka bideratzeko ateak irekitzen zituela. Argi dago hauteskunde-atarian beti interes partidistak gailentzen direla, baina noiz izango gara gai, talde politiko bakoitzaren interesak alde batera utzita, Euskal Herria herri bezala onartua izan dadin beharrezkoa den elkarlana abian jartzeko?

Epe laburrera zaila izango da, murgilduta gauden hauteskunde-kanpainan norberak berea defendatzeari ekiten baitio. Batzuek PSOEren garaipenean jarrita dute itxaropena. Nik ez dut uste PSOEk irabaziko duenik, baina horrela izanda ere, euskal gatazkaren konponketa ez da Madrilgo Gobernua eskuratzen duenengandik etorriko. Konponbidea gure artean, hain anitzak garen euskal herritar guztien artean bilatu behar dugu. Eta gure arteko elkarlanerako oinarriak jarrita, Espainia eta Frantziako Estatuei exijitu beharko diegu Euskal Herriaren aitortza.

Jadanik martxoaren 15era begira jarri behar dugu. Alde guztietatik entzuten dut 2004 urtea oso urte garrantzitsua izango dela. PPren ustez, ETAren suntsipen poliziala lortuko duelako. Ibarretxeren kasuan, ez dakit bere Plana onartu zelakoan edo zergatik. Baina niretzat 2004 urtea garrantzitsua da, bizi dugun gatazka bideratzeko aukerak daudelako.

Edo beharbada erratuta nago eta ez dago aukerarik. Egia esanda, klase politikoari begiratuta ez dut konponbiderako aukera handirik ikusten. Baina beste motako adibideak egon badaude, ELA eta LABen arteko harremanen berreskurapena edota Nazio Eztabaidagunean lantzen ari diren proposamenak.

Egoera argi-ilun honetan nahiago dut argia ikusteko ahaleginak egitea, egoera berri bat erdiestearen aldeko indarrak biltzeari ekinez, eta ez hasieran aipaturiko gaitzespen hutsal kontuekin ibiltzea. Oso argi dut gaitzespenek ez dituztela gauzak konpontzen. Eta horren adibide nabarmena emakumeok jasaten dugun biolentzia dugu: guztiok gaitzesten dugu biolentzia sexista, baina egunez egun esnatzen digun berria da gizon batek eraildako emakume batena. Horretan argi dugu biolentziaren muinera jo behar dugula, gizon eta emakumeon artean dauden ezberdintasun-harremanak deuseztatuz. Ikas dezagun eta ekin diezaiogun benetan gatazkaren konponbideari, aurrebaldintzarik jarri gabe.