Arte eta arkitekturaren historia gaurkotuta
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan, erromanikotik gaur arte sortutako artearen ibilbidea aurkeztea du helburu liburuak. Baziren zenbait urte, 80ko hamarkadatik hain zuzen, ez zela gisa honetako lanik argitaratu eta, normala denez, garai hartakoak nahikoa zaharkituta zeuden honez gero. Lehendik zegoenari ikerketa lan berriak eta egileen esperientzia gehituaz, informazioa osatu, zuzendu eta berritzea izan da argitalpen berri honen ekarpenik interesgarriena.
Erromanikotik gaur egun arte sortutako artea hiru atal nagusitan banatuta aurkituko dugu: Erdi Aroa (XI.-XV. mendeak), Aro Modernoa (XVI.-XVIII. mendeak) eta Aro Garaikidea (XVIII.-XX. mendeak). Garai historiko bakoitzeko espezialistak izan dira testuen egileak, EHUko irakasleak guztiak. Espezialistak izanagatik, egileen asmoa ez da soilik adituei edo arte historiako ikasleei zuzendutako testuak egitea izan, artean interesa duen edonork erabiltzeko moduko lana osatzea baizik. Beharbada, garai bakoitza ikuspegi ezberdin batetatik abiatuta landu izanaren ondorioz, epe historikoen artean nolabaiteko haustura nabarmentzen da, loturarik eza. Baina bestalde, banaketa horrek, mesede egin dio atal bakoitzaren zehaztasun eta zorroztasun historikoari.
Erdi Aroa lauso ilun batez estalirik egon izan da luzaroan. Felicitas Martínez de Salinas eta Juan Jose Usabiagak, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoari dagokionean, lauso hori garbitzen saiatzeko lan gogorra egin dute. Orain arte egin izan diren ikerketa lan gehienak, artelan edo lurralde konkretuei buruzkoak izan dira, lan solteak. Oraingoan ordea, aurrez sakabanaturik zegoen guztia batu eta osatuz, erromaniko eta gotikoaren ikuspegi orokor bat eskaini ahal izan digute, arlo horretan zegoen hutsune nabarmena betez. Garai eta lurralde bakoitzeko adibide interesgarrienak aztertzen ditu liburuak, gaur arte iritsi zaigun ondarearen ikuspegi zabal bat eskainiz. Interesgarria da, besteak beste, Gasteizko Katedral Zaharreko indusketa arkeologikoek hiriko historia artistikoari egin dioten ekarpenaren aipamena, aurkikuntza berriek lehengo uste batzuk baieztatu eta beste batzuk ukatzea ahalbidetu baitute.
Nabarmena da garaiak aldatzen ari direla. Duela zenbait urte ia pentsaezina izango litzateke emakumea eta euskal artea izenburu berean uztartzea. Beharbada horixe da liburu honek eskaintzen digun berrikuntzarik aipagarriena. Nahiz eta Aro Garaikidea lantzen duen atalean soilik izan, emakumeek sortutako arteak merezitako arreta izan du, eta tamalez, hori oraindik berrikuntza bezala ikusi behar dugu. Azken urteetan, erakusketetan gero eta emakume gehiagoren lanak aurkeztu arren, lehenengo aldiz izan dute mota honetako liburu batean aipatuak izateko "ohorea". Gaur egunean, arte sorkuntzan emakumeek duten presentzia gero eta handiagoa ederki islatzen du liburuak eta pentsatu genezake, Aro Garaikideko atala osatzeaz arduratu diren bi irakasleak emakumeak izateak, eduki duela eraginik horretan. XIX. mende bukaeran Ascensión Martiarenarekin hasi eta gaur egunera hurbiltzen goazen heinean, gero eta ugariagoak dira emakumeen aipamenak, artean ere, beste hainbat alorretan bezala, emakumeek objektu izatetik subjektu izatera eman duten jauziaren ispilu.
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Atxik Berrituz giristino taldeak Kristauak Euskal Herriko bake prozesuan liburua argitaratu du Maiatz argitaletxearekin. Giristinoek euskal bake prozesuan zer nolako engaiamendua ukan duten irakur daiteke, lekukotasunen bidez.
Ertzaintzarekin bigarren negoziazio mahaia ireki du Bigen Zupiriak, martxoan ERNE, ESAN eta SIPErekin ertzainei urteko soldata gutxienez 4.200 euro igotzea adostu ostean. Agente kopurua areagotzeko plan horretan Arkautiko (Araba) akademiak "berebiziko... [+]
Maiatzaren 17an Erriberako lehenengo Euskararen Eguna eginen da Arguedasen, sortu berri den eta eskualdeko hamaika elkarte eta eragile biltzen dituen Erriberan Euskaraz sareak antolatuta
EH Bilduk aurkeztutako mozioa onartu dute osoko bilkuran. Udalak egitasmoa sustatzen duen enpresari, Cañaveras Solarri eskatu dio proiektuak ez ditzala hartu balio estrategiko handiko gisa kalifikatutako nekazaritza lurrak, eta gune populatuetatik gutxienez 500 metroko... [+]
Duela egun batzuk iragarri zuen Puntueu-ek La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko zuela. Asteburu honetan izan dira partiduak, hain zuzen, eta monitorizazioaren datuak hor daude, penagarriak dira.
Jada bizpahiru aste izango dira irakurri nuenetik, Maialen Akizuren zutabe batean. Aner Peritzek telebistan esandakoak zekartzan: “Bertsolaritza da gizon zis heteroekin ez harremantzera eraman nauena, bertsolaritza delako disidente egin nauena, eta, era berean,... [+]