Mila eta bat errezeta etxeko sukaldean egiteko

  • Euskalduna zara? Sukaldean aritzen zara? Bada, hartu liburu hau. Sukaldean (mila eta bat errezeta etxean egiteko) liburua horrela saldu digu Hasier Etxeberriak, liburuaren egileetako batek. David de Jorgek eta berak argitaratu berri duten liburu mardularen filosofia horixe da, etxeko sukalderako errezetak prestatzea, gure betiko produktuekin. Sukaldeko lana batzuentzat zigor bihurtu da, baina egileek ez dituzte hauek gogoan, etxeko txokorik ederrenean plazera bilatzen dutenak baizik.
Babak saltsan nola jarri asmatzeko euskarazko liburutara jotzeko arazoak ikusten zituen Hasier Etxeberriak. Simone Ortegaren liburua eta Paul Bocuse-rena izan ditu erreferentzia, biak gazteleraz. Euskaraz badira sukaldaritzari buruz idatzitako liburuak (bereak tartean), baina "partzialak" Etxeberriaren ustez. Bi urte eta erdiko lana aurreikusi arren, David de Jorge sukaldaria animatzea lortu zuen eta errezeten bidaiari hasiera eman zioten. Hasier Etxeberria liburuaren kontzeptua zehazteaz arduratu da, nolako sukaldaritza egin, nolako errezetak aukeratu... Sukaldarien joera »gauza zailak eta exotikoak egitea» bazter batean utzi asmoz fiskal lanak bete ditu Etxeberriak. Errezeten ardura De Jorgeren esku egon da hein handi batean. Harenak, Etxeberriarenak eta bien ingurukoen errezetak bildu dituzte liburu honetan.

Liburu zintzoa

Hala dio Etxeberriak, liburu zintzoa dela. Plater on bati ezaguna zitzaiguna gainditzea eskatzen diote eta aitortzea zintzotasuna, ekonomikoa izatea... Etxeko sukaldean egiteko errezetak dira, gehienak bi egileek urteetan zehar prestatutakoak eta dastatutakoak. Hitz anpulosoa dela uste duen arren "ondoriozko sukaldea" deitu diote bildutakoari. Hurbiletik ezagutu dituzte sukaldeak eta sukaldariak, asko ibili, ikusi eta irakurri dute eta egindako bide horren ondorioa da liburua. "Amek egin izan duten sukaldea da, gure garaietara egokituta, bidean ikusi ditugun gauza onenekin". Sukalde egokitua dela azpimarratu du Etxeberriak, mikrouhin labeari, eltze espresari muzinik egin gabe. Ezin esan daiteke sukaldaritza tradizionala denik.

Arretaz jan nahi duenarentzat egin dute liburua eta ez "komunera joango balitz bezala jaten duenarentzat". Plazera baita Etxeberriaren ustez zer jango duzun pentsatzea, erostea, egitea, zerbitzatzea eta jatea. Denetariko platerak dira, dena dela, gustuz egitekoak, baina baita ihes egitekoak ere, erraz-errazak.

Plutonetik etorritako errezetak

Satanbelarretan beratzen utzitako itsastrikuaren gibelaz betetako txinaurri marinatuen errezeta ez dago liburuan eta ez liburu lodikotean sartzen ez zelako, bi egileek modu horretako sukaldaritza urruti ikusi nahi dutelako baizik. Sukaldarien mundua ezagutzen dute bai Etxeberriak bai De Jorgek eta haien jarreraz kokoteraino daudela aitortu dute: "Beren burua pentsalari sakon moduan agertzen dute, Descartes moduan. Ezagutzen ditugu eta badakigu ez direla Descartes. Jarrera adanistikoa ere badute, haiek baino lehen inor egon ez balitz bezala eta hori ez da egia. Beti egon dira sukaldariak eta etxeetan zer esanik ez. Sukaldariaren pose magnifiko hori ez zaigu gustatzen, nahiz eta sukaldari denak ez diren horrelakoak". Jatetxeetan txorakeria asko ikusten dela dio Etxeberriak, gauza on askoren alboan, noski. Funtsezkoaren ondoan, ordea, alferrikakoa edo anekdota aurkitzen omen da. Sukaldaritza liburuetan ere gabeziak ikusten dizkie sukaldari hauei. Liburu partzialak argitaratzen dituzte edo "Nire sukaldea" modukoak. Azken honen moduko liburuetako errezetek etxean egiteko ez dutela balio dio Etxeberriak.

