400 gramotik gorako jaioberriek bizirik irauten dute
Hori izan daiteke mundu osoko pediatrek eta neonatologoek (bereziki jaioberriez arduratzen diren espezialistek) Bilbon egindako nazioarteko kongresuan plazaratutako ondorio nagusiena, nire iritzian bederen.
Bilboko Euskalduna Jauregian egindako kongresua Europako Ikerketa Pediatrikoen Elkarteak batetik, eta Europako Neonatologia Elkarteak bestetik bultzatuta egin zen, eta bertan adituen kezka nagusiak biltzen dituzten gaiak jorratu ziren: nutrizioa, metabolismoa eta gaixotasun arraroak, betiere haurtzaroko lehenengo aro horiei begira.
Iazkoa (2003. urteko iraila-urrian egin zen) 44. edizioa izan zen, eta bertako presidente Adolf Valls i Soler doktoreak esan bezala, "garaiz aurreko jaioberrien biziraupenerako pisuaren beheko muga 400 gramotan koka daiteke gaur egun, eta horrek jaiotza haurdunaldiko 24. astean gerta daitekeela esan nahi du". Valls-en arabera, jaioberrien biziraupenerako pisu-mugak poliki-poliki beherantz joan dira, historikoki. Duela urte batzuk 1.500 gramotan zegoen muga hori, aurrerago 1.000 g-tan jarri zen biziraupeneko muga, eta badira urte batzuk erreferentzia hori 500 gramotan dagoela jarria. Baina hortik beherako pisuarekin jaiotako ehunka ume bizirik atera direnez gero, gaur egun muga hori 400 g. inguruan dago ezarria. Eta horri heldu nahi diote adituek.
Muga hauek badituzte ondorioak, noski, eta epe gutxi-asko luzera ume horiek arrasto neurologikoak, biriketako arazoak, garuneko paralisia, atzerapen mentala edo ikaskuntzako arazoak izan ditzakete. "Arrisku bereziko haurrak izan arren; kasurik gehienetan ondo geratzen dira". Erditze goiztiarrak dira hilkortasunaren aurreneko arrazoia, eta baita jaioberrien arazoen aurreneko kausa ere, eta zoritxarrez ezin dira oraindik erabat prebenitu. Bi arrazoi aipatu zituen Valls i Soler adituak erditze goiztiar gero eta ugariagoak esplikatzeko: ama erdiberrien adina gero eta handiagoa izatea batetik, eta ugalketa lagunduaren eraginez erditze anizkoitzak gero eta usuagoak direla bestetik. Egunkarietako albisteak irakurri besterik ez dago, erditze hirukoitzak eta laukoitzak garai batean baino askoz ere "normalagoak" direla ikusteko.
Faith Chepngetich Kipyegon keniarrak 1.500 metroko atletismo proba irabazi zuen larunbatean, Paris 2024ko azken-aurreko egunean, bigarren emakumezkoa bilakatuz historian atletismoan urrezko hiru domina olinpiko erreskadan lortu dituena. Gauzatxo bati ere erreparatu... [+]
Kazetariak adierazi du ez diotela argi azaldu zergatik espetxeratu zuten, eta espetxean zegoela “bere buruaz beste egitea” iradoki ziotela, Russia Today-n izandako elkarrizketa batean. Esan du laguntza “gutxien espero zen tokitik” etorri dela.
Gipuzkoako Plataforma Antitaurinoak deitu zuen mobilizazioa, “Ez da kultura tortura da” lelopean. Donostiako Aste Nagusian zezenketak egongo dira aurten ere, jaietako egitarautik kanpo bada ere, hiru ikuskizun eskainiko dituzte abuztuaren 15,16 eta 17an Illunbeko... [+]
Kataluniako erkidegoko azken hauteskundeetatik eta Europako Parlamenturako bozen emaitzetatik abiatuta, presio turistiko handiena bizi duten Herrialde Katalanetako herrietan eskuin muturraren botoak nola egin duen gora aztertuko dugu artikulu honetan.
Odei Etxeberri Bimboire, Gorka Roca Torre eta beraien seme Oihan eta Miru buruaskiak dira elikaduran. Horretarako, aztertu behar izan dute gorputzak zer elikagai eta zein kopurutan behar dituen; horiek zein janaritan dauden; urtaro bakoitzean horiek denak eskuratzeko zer landu... [+]
Bitxia egiten zait oso askok su artifizialei dieten miresmena. Ikuskizunak sortzen duen itsutasun eta gorreria aukeran nonahi. Ni uxatu egiten nau giro piroteknikoak. Baina onartzea besterik ez daukat gehiengo batek horretan murgilduta bizi nahi duela; besteak beste, sistema oso... [+]
Carles Puigdemonten ihesaldiaren bertsio bat kontatu du La Vanguardiako kazetari Mayka Navarrok, "iturri ofizialetatik lortua". Lastozko txapelak, gurpildun aulki bat eta hiru ibilgailu erabili zituzten mossoak nahasteko. Puigdemontek “gaur edo bihar” hitz... [+]
Mende batean, Baionako Euskal Museoak izan duen bilakaeraz erakusketa berezia sortu dute. Argazki, tindu edo objektuak ikusgai dira. 1924an William Boissel Bordaleko militarrak bultzatu zuen museoaren sorrera, "euskal herri tradizionalaren" ondarea babesteko... [+]
Egia esan, pena ematen dit kritika honi izenburu hau ipintzea. Bizeten Carmen oso opera ederra da, sentimendu unibertsalak jorratzen dituena, hala nola pasioa, jeloskortasuna, maitatuaren posesioa, independentzia... Eta hori guztia musika-lan bikaina oinarri hartuta. Baina... [+]
Bi bortxaketa eta beste sei erasoren salaketa zuzenak jaso ditu Gasteizko Mugimendu Feministak. Elkarretaratzea egin du erasoak salatzeko txosna gunean, ostegunean. Gasteizko Udalak elkarretaratzea ostiralean 11:00etan egin du. Erasoen harira ez dute inor atzeman, momentuz.
Martxoaren 5ean zabaldutako auto batek armarria “kentzea edo ezabatzea” agindu zuen, “jarrera politiko baten aldeko posizionamendua” dela eta “neutraltasun politikoaren aurka” egiten duelako. UPNk jarri zuen salaketa, eta Atarrabiako alkate... [+]
Bizkaiko e28 koordinadorak salatu du kide trans lodi batek eraso lodifoboa pairatu duela Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean.
ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei irakurgai proposamen.
UPNk mozioa aurkeztu du Tafallako udalbatzan gobernu taldeari eskatzeko bertan behera utz dezala Raimundo el Canastero musika taldearekin zuen kontratua jaietan kontzertu bat egiteko. Lizarrako jaietan izandako polemikaren ondoren etorri da zentsura eskaera. PSN batu zaio... [+]