Juan Antonio deitzen da, baina txikitatik datorkio Txentxo eta hala sinatzen du berak ere. Jaenen jaio zen duela 46 urte eta 10 urterekin etorri zen Berriozarrera. Han aritu zen metalurgian 18 urtez; 13 urtez, halaber, 79tik, HBko zinegotzia izan zen bertako udaletxean eta 6 urtez HBko liberatu gisa aritu zen. Nafarroako ezker abertzaleko ibilbide historikoa jarraitu duenak bazuen bere berri.
Diario de Noticiasen idatzi berri duzun artikuluan, Batasunak Nafarroa Bairi egin dion akordio deialdia propagandistikoa dela irudikatzen duzu.
Ez, ez da horrela, Aralarrek oso serio hartzen du Bergarako proposamena, eta bertan batzen diren bi printzipio nagusi, autodeterminazioarena eta gatazka bortitza elkarrizketa eta negoziazioaren bidez konpondu behar direla, Aralarrek onartu egin ditu...
Baina ez nabil Bergarako proposamenaren edukiez, aipatu artikuluan Batasunak Nafarroa Bairi egin dion proposamenaz ari zara, botoa koalizioarentzat eskatuko lukeela honek Bergarako espirituaz bat egingo balu...
Bai, horretan bada propaganda kutsua. Nafarroa Bai sortzea korapilotsua izan da eta Batasunarekiko beste akordio bat are korapilotsuago litzateke. Akordio horiek lortzea konplexua da eta ez dira lortzen proposamena Anaitasunan eginez edo hitz handiak erabiliz, sukalde lan serioa eskatzen dute. Zilegi da hori egitea, bakoitzak bere esparru politikoa zaindu behar duelako, bana deialdi horiek akordioak bilatzera baino, gehiago datoz haien barne egoerak asetzera.
Tira, aurrera begira agian bai, baina hauteskunde hauetarako ez duzula elkarlan posiblerik ikusten.
Zaila zela jakinda ere, guk ahalegina egin nahi izan dugu aukera hori gauza zedin, eta Batasunak egindako proposamen batzuk Nafarroa Baira eramateko konpromisoa hartu genuen bertan eztabaida zitezen. Batasunak, ordea, bide hori erre egin zuen Anaitasunako proposamenarekin. Ezker abertzale ofiziala bi hilabetez aritu da Baskongadetan bere proposamena lantzen EAJ eta EArekin. Han ez da posible izan eta bi alderdi horiek Nafarroa Bairen barruan ere badira. Dena den, elkarlan hori lehenago edo geroago gauzatu egin beharko litzateke, beraz, berehalako interesak asetzeagatik ez dezagun epe ertainera begira lor daitekeena zapuztu.
Nafarroa Baitik erantzun zaio Batasunari bere hiru printzipio nagusiak onartuz gero ateak zabalik lituzkeela. Hitz egiten ari garenagatik, ordea, jakitun zarete hori ia ezinezkoa dela.
Guk hasieran aipatu genuen zerrendak blindatua izan behar zuela, eta esan nahi genuen ezin dugula zerrendaren aukera Espainiako legalitatearen esku utzi. Batasunak ulertu behar du bera dagoen egoeran dagoela eta ezin duela koalizioan alderdi gisa parte hartu; baina eragozpen hori gainditzeko eta elkarlanean aritzeko modu ugari leudeke, baldin eta Batasunak onartuko balu Nafarroa Bai berez aurrerapen handia dela. Nafarroa Bai eta Batasunaren artean desberdintasun handiak dira: partehartze instituzionala Madrilen, hautatutakoen mintzakidetza izaera...
Duela bi aste 30en bat pertsona ezagunek, Nafarroa Bai eta Batasunaren arteko akordioa eskatu zuten. Ezker abertzaleko sektore batzuetan behintzat bada gogoa elkarlan hori eman dadin. Gainera Aralarreko zenbait kide ere bada talde horretan, tartean bozeramaile lanetan aritu zirenak.
Ni ere elkarlan hori nahi dutenen artean nago. Baina, jakina, ezin da Nafarroa Bai gisako aurrerapauso handi bat gutxietsi Batasuna hor egotea posible ez delako. Presio molde horiek oso arriskutsuak dira...
Zergatik?