Labeari puntua hartzen

Liburua prestatzen igarotako bi urte eta erdiko jardunaren ondoren bikain atera zaien errezetaren berri kontatzeko eskatu diogu Etxeberriari. Ez digu bat bera ere bota. Errezeta bikainen artean bikainena baino, labea zuen gogoan. Sukaldeko lankideak labea erabiltzen erakutsi dio, tenperatura eta iraupena kontrolatzen, urari begiratzen... lehen ondo erretzen zuen arkumea orain askoz hobeto ateratzen omen zaio. De Jorgek erakutsi dion beste kontu bat ere aipatu digu, baita gure etxean probatzeko aholkatu ere; tenpura du izena. Ia beti erabiltzen den irinarrautzeztatzearen ordez erabil daiteke. De Jorgek goi mailako sukaldaritzatik ekarri du tenpura eta jakiak goxoagoak, arinagoak ateratzen dira. Milatik gora errezetetan perbertsioren bat ere sartu dute, eta ogitartekoen zerrendara zuzendu gaitu Etxeberriak. Liburu honen aurkibidean badago norbaitek probatu duenaren seinale: txokolatea oliba olioarekin. Labean edukitako ogiari eta txokolateari olio gordina isurtzeko diote egileek eta gatz pixka bat bota ondoren, ogitartekoa dastatu dezakegu.

Liburuan ez galtzeko modua

Aurkibidea prestatuta dagoen moduan pentsatu dituzte errezetak ere. Etxean erabiltzen diren ohiko produktuak zerrendan jarri dituzte, hala nola, arroza, pasta, arrainak, lekariak... eta produktu bakoitzeko errezeta sorta prestatu dute. Errezeta kopuruak produktuaren arabera zehaztu dituzte. Oilaskoa adibidez, asko jaten den produktua da eta beraz, haren errezeta dezente prestatzen saiatu dira.

Bi aurkibide ditu liburuak. Bata produktukakoa da. Aza, garbantzuak edo oilaskoa baduzu etxean, hitz horien bila abiatu eta bakoitzarekin egiteko moduko errezetak aurkituko dituzu. Bigarren aurkibidea multzokakoa da. Afari bat prestatu behar baduzu eta ez badakizu nondik hasi jo bigarren aurkibide honetara. Arrainen bat prestatzeko gogoa baduzu arrainen atalera abiatu eta hor arraina oinarri duten errezeta guztien zerrenda aurkituko duzu. Bi aurkibideez gain, hainbat gomendio ere badatoz tarteka liburuan: Arrautza nola egosi? Adreilua bezain gogorra gelditu den izozkia nola ekarri bere onera? Arrautza nola frijitu? "Gauza hauek galdetzeak ere lotsa ematen digu, baina ondo egitea inportantea da", dio Etxeberriak.

Mugurdiak, ziazerbak eta abokata

Liburua goitik behera euskaraz dago, baina makina bat aldiz etena egin behar izan dute terminoak euskaraz nola jarri asmatzeko. Batzuetan ez dute euskarazko ordezkorik aurkitu eta asmatu egin behar izan dute, adibidez ttotto beroa deitu diote hot dog-ari. Besteetan, egunero erabiltzen ez diren euskarazko izenekin aurkitu dira: mugurdia (franbuesa), alberginia, kuia... Nahiz eta termino ezezagunak izan, euskarazkoa dagoenean hala jartzea erabaki dute, azken finean, ikasi beste erremediorik ez dagoela-eta.

Egileak

David de Jorge: Sukaldari profesionala izandakoa da, Pedro Subijana, Hilario Arbelaitz, Michel Guérard eta Martin Berasategi izan ditu maisu, besteak beste.
La joven cocina vasca eta El mercado en el plato liburuak argitaratu ditu beste batzuekin batera.
Orain, Martin Berasategi eta Andoni Luis Adurizen jatetxeentzat kudeaketa lanak egiten ditu.

Hasier Etxeberria: Betidanik etxean sukaldean aritutakoa da. Gastronomia telebistara eraman du, baita sukaldari ospetsuak ere.
Gastronomiari buruzko hiru liburu argitaratu ditu bakarrik eta lagunduta: Sukaliztegi partikularra, Erabateko sukaldea eta Gipuzkoako gastronomia.

Mila eta bat errezeta ARGIAn
Datorren astetik aurrera Hasier Etxeberriak eta David de Jorgek egindako liburuaren edukiaz gozatzeko aukera izango dugu orriotan. Astero-astero liburuaren egileek "mila eta bat" errezeta horietatik aukeratutako plater bat eta sukalderako gomendio bat izango ditugu irakurgai. Irakurtzeaz gain, sua piztea gomendatzen dizuegu eta zein goxoa atera zaizuen adierazi nahi badiezue egileei, hona beraien helbide elektronikoa: sukaldeanfree.fr

«Sukaldean»

Lur argitaletxea
798 orrialde
1.087 errezeta
Prezioa: 30 euro
Erabiltzekoa
Ez dauka irudirik liburuak. Datu base bat da, sukaldean olioz zikintzekoa.
Itzulpenak
Gazteleraz argitaratuko da laster eta frantsesezkoa ere egingo dutelakoan dira.
Ingelesera itzultzeko ahalegina ere egingo dute, batik bat Estatu Batuetan saltzeko.


