Hasier Etxeberriari eta David de Jorgeri, Sukaldean liburuaren egileei.

Garai batean bekatu larria zen gula munduan, eta hamaika izen hartzen zituen bere izate sendo eta zabalean. Euskal Herrian bertan, sabelkeria deitzen zioten batzuek, eta besteek berriz gormandiza edo jalekeria. Bere eragin bortitza zela eta, Elizak mehatxuka ibili behar izaten zuen: "Gulan erori dena -zioten abadeek pulpitoan -, gosez eta egarriz ibiliko da, ur xorta bat ere ezin erdietsiz, ahuldua eta flakatua". Jendeak, pietate handiko egun haietan, errespetuz entzuten zuen predikua, baina, ai!, dozena bat buñuelo eskatzen zuen hurrengo urratsean.

Aldaketak suertatu ziren, ordea, eta gula, gaur egun, hil zorian dagoen mamu bat besterik ez da; desbizi ere armiarma-sarezko herrialde ospelean desbizi da, zapuztuta eta etsita. Non ote da Neron enperadore hura, bazkaldu eta, ostera jan ahal izateko, gonbito egiten zuena? Non ote Versalles-eko oturuntza haiek, zeinetan, hamazazpi platera desberdinen ondoren, nataz egindako elefante bat, tamaina naturalekoa, ateratzen zuten postretzat? Non La grand bouffe filmean azaltzen diren bezalako joerak? Vanitas Vanitatum, egun horiek joanak dira betiko. Inork ez dio orain, gulari, holako adoraziorik. Ez holakorik eta ez bestelakorik.

Ez baitago erabateko etsipena mamu guztien esku, aldian behin begi bat zabaltzen du Gulak. Sumatzen al da argitxorik urrunean? Zabaltzen al da leihatilarik?. Normalean ezetz iruditzen zaio, eta bere lozorroan jarraitzen du. Baina gaurkoan ez da hola gertatu. Gaurkoan, inauteri bezpera honetan, zabalik ikusi du leihatila, piztuta urruneko argia. Inauteriak! Jai ederra da! Bere eguna, ia! "Ez dut auzia galdutzat jo behar!", esan dio Gulak bere buruari, pilpilka bihotza, puztuta bere ilusio guztiak buñueloak bailiran. Aldarte horrekin, gogor astindu ditu hegoak. Ez du hautsik behar.

Egin du Gulak hegan, kokatuta dago jada jatetxe eder bateko sabaian. Mahaiak beteta daude, eta talde mardulak osatzen dituzte bezeroek: gizonezkoak hemen, gizonezkoak han, matrimoniyuak tartean. Builaka ari dira denak, algararen bat entzuten da noizean behin. Umeak txantxo jantzita daude. "Agg!", hots egiten du Gulak ume haiei begira. Gerlariak eta printzesak alde batera utzita, gainerako guztiak hanburgesaz mozorrotuta baitaude. Baina instant bat izan da. Berehala etorri da bere onera. Gose usaina dago jantokian, azeitunak irensten ari dira asko, koskorrik gabe daude dagoeneko ogi opilak. "íViva Pantagruel!", hots egin du Gulak.

Baina, ixo!… badoa ugazabandrea -begirada fier, libretatxoa tente- gizonezkoz hornitutako mahai baterantz. "Zer hartuko duzue?", dio agur modura. Tarterik gabe, zerrendari ekiten dio: "Tomate konfitatuak dauzkazue, tomateak hegaluzez beteta allioli saltsarekin, tomateak okelaz beteta Carolaren eran, eta trufa beltzen nahaskia ere badaukazue, eta pasta txipiroiekin, pasta soja-saltsa eta oilaskoarekin, eta arraingorri pastela, itsaskabra pastela, ganbak tenpuran…".

Ugazabandreak zerrendarekin jarraitzen du, gizonezkoek aingeruek bezala egiten dute irribarre. Eta Gulak ere irribarre egiten du; zerukeriarik gabe, baina zabal. Gizonezko batek keinu egiten dio ugazaba-andreari. "Niri, letxu entsalada bat tipula pixka batekin", dio. Luze gabe, bere bost kidek baiespena ematen diote. "Oso ideia ona", dio izkinakoak. Libretatxoan idatzita dago jada: letx&tip 6. Beste hiruk zainzuriak eskatzen dituzte, "baina ez maionesarekin" - zz&ozp 3-; azkenekoak, berriz, ezerezaren alde jokatzen du garbi: "Legatza bakarrik hartuko dut. Plantxan. Patatarik gabe, mesedez". "Oso ideia ona. Nik berdin", txalotzen du izkinakoak. Oihartzunak lagunduta bezala, hitz haiek behin eta berriro igotzen dira sabaira. Begira zer aurpegi daukan Gulak: arestiko irribarrea izoztuta datza bertan.

Mahaiko hamar gizonezkoak hizketan ari dira, lanturuak eta hasperenak sortzen dira beren ezpainetatik: "Kolesterol", dio batek; "tentsio altua", besteak; "azido urikoa", hirugarrenak, "oraindik beste hamar bat kilo galdu behar ditut", laugarrenak… Zorionez, Gulak ezin ditu hitz latz horiek entzun. Dagoeneko atera da iheska, hegaka doa armiarma-sarezko herrialderantz. Kristalezko teilatu baten gainetik pasatzean, bere irudia ikusten du aspaldiko partez: "Pterodaktilo bat ematen dut!", dio izututa, hegoei areago eraginez.