Bada, akordioak, lortuko badira, elkarrizketa, malgutasuna, prestutasuna eta halakoen ondorio izango delako eta ez presioaren ondorio. Presio mota bat izan daiteke komunikabideen bidez etengabe elkarlan eskaintzak egitea horretarako biderik zehaztu gabe; eta beste presio mota bat izan daiteke Aralarreko militanteak erabiltzea presio hori egiteko.
Diozunagatik, talde horrek egindako presioa ez duzue batere gustuko izan.
Bai, ez dugu batere gustuko izan.
Beraz, Aralarren ere izango duzue zertaz hitz egin.
Ez, ekimen horretan parte hartu dutenak Aralarreko militante ezagunak diren arren, beren izenean aritu dira eta hala onartu behar da. Baina denok dakigu egoerak irakurtzen.
Aipatu artikuluan, gaur egun egiten ari den galdera bati buruz aritu zinen: «Nafarroa Bai posible bada, zergatik ez antzeko zerbait EAEn?». Artikuluan eman gabeko erantzuna emango al zenuke orain?
Nafarroan posible izan bada, berau gauzatzeko kudeaketa nagusia Aralarren esku egon delako izan da. Denok utzi ditugu gureak diren ezaugarriak bidean, baina Aralarrek gehien, besteak beste zerrendaburuak eta halakoak baldintza gisa eskatu ez dituelako. EAEn Aralarrek errealitate desberdina bizi du eta nekez mugiarazi zitzakeen EAJ, EA edo Batasuna moduko alderdiak. Bergarako proposamena batez ere EAJri zuzendua zegoen, eta honek ezezkoa ematean, Batasunak bere ahalegina baretu zuen. Ezin da esan EAEn halakorik ez dagoelako Nafarroa Bai txarra denik.
EArekin izandako negoziazioetan ez zirudien bien aldetik ere akordioa lortzeko borondate oso handia zegoenik.
EArekin negoziatzen ari ginela, baldintza gisa jarri genuen gurekin negoziatzen ari zen bitartean ez zuela negoziazio lerrorik irekiko EAJrekin. Nik ez dakit EA gurekin hasi ote zen EAJ artega jarri nahian, baina edozein eran baldintza hori bete egin zuen.
Beste gai batzuetan »ezkerreko izaerari buruzkoa, paritatea...», ordea, ez zen akordiorik izan. Aralarren baitan ere izan da eztabaida bat EArekin joatea komeni zen ala ez. Oraingoan ez dira nahiko baldintza izan halako apustu bat gauza dadin.
Aralarrek ez du parte hartzen Nazio Eztabaidagunearen foroan. Foroaren ibilbideak posible egingo al luke beste une batean hor egotea?
Guk hasieran egin genuen zenbait ekarpen foro honen ezaugarritzeari buruz, eta ez zitzaigun kontuan hartu: era pertsonalean bakarrik egon zitekeen, zuzendaritza organuan alderdietakoak gutxi batzuk besterik ez ginen eta beren jendea gehiengo oso handia zen, prozesuan hasiz gero bukaerara arte egon beharra... Horregatik ez gara izan, batez ere ezker abertzale ofizialarentzat beharrezkoa den tresna bat delako bere berkokapena egin ahal izan dezan. Jakina, hori guztiz errespetagarria eta zilegia da. Gu egon izan gara puntualki foroan eta aurrerantzean ere gure behin-behineko ekarpenak egingo ditugu hala eskatzen bazaigu.
Foru hauteskundeetan Nafarroa Baiko indarrek 54.000 boto lortu zituzten. Egingo al zenuke boto aurreikuspena?
Gure hautes sabaia baino dezente gehiago lortuko dugu: 60.000 eta 70.000 boto lortuko ditugulakoan nago. Horrek, epe ertainera, Nafarroaren mapa politikoa aldatuko du.
Diputaturik ateraz gero, zein izango da Uxue Barkosen zeregina Kongresuan?
Bat aterako dugu eta egoera oso berezian bi ere bai, edo diputatu bat eta senatari bat. Diputatu hori beste 350en artean mugitu beharko da. Beraz, Uxue Barkosek gutxi egingo du ikuspegi kuantitatibotik, baina asko kualitatibotik. Nafarroa ofiziala gezurrezkoa dela islatuko du eta egiazko Nafarroaren ispilu zehatzagoa eskainiko du. Horrez gain, harreman mundu bat eraiki ahal izango da estatuko beste nazio batzuekin.