ASTEKARIA
2004ko otsailaren 15
Irakurrienak
Matomo erabiliz
Azoka
Azkenak
Bere militante batek eraso “faxista” jasan duela salatu du Tolosaldeako Kontseilu Sozialistak

Larunbatean pertsona talde batek Tolosaldeako Kontseilu Sozialistako kide bati eraso egin ziola salatu dute. Azaldu dutenez, "faxistei aurre" egin zien propaganda jartzen ari zirela, eta piperbeltz espraiarekin zipriztindu zuten.


2025-02-12 | Euskal Irratiak
Cédric Kurrutxet: «Zailtasunetan diren emazte haurdunak aterpetzen ahalko dira Iturria etxean»

Haurdunaldian diren emazte bakartuentzat, harrera-leku bat proposatuko du La Maison des Sept Vallées elkarteak Donibane Lohizunen. Pariseko bikote jabe pribatu baten gogoan sortu zen xedea. Donibane Lohizunen, 2021ean Iturria izeneko etxea erosi eta, bazter bastizetan... [+]


Gasteizko EHUko campuseko irakasle bat salatu dute ikasleei jazarpena eta ukituak egitea leporatuta

Denuncias Euskal Herria Instagrameko kontuan bost salaketa anonimo argitaratu dituzte irakasle beraren aurka, irakaslearen izena eman gabe, baina Filologia Hispanikoko irakaslea dela zehaztuta. ARGIAk gradu hori urte desberdinetan egin duten hiru ikasle ohirekin hitz egin du,... [+]


Tuterako Nano Automotive lantegia itxiko dute eta 120 langile kaleratuko dituzte

Zuzendaritzak argudiatu du "ahalegin guztiak" egin arren, bezeroen eskaria "drastikoki" murriztu dela. Nafarroako industriaren defentsan igandean egingo den mobilizazioan parte hartuko du enpresaren komiteak.


Ustezko ezkerra migratzaileen sarekadak egiten (eta harro) Erresuma Batuan: 4.000 atxilotu sei hilabetetan

Agintean dagoen Alderdi Laboristak atxiloketen eta deportazioen irudiak erakutsi ditu, eta urtarril honetan "errekorra" egin duela esan du, harro-harro.


Eraso matxista bat salatu dute Amurrion

Amurrioko Emakume Sareak elkarretaratzera deitu du eraso matxistari erantzuteko, asteartean 19:00etarako. Bilbon, adin txikiko neska bati egindako sexu erasoa salatzeko mobilizazioa egin du Itaiak astelehenean.


Hamasek bertan behera utzi du larunbat honetako preso trukea, Israeli su-etena urratzea leporatuta

Erakunde islamistak Israelek urratu dituen neurrien artean aipatu ditu Gaza bonbardatzen jarraitzea eta aske utzitako preso palestinarren egoera. Trumpek mehatxatu du, preso trukea egin ezean, Gaza "infernu" bihurtuko duela.


Ikerketa abiatu dute Arrasateko taberna bateko komunean kamera bat aurkitu ondoren

Arrasateko Udaltzaingoak abiatu du ikerketa, neska batzuek igande goizaldean erdialdeko taberna bateko komunean kamera txiki bat aurkitu ondoren. 


2025-02-11 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Muga-zergak: gerra ekonomikoan ere, eszenografiak ezin du estrategia ordeztu

Air Force One hegazkinean Super Bowl-erako bidaia aprobetxatu du Donald Trumpek, ezartzear dituen muga-zergen berri emateko. Eszenografiaren aldetik, bikain. Etxerako mezua da “lasai baino lasaiago nago ni; begira nora goazen... Estatubatuarrak ere lasai egon daitezke... [+]


Ikasleek asanbladak eta mobilizazioak antolatu dituzte mezu “faxistak” zabaltzeagatik ikertutako EHUko irakaslearen aurka

Gasteizko campuseko Farmazia Fakultateko ikasleek "faxismoaren aurka antolatzearen beharra" azpimarratu dute, eta EHUri irakaslearen berehalako kaleratzea exijitu diote.


Txatbot hoberenaren bila

Azken urteetan, adimen artifizialaren (AA) garapenak hizkuntza gutxituen egoeran eragin nabarmena izan du. Teknologia erraldoiek garatutako eredu nagusiak, hala nola ChatGPT, hizkuntza nagusietan trebatzen dira, eta horrek euskararen moduko hizkuntzak bazterrean uzteko arriskua... [+]


‘Emaiezu hemengoa, emaiezu euskara’ leloa erabiliko du Nafarroako Gobernuak euskara sustatzeko kanpainan

Haurrak dituzten familiei egiten diete deia, bereziki. Seme-alabentzat onena nahi dugulako, etorkizunerako aukerak zabaltzea litzateke euskara ematea. "Eleaniztasunaren aldeko hautua egiteko gonbidapena da, euskara ematea batzea delako", esan du Ana Ollo Euskara... [+]


Eguneraketa berriak daude