Berriz ere bere berezitasunak erakutsi dizkigu Nafarroak. Oraingo honetan, beste herrialdeetan ez bezala, lau alderdi abertzale eta euskaltzale elkartu eta koalizioa osatu dute datozen hauteskunde orokorretarako: Nafarroa Bai. Historikotzat jo dezakegun berrikuntza hori ez da halabeharrez sortu, koalizioa ahalbidetu duten testuinguru eta arrazoiak tarteko izan baitira.

Miguel Sanzen UPNk, duela zenbait urte Nafarroako Gobernua eskuratu zuenetik -PSN-CDN-EA hirukoaren esperientzia ezegonkorraren ondoren-, eta PPk Madrilen lortutako gehiengo osoaren babesean, eskuineko autoritarismo latza eta euskaltasunaren aurkako errebantxa ezaugarritzat izan dituen ibilbidea egin du Gobernuan.

Autoritarismoari dagokionez, entzungor egin die oposizioaren hainbat eta hainbat proposameni, nahiz eta zenbaitetan parlamentu gehiengoa izan; uko egin dio gizarteko talde edo plataforma ugarirekin hainbat motatako arazoei buruz hitz egiteari; Ongizatearen Estatuaren moldeko politika zekenak aurrera eraman ditu, eta abar eta abar. Euskaltasunaren aurkako jarreren inguruan, berriz, zer esango dugu bada: euskara lurralde osoko hizkuntza ofizialkidea ez izateak eragindako hizkuntzazko aurrerapen eskasak oraindik gehiago eskasten dituen administrazioan euskara erabiltzearen aurkako dekretuak egin ditu; euskararen inguruko egitarau kopuru handi baten aurrekontuak murriztu eta blokeatu ditu; eta, azken finean, euskal munduari eta euskara maite dutenei makina bat probokazio egin dizkie. Horrek guztiak bi ondorio nabarmen ekarri ditu: alde batetik, Nafarroako Euskararen Kontseilu osoaren dimisioa eta, bestetik, joan den urtarrilaren 20an plazaratutako albistea: Hizkuntza Gutxituen Europako Bulegoaren arabera, Foru Komunitatea da EBko leku bakarra Gobernuak hizkuntza gutxitu batek atzera egin dezan ahaleginak egiten dituena.

Horrek guztiak, ezinbestean gogaitu egin ditu Nafarroako hainbat gizarte sektore garrantzitsu, eta sektore abertzaleen, euskaltzaleen, ezkertiar eta aurrerakoien batasunik ezaz nazkatuta, indarrak batu dituzte azkenean.

Batzarreren ikuspegitik, sortu berria den koalizioak gabeziak dauzka, edo gabeziak baino gehiago etorkizunean gainditu beharreko erronkak. Alde batetik, PSNtik at dauden ezkertiarren zati bat koaliziotik kanpo gelditu da. Bata, IU, hala nahi izan duelako, eta bestea, Batasuna, ETAz egiten duen balorazio politiko eta etikoarengatik. Horrek koalizioa mugatzen du eta gure ustez oso garrantzitsua den elementu baten faltan uzten du; alegia, indar ezkertiar eta aurrerakoien arteko zeharkako adostasunik gabe, bi identitate nazionaletako sektore irekiak bilduko dituen adostasunik gabe.

Adostasun horren bidez lortuko litzateke, gure aburuz, Nafarroako ezkerraren eta progresismoaren eraikuntzan gizartearentzat onuragarria izango litzatekeen ezkerreko proiektua. Proiektu horretan eroso egongo lirateke bai Nafarroako abertzale edo euskaltzale ezkertiarrak eta bai nafartzale ezkertiarrak, batak besteari egindako kontzesioetan oinarrituta egongo bailitzateke. Bizikidetzako proiektu berritzailea izango litzateke, euskaltzaleen legezko eskubide eta nahiak -euskal izaera onartua izatea, euskarari irmotasunez laguntzea eta euskara ofizialkide egitea, EAErekin eta Iparraldearekin lankidetzan aritzea...- hobeto islatuko lituzkeelako eta, era berean, beste alderdiari bere izaera nafar-espainiarra edo nafartzalea aitortuko liokeelako.

Horretaz guztiaz gain ezkerrak bere diskurtsoa berritu eta eguneratzen badu, hau da, Ongizatearen Estatua sendotzearen aldeko apustua egiten badu eta gizarteko hainbat korrontek -ekologismoak, antimilitarismoak edo feminismoak, inmigrazio berriak eta nazioarteko elkartasunak- jarritako beste erronkei aurre egiten badie, Batzarrek une politiko honetan egiten dituen apustuen multzoa lortuko dugu. Nafarroa Bai bide horren abiapuntu bikaina da.