Suge-jana edo apez-belarra
Suge-jana, suge-belarra, suge-gerezia, sugerrama, sugrama, suge-belar nerbioduna edo pikarta. Landare osoak pozoitsua den eta sistema nerbiosoa erasotzen duen aroina du eta gure hizkuntzan honelako landare gehienak sugea edo lipuarekin lotzen ditugu. Ahora gozoak omen diren fruitu gorri deigarriak jan eta tripetako karranpak izan dituzten ume ugariren aipamenak badira Europa osoan. Sugeak hiltzeko ere erabili izan omen da. Lurpean duen erraboilak ere aroina badu, baina behin egosi edo lehortuz gero galdu egiten da; almidoi ugari duenez jateko bezalaxe lihozko soinekoak tentetzeko usu erabili izan da. Hostoen pikartengatik ere suge itxura har dakioke.
Errebelarra. Osinaren gisan, hostoetan kare oxalatozko kristalak ditu. Gordinik ahoratuko duen animaliarik ez da eta sendagai bezala zauri zailak ixten laguntzeko hosto hauek zuzenean gainean jartzen dira.
Ilarrondokoa. Hotz zalea da eta urasetzen den buztin lurra du maite. Lurrean nitrogenoa pilatua bada hobe. Ilarra papilionazeoen familiako landareei deitzen diegu »babarruna, ilar biribila, ilarra...» eta landare hauek lurrean nitrogenoa pilatzeko gaitasuna dute. Hemendik ote datorkio suge-janari ilarrondokoa izena?
Apez-belarra. Lore multzoa onila edo inbutu formako braktea batek inguratzen du. Loreak ernaltzeko eulitxoak erakarri behar ditu eta horretarako bi trikimailu erabiltzen ditu, guretzako kiratsa den eta haien gusturako usain ederra dena hedatzea eta onilaren barruko tenperatura igotzea, intsektuei babes gozo eta perfumatua eskainiz. Lore antzu batzuekin osatutako hesi batek sartzen bai, baina ez die oniletik ateratzen uzten. Behin intsektua barruan somatuz gero, ordea, landareak polen-zakuttoak irekitzen ditu eta hesia zimeldu egiten da; soina beste lore batzuk ernaltzeko polenez jantzia duela intsektuak alde egiten du, beste lore bero baten bila. Estrategia honen erabileragatik deitzen ote zaio apez-belarra?
Inaztorra ere deitzen zaio landare xelebre honi, zergatik ote?
Guardia Zibilaren historia bat - Hemendik alde egiteko arrazoiak izenburupean, datorren astean argitaratuko dugun 305. LARRUN aldizkariaren pasarte batzuk dira ondorengoak, erakunde armatuaren sorrera garaietan girotutakoak.
Rosa Zarra Ertzaintzaren pilotakada baten ondorioz hil zela da Eusko Jaurlaritzako Poliziaren Biktimen Balorazio Batzordeak atera duen ondorioa, Berria-k jakinarazi duenez. Orain arte, Ertzaintzak beti egin dio uko bertsio horri, eta Rosa Zarra berak zuen gaixotasunaren ondorioz... [+]
Nafarroako Ikastolen Elkarteak lehendakari berria du. Oier Sanjurjok hartu dio lekukoa Elena Zabaleta Andresenari. Beste zazpi kide izanen ditu alboan Sanjurjok.
ELA sindikatuak azaldu duenez, azken Lan Eskaintza Publikoaren oinarrien arabera, Ertzaintzarako eskainitako lanpostuen %20ak eta Udaltzaingoaren %30ak ez daukate euskara-eskakizunik. Gasteizen, adibidez, udaltzain-lanpostuen erdietan, 24tan, ez dago euskara-eskakizunik.
Ustez, lokalaren jabetza eskuratu dutenek bidali dituzte sarrailagileak sarraila aldatzera; Ertzaintzak babestuta aritu dira hori egiten. Birundak epaiketa bat irabazi du duela gutxi.
Inoren Ero Ni + Lisabö
Noiz: martxoaren 14an.
Non: Gasteizko Jimmy Jazz aretoan.
----------------------------------------------------
Izotz-arriskuaren seinalea autoko pantailatxoan. Urkiola, bere mendilerro eta baso. Kontzertuetara bideko ohiko errituala: Inoren... [+]
Euskalgintzak Senpereko Larraldea etxea faltan botako du. Uda gabe, Bertsularien lagunak, bertan gelditzen den azken elkarteak, lekuz aldatuko du eta etxea hetsiko dute. Euskararen, euskal kulturaren eta arteen ohantzea izan da Larraldea, urte luzetan Andoni Iturrioz mezenasak... [+]
Berrogei urte dira Euskal Herrian autismoaren inguruko lehen azterketak eta zerbitzuak hasi zirela. Urte hauetan asko aldatu da autismoaz dakiguna. Uste baino heterogeneoagoa da. Uste baino ohikoagoa. Normalagoa.
Txinparta izeneko prozesua Martxoaren 21ean hasiko da eta urte bete iraungo du. "Udaberriaren hasierarekin batera proiektu herritar berri bat" aurkeztu nahi dutela adierazi dute.
PP, Vox, Junts eta EAJren botoekin Espainiako Kongresuak onartu du otsoa espezie babestuen zerrendatik ateratzea eta, horren ondorioz, berriz ehizatu ahal izango dute Duero ibaitik iparrera.
Itxaron zerrendak gutxitzeko Osasunbideak hartutako estrategiak gaitzetsi ditu Plataformak
Protestak 24 ordu bete dituenean, suhiltzaileak bertaratu dira udaletxera eta kateak moztu dizkiete bi gazteei. Bi kateatuek gaua bertan igarotzea "udaletxearen hautua" izan dela adierazi du Gazte Asanbladak, eta udalaren ordezkariek "ekintza deslegitimatzeko eta bi... [+]
Ez da gauza berria politikari profesionalak gizarteko arazoak estaltzeko ahaleginetan ibiltzea. Azkenaldian Denis Itxaso -EAEko Etxebizitza sailburua- entzun dugu etxegabetzeei garrantzia kenduz eta aditzera emanez gurean bazterreko fenomenoa direla; eta Begoña Alfaro... [